Жалпы білім беретін мектептің 8-сыныбына арналған физика пәні бойынша жаттығулар жинағы

1. 
   Солтүстікте суықтан қорғанып, теріден жасалынған киімді киеді, ал оңтүстікте ыстықтан сая іздейді. Неліктен олай ?
   

1. 
   Солтүстікте атмосфералық ауаның температурасы – 40⁰С төмен. Адам денесінің өмір сүруге лайық температурасы – 36⁰С. Сонда, сыртқы қоршаған орта мен салыстырғанда температуралық ауытқу 76⁰С – ты құрайды. Осы темературалық алшақтықты болдырмау үшін тон және жылуды сақтау мүмкіндігі бар. Түрліше теріден жасалған киімдерді киеміз.
   
2. 
   Оңтүстік өңірлерде қоршаған ортаның температурасы адам денесінің температурасымен шектес, оның үстіне күн сәулесінің қызуы. Сондықтан ыстық өтіп кетпеу үшін сая іздейміз. Саяда күн сәулесінен қорғанамыз.
   

2. 
   Сыйымдылығы бірдей алюминий және шыны ыдысқа ыстық су құйылады. Қай ыдыс құйылған ыстық судың температурасын тез қабылдайды ?
   

1. 
   Алюминний ыдыс ыстықты тез қабылдайды. Шынының
   

3. Ғимараттың жылу өткізгіштігін кірпіштің қарапайым немесе керек түрінің қайсысы жақсы қамтамасыз етеді ? Неліктен ?

1. 
   Кірпіштің арасы кеуек түрі жақсы оқшаулағыш қызметін атқарады. Себебі: арасындағы бостық орында ауамен толады. Ауа жылуды нашар өткізеді.
   
2. 
   Тұтас кірпіш бірыңғай біртекті зат болғандықтан оның жылу өткізгіштік қасиеті қуыс кірпіштен жоғары. Сондықтан ондай ғимараттар салқын келеді.
   

1. 
   Қар жамылған егістікте күздік жақсы сақталады. Қар түйіршіктерінің арасындағы бостықтар ауамен толады. Мұз жағдайында тұтас біртекті дене. Ауасы бар орта егіс тікті жұтаудан (үсуден) сақтайды. Қар егістіктің жамылған - көрпесі.
   

5. 
   Бір бөлмедегі тасты еден, ағаш еденнен неге суық ?
   

1. 
   Ағаштың жылу өткізгіштігі тастан анағұрлым аз. Тас өз өз бойындағы салқындықты тез басқа жанасқан денеге бере алады. Сондықтанда, бір ортада болғанмен тастың суық болып сезінуі жылу өткізгіштігінің жоғары болуынан.
   

5. 
   Қызған тетік қай жағдайда тез суыйды: оны ағаш не болат тұғырға
   

1. 
   Болат тұғырға орналастырғанда. Себебі: Болаттың жылу өткізгіштігі ағаш тұғырдан бірнеше есе артық. Сондықтанда, тұрмыстық жағдайда қолданатын үй аспаптарына ағаш тұтқа, сап, т.б қолданыс табады.
   
5. 
   Диірменнен шыққан ұн жылы, ал пештен шыққан нан ыстық болады. Осы жағдайлардың әрбіреуіндегі денелердің ішкі энергия сының өсуінің себебі неде ?
   
   1. 
      Ұнның жылы болуы бидайдан ұн шығару кезінде механикалық жұмыс жасау арқылы бидай ұнтаққа айналады. Жұмыстың бір шамасы ұнның ішкі энергиясын арттыруға жұмсалады.
      
   2. 
      Пеште жанған оттың жылу энергиясы жылу берілу арқылы нанға берілді.
      
6. 
   Стаканның бірінде 200г салқын су, ал екіншісінде массасы сондай ыстық су бар. Қай стакандағы судың ішкі энергиясы артық ?
   

№