Жылдар аралығындағы зерттеулердегі есімдіктерді жіктеуге қатысты ұстанымдар


Қ.Кемеңгерұлынадейінқазақтіліграмматикасына



бет5/102
Дата14.03.2023
өлшемі0,63 Mb.
#172462
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102
Байланысты:
1930-1988 ЖЫЛДАР АРАЛЫҒЫНДАҒЫ ЗЕРТТЕУЛЕР

Қ.Кемеңгерұлынадейінқазақтіліграмматикасына, оның ішіндерайкатегориясынақатыстыпікірайтқанзерттеушілеррайдытүрлішежіктепжүрді. Н.ИльминскийменН.Созонтоврайдың 4 түрінкөрсетсе, П.М.Мелиоранский – 5, Қ.Кемеңгерұлы- 6 түрлірайдыкелтірген. Зерттеушілерарасындабұйрық, ашық, шарттырайлардытанудабірауыздылықбайқалады. Қ.Кемеңгерұлыжіктеуіндегіболжаурай (сослагательноенаклонение) Н.Ильминскийде «предположительноенаклонение» депаталса, терісрай (сомнительноенаклонение) басқазерттеушілердекездеспейді:


Ильминский Н.И. «Материалы к изучению киргизского наречия», 1860

Мелиоранский П. «Краткая грамматика казак-киргизского языка», 1894, 1897

Созотов Н. «Записки по грамматике киргизского языка», 1912

Қ.Кемеңгерұлы «Оқу құралы» (1928, 1929)

повелительное

повелительное

повелительное

повелительное

изъявительное

изъявительное

изъявительное

изъявительное



неопределенное

неопределенное





желательное



желательное

предположительное





сослагательное

Условное

условное

условное

условное









Ғалым райларды атауда орыс тіліндегі мәнін ашып, түсіндірумен бірге А.Байтұрсынұлының оқушыларға етене таныс болған – «болжау», «қалау», «теріс рай» т.с.с. атауларын қатар беріп отырған.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет