1
И. Ф. Б а б к о в. «Воспоминание о моей службе в Западной Сибири» СПБ, 1912.
стр. 49.
2
И. С. Т у р г е н е в. Собр. соч. том 12, стр. 233, 1848 жылғы революция кезінде
көргенін, сонда Париждің өзіне қатты ұнағанын айтып отыр. (С. Т.)
мейлінше жек көретін Достоевский «...Сібір қанша суық болса да,
чиновниктерге жылы екен
-
ау!»
1
–
деп, Шоқанның пікіріне үн қосады.
Досқа дос қаймықпай айтады. Шоқан Уәлиханов 1856 жылы Ф. М.
Достоевскийге жазған бір хатында өзі қызмет істеп жүрген Омбы
қаласын ұнатпай, содан кеткісі келгенде, өзінің туған ағасындай көріп,
Федрдан ақыл сұрайды. «Омбының өсек
-
аяңы сонша діңкеме тиеді, осы
жерден мүлде безіп кеткім келеді. Бұл қалжыңым емес, шыным, осыған
сіз қалай қарайсыз? Ақыл беріңізші, Федор Михайлович, қайтсем тәуір
болар екен?»
–
деп жазады. Дәл сол 1856 жылы Парижде жүрген И. С.
Тургенев те жанқияр досы Лев Николаевич Толстойға хат жазған
болатын: «Париж бұдан бұрын маған мұндай көрінген емес еді. Бұл
калаға тым рахат тұрмыс жараспайды. Мен Парижді басқа бір жағдайда
көріп едім, онда маған өте ұнаған болатын...»
2
–
дейді. Иван Сергеевич
Тургенев пен Шоқан Уәлиханов
–
екеуі бірін
-
бірі көрмей, білмей
-
ақ сол
1856 жылы екі қала туралы жазған хаттары қандай сабақтасып жатыр
десеңізші. Екі халық ардагерлері бірін
-
бірі осылай алыстап ұғысатын,
ұқсасатын тәрізді.
Біздің қазақ ақыны Наурызбай Наушабаев:
Қуған да аллалайды, қашқандағы;
Белгілі әр адамның
баспалдағы.—
десе, Федор Михайлович Достоевский де: «Қуған да құдайға сиынып
қуады, қашқан да аллалап қашады»,
–
дейді. Бұлар бірін
-
бірі көрген де
жоқ, білген де жоқ; ендеше, бірінен
-
бірі алған да жоқ. Бұл тіл туыстығы
емес, ой туыстығы:
Федор Михайловичтің барлық туындыларын түгел
Достарыңызбен бөлісу: |