берді.Ауалы гангренаға классикалық сипаттаманы 1864ж Н.Н. Пирогов берген.Ауалы
жануар ішегінде дамиды. Спора оң, таяқшалы, ұзындығы – 3-9мкм, диаметрі – 0,9-1,3мкм.
Спорасы овальды, субтерминальды немесе центральді орналасады. Жарадан алынған
ферменттейді. Ал манитті ферменттемейді. Қанды агарда диаметрі 2-5мкм коллонияны
экзотоксин түзушілігінде.Оның гемотоксикалық, некротикалық, нейротоксикалық,
лейкотоксикалық және летальды қасиеті экзотоксиннің компоненттерімен тығыз
46
Clostridium novyi 1894ж Ф.Нови ашқан. Толық полиморфты грам оң таяқша,
диаметрі – 0,8-1,4мкм, ұзындығы – 1,6-2,5мкм, көп жағдайда шынжыр тәрізді, 2-5
жасушадан тұрады, капсула түзбейді, перитрихты. Спорасы овальды немесе дөңгелек
тәрізді, субтерминальды орналасуы (аз жағдайда центральды). Қатаң анаэроб, сұйық
ортада жақсы өседі. Қанды агарда сұр колония түзеді. Глюкозаны, мальтозаны
ферменттейді, лактозаны ферменттемейді. Патогенділігі экзотоксин түзушілігінде. Токсин
сонымен бірге гемолитикалық және летальды қасиетке ие.
Басты үш токсині – А, В, С кездеседі. Оптимальды өсу температурасы 40-45
0
С
дипазонда жақсы өседі.
Clostridium septium 1874ж Л. Пастер және Ж. Жубер мәйіттің
қанынан анықтаған. С septium – жіңішке ұзын полиморфты таяқша, диаметрі – 1,1-1,6мкм,
ұзындығы – 3-4мкм. Грам оң, перитрихты, капсула түзбейді.Спорасы овальды,
субтерминальды орналасады. Желатинді гидролиздейді. Глюкозаны, лактозаны,
мальтозаны ферменттейді, маннит пен сахарозаны ферменттемейді. C septium жануар мен
адам үшін патогенді. Экзотоксин некротикалық, гемолитикалық, летальды қасиетке ие.
Жануар зақымдалса – серозды қанды ісік, тері түсі – қара-қызыл, тері асты –
клечаткасында ауа көпіршіктері болады.
Clostridium histolyticum 1916ж Н. Вейнберг пен Е. Сегеном анықтаған. Тік
таяқшалы ұзындығы 1,6-3,1 мкм, диаметрі 0,6-1мкм, қозғалады, перитрихты талшық бар,
капсула түзбейді, спорасы овальды, субтерминальды орналасады, көмірсуды
ферменттемейді. Сұйық орталарда жалпы тұнба түзеді. Колониясы компактты, дұрыс емес
пішінді. Қанды агарда колониясы ұсақ, мөлдір, ұзын гемолизді болады.C histolyticum
желатинді тез ерітеді. Егер экзотоидті жануарға тамырішілік жіберсе, жануар тез арада
өледі.C histolyticum табиғатта аз таралған. Көбіне топырақта, тұрып қалған суда және
кейде адам ішегінде кездеседі.
Clostridium sordelli 1922ж Р. Сордели анықтаған. Тік, грам оң, жуан, диаметрі – 1,1-
1,6мкм, ұзындығы – 3,1-4,5мкм. Кейде 3-төрт жасушадан шынжыр түзеді. Капсуласы жоқ,
спорасы овальды, субтерминальды немесе центральды орналасады. Протеолиттік қасиетке
ие. Желатинді тез ерітеді.
Clostridium sporogens 1908ж И.И. Мечниковпен анықталды. Диаметрі – 0,3-0,4мкм,
ұзындығы – 1,4-6,6мкм, грам оң, қозғалады (перитрих), капсула түзбейді, спорасы
овальды, субтерминальды орналасады.
Өсу температурасы 30-40
0
С, өсу диапазоны 25-45
0
С. ДНҚ-да Г+Ц 26моль%.
Clostridium difficile алғаш рет 1935ж И. Холлом анықтаған. Сау адам организмінде
3% кездеседі. Ұзындығы – 3,1-6,4мкм, диаметрі – 1,3-1,6мкм, капсула түзбейді. Спорасы
овальды, субтерминальды орналасады.
Оптимальды өсу температурасы – 30-37
0
С. Өсу диапазоны – 25-45
0
С. ДНҚ-дағы
Г+Ц 28%.
Достарыңызбен бөлісу: