1-кесте. Арнайы білім берудің даму кезеңдері:
Кезең
|
Уақыт аралығы
|
Қысқаша сипаттама
|
І
|
VIII ғасыр - ХII ғасыр аралығы
|
агрессия мен төзімсіздіктен мүгедектерге деген жиіркеніш сезім ұғымы
|
ІІ
|
ХII ғасыр - ХVIII ғасыр аралығы
|
мүгедектерге деген жиіркеніштік сезімінің тереңдеуінен көзі көрмейтін, құлағы естімейтін балаларды бөлек оқыту мүмкіндігін ұғыну;
|
ІІІ
|
ХVIII ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басы аралығында
|
сенсорлық кемшіліктері бар балаларды оқыту мүмкіндігінен жалпы даму нормасынан ауытқыған балаларды оқыту құқығының мойындалуы;
|
ІV
|
ХХ ғасырдың басынан – ХХ ғасырдың 70-жылдарына дейінгі аралықта
|
дамуында ауытқуы бар балалардың тек жекелеген категориялары үшін арнайы білім беруді айқын ұғынудан барлық арнайы білім беруді қажет ететін балаларды оқытуға қарай өсу; арнайы білім берудің жүйесін дамыту мен саралау;
|
V
|
ХХ ғасырдың 70-жылдарынан бастап қазірге дейінгі аралық
|
тең мүмкіндіктен тең құқыққа, сегрегациялаудан (бөлектенуден) интеграциялауға (кіріктірілуге) өту кезеңдері.
|
Инклюзивті білім беру кеңістігін кеңейту, оған қосу идеясы барлық балалардың қабілеттері мен мүмкіндіктерінің айырмашылығына қарамастан олардың мәдени және әлеуметтік мәртебесі, бәрі адам санасына енеді. Көру және есту қабілеті бұзылған балаларға арналған алғашқы мамандандырылған мектептер XVIII ғасырда ашылғаны белгілі, бірақ біз олардың дамуының соңғы кезеңін қарастырумен шектелеміз. Даму ерекшеліктері бар балаларды оқыту мәселелерін зерттеумен айналысатын ғалымдар мен мамандар оларды дамытудың қазіргі кезеңінің тарихын шартты түрде келесі кезеңдерге бөледі:
XX ғасырдың басы 60 - жылдардың ортасы – «медициналық үлгі» → сегрегация;
1960 жылдардың ортасы - 1980 жылдардың ортасы – «қалыпқа келтіру моделі» → интеграция;
1980 жылдардың ортасы – қазіргі уақыт – «қосу моделі» → қосу [4].
«Инклюзивті білім беру» термині бізге Еуропадан келгені барлығымызға белгілі. Жалпы, инклюзивті білім беру дегеніміз не? Қазақстан Республикасының «Білім туралы» 2007 жылғы 27 шілдедегі №319-III Заңының 1-бабы, 21-4 тармақшасында
Достарыңызбен бөлісу: |