Жалпы орта бiлiм беретiн мектептердi¤
жүктеу/скачать 0,7 Mb. Pdf көрінісі
|
Қазақ тілі 7сынып
- Бұл бет үшін навигация:
- 42-жатты²у. Берiлген µлеґ жолдарынан сын есiмнiґ шырайларын табыґдар. Жасалу жолына м±н берiґдер. ТУ¢АН ЖЕР
- § 10. ЖАЙ ШЫРАЙ
| 40-жатты²у.
Сµйлемдердi кµшiрiп жазып, сын есiмнiґ шы- райларын терiп жазыґдар. 1. Жылда хан ОрдасындаІы ж±рмеґке дау – жанжал- сыз тар³амайтын. Кейде аяІы томпа³ тµбелеске, сойыл сартылдаІан ³ып-³ызыл шата³³а ºласады – бас жарыла- ды, кiсi µледi. 2. Ж±рмеґкенiґ туы тiгiлгеннен бiр азы- ра³ к¼н µткесiн-а³, Жас³ºстыґ ³ºмы ж±рмеґкеге кел- ген малІа тарлы³ ете бастайды. 3. Ж±рмеґке бiреу де, келетiн ел кµп, мал кµп. 4. Осындай теке-тiресте алдыґІы жылы жазІытºрІы ж±рмеґкеде жайы³ берiш пен тµре тº³ымы ³ырылысып ³ала жаздаІан. 5. Жазда ³ºс са- лады, ³ыс ³ызыл т¼лкiнi ³ырып салатын аґшылыІынан айрылІан жо³, ³ос-³остан ж¼йрiк тазы ºстайды. ( Б. Аманшин ) 41-жатты²у. Сµйлемдерден сын есiмнiґ шырайларын табыґдар. Јандай шырайІа жататынын аны³таґдар. 1. Жа³ын а³³ан ¼лкен дария да с±л Іана жºлдыз жарыІымен с±улелене т¼сiп, ¼нсiз жым-жырт кµрiндi. 2. Ґзеннiґ алыстау, арІы жаІасында ³алыґ тоІай ³арауы- та д¼ґкиедi. 3. Осы ша³та арбадан мол денелi жолаушы- ныґ µзi т¼стi. 4. Ашы³ дауысты Д±межан сµйлеген сайын оныґ ¼лкен, кесек аппа³ тiстерi кеґ ашылады. 5. К¼йеуi ¼нсiздеу, аз сµздi бºйыІы кiсi болІанда, Д±межан м¼лде бас³а. 6. Јоґыр сºр ж¼зi ³ып-³ызыл бола к¼ледi. 7. Јалыґ сары са³ал, сары мºртыныґ б±рiн сiлкiнтiп, БаймаІамбет те м±з боп отыр. 8. КµкбараздаІан аппа³, тап-таза кимешек-шаршысын аса с±ндi етiп тарт³ан Д±межан ¼лкен, таза самауырдыґ ³асына отырды. ( М. ¡уезов ) 42-жатты²у. Берiлген µлеґ жолдарынан сын есiмнiґ шырайларын табыґдар. Жасалу жолына м±н берiґдер. ТУ¢АН ЖЕР Бºл жары³³а ая³ басып туІан жер, Кiндiк кесiп, кiрiм сенде жуІан жер. 33 Жасты³ – алтын, ³айтып келмес к¼нiм де Ойын ойнап, шыбын-шiркей ³уІан жер. Жаратылдым топыраІыґнан, сен – т¼бiм, ЖалІаны жо³, б±рi сенен жан-т±нiм. Сенен бас³а жер де маІан ³араґІы, Жары³ болар Шолпан, Айым, сен – К¼нiм. Т±ттi суыґ д±мi аузымнан еш кетпес, Јалыґ нуыґ, ³ыр, суыґа жер жетпес. Кеґ далаґда ойын ойнап ³алсам ше, Жазу болып адамзат³а ер жетпес!... Бала³ тºрып, ³озы ³уып жарысып, БатпаІыґда теґ ³ºрбымен алысып. Т¼нде – а³с¼йек, алтыба³ан, ал к¼ндiз, Їйретем деп асау тайІа жабысып. «Адам басы– Алла добы» деген рас, Јалай ³уса, солай кетпек сорлы бас. Кiм бiледi, мен де шетке кетермiн, ТуІан жерiм, сенi тастап басым жас. МаІжан Жºмабаев § 10. ЖАЙ ШЫРАЙ Заттыґ белгiсiн, тїсiн, тїрiн, сапасын, кµлемiн, салмаІын, аумаІын, таІы бас³а сондай негiзгi сын- сипаттарын бiлдiретiн сапалы³ сын есiмдi жүктеу/скачать 0,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|