Демографиялық жағдай нашарлап кетті. Орынбор, Қостанай, Ақтөбе, Орал, Торғай губернияларында халық саны 1/3 – ке дейін азайды.
700 мыңнан астам адам республикадан тыс жерлерге көшіп кетті.
Лениннің пікірінше ЖЭС-тің негізгі мәні –елдің экономикалық жағынан артта қалу проблемасын шеше алатын жұмысшылар мен шаруалардың одағын жасау,өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының бір-біріне көмектесуі мен бір мезгілде қатар дамуы мына жүйе бойынша іске асуы керек болды:
Ауыл шаруашылығын өндіріс құрал-жабдықтармен қамтамасыз етуге бейімделген ауыр өнеркәсіпті қалпына келтіру
Ауыл шаруашылық техникасын шикізатпен айырбастау жолымен сырттан алу
Селолық ұсақ тауар өндірушілерді көтермелеу
ЖЭС
Азық-түлік салығының еңгізілуі Сауда еркіндігі Жерді жалға беру Кәсіпорындарды шаруашылық есепке көшіру Еңбек міндеткерлігін жойды Жалдамалы еңбекті колданды Ұсақ кәсіпорындарды жалға беру Несие,тұтыну кооперациясын дамыту
Азық-түлік салығы:
Мөлшері салғыртқа қарағанда 2,5 есе аз болды
Өндірілген өнімнің артығын өз еркімен пайдалану құқығына ие болды
Өнімді сатуға немесе қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік туды
Кедей шаруалар салықтан түгел немесе жартылай босатылатын болды
Жаңа экономикалық саясат
Әскери коммунизм
Еңбекке деген міндеткерлік және еңбек армиялары жойылды.
Азық-түлік салғырты (барлық артық өнімдер тартып алынды) енгізілді
Жеке ауыл шаруашылық қожалықтарына, жеке меншіктегі кішігірім кәсіпорын иелеріне жалдамалы еңбекті пайдалануға рұқсат беріледі
Өнімдей айырбас-бөлу жүйесі жүзеге асырылды
Елдегі ақша жүйесін нығайту, ақысыз қызмет көрсетуді жою, еңбекке ақшалай жалақы төлеу міндеттелді.
Жалпыға бірдей еңбек міндеткерлігі енгізілді
Мемлекеттік және кооперативтік сауда да дамуы тиіс болды
Ақшалай жалақы орнына карточкалық «паек» берілді
Мемлекеттің бақылауымен жеке саудаға рұқсат беріледі.
Жекеше кәсіпорындар мемлекет қарамағына алынды. Өндірістік тауарлар мен астық саудасына мемлекеттік монополия орнатылды