Топ
|
Катиондар
|
Топтық реагенті
|
Алынатын қосылыстардың сипаттамасы
|
І
|
Na+, K+, NH4+;
|
Жоқ
|
Қосылыстары ерімтал
|
ІІ
|
Li+, Mg2+, Ва2+, Са2+, Sr2+, Mn2+, *
Fe2+, Fe3+, Al3+, Ві3+, Cr3+; **
|
Аммиак ерітіндісі қатысында (25%) (NH4)2НРО4;
|
* – фосфаттары сірке қыш-қылында СН3СООН ериді;
** – фосфаттары сірке қыш-қылында СН3СООН ерімейді;
|
ІІІ
|
Ni2+, Со2+, Zn2+, Сu2+, Cd2+, Hg2+;
|
(NH4)2НРО4;
|
Фосфаттары сулы аммиак ері-тіндісінде еріп, [Me(NH3)n]2+ типті аммиакаттар түзеді. Ам-моний гидроксидімен тұнба түзеді, артық мөлшерінде еріп кетеді.
|
IV
|
Sb3+, Sb5+, Sn2+, Sn4+, As3+, As5+;
|
НNО3;
|
Метақалайы және метасурьма қышқылының тұнбаларын түзе-ді;
Мышьяк азот қышқылымен қыздырғанда мышьяк қышқы-лына дейін тотығады.
|
V
|
Ag+, Pb2+, Hg22+;
|
НСl;
|
Нашар еритін хлоридтер түзеді.
|
Катиондарды талдаудың аммикатты-фосфатты жүйесі
Катиондардың қышқылдық-негіздік жіктелуі
|
Ион түрлері
|
Топтық реагенті
|
Топтардың сипаттамасы
|
Алынатын қосылыстардың сипаттамасы
|
І
|
Li+, K+, Na+, NH4+
|
жоқ
|
Хлоридтері, сульфаттары, гидроксидтері суда жақсы ериді.
|
Ерітінді
K+, Na+, NH4+
|
II
|
Ag+, Pb2+, Hg22+
|
2 н НСІ
|
Хлоридтері суда және сұйытылған қыш-да ерімейді.
|
Тұнба
AgCI, PbCI2, Hg2CI2
|
III
|
Ba2+, Ca2+, Sr2+, (Pb2+)
|
2 н H2SO4
|
Сульфаттары суда және қышқылдарда ерімейді.
|
Тұнба
BaSO4, CaSO4, SrSO4, (PbSO4)
|
IV
|
AI3+, Cr3+, Zn2+, Sn2+, Sn4+, As3+, As5+, (Sb3+)
|
4 н NaOH
KOH
артық мөлшері
|
Гидроксидтері амфотерлі, сілтінің артық мөлшерінде ериді.
|
Ерітінді
AIO2-, CrO2-, ZnO22-, SnO32-, AsO33-, (SbO33-)
|
V
|
Mg2+, Mn2+, Fe2+, Fe3+, Bi3+, Sb3+, Sb5+
|
2н NaOH
KOH
|
Гидроксидтері сілтінің артық мөлшерінде ерімейді.
|
Тұнба
Mg(OH)2, Mn(OH)2, Fe(OH)2, Fe(OH)3, Bi(OH)3, HSbO2, HSbO3
|
IV
|
Cu2+, Hg2+, Cd2+, Co2+, Ni2+
|
25%-тік NH4OH артық мөлшері
|
Гидроксидтері ерігіш аммикаттар түзеді.
|
Ерітінді
[Cu(NH3)4]2+; [Hg(NH3)4]2+, [Cd(NH3)4]2+;
[Co(NH3)6]2+;
[Ni(NO3)6]2+;
|
Қышқылдық-негіздік жүйенің артықшылығы:
- қышқылдық-негіздік анализ жүйесінде элементтердің негізгі қасиеттеріне қатынасы қолданылған, олардың қышқылдар мен сілтілерге қатынасы, гидроксидтерінің амфотерлілігін, комплексті қосылыстар түзуге икемдігін ескерген.
- қышқылдық-негіздік анализ жүйесінде элементтердің негізгі қасиеттеріне қатынасы қолданылған, олардың қышқылдар мен сілтілерге қатынасы, гидроксидтерінің амфотерлілігі және комплексті қосылыстар түзе алуы ескерілген.
- аналитикалық топтағы көптеген катиондардың Д.Менделеевтің периодтық жүйесіндегі орындарына сәйкес болуы.
- зертханалық сабақтарға жұмсалатын уақыттың күкіртсутектік жүйемен салыстырғанда 30-40% азаюы.
Катион анализінің қышқылдық-сілтілік үйесі
Кемшілігі: жүйедегі катиондардың санының шектеулі болуы.
Достарыңызбен бөлісу: |
