Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤

37
Кїшейтпелi шырай негiзгi сын есiмдерге кїшейткiш 
буынныґ їстелуi ар³ылы жасалады. Мысалы:
 ±п-±демi, 
тап-таза, ³ып-³ызыл, аппа³, жап-жалаґаш, ³ап-
³атты, бiп-биiк, сап-сары
т.б.
48-жатты²у.
Сµйлемдердi о³ып, кїшейтпелi шырайлы сын 
есiмдердi тауып, олардыґ ³алай жасалып т¾рІанын айтыґдар.
1. Кїннiґ ыстыІынан берекесiзденген а³ тµбет те, 
аппа³ з±улiм їйдiґ жанындаІы їп-їлкен ³ара тал 
кµлеґкесiнде созыла жат³ан бойда ... кµзiн ашар-ашпас 
сыІырайта ³арады. 2. Реґ басы ап-айдай, соп-созымды, 
т±п-т±уiр жан екен. 3. БаяІыда, бiр їйде їш-тµрт ±йел, 
абысын-ажын боп, т±п-т±уiр, тату-т±ттi жасаІан Іой. 
4. Кеґ аула iшi ±бден су себiлiп сыпырылІан, тап-
т¾йна³тай, тап-таза. 5. Мына келiнiґ де ±п-±демi екен. 
Реґ басы айдай, сїп-сїйкiмдi. 6. Соґыра їстiне су 
³¾йып, т¾з салды да, оґ ³олымен араластыра бастады. 
С¾п-с¾йы³. ТаІы салды, таІы салды. (
Ј. Сейданов
)
49-жатты²у. 
Тµмендегi сын есiмдерден кїшейтпелi шырай 
жасаґдар.
Ї л г i : аласа –
 ап-аласа, .
..
Аласа, кiшi, ³ыс³а, ¾зын, iрi, майда, ж¾мса³, ³атты, 
ысты³, суы³, а³, ³ара, жа³сы, жаман, с¾йы³, ³ою, долы, 
ж¾³а, ащы, т¾щы, т¾ны³, лай³а, ауыр, бос, биiк, тµмен, 
тереґ.
50-жатты²у. 
Келтiрiлген µлеґ їзiндiлерiнен кїшейтпелi 
шырайды табыґдар.
1. Атырапты ж¾п-ж¾мса³ н¾рІа кµмiп,
Арайымен жаныма жырлай енiп,
Таґ ат³анда малынып шапаІат³а
Кетет¾Іын жїректiґ м¾здары ерiп...

38
2. Шарпалып жїрек, ³ыздырса ³анды жыраптап,
Серпiлiп м¾ґдар, жанымды с±уле ж¾батпа³.
Емес пе Іажап-а³ындар шабыттанІанда,
Јап-³ара тїннiґ µзiнде н¾р бар бiр аппа³?...

жүктеу/скачать 0,7 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: