37
Кїшейтпелi шырай негiзгi
сын есiмдерге кїшейткiш
буынныґ їстелуi ар³ылы жасалады. Мысалы:
±п-±демi,
тап-таза, ³ып-³ызыл, аппа³, жап-жалаґаш, ³ап-
³атты, бiп-биiк, сап-сары
т.б.
48-жатты²у.
Сµйлемдердi о³ып,
кїшейтпелi шырайлы сын
есiмдердi тауып, олардыґ ³алай жасалып т¾рІанын айтыґдар.
1. Кїннiґ ыстыІынан берекесiзденген а³ тµбет те,
аппа³ з±улiм їйдiґ жанындаІы їп-їлкен ³ара тал
кµлеґкесiнде созыла жат³ан бойда ... кµзiн ашар-ашпас
сыІырайта ³арады. 2. Реґ басы ап-айдай,
соп-созымды,
т±п-т±уiр жан екен. 3. БаяІыда, бiр їйде їш-тµрт ±йел,
абысын-ажын боп, т±п-т±уiр, тату-т±ттi жасаІан Іой.
4. Кеґ аула iшi ±бден су себiлiп сыпырылІан, тап-
т¾йна³тай, тап-таза. 5. Мына келiнiґ де ±п-±демi екен.
Реґ басы айдай, сїп-сїйкiмдi. 6. Соґыра їстiне су
³¾йып, т¾з салды да, оґ ³олымен араластыра бастады.
С¾п-с¾йы³. ТаІы
салды, таІы салды. (
Ј. Сейданов
)
49-жатты²у.
Тµмендегi сын есiмдерден кїшейтпелi шырай
жасаґдар.
Ї л г i : аласа –
ап-аласа, .
..
Аласа, кiшi, ³ыс³а, ¾зын, iрi, майда, ж¾мса³, ³атты,
ысты³, суы³, а³, ³ара, жа³сы, жаман, с¾йы³, ³ою, долы,
ж¾³а, ащы, т¾щы, т¾ны³, лай³а, ауыр, бос, биiк, тµмен,
тереґ.
50-жатты²у.
Келтiрiлген µлеґ їзiндiлерiнен кїшейтпелi
шырайды табыґдар.
1. Атырапты ж¾п-ж¾мса³ н¾рІа кµмiп,
Арайымен
жаныма жырлай енiп,
Таґ ат³анда малынып шапаІат³а
Кетет¾Іын жїректiґ м¾здары ерiп...
38
2. Шарпалып жїрек, ³ыздырса ³анды жыраптап,
Серпiлiп м¾ґдар, жанымды с±уле ж¾батпа³.
Емес пе Іажап-а³ындар шабыттанІанда,
Јап-³ара тїннiґ µзiнде н¾р бар бiр аппа³?...
Достарыңызбен бөлісу: