Жаратылыстану
жүктеу/скачать 0,89 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыс барысы
| Бағдарлама бөлімдері: Бүкіл әлем құрылысы. Күн жүйесі.
Теориялық бөлім Жердің алшақ объектілерге дейінгі қашықтығы мен қозғалы жылдамдығын өлшеу түрлі қиындықтар туғызады. Біріншіден, өлшенетін шамалар өте үлкен мәнге ие жердегі мәндермен салыстырған кезде олар толық қамтыл,ан болып шығады. Мүмкін бұл шамаларғамыс жүйесінің мөлшерін қолданатын да шығар, бірақ бұл шамалар онда үлкен мәнге ие болады. Екіншіден, зерттелетін объектілермен тікелей қатынасорнатылмайтыедықтан, күрделі қосымша өлшеу методын жасау керек. Олар теориялық модельдер негізінде құрылған, бірақ оларды тәжірибе жүзінде тексеру қиын немесе тіпті мүмкін емес. Бұл алынған қорытындылардың интерпритациясын күрделендіреді және бүкіл әлем туралы ғылымның дамуын тежейді. Бірақ та түрлі қиындықтарға қарамастан космостық метрология көптеген жетістіктерге қол жеткізеді. Соның ішінде зерттелетін объектілердің қашықтығы, қозғалу жылдамдығы, көлемі, химиялық құрамы, жасы, температурасы, тығыздығы т.б. Жұмыс барысы: 1. А.б – космостық ұзындық мөлшерінің ұғымы. 1 а.б – бұл жерден күнге дейінгі орташа арақашықтық. 1 а.б ~ 150 млн км = 1,5*10 11 м нақты мәні: 1,495985*10 11м Былайша айтқанда, жердің күнге дейінгі арақашықтығы – 1а.б-ға тең, ал Күннен Нептунға дейін орташа түрде ~ 30 а.б. 2. Парсек космостық ұзындықтың бірлік ұғымы. Бір парсек дегеніміз (пс немесе пк) –ұзындықтың бұрыштық мөлшері. 1а.б-да 1 сек. тең космостық объектіге дейінгі арақашықтық. «Парсек» сөзі күрделі екі сөзден құралған «параллакс» және «секунда». Параллакс – бағытталу дегенді білдіреді. Астрономияға парсектің енгізілуі космология мақсаттары үшін триангуляция әдісінің қолданылуына негіз болды. База ретінде мұнда 1а.б қолданылады. Парктикада жарты жылдық уақыты бар жұлдыздың 2 еселік бағыттаушы өлшенеді. Бұл уақыт аралығында жер өз орбитасының бір нүктесінен полярлы қарама-қарсы нүктеге ауысады, яғни 2а.б-ға. 1 пс-ң км-ға мәнін анықтап берілген ойларды жұлдыз паралаксының өлшеуі бойынша қағаз бетіне түсіріңіз. Жауап: 1 пс~ 3,09*10 13 км (нақты түрде: 3,086*10 13 км) Осылайша жұлдыздық объектілерге дейінгі L қашықтықты бүкіләлемде жоғарғы нақтылықпен есептейтін формула мынадай: L (nc) = ½ мұндағы L – бұрыштық секундта өрнектелген объект параллаксы. Практикада бұдан да ірі бірліктер қолданылады. Мысалы 1 кпс және 1 мпс. Оларды км-мен өрнектеңдер. 3. Жарық жылы – үшінші жалпы космостық бірлігі. Бір жарық жылы дегеніміз – жарықтың космостағы бір жер жылындағы жүріп өтетін қашықтығы. Космостағы жарық жылдамдығының вакуумдағы жарық жылдамдығынан айырмашылығы жоқтың қасы. 1 жарық жылын км-мен өрнектеңдер. Жауап: ~ 9,44*10 12 км Галактикааралық қашықтық бірлігі – 1 млн ж.ж. Мысалы біздің галактикадан Андромеда тұмандығына дейінгі қашықтық - 2,2 млн ж.ж. 2.Доплердің оптикалық эффектісіне негізделген космостық объектілердің жылдамдығын өлшеу методын меңгеріңдер. ТҮЙІН. Тәжірибелі космостық зерттеулерді жүргізу өмір талабы, оны шешу үшін космостық метрологияның әдістерін жетілдірумен ғана астрономиялық есептерді ойдағыдай шығаруға болады. Каталог: dmdocuments dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1 dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205 dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|