Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу және түсіну Қолдану
Жоғарғы деңгей дағдылары
|
Орындалу уақыты
|
20 минут
|
Тапсырма
|
|
1(a) Реакция нәтижесінде сілті және сутек газын түзе отырып бөлме температурасында сумен әрекеттесетін металдар қатарын көрсетіңіз.
K, Na, Zn
Mg, Zn, Cu
Na, Li, K
Fe, Mg, Ag
(b) Белсенділігі орташа металдар сумен тек қыздырғанда (немесе су буымен) әрекеттеседі. Магнийді мысалға алып су буымен реакция теңдеуін жазыңыз.
2. Археологиялық қазбалар кезінде табылған артефактар: мыс, күміс, темірден жасалған бұйымдар берілген.
(a) Мыстан және күмістен жасалған артефактардың осы күнге дейін сақталу себебін түсіндіріңіз.
|
Уақыт өте келе мыстан жасалған бұйымдарда жасыл дақтың пайда болуы, ал күмістен жасалған бұйымдардың қараюы мен темірдің тоттануына әсер еткен факторларды атаңыз.
3(a) Сұйытылған тұз қышқылы ерітіндісімен әрекеттесетін металдар жұбы.
алюминий, магний
темір, күміс
алтын, мырыш
күміс, сынап
(b) 3(а) тапсырмадағы таңдап алынған металдар жұбының сұйытылған тұз қышқылы ерітіндісімен реакция теңдеуін жазып, теңестіріңіз.
? + HCI =
? + HCI =
4(a) Берілген металдардың ішінде қайсы металл тұз ерітіндісінен металды ығыстырып шығарады. Мүмкін болатын реакциялардың тұсына « + » таңбасын қойыңыз.
Тұз \металл
|
темір
|
магний
|
мыс
|
мырыш
|
Темір (II) хлориді
|
|
|
|
|
Магний хлориді
|
|
|
|
|
Мыс (II) хлориді
|
|
|
|
|
Мырыш хлориді
|
|
|
|
|
(b) Темір (ІІ) сульфаты (FeSO4) ерітіндісінің Mg, AI металдарымен реакция теңдеуін жазыңыз.
1.
2.
Мүмкін болатын реакция теңдеуін құрастырыңыз.
(а) никель нитраты(ер-ді) + қорғасын (қ) →
(b) мыс (II) нитраты(ер-ді) + мырыш(қ) →
Бағалау критерийі
|
Тапсыр
ма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Белсенді металдардың салқын сумен, ыстық су немесе бумен әрекеттесу теңдеуін құрастырады
|
1
|
сілті және сутек газын түзе отырып сумен әрекеттесетін
металдар қатарын көрсетеді;
|
1
|
магнийдің су буымен реакция
теңдеуін жазады;
|
1
|
Металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін факторларды анықтайды
|
2
|
мыстан, күмістен жасалған артефактардың осы күнге дейін
сақталу себебін түсіндіреді;
|
1
|
уақыт өте келе мыс, күміс, темірден жасалған бұйымдардың бұзылуына әсер ететін факторларды атайды;
|
1
|
Металдардың қышқылдармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін жазады
|
3
|
металдар жұбының сұйылтылған тұз қышқылы ерітіндісімен
әрекеттесетінін анықтайды;
|
1
|
металл алюминийдің сұйылтылған тұз қышқылымен реакция теңдеуін
жазады;
|
1
|
металл магнийдің сұйытылған тұз қышқылымен реакция теңдеуін жазады;
|
1
|
Металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесу теңдеуін жазады
|
4
|
тұз ерітіндісінен темір ығыстырып шығаратын металды анықтайды;
|
1
|
тұз ерітіндісінен магний ығыстырып
шығаратын металды анықтайды;
|
1
|
мыс белсенділігі төмен металл
екенін көрсетеді;
|
1
|
тұз ерітіндісінен мырыш ығыстырып
шығаратын металды анықтайды;
|
1
|
темір (ІІ) сульфатының магниймен реакция теңдеуін жазады;
|
1
|
темір (ІІ) сульфатының алюминиймен реакция теңдеуін
жазады;
|
1
|
Металдардың белсенділік қатарын қолданып орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжайды
|
5
|
никель нитраты (ер-ді) + қорғасын (қ)
теңдеуінің жүрмейтінін жазады;
|
1
|
мыс (II) нитраты (ер-ді) + мырыш (қ)
теңдеуін құрастырады.
|
1
|
Барлығы
|
15
| «Металдар белсенділігін салыстыру» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі
|
Оқу жетістіктерінің деңгейі
|
Төмен
|
Орта
|
Жоғары
|
Белсенді металдардың салқын сумен, ыстық су немесе бумен әрекеттесу теңдеуін құрастырады
|
Na , Li , K сумен әрекеттескенде сілті және сутек газы түзілетінін анықтауда, су буымен реакция теңдеуін жазуда қиналады
|
Na , Li , K сумен әрекеттескенде сілті және сутек газы түзілетінін анықтауда / және су буымен реакция теңдеуін жазуда қателіктер жібереді
|
Na , Li , K сумен әрекеттескенде сілті және сутек газы түзілетінін анықтайды және су буымен реакция теңдеуін жазады
|
|
|
|
|
Металдар коррозиясын туындатуға әсер ететін факторларды анықтайды
|
Мыстан және күмістен жасалған артефактардың осы күнге дейін сақталу себептері түсіндіруде / әсер ететін факторларды атауда қиналады
|
Мыстан және күмістен жасалған артефактардың осы күнге дейін сақталу себептерін / әсер ететін факторларды атап түсіндіруде
|
Мыстан және күмістен жасалған артефактардың осы күнге дейін сақталу себептері / әсер ететін факторларды атап түсіндіреді
|
қателіктер жібереді
|
|
|
|
Металдардың қышқылдармен әрекеттесуінің реакция теңдеулерін жазады
|
Металдар жұбын анықтауда және сұйытылған тұз қышқыл ерітіндісімен реакция теңдеулерін жазуда қиналады
|
Металдар жұбын анықтауда / AI / Mg
– дің сұйытылған тұз қышқыл ерітіндісімен реакция теңдеулерін
|
Металдар жұбын анықтайды және сұйытылған тұз қышқыл ерітіндісімен реакция
|
жазуда қателіктер жібереді
|
|
теңдеулерін жазады
|
|
Металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесу теңдеуін жазады
|
Fe, Mg, Zn-тың тұз ерітіндісінен металды ығыстырып шығаратынын, Cu белсенділігі төмендігін анықтауда, реакция теңдеуін жазып дәлелдеуде қиналады
|
Fe / Mg / Zn -тың тұз ерітіндісінен металды ығыстырып шығаратынын/ Cu белсенділігі төмендігін анықтауда
/ реакция теңдеуін жазып дәлелдеуде
|
Fe, Mg, Zn -тың тұз ерітіндісінен металды ығыстырып шығаратынын Cu белсенділігі төмендігін анықтайды, реакция
|
қателіктер жібереді
|
|
теңдеуін жазып дәлелдейді
|
|
Металдардың белсенділік қатарын қолданып орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжайды
|
Металдардың таныс емес орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжауда қиналады
|
Металдардың таныс емес орынбасу реакцияларының (а)/ (b) жүру мүмкіндігін болжауда қателіктер жібереді
|
Металдардың таныс емес орынбасу реакцияларының жүру мүмкіндігін болжайды
|
|
|
|
| 2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
A «Зат мөлшері» және «Стехиометриялық есептеулер» бөлімдері бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты
|
8.1.1.3 Масса, зат мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеу
Химиялық реакция теңдеулері бойынша заттың массасын, зат мөлшерін есептеу
Авогадро заңын білу және қалыпты және стандартты жағдайлардағы газдар көлемін есептеуде молярлық көлемді қолдану
Газдардың салыстырмалы тығыздығын және заттың молярлық массасын салыстырмалы тығыздық бойынша есептеу
Газдардың қатысуымен жүретін реакциялар бойынша есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолдану
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Зат массасы, мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеуде формуланы қолданып есептейді
Химиялық реакция теңдеуі бойынша зат массасын, зат мөлшерін анықтайды
Молярлық көлемді қолданып есептеулер жүргізеді
Салыстырмалы тығыздық бойынша газдың тығыздығын және заттың молярлық массасын есептейді
Есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолданып есептеулер жүргізеді
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
|
Орындалу уақыты
|
20 минут
|
Тапсырма
Молекулалар саны 3,01•1023 тең көмірқышқыл газының зат мөлшері және массасын есептеңіз.
5 моль және 220 г
2 моль және 20 г
1 моль және 24 г
0,5 моль және 22 г
Мыс (ІІ) оксидін сутекпен тотықсыздандыру нәтижесінде 4 г таза мыс алынған болса реакцияға түскен мыс (ІІ) оксидінің массасын, зат мөлшерін табыңыз.
(a) Мыс (ІІ) оксидінің сутекпен тотықсыздану реакция теңдеуін жазыңыз.
|
Мыс (ІІ) оксидінің массасын есептеңіз.
Мыс (ІІ) оксидінің зат мөлшері есептеңіз.
273 К (0°С) температура мен 101,3 кПа қысымда өлшенген 1 моль газ 22,4 л көлем алады.
Атомдардың мен молекулалардың берілген моль санын қалыпты жағдайда алатын көлемдерімен сәйкестендіріңіз.
Атом/ молекула
|
көлем (қ.ж)
|
А) 10 моль аммиак молекуласы
|
1) 16,8 моль/л
|
В) 0,75 моль сутек атомы
|
2) 11,2 моль/л
|
С) 0,5 моль аргон атомы
|
3) 224 моль/л
|
А)
В)
С)
Белгісіз газдың сутекпен салыстырмалы тығыздығы 15-ке тең. Осы газдың молярлық массасын табыңыз.
Белгілі қысым және температурада азот пен сутекті тікелей әрекеттестіріп аммиак (NH3) алуға болады.
Аммиак синтезінің/ алынуының реакция теңдеуін жазыңыз.
Аммиак синтезіндегі газдардың көлемдік қатынасын анықтаңыз.
Бағалау критерийі
|
Тапсырма
№
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Зат массасы, мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеуде формуланы қолданып есептейді
|
1
|
көмірқышқыл газының зат мөлшерін есептейді;
|
1
|
көмірқышқыл газының массасын
есептейді;
|
1
|
Химиялық реакция теңдеуі бойынша зат массасын, зат мөлшерін анықтайды
|
2
|
мыс (ІІ) оксидінің тотықсыздану
реакция теңдеуін жазады;
|
1
|
мыс (ІІ) оксидінің массасын
табады;
|
1
|
мыс (ІІ) оксидінің зат мөлшерін
табады;
|
1
|
Молярлық көлемді қолданып есептеулер жүргізеді
|
3
|
аммиак молекуласының көлемін
(қ.ж.) сәйкестендіреді;
|
1
|
сутек атомының көлемін (қ.ж.)
сәйкестендіреді;
|
1
|
аргон атомының көлемін (қ.ж.) сәйкестендіреді;
|
1
|
Салыстырмалы тығыздық бойынша газдың тығыздығын және заттың молярлық массасын есептейді
|
4
|
сутекпен салыстырғандағы тығыздығы бойынша белгісіз газдың молярлық массасын есептейді;
|
1
|
Есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолданып есептеулер жүргізеді
|
5
|
аммиак синтезі реакция теңдеуін жазады;
|
1
|
газдардың көлемдік қатынасын анықтайды.
|
1
|
Барлығы
|
11
| «Зат мөлшері» және «Стехиометриялық есептеулер» бөлімдері бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі
|
Оқу жетістіктерінің деңгейі
|
Төмен
|
Орта
|
Жоғары
|
Зат массасы, мөлшері және құрылымдық бөлшектер санын есептеуде формуланы қолданып есептейді
|
Формула бойынша зат мөлшері және молекулалық массаны табуда қиналады
|
Формула бойынша зат мөлшері / молекулалық массаны табуда қателіктер жібереді
|
Формула бойынша зат мөлшері және молекулалық массаны табады
|
Химиялық реакция теңдеуі бойынша зат массасын, зат мөлшерін анықтайды
|
Мыс (ІІ) оксидінің тотықсыздану реакция теңдеуін жазуда, теңдеу бойынша массасын, мөлшерін есептеуде қиналады
|
Мыс (ІІ) оксидінің тотықсыздану реакция теңдеуін жазуда / теңдеу бойынша массасын/ мөлшерін есептеуде қателіктер жібереді
|
Мыс (ІІ) оксидінің тотықсыздану реакция теңдеуін жазуда, теңдеу бойынша массасын, мөлшерін есептейді
|
Молярлық көлемді қолданып есептеулер жүргізеді
|
Аммиак, сутек және аргон атомдарының (қ.ж) көлемдерін сәйкестендіруде қиналады
|
Аммиак / сутек / аргон атомдарының (қ.ж) көлемдерін сәйкестендіруде қателіктер жібереді
|
Аммиак, сутек және аргон атомдарының (қ.ж) көлемдерін сәйкестендіреді
|
Салыстырмалы тығыздық бойынша газдың тығыздығын және заттың молярлық массасын есептейді
|
Газдың молярлық массасын, есептеуде қиналады
|
Газдардың молярлық массасын / есептеуде қателіктер жібереді
|
Газдардың молярлық массасын есептейді
|
Есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолданып есептеулер жүргізеді
|
Көлемдік қатынастар заңын қолданып реакция теңдеуін жазуда қиналады
|
Көлемдік қатынастар заңын қолданып реакция теңдеуін жазуда/ қатынасын табуда/ қателіктер жібереді
|
Көлемдік қатынастар заңын қолданып реакция теңдеуін жазады
|
Достарыңызбен бөлісу: |
