Жамбыл облысы әкімдігінің білім басқармасы
Ғылыми жұмыстың өзектілігі
жүктеу/скачать 0,63 Mb.
|
№7 Бетқайнар колледжі баяндама Сабыркулов Нурсултан
| Ғылыми жұмыстың өзектілігі: Жамбыл облысы жағдайында жылыжайда лимон өсірудің экологиялық таза ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудің технологиялық ұсынымдары зерттелген.
Зерттеу әдістері: лимонды өсіру технологиясының ерекшеліктеріне қарай ғылыми- зертханалық зерттеу жұмыстарына негізделген. Бұл зерттеу өсу жағдайларын оңтайландыру және жеміс өндірісін жақсарту үшін жылыжай жағдайында лимон (Цитрус лимоны) өсіруді зерттейді. Эксперимент температура, ылғалдылық, топырақ құрамы, суару әдістері және зиянкестермен күресу сияқты факторларға назар аудара отырып, бақыланатын жылыжай жағдайында жүргізілді. Жылыжай өсіруге ергежейлі сұрып бақыланатын жағдайларға бейімделуін бағалау үшін таңдалды. Зерттеу цитрустардың тұрақты және тиімді өндірілуіне ықпал ете отырып, жылыжайда лимон өсірудің озық тәжірибелері туралы құнды түсінік беруге бағытталған. Жылыжай жағдайлары күндіз қалыпты температураны сақтай отырып және түнде сәл салқынырақ температура арқылы мұқият бақыланды. Пайдаланылған топырақ жақсы құрғатылған және аздап қышқыл, рн диапазоны 5,5-тен 6,5-ке дейін болды. Ылғалдың тұрақты деңгейін қамтамасыз ету үшін тамшылатып суару жүйесі қолданылды. Лимон ағаштарын пішіндеу, ауа айналымын жақсарту және жылыжай ішіндегі кеңістікті тиімді пайдалануға ықпал ету үшін кесу және оқыту әдістері енгізілді. Ықтимал мәселелерді шешу үшін зиянкестер мен аурулармен күресу стратегиялары, соның ішінде зиянкестермен кешенді күресу және алдын алу шаралары қолданылды. Нәтижелер жылыжай жағдайында лимонның сәтті өсуін және жеміс-жидек өндірісін көрсетті. Зерттеу лимон өсіруді жақсарту үшін қоршаған ортаны дұрыс бақылаудың маңыздылығын көрсете отырып, жылыжайдың оңтайлы жағдайлары, қоректік заттарды басқару және зиянкестермен күресу бойынша ұсыныстар береді. Бұл зерттеу цитрус өсірумен айналысатын өсірушілер, зерттеушілер және тәжірибешілер үшін құнды ақпарат береді, басқа цитрус сорттары үшін жылыжай тәжірибесін одан әрі зерттеуге негіз береді және бақыланатын ортадағы ауыл шаруашылығы туралы түсінікті кеңейтеді. Экологиялық таза ауылшаруашылық өнімдері дамыған елдердің нарықтарында жиі кездеседі. Соңғы бірнеше жылда біз осы өнімдерге сұраныстың артқанын байқадық. Дүниежүзілік талдау жерді экоөнімдерді өндіру үшін пайдаланудың ұлғаюының айқын тенденциясын көрсетеді. Деректер көрсеткендей, экологиялық өндіріс үшін қолданылатын жердің аумағы 7 миллион гектарды құрайды, оның 50%-ы Еуропа елдеріне тиесілі. Кейбір Еуропа елдерінде, мысалы Австрия, Дания және Швейцарияда эко-ауылшаруашылық өндірісі үшін пайдаланылатын жалпы жер көлемінің шамамен 3% -ды құрайды [1]. Қазіргі ауылшаруашылық әдістері, негізінен жоғары өнім алуға бағытталған. Адамдар іс жүзінде қоршаған ортамен үйлесімді өзара әрекеттесу шараларын және оны сақтау қарастырмайды. Мұндай тәжірибе қоршаған ортаның кең ауқымды деградациясына әкеледі: топырақ эрозиясы, судың, топырақтың және ауаның ластануы, биоәртүрліліктің жоғалуы және шөлейттену. Соңғы 5 жылда оңтүстік Қазақстанда лимон өсіру қарқынды дамып келеді. Цитрусты лимон ағашы — жылы аймақтан басқа ешбір табиғи жағдайда өспейді. Соған қарамастан оны қолайсыз аймақтарда жылыжайда өсіруге болады. Жылыжайда көкөністерді өсіру – еңбекті қажет ететін процесс және технологиялық процесті ғана меңгеру аз. Жылыжай көбірек жеміс беруі үшін жемістердің әр түрін өсірудің құпияларын білу қажет. Лимонды жылыжайда өсіру арқылы ішкі нарықтың қажеттілігін өтеуге әрі экологиялық таза өнім алуға болады. Осы мақсатпен 2019 жылы Қордай ауданындағы № 7 Бетқайнар колледжі аумағында жылыжай салынды. Қазіргі таңда жылыжай колледждің зертханалық-тәжірибе ортасы айналған, мұнда студенттер фермерлік шаруашылықтың қыр-сырын үйреніп, жоғары өнім алады. Дүние жүзінде адам ағзасына пайдалы балдан кейінгі екінші орында осы лимон болып табылады екен. Мысалы, бас ауырғанда ішетін цитрамон дәрісін лимонның дәнінен алады дейді мамандар. Ал оның қабығы кондитерлік өнімдерді жасау мақсатында көп қолданылады. Сондай-ақ, лимонның табиғи шырынын алуға болады. Алайда Қазақстанда таза лимонның шырынын алатын бір цех, фирма немесе компания жоқ. жүктеу/скачать 0,63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|