«Жезқазған қаласының білім, дене шынықтыру және спорт бөлімі» мм

«№10 жалпы білім беретін орта мектебі» ММ

Жезқазған 2012 ж

Халқымызда «бұған жеткен де, жетпеген де арманда» деген сөз жиі ауызға алынушы еді. Жаңа ғасырдың табалдырығынан аттап тұрып, осы бір қарапайым, бірақ мәні терең сөзді қайталауға тура келді.

Шүкір, қойдай жуас, жылқы мінезді болып саналатыцн пейілі даласының кеңдігінен аумай қалған қонақжайлықты құт деп қанына сіңірген әншейінде жеріміз кең ғой деп бытырап жүре беретін, қажет кезінде бір тудың астына біріге алатын Қазақ Ұлты да XXI ғасырдың күнпарағын ашты.

Қазақтың атақты жырауы Жамбыл Жабаев: «Ең басты байлық – халықтың денсаулығы», - деген екен. Жасыратыны жоқ, Қазақстанда медицинаны реформалау мен дамыту туралы мемлекеттік бағдарлама кеш қолға алынғаны өз алдына әлі тау-тау болып қордаланған проблемалардан арыла алмай, тиісті дәрежеде жүзеге аспай жатыр. Елбасы өзінің кезекті Жолдауында «денсаулық сақтау ісінің халықаралық стандартына емдеу мен медициналық қызмет көрсетудің жаңа технолгиялары мен қазіргі заманғы әдістеріне жүйелі түрде көшуді, дәрігерлер мен медициналық қызметкерлерді даярлауға маңызды өзгерістер енгізуді» тапсырма ретінде атап көрсеткен болатын.

Міне, елбасының осындай сарабдал саясатынан кейін медицинамызда жаңа леп, жаңа серпін, жаңа күш пайда бола бастады.

Мамандық таңдау – әрбір мектеп бітіруші түлектің мақсаты. «Армансыз адам қанатсыз құспен тең» дейді халық. Барлық адам баласының арманы болады. Арманшыл адам болашақта дегеніне жете алады. Мамандық пен өнерді өз қабілетіне қарай таңдап алады. Адам өзінің болашақ кәсібіне әртүрлі жолдармен келеді. Біреулер үшін ол ойға алған арманның орындалуы, отбасы дәстүрін жалғастыру, келесі біреулер үшін – жаңалыққа, дербестікке талпыныс, үшінші біреулерге - әйтеуір бір мамандық алу керек болған соң, көштен қалмаудың қамын жасайды. Мамандық таңдау үшін адам ең алдымен өз бейімділігін таңдау қажет. Өз-өзіне «Мен кіммін?», «осы өмірдегі менің орным қандай?» «Қалай өмір сүремін?» деген сұрақ қоймайтын адам кем де кем.

Мынау көп салалы өмірде мамандықтың түрі көп. Әрине, таңдау жасау оңай емес. Ең бастысы адам еңбекке қабілетті, зейінді болуы қажет және оның мамандығы өзі өскен ортаға маңызы бағалы үлес қосатындай болуы шарт. Өз ісіне сенімді дұрыс таңдаған адам ғана жетістікке жетеді.

Осы орайда мен өзім таңдаған дәрігерлік мамандығы жөнінде айтқым келеді.

Сырқат жанға келеді де халін сұрап ізетпен,

Инесімен шипа құяр сәл – пәл ғана тыз еткен.

Аңдып тұрған азуы алты қарыс ажалдан

Сырқаттанған байғұстарды күні – түні күзеткен,– дей келе

медицинаның негізін қалаған Әбу Әли-ибн Синаның (Авиценна), Өтейбойдақ Тілеуқабылұлының, сонымен бірге қиын - қыстау кезеңдерде осы салада аянбай еңбек еткен Халел Досмұхамедов пен Нәзипа Құлжанова сияқты халқын жанындай сүйген аға - апаларымыздың жолын қуғым келеді. Ақ халатты абзал жандардың атқаратын істері қиын да, қызықты екенін түсінемін. Науқастардың оларға үміттене қараған жүздерін көргенде өміріне араша түскім келеді. Ол үшін жақсы оқып, бірыңғай ұлттық тестен жоғары баға алу керек.

Акдемик Төрегелді Шарманов , атақты хирург Мұхтар Әлиев, көз ауруларын емдейтін дәрігер Мәдина Құралова, рак ауруына қарсы дәрі ойлап тапқан жерлесіміз Серғазы Әдекенов еңбектерін мақтанышпен айта аламын. Серғазы Әдекенов ойлап тапқан «Арглабин» дәрісін дүниежүзінде бес мемлекет сатып алады.

Полигонның құрбаны болған, тумысынан екі қолы жоқ жерлесіміз Кәріпбек Күйіков пен «Сәт» триосы сияқты жаны жайсаң, жүрегі жаралы жандардың дерттеріне бірден - бір шипа болатын ем жолдарын ойлап тапқым келеді.

Келешекте «Дипломмен ауылға» бағдарламасы бойынша ауылға келіп теориялық білімімді практикамен ұштастырып, еңбек етіп, жергілікті тұрғындардың алғысына бөленсем деймін. Тек осы бағытта шектеліп қалмай, алған тәжірибемді ұштап, үлкен клиника ашсам деп армандаймын. Бұл клиниканы әжем Дәметкеннің құрметіне «Дәметкен ана» деп атағым келеді. Себебі әрбір адам дертіне дауа іздеп, жазыламын деп үміттенеді, дәмеленеді. Ол кісінің өте ашық, көңілді, орыс – қазаққа бірдей болғанын, саңқылдыған әсем күлкісі мен ашық – жарқын мінезін, қайрымдылығы мен қарапайымдылығын ауыл адамдары жыр қылып айтады. Дүкеніне ренжіп, қиналып келген адам өзінің қалай көңілденіп, күлгенін байқамай қалады екен. Сондай қасиетті адамның немересі екенімді мақтан ете отырып, өзімнің алған білімімді ел игілігіне жұмсағым келеді.

Жолың болсын бара ғой, айналайын,

Айналайын, қорғаушым қарғадайым !

Кәсібіңе мен сенің басыңды иіп,

Басымды ием несіне арланайын...

деп қазақтың мұзбалақ ақыны Мұқағали жырлағандай өзімнің сыныптас құрбыларым мен достарыма өмірлік мамандық таңдау жолында адаспай дұрыс жол табуына шын жүрегіммен тілектестігімді білдіремін.

Тәуелсіздігіміздің 20 жылдығына орай мектеп қабырғасынан түлегелі отырған жас өрендердің егемендігіміздің баянды болып, ел мүддесін қорғауға үлес қосатын азаматтар болатынына сенімім зор.

Оқушыларды бейіндік оқытуға дайындау,тұлғалық және кәсиби өзін-өзі анықтауда көмек  көрсету.

1. 
   Оқушылардың жеке ерекшеліктерін диагностикалау қызығущылықтарын, бейіндерін және икемдерін анықтау.
   
2. 
   Оқушылардың тұлғалық және дінің-мағыналығын өзіндік анықтау, өзіндік дамуы міндеттерін шешуде сүйемелдеу.
   
3. 
   Тұлғалық дамуда кездесетін келеңсіз факторларды анықтау, оларды уақытында жеңу.
   
4. 
   Әлеуметтендіру мәселелерін шешуде ата-аналарымен, мұғалімімен, құрбыларымен үйлесімді қарым-қатынасты құруға көмектесу.
   
5. 
   Жоғары сыныптарда бейіндік оқытуды таңдауға бағытталған  танымдық және кәсібилік қызметтің әртүрлі ортадағы практикалық тәжірибесін қалыптастыру.
   
6. 
   Оқу –тәрбие үрдісінің психологиялық сараптамасы және бейіндік оқытудың сапасын көтеруде негізделген практикалық ұсыныстар құру.
   
7. 
   Оқушыны білімдік үрдісте өзгеру динамикасының өзгеруін анықтауда психологиялық сүйемелдеу.
   
8. 
   Оқушыда оң оқу мотивациясын қалыптастыру.
   
9. 
   Ата-аналар мен мұғалімдерге психологиялық мәселелерді шешуде  кеңестік көмек көрсету.
   
10. 
    Мұғалімдер мен оқушылардың ата-аналары арасында психолгиялық сауаттылыққа үйрету.
    

• 
  Мамандық және оның қажеттілігі туралы білу;
  
• 
  Бейімділік, ынта, қызығушылық;
  
• 
  Қабілет, денсаулық (ішкі мүмкіндіктер мен шектеулер);
  
• 
  Ықылас деңгейі мен өзін-өзі бағалау;
  
• 
  Ата-ана мен отбасының көзқарасы;
  
• 
  Құрбы-достарының көзқарасы;
  
• 
  Мұғалімдер мен мамандардың көзқарасы
  

• 
  Айзенк әдісімен оқушы темпераментін;
  
• 
  Голланд әдісімен кәсіби-тұлғалық типін;
  
• 
  Климов әдісімен кәсіби бейімділігін;
  
• 
  Голомштокпен түрлі қызмет аясындағы негізгі қызығушылық бағытын;
  
• 
  Оқушылардың табиғи бейінмділіктерін анықтау;
  
• 
  Мамандық туралы хабардарлығын;
  
• 
  Алға қойған мақсатқа жетуде табандылық дәрежесін анықтау.
  
• 
  Қосымша тренингтер.