Жер негізгі 3 геосферадан тұрады
жүктеу/скачать 103,87 Kb.
|
30 билет жауаптары. Жаратылыстану
| 18-билет
1) Су ресурстары және оның маңызы Көп бөлiгi мухиттар мен теңiздерге жиналған су кембр кезеңiне ( в докем брийский период ) дейiнгi жаңаартау ( вулкан ) атылғанда ақтарылган граниттік магманың кристалдану процесiнiң нәтижесінде пайла болды . Жердiң устiнгi жағында ювенилдi су дкп аталатын , яғни жер шарының ылғал айналымына алғаш рет енген термалды су кездерi табылды . Бул су магмадан белiнетiн оттегi мен сутегiнен қалыптасты . Алайда , тущы судың негiзгi қоры муздыктарда сақталған . Мәселен , тау шыңдарындағы және Антарктида мен Арктиканың муздыгындагы тушы судың қоры 97 % -ті қурайды . Ал , өзендерденi , көлдердегі және су қоймаларындагы тушы судың коры - 3 % . Жердегі судың айналымын қықаша былай сипаттауға болады : Жер бетіндегі су негiзiнен теңiз бетiнен және есiмдiктерден(транспирация ) судың булануы нәтижесiнде атмосфераға көтерiлетiн су буынан пайда болатын жауын - шашын турiнде қалыптасады . Қазақстанның жер беті су ресурстары түгел дерлік таусылған. Республиканың су шаруашылығы мәселелері тек жер беті суларын шектеп пайдалану және жер асты суларының ресурстарын меңгеру есебінен ғана шешілуі мүмкін. Республикада жалпы су пайдаланудың 9 % жер асты суларының үлесіне тиеді , біздің ойымызша , оны 25% дейін көтеруге болады,Республика территориясындағы гидрологиялық режимнің Қазақстандық типтегі өзендердің су айналымы су қоймаларының өзін -өзі тазартудағы маңызды фактор болып табылады. Көктемдегі су тасқыны өзенді ластаушылардан тазартуға жағдай жасайды, ал судың төмен деңгейі ( тіпті тартылуы) техногенез өнімдерінің аккумуляциясына ықпал жасайды. 2) Көл — тікелей теңізбен қосылмаған құрлықтар өңіріндегі суға толы дербес ойыстар. Ауқымды кеңістікті қамтитын, суы ащы көл түрлері теңіз деп аталып жүр (Каспий, Арал теңіздері). Жер шарындағы көлдердің жалпы ауданы 2,1 млн. км2 (құрлық ауданының шамамен 1,4%-ы). Ондағы жинақталған судың көлемі 176 мың км3, оның 52%-ы тұщы су, 48%-ы ащы су. Көлде эндемик түрлер, кейде реликт түрлер тіршілік етеді. Жер шарының ең ірі көлі – Каспий теңізі, ең терең көлі – Байкал. Қазақстанда Каспий мен Аралды қоспағанда, 48262 көл бар, олардың жалпы ауданы 45032 км2. Режіміне қарай Ағынды – өзен ағып шығатын көлдер Ағынсыз – өзендер келіп құйғанымен, ағып шықпайды Өзендермен салыстырғанда көлдердің суы едәуір ащы болады. Ағынды көлдердің суы, негізінен тұщы болады, ал ағынсыз тұйық көлдер көбінесе ащы келеді. Тіпті бір көлдің өзінің жеке бөліктерінің суы тұздылығы жөнінен айырмашылық жасауы мүмкін. Мысалы, Балқаш көлінің батыс бөлігіне қарағанда 5 есе көп, сондықтан батысы түщы болады. 3) Экскурсия сабақтары жүктеу/скачать 103,87 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|