ЖҰмыс бағдарламасы павлодар Мамандықтың мемлекеттік жалпыға


ОӘК төрағасы (төрайымы) _________________________Г.К. Даржұман



бет2/2
Дата28.01.2018
өлшемі1,27 Mb.
#35174
түріЖұмыс бағдарламасы
1   2

ОӘК төрағасы (төрайымы) _________________________Г.К. Даржұман

КЕЛІСІЛГЕН
Факультет деканы _________________________ К.Х. Жапаргазинова
« 12 » 11 2008 ж.



ЖжНҚБ МАҚҰЛДАНҒАН

ЖжНҚБ бастығы __________________________Варакута А.А.

«____» ___________2007 ж.


1. Пәннің мақсаты және тапсырмалары, оның оқу процесінде

алатын орны”
Мақсаты: Дендрология пәнінің маңызы – орман алқаптары сапалық құрамы мен өнімділігін арттыру, ағаштың биологиясы, экологиясы, қоршаған орта өсімдік жамылғысы туралы ілімі теориялық ережелері мен практикалық дағдыларын меңгеру.

Дендрология орманшаруашылығы профильндегі. Жалпы орманшылық, орманды қалпына келтіру, орманды өсіп тұрғанда пайдалану, орман шаруашылығын орналастыру негіздері пәндері үшін базалық пән болып саналады.

Ағаштардың, бұталардың, жартылай бұталардың, шырмауықтар мен жатаған өсімдіктердің жіктелуі.

Ағаш өсімдіктері тіршілік құбылыстарына, биологиялық өсімділігіне және қалыптасу қаблетіне тигізетін метерологиялық жағдай мен маусымдық өзгерістер әсері. Ортаның топырақ экологиялық әсері: топырақтың механикалық және химиялық құрамы, қышқылдығы мен ылғалдану жағдайы.

Еліміздің тік тау аймақтары мен ормандары. Орман шаруашылығы мен елді мекендері көгалдандыру саласында қолдануда макромезо-микробелдердің әсері.

Табиғат қорғау, ағаш өсімдіктерін тиімді пайдалану, өсімдік әлемі «қызыл кітабына» енген сирек кездесетін және тұрып бара жатқан ағаш өсімдіктерін анықтау, зерттеу, қорғау мен көбейтуде орманшылар ролі.

Дендрология” курсының мазмұны:


  • Ағаш өсімдіктері морфологиясы мен биологиясы анықтай білу;

  • Республиканың табиғи аймағындағы ағаш және бұталар түрлерінің ассартиментіне баға беру;

  • Ағаш өсімдіктерінің ассартиментін таңдауды оның экологиясына сәйкес жүргізу;

  • Қызыл Кітапқа енген ағаш өсімдіктері түрлерін сақтау бойынша шаралар қолдану;

Пәнді оқу нәтижесінде студенттер мына білімді алуы керек:

  • Қазақстанда және ТМД территориясында өсетін, орман түзуші ағаш

өсімдіктерінің түрлері:

  • Қазақстанда жерсіндірілген, орман түзуші ағаш өсімдіктерінің түрлері;

  • фенологиялық бақылаудың әдістемесі;

  • оқылған материалды анализдеу, салыстыра білу, дұрыс қорытынды шығару;

  • ғылыми және оқулықты әдебиеттермен жұмыс істей білу;



2. Пререквизиттер:

- биология – мектеп курсы;



- орман ботаникасы – 1 семестр.

Пәннің тақырыптық жоспары Ф СО ПГУ 7.18.2\07
3. Пәннің мазмұны


3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ


№ р/с

Тақырыптардың аты

Сағаттар саны

Дәрістер

Практика

Лаб.

жұмысы


СӨЖ

1.

Кіріспе. Ағаш өсімдіктерінің даму биологиясы және экология негіздері.

2

2

3

8

2.

Ботаникалық түрі мен оның ареалы

1







9

3.

Ағаш өсімдіктерін жерсіндіру және Қазақстан үшін маңызы.

1

2

2

8

4.

Қазақстан және басқа да елдердің ағаш өсімдіктері сипаттамасы мен филогенетикалық жүйесі.

1

3




8

5.

Жалаңаш тұқымдылар бөлімі. Қылқан жапырақтылар класы.

2

2

3

8

6.

Жабық тұқымды ағаш өсімдіктердің жалпы сипаттамасы.

2

2

3

8

7.

Қос жарнақтылар класы. Магнолиялар, бөріқарақаттар, сарғалдақтар тұқымдастары. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

1







8

8.

Қарағаштар, шәмшаттар, талшындар және қайыңдар тұқымдастар. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

1

2




8

9.

Алабұта, раушангүлділер, үйеңкілер және жиделер тұқымдастары. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

1

2




8

10.

Қазақстанның дендрофлорасы жайлы жалпы мағлұматтар.

1

2

2

8

11.

Орман шаруашылығына, далалы және егістік

2

2

2

9

Барлығы:

15

15

15

90


3.3 Пәннің теориялық бөлімінің мазмұны
Тақырып 1. Кіріспе. Ағаш өсімдіктерінің даму биологиясы негіздері. Өсімдіктердің морфологиялық эволюциясы және онтогенетикалық дамуы. Төменгі және жоғарғы сатыдағы өсімдіктер. Өсімдік морфологиясының бағыттары мен тәсілдері.

Тақырып 2. Кіріспе. Ағаш өсімдіктерінің даму биологиясы негіздері. Ағаш өсімдік клеткасының жалпы құрылымдық ерекшелігі. Клетка құрылымының биологиялық маңызы, оның мөлшері және сыртқы пішіні.

Тақырып 3. Ағаш өсімдіктерін жерсіндіру және Қазақстан үшін маңызы. Өсімдіктерді жерсіндіру мен экологиялық бейімделу. Ортаның жаңадан пайда болған жағдайлармен байланысы.

Тақырып 4. Қазақстан және басқа да елдердің ағаш өсімдіктері сипаттамасы мен филогенетикалық жүйесі. Өсімдіктер жүйесіндегі негізгі жіктеуіш бірліктері және номенклатурасы. Жіктеуіш бірліктердің иерархиялық жүйесі анықталады.

Тақырып 5. Ашық тұқымдылар бөлімі. Қылқан жапырақтылар класы. Бөлімнің жалпы сипаттамасы сынып бөлігі, тәртіп, тұқымдас ретінде филогенетикалық байланыстарының жалпы сызбасы. Ашық тұқымды ағаш өсімдіктері сипаттамасы, жүйелі тәртіппен бірге беріледі.

Тақырып 6. Жабық тұқымды ағаш өсімдіктердің жалпы сипаттамасы.

Жабық тұқымды ағаш өсімдіктердің жалпы сипаттамасы жоғарыда көрсетілгендей үлгі бойынша, тек оларға тән белгілермен бірге беріледі.



Тақырып 7. Қос жарнақтылар класы. Магнолиялар, бөріқарақаттар, сарғалдақтар тұқымдастары. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы. Сарғалдақтар тәртібі. Бөріқарақаттар тұқымдасы. Бөріқарақат туысы: кәдімгі бөріқарақат, іле, қара зирек.

Тақырып 8. Қарағаштар, шәмшаттар, талшындар және қайыңдар тұқымдастар. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

Тақырып 9. Алабұта, раушангүлділер, үйеңкілер және жиделер тұқымдастары. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

Тақырып 10. Орман алқабындағы ағаш, бұталар және жартылай бұта өсімдіктердің өзен аңғары мен таулы ормандарда таралуы мен түрлері. Орман алқабының ағаштарын балқарағай, самырсын, қарағай, сібірлік шырша, майқарағай, қайың, көктерек түрлерінің таралуы.

Тақырып 11. Қазақстанның дендрофлорасы жайлы жалпы мағлұмат. Дендрофлораның сипаттамасы: орманды, орманды-далалық, далалы, жартылай шөлейтті және шөлейтті аймақтар. Қазақстанның тоғайлы және өзен жағалауы ормандары.

3.4 Практикалық жұмыстардың мазмұны


№ р/с

Тақырыптардың аты



Мазмұны

Бақылау түрі

1

2

3

4

1.

Кіріспе. Ағаш өсімдіктерінің даму биологиясы және экология негіздері.

1.1 Ағаштардың, бұталардың, жартылай бұталардың, шырмауықтар мен жатаған өсімдіктердің жіктелуі.

Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



1

2

3

4

2.

Ағаш өсімдіктерін жерсіндіру және Қазақстан үшін маңызы.

2.1 Өсімдіктерді жерсіндіру, интродукция

2.2 Өсімдіктерді жерсіндіруде ортаның экологиялық әсерін дұрыс бағалаудың маңызы.

2. 3 Өсімдіктерді жерсіндіруде өсімдіктердің биологиялық ерекшеліктерді бағалаудың маңызы.


Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



3.

Қазақстан және басқа да елдердің ағаш өсімдіктері сипаттамасы мен филогенетикалық жүйесі.

3.1 Қазақстанның дендрологиялық аудандастырлуы.

3.2 Оның флористикалық аудан-дармен байланысы.



Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



4.

Жалаңаш тұқымдылар бөлімі. Қылқан жапырақтылар класы.

4.1 Жалаңаш тұқымды ағаш өсімдіктерге жалпы сипаттама.

Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



5.

Жабық тұқымды ағаш өсімдіктердің жалпы сипаттамасы.

5.1 Жабық тұқымдылар бөлімінің, қос жарнақтылар класының ағаш өсімдіктері.

Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



6.

Қарағаштар, шәмшаттар, талшындар және қайыңдар тұқымдастар. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

6.1 Қарағаштар, шәмшаттар, талшындар және қайыңдар тұқымдастарының Қазақстанға лайықты түрлері, олардың биологиялық ерекшеліктері, декоративті, эстетикалық, экономикалық, экологиялық маңызы.

6.2 Аталған тұқымдастардың жіктелуі



Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



7.

Алабұта, раушангүлділер, үйеңкілер және жиделер тұқымдастары. Олардың туыстары мен түрлері және маңызы.

7.1 Алабұта, раушангүлділер, үйеңкілер және жиделер тұқымдастарының Қазақстанға лайықты түрлері, олардың биологиялық ерекшеліктері, декоративті, эстетикалық, экономикалық, экологиялық маңызы.

7.2 Аталған тұқымдастардың жіктелуі



Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



8.

Қазақстанның дендрофлорасы жайлы жалпы мағлұматтар.

8.1 Дендрофлораның сипаттамасы.

8.2 Ертіс өңірінің дендрофлорасы.



Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



9.

Орман шаруашылығына, далалы және егістік қорғаныштық мақсатта орман көбейту үшін келешегі бар интродуцент ағаштар

9.1 Орман шаруашылығына орман көбейту үшін келешегі бар интродуцент ағаштар

9.2 Қорғаныштық мақсатта далалы және егістік үшін келешегі бар интродуцент ағаштар



Тәжірибелік дәптерде тапсырмаларды

жазбаша орындау



Барлығы:

15 cағат

3.5 Лабораториялық сабақтардың мазмұны
Тақырып 1. Қазақстандағы және көршілес шет елдердегі ағаш

өсімдіктері. флорасын, гербарий үлгілері бойынша басқа экзоттармен танысу (морфологиялық айырмашылық белгілері, тіршілік пішіндері, өсу кезеңдері, географиялық таралуы мен өсімдік жүйесіндегі орны) оларды анықтау.

Тақырып 2. Ағаш өсімдіктері жапырақты және жапырақсыз

күйінде, гүлі, жемісі (бүрі) және тұқымынан олардың декоративтік сапасын көрсете отырып, анықтау. Ағаш өсімдіктерінің флорасын, гербарий үлгілері бойынша басқа экзоттармен таныса отырып (морфологиялық айырмашылық белгілері, тіршілік пішіндері, өсу кезеңдері, географиялық таралуы мен өсімдік жүйесіндегі орны) оларды анықтау.

Тақырып 3. Еліміздің негізгі орман түзуші және жерсіндірілген ағаш

тұқымдары қабығынан, сүрегінен, өскіндерінен анықтау. Ағаш өсімдіктерінің флорасын, гербарий үлгілері бойынша басқа экзоттармен таныса отырып (морфологиялық айырмашылық белгілері, тіршілік пішіндері, өсу кезеңдері, географиялық таралуы мен өсімдік жүйесіндегі орны) оларды анықтау.

Тақырып 4. Ашық және жабықтұқымды өсімдіктердің фенологиялық жүйесі: орнына қарасты өсімдіктер гүлін, гүл шоғын, бүрі мен жемістерін, тұқымдарын, микро- және макростробиллдер морфологиялық құрылымын зерттеу. Ағаш өсімдіктерін қалыптастыру мүшелері бойынша анықтау.

Тақырып 5. Қазақстанның негізгі орман түзуші ағаш өсімдіктерінің

ареалын зерттеп, аудандастыруды қолдана отырып, карт құру (контурлы, штрихты, нүктелі ареалдар). Ағаш өсімдіктерінің флорасын, гербарий үлгілері бойынша басқа экзоттармен таныса отырып (морфологиялық айырмашылық белгілері, тіршілік пішіндері, өсу кезеңдері, географиялық таралуы мен өсімдік жүйесіндегі орны) оларды анықтау.

Тақырып 6. Ағаш өсімдіктері гербарий жасау әдістерін үйрену мен

әртүрлі орманшылық-геоботаникалық зерттеулерді жүргізу. Ағаш өсімдіктерінің флорасын, гербарий үлгілері бойынша басқа экзоттармен таныса отырып (морфологиялық айырмашылық белгілері, тіршілік пішіндері, өсу кезеңдері, географиялық таралуы мен өсімдік жүйесіндегі орны) оларды анықтау.
3.6 СӨЖ МАЗМҰНЫ


р/с


СӨЖ түрлері

Бақылау

формасы


Бақылау түрі

Сағат саны

1.

Дәріс сабақтарға дайындалу




Сабақтарға қатысу

15

2.

Практикалық жұмыстарға дайындалу

Практикалық жұмыстардың кестелерін дайындау.

Практикалық жұмысты істеу үшін рұқсат алу, ПЖ қорғау

15

3.

Лабораториялық жұмыстарға дайындалу

Лабораториялық жұмыстармен танысу

Лабораториялық жұмысты жасау үшін рұқсат алу

15

4.

Аудиториялық сабақтарға кірмеген қосымша материалдарды оқу, өңдеу

реферат


Дербес жұмыс жазбаша

30

5.

Бақылау шараларға дайндалу межелік бақылауға дайындалу




Р1 мен Р2 межелік бақылау

15

Барлығы:

90



3.6.1 Өздік оқуға берілетін тақырыптар

1. Ағаштектес өсімдіктердің көптүрлілігі. Дендрологияның бүгінгі күнде даму ерекшеліктері.

2. Қылқанжапырақты және жапырақты ағаштектес және бұталы өсімдіктердің түрлері мен сорттары.

3. Ағаштектес және бұталы өсімдіктердің кроналарының формалары. Кроналарының қалыптасуы.

4. Аязға тұрақты ағаштектес және бұталы өсімдіктердің ассортименті.

5. Жапырақты және қылқанжапырақты ағаштар мен бұталардың мезгілдік өзгерістері.

6. Қоршаған орта жағдайларының ағаштар мен бұталардың өсуі мен дамуына тигізетін әсері.

7. Павлодар облыс аймағындағы ағаштекті және бұталы өсімдіктердің аз немесе жоғалып бара жатқан түрлері және оларды қорғау.

8. Жеміс-жидектік мәдениеттер.

9. Балқарағай. Таралуы, маңызы.



10. Түрлі түсті және әсемжапырақты ағаштектес және бұталы өсімдіктер.

Мамандықтың оқу Ф СО ПГУ 7.18.1/10

жоспарынан көшірме


050807 – Орман шаруашылығы

мамандықтан оқу жұмыс жоспарынан үзіндісі




Оқудың түрі

Бақылаудың

түрлері


Жұмыс көлемі (сағат) студент б/ша

Курс немесе семестрлер бойынша сағаттардың таралуы

емт.

сын.

курс.жоба.

кж.

ЕСЖ

бақ.ж

барлығы

дәр.

пр.

лаб

соөж

сөж.

дәр.

пр.

лаб

соөж

сөж.

жалпы

ауд

сөж

Орта білім

негізін-де

күндізгі


2
















135

45

90

Семестр1

Семестр 2
















15

15

15

(30)



22,5

67,5

Орта кәсіби білім негізінде

сырттай


1
















135

18

117

12

4

2

(4)



12

105
















Әдебиет:

Негізгі әдебиет:

  1. Богданов П.Л. Дендрология . М., Лесная промышленность, 1974.

  2. Бруно П., Кремер. Деревья. Изд-во Астрель, М., 2002.


Қосымша әдебиет:

  1. Бегенов А.Б., Мухитдинов Н.М., Айдосова С.С. Ботаника терминдерінің қысқаша орысша-қазақша сөздігі. Алматы, 1996.

  2. Бессчетнов П.П., Мальцев С.Н. Редкие и ценные растения Казахстана. А., 1981.

  3. Гроздов Б.В. Дендрология. М., Лесная промышленность, 1962 и последующие издания.

  4. Деревья и кустарники СССР (под редакцей проф. С.Я. Соколова), т. I-III. – М.; Л. 1949-1962.

  5. Закиров М. Биология терминдерінің орысша-қазақша сөздігі., Рауан баспасы, 1991.

  6. Жизень растений. т. IV-VI. М., Просвещение, 1978-1988.

  7. Колесников А.И. Декоративная дендрология. М., Лесная промышленность, 1974.

  8. Мушегян А.М. Деревья и кустарники Казахстана. А., т I и II. 1962 и 1966.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет