ЖҰмыс бағдарламасы пән: «Клиникаға кіріспе» Мамандығы: 0301000



бет5/9
Дата07.05.2017
өлшемі2,37 Mb.
#15728
түріЖұмыс бағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Жаңа сабақты түсіндіру : 27 мин (30%)

Жоспар:

- Залалсыз деген ұғымға түсінік

- Залалсыздандыру әдістері және түрлері

- Залалсыздандыруға дайндау.

- аспаптарды, қолғаптарды, таңу материалдарын, оптикалық аспаптарды зарасыздандыру.

Залалсыз – қандай да бір материалда өмір сүрүге беймді микроорганизм клеткалары немесе спораларының болмау.

Залалсыздандыру – микроорганизмдерді сондай-ақ олардын спораларын және токсиндерін медициналық құралдардан;тану материалдардан;іш киімдерден толық жою. Медицина практикасында стерилизация дәреледен және тігу материалы;шприцтер және иньекциялық инелер;наукастық күтім заттары және т.б. Залалсыздандыру емдеу мекемелерінде функциялық жолмен-булы;ауа арқылцы немесе химиялық жолмен өткізіліді.

Булы залалсыздандыру автоклавте өтеді, бұл кезде ыстық қаныққан кысымды бу колданылады.бұлкеңінен тараған әдіс,автоклавта малогабаритті материалдар стерилизацияналады. Мұндай залалсыздандыру әдісіне қолайлы, арзан болғаны жөн. Булы стерилизаторлада жоғаррғы температура және жоғарғы қысым пайда болады; осыған байланасты барлық Залалсыздандыру камераларынанауаны шығару шартты қамтамасыз етілелі;стерилизацияланатын материалдарың түріне қарай автоклавтағы булы температура110* - нан 138 С дейін қысылады 0,4-2,5 атм – 20мин

1 режим-132*С-2 атм,уақыты – 45 мин.

2 режим-120*С, қысым-1,1 атм, уақыты – 45 мин.

Ауа арқылы залалсыздандыру әдісі сухожаровой шкафта өткізіледі,стерилизацияландыруға ыстық құрғақ ауа колданалады.құрғақ ыстыкпен стерилизациядыру,сондай ақ жоғары нәтижелі бірақ автоклавқа қарағанда жоғары температура және ұзақ экспозиция стерилизанланатын материалды зақымдауәсері байқалады,осыған байланасты берілген әдісті сирек қолданалады.құрғақ ыстыкпен темірден,шыныдан жасалған материалдарды стерилизациялайды.

Ауа стерилизаторында жұмыс жасау тәртібі.)сухожировой шкаф)

1-Ауа стерилизаторда жүктеу өткізіледі

2-қыздыру

3-салқындату

4-жеңілдету

Химиялық стерелизацияға әрлүрлі химиялық заттар қолданалады.

Химиялық әдіс ірігабаритті заттарды және термолабильді материалдарды стерилизацияландыру қолданалады. Заттарды герметикалык контейнерге орналасатырады,сетелизацияланатын заттармен толтырады.

Стерилизацияның химиялық әдісің бастапқы кемшілігі стерилизацияланатын материалды стерилизациялаушы заттар қалдықтарынан жуу қажеттілігі химиялық стерилизацияға мынадай ерітінделер қолданалады;6* сутегі тотығы, 19 дезаксон-1 ерітіндісі, 0,5* спиртті хлоргексидин биглюканат ерітіндісі,96* этил спирті сондай – ақ газдер этилен окисі, пропилен, бром метилі және олардың қоспалары.

Құрадарды, тану материалдарын, ішкі киімдерді стерилизациялау келесі технологияның кезендерінен өтеді:

1- материалдарды залалсыздандыру

2 - Залалсыздандыруға дайындау және қалау

3 - Залалсыздандыру

4 - Залалсыздандыру сапасын бақылау

5 - Залалсыздандырылған материалдарды сақтау

11. Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы 62 мин (35%)

Аудиториялық жұмыс: орталық залалсыздандыру бөлімінде жұмыс істеу



12. Жаңа тақырыпты бекіту. 9 мин (10%)

Оқушылардың білім денгейін тест және ситуациялық есептерді шешуіне байланысты бағалау.



Тесттер:

1. Стерилизацияның қандай тәртібін(температура, уақыт, қысым) қолданады:

А) құрғақ шкафта

Б) автоклавта

Сәйкестікті табыңыз



      1. 120 0 температура

2) 32 0 температура

3)160 температура



  1. 180 температура

  2. 1,1 АТМ қысым

  3. 2 АТМ қысым

  4. 20 мин. Уақыт

  5. 45 мин. Уақыт

  6. 60 мин уақыт

  7. 150 мин уақыт

2.Стерилизацияның қандай әдістерін білесіз ?

А) физиологиялық

Б) булы әдіс

В) биологиялық әдіс

Г) ауалы әдіс

Д) механикалық әдіс

Е) химиялық әдіс

Дұрыс жауапты табыңыз

А) 2,4,5 Б) 1,2,5,6 В) 1,3,4,5 Г) 2,4,6 Д) 1,2,3,4,5

3. Ыстық бумен қысыммен стерильдейтін аппарат аталады –

1) индикатор

2) стерилизатор

3) құрғақ – ыстық шкафы

4) автоклав

4. Залалсыздықты бақылайды:

1) индикатормен

2) бензидин сынамасымен

3) фенофталеин сынамасымен

4) азопирам сынамасымен

5. Құрғақ шкафта стерильдеудің негізгі тәртібі

1) 180 градуста-60 мин.

2) 160 градуста-20 мин.

3) 132 градуста -20 мин.

4) 120 градуста -25 мин.

6. Кейбір бикстерде материалдың стерильдігі сақталады

1) 12 сақат

2) 1 күн

3) 3 күн


4) 7 күн

7. 132 градус температурада 2 атм қысымда автоклавтың жұмысы

1) 60 мин

2) 45 мин

3) 20 мин

8. Ауамен стерилдегенде материалды упаковкасыз тезде қолданады

1) тезде

2) 1 сағат ішінде

3) 3 тәулік бойы

4) 6 тәуліе бойы

9. Құралдарды стерилдеу үшін қолданатын химиялық ерітінді

1) 3%перекис водород

2) 6% перекис водород

3) 1: 5000 фурациллин ерітіндісі

4) 70%спирт

10. Автоклавтың уақытша жұмыс істеу тәртібі байланысты:

1) ток күшіне және температураға

2) қуатқа және температураға

3) қысым және температураға

4) қарсылық және температураға



Ситуациялық есептер:

  1. Автоклавта стерилденген биксті ашқанда ампуладағы ұнтақ тәрізді заттың ерімей қалғаны байқалды. Бұл бикстен қолдануға боладыма ? Сіздің іс-әректіңіз.

  2. Медбике биксті ашқан соң стерильді таңу материалдарын 8 сағаттай қолданды, бірақ материал таусылған жоқ. Қалған материалдардан келесі күні де қолдануға боладыма ?

12. Сабақты қорытындылау. 2 мин (2%)

Оқытушымен кері байланыс, теориялық сабақ барысында туындаған қателіктер мен қиыншылықтар талқыланады. Әр оқушыға сабақта алған бағасы хабарланады



13. Үйге тапсырма беру. 2 мин (2%)

Н - 1, 3- бөлім , 173 – 183 бет


5 – сабақ

1. Сабақтың тақырыбы: Қабылдау бөлімшесінің құрылымы мен негізгі қызметтері. Дене биомеханикасы. Науқасты тасымалдау.

2. Сағат саны: 180 мин (100%)

  1. Сабақ түрі: практикалық

  2. Сабақтың мақсаты:

  • оқыту: оқушыларды қабылдау бөлімшесінің құрылымы мен негізгі қызметтері, пациенттерді қабылдау және тіркеуді үйрету

  • тәрбиелік: Оқушылардың мінез - құлқын қабылдау бөлімшесінде этика және деонтологиялық нормаларға тәрбиелеу.

  • дамыту: қабылдау бөлімшесінде жұмыс істеу қабілеттілігін дамыту.

5. Оқыту әдісі: рольдік ойындар, жағдайды модельдеу

6. Материалды-техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: компьютер, мультимедиялық құрылғы.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, буклеттер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б) оқыту орны: № 2, 3, 4 бөлмелер.

7. Әдебиеттер:

Негізгі (Н)

  1. Мейірбике ісінің негіздері Мұратбекова С.Қ. – Астана, 2007.

Қосымша (Қ)

1. Мейірбикелік іс бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар. С.К. Мұратбекова, ҚұспановаА.Р, Ахметова К.А.-Көкшетау, 2006.



8. Ұйымдастыру кезеңі: 10 мин (12%)

  • Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

  • Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

  • Сабақтың мақсаты мен міндеті.

9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 28 мин (30%)

- Залалсыз деген ұғымға түсінік

- Залалсыздандыру әдістері және түрлері

- Залалсыздандыруға дайндау.

- аспаптарды, қолғаптарды, таңу материалдарын, оптикалық аспаптарды зарасыздандыру.

10. Жаңа сабақты түсіндіру : 54 мин (60%)

Жоспар:



  • қабылдау бөлімінін құрылысы және кұрал - жабдықтары;

  • қабылдау бөлімінін санитарлық - эпидемиологиялық тәртібі;

  • қабылдау бөлімі медбикесінің функционалдык міндеттері;

  • дене биомеханикасына түсінік

  • пациентті төсекте қозғалысы

  • пациентті төсекте әртүрлі қалыпта (Фаулер қалпы.Симса, арқамен, ішімен, жанымен жатқызу қалпы)

Науқас емдеу мекемесіне түскенде қабылдау бөлімі аркылы өтеді. Онда кабылдау, тіркеу, қарау, гигиеналық өндеу және науқастарды тасымалдау жүргізіледі. Науқастар қабылдау бөліміне жоспарлы тәртіппен емханадан жолдама арқылы немесе жедел жәрдем келігімен әкелінеді. Қабылдау бөлімі аурухананың жоспары мен құрылысыңа байланысты орналастырылады. Қабылдау белімі орталықтандырылған және орталықтандырылмаған болып белінеді. Орталықтандырылған қабылдау белімі бір ғимаратта аурухананын барлық бөлімшелерімен бірге орналаскан. Орталықтандырылмаған қабылдау бөлімі бөлек орналаскан, яғни әрбір бөлімшенін өзіне тән қабылдау бөлімі болады. Қабылдау бөлімі науқастарды қабылдау және шығару есебімен бірнеше бөліктерден түрады:

1. вестибюль - науқастарды және олардын туыстарын күтетін орын. Бұнда гардероб, тіркеу орны, аурухананын аныктама столы орналаскан.

  1. қарау бөлімшелері - бір-бірінен алшақтанған немесе бокстардан түрады.

  2. санитарлық өткізгіш - шешіну орны, себіл, киінетін жерден түрады.

  3. диагнозы анықталмаған науқастарды орналастыратын изолятор.

  4. киімді сақтау камералары.

  5. медициналық манипуляцияларды орындайтын орындар - егу бөлімшелері, операциялық тану орындары.

  6. рентген кабинеті және лаборатория.

  7. кезекші дәрігердід кабинеті.

  8. жуынатын, жинастыратын орын.

Қабылдау бөлімінде медбике науқастарды тіркейді. Әрбір түскен науқаска ауру тарихынын алғашқы бетін толтырады. Содан кейін наукас туралы қабылдау журналына енгізеді және алфавитгі журналға науқастын туған жылы және бөлімшеге түскен күні көрсетіледі. Дәрігер және медбике әсері науқаска байланысты, ауру және науқас жағдайына тәуелді. Егерде науқас ес-түсін білмей түскенде наукас жайлы мәліметтерді туысқандарынан немесе әкелген адамдардан жинайды. Егерде құжаты болмаған жағдайда және науқас туралы мәлімет алмағанда, ес-түсін білмегеңде, оның ауруханаға түсуін тіркеу журналына сыртқы көрінісіне қарап тіркейді, және милицияға хабарлайды. Қабылдау бөлімінде жедел жәрдем көрсетуге керекті заттардын бәрі болуы керек. Наукасты тіркегеннен кейін қарау кабинетіне жібереді. Онда дәрігер қарайды және қажет жағдайда инструменталды және лабораторлы зерттеу әдістері өткізіледі. Егерде дәрігер науқасты карағаннан кейін ауруханаға жату себептері табылмаса үйіне жібереді де, ауруханаға ез келісіммен жатпаймын дегең журналға тіркейді. Кейбір жағдайларда дәрігердің белгілеуімен медбике мұрын және жұтқыншақтган жағынды алады.

Педикулез - баста, көйлекте, немесе шашта болатын паразит тәрізді бит. Шаштан табылған педикулез тазалауға киын емес. Педикулез табылған жағдайда шашты (0,15% карбофостын сулы-эмульсионды ерітіндісін, 20% бензилбензоат немесе нитгифор, 0,5% һетилацетафос ерітіндісі сірке кышкылымен тен мөлшерде 0,25% сулы-эмульсионды дикрезил, шампунь «Педилин») жағып баска орамал киіп 20мин ұстайды, кейін шашын сумен жуып, 6% сірке кышкылымен шаяды. Өлген насекомдарды кұрту ушін шашын бит таракпен тарайды. Педикулезге қарсы заттар жүктілік, жаңа туған әйелдерге, емізетін әйелдерге 5 жасқа дейінгі балаларға, тері ауруларына колданылмайды. Ауру тарихынын алгашкы бетінде педикулез табылған жайы белгіленеді де науқастын мекен жайы туралы СЭС-ке хабарлайды. Науқастын киімін капка салып, дезинфекциялық станцияға жібереді.

Пациентті төсекте жатқызу. активті, пассивті, мәжбүрлі.

Қозғалыс алдын анықтап алу тиіс: қозғау мақсаты, науқастың денсаулығы, көмекші механикалық заттар (трость, балтақ, жүргіш аяғы бар заттар), жақсы және анық бағыт беретін басшыны анықтап алу керек, науқаска түсіндіре білу тиіс, науқасты көтермес алдын, оны қауіпсіз жерге ыңғайластыру, ыңғайлы қалына келтіру, көмек көрсетіп жатқан мед жұмысшы кауіпсіз болуы тиіс, ыңғайлы қалпы және науқастың салмағы мен тепе теңдігін үстау. Өзіңіздің салмағыңызды ауырлық күшіңізге қолдану, науқасты көтеріп жатқанда бірнеше - қозғалмалы қимыл қолмен жасалады( қозғалмалы әдісті өте сақ болып істеу керек).

Көтерген кезде, көз жеткізіңіз, сіздің аяғыңыз тұракты қалыпта бөлу, аяғыңыз иықтан алшақ керек. Бір аяғыңызды науқастың қасына қойыңыз, транспорттаудан алдын оның салмағын қабылдау. Науқасты жанынан көтермеңіз, бұл омыртқаның майысуына алып келеді. Егерде олар азғана қимыл күш жасайтын болса, анық көтеру күші, мысалы науқасты столдан тұрып көтеретін болса минимальді күш жіберу керек. Науқас мүлдем көмексіз болатын болса, қозғалуына көмек көрсету тиіс. Науқасты қозғалту үшін бригадамен келісіп әрекет жасау.

  • Лидерді анықтап алу, бригаданы басқару және бұйрық беру

  • Наукасқа ең қолайлы әдісті тандаңыз

  • Өзіне кім ауырлық жұмысын алатынын анықтап алу, науқастың жамбасынан және денесінен ұстауды анықтап алу (ол күшті немесе ірі медбике болуы тиіс, яғни қызметіне қарамайды).

Екі немесе уш адаммен ұстау әдісі.

Көтеру механизмі. сіз сіздің ортағыңыз екеуіңіздің қолыңыз мықтап ұсталган. Ең қауіпсізі екі колдың саусағымен кысып үстау. Саусақпен қысып ұстау ең қауіпсіз. себебі қолдар бірігіп жұмыс істейді, егерде колыңыз ылғалды немесе кір болатын болса. Саусақпен ұстау ауырсынуы мүмкін және көмекшіңіздің тырнағы ұзын болса қолды ауыртуы мүмкін. Науқасты қолмен қысып үстау әдісі: Бір медбикемен жүргізіледі, науқас өзі көмектесу керек. Корсеткіштері: көмек және науқастың артжағынан бару {арқа жағына орындық қою).

Процедураға дайындау.

  1. Науқасқа сенім білдіру керек

  2. Науқастың жағдайын бағалау және оның жағынан көмек көрсетуін сұрану. Науқастан активті қозғалу

  3. Науқасқа ұстауды түсіндіру, оның келісімін алу

  4. Қоршаған аялдаманы бағалау(еденнің ылғалдылығы , еденде ботен заттар ).
    Наукастың қауіпсіздігін камтамасыз ету.

Орындау:

  1. Науқастан өзінің қолын дененің ыңғайлы жерінен үстау. Бұл наукастың дене биомеханикасын қамтамасыз етеді. Егер науқастың бір қолы әлсіз болатын болса екінші күшті қолымен әлсіз колын үстау.

  2. Науқастың арт жағынана бару (арт жағына кресла немесе орындық қою) науқастың қолынан үстап, ауыратын қолын еске алу. Бұндай үстау әдісі медбикенің дене биомеханикасына дұрыс келеді, ыңғайлы үстау, құлап бара жатқанда медбикенің иығынан үстау.

Аяқталуы:

1) Науқасқа процедураның аяқталуын айту

  1. Науқасты қауіпсіз екеніне сендіру, медбикеден қолын алу, үстағаны үшін науқасқа рақмет айту

  2. Қолды жуу, кептіру

Науқасты жанымен жатып, отырғызып аяғын жерге түсіру.

Көрсеткіштері: мәжбүрлі, пассивті, ойьтқтың алдын алу:



Орындау:

  1. Сенімін білдіру

  2. Науқас жағынан көмек керегін айту. Науқастың активті болуын ескеру.
    Науқасқа қарама- қарсы түру, сол қолын медбикенің иығына асу, оң қолын тізе үстіне кою. Дене биомеханикасын дұрыс сақтау үшін аяғын
    тізеге дейін бүгу

  3. Науқасты көтеру, аяғын төмен түсіріп және төсекке қарай горизонталды
    бағытта 90о С- бұрышта бұрылу. Медбикемен науқастың дұрыс дене
    биомеханикасын сақтау

  4. Науқасты отырғызу, науқасқа қарап сол қол иықта, ал оң қолы денеде бөлу керек. Науқасты қауіпсіз екенін ескеру керек, себебі басы айналуы мүмкін

  5. Науқас ыңғайлы отырғанын айту

  6. Науқастың арқа жағына жастықша қою
    Аяқталуы

  1. Науқастың аяғына тапочка кигізіп және аяғының астына тақтайша қою

  2. Қолды жуып кептіру

Тасымалдау 2-ге бөлінеді:

  1. транспортабельді - жатқызып, отырғызып, жартылай отырғызып тасымалдау.

  2. транспортабельді емес - оларды тез арада реанимациялық бөлімғе ауыстырады.
    Тасымалдау әдісін дәрігер белгілейді.

Орташа жағдайдағы науқастар палатаға өздері жаяу немесе мед.қызметкерлерімен бірге барады. Ауыр халдегі науқасты носилкада жаткызып тасымалдайды. Сондай-ақ кресло каталканы қолдану керек.

Қабылдау бөлімінен алыс корпустарға науқастарды жеткізу үшін казіргі уакытта көптеген ауруханалар арнайы транспортгармен камтамасыз етілген.

Каталкада наукасты тасымалдау ережелері.

Әрбір каталка таза төсек-орын жапқыштармен және одеялмен төселген болуы керек. Төсек-орын жапқыштарын әр науқастан кейін ауыстырып түрады. Одеялоны кағып, жұкпалы аурулардан кейін дезинфекцияға жібереді. Лифт болмаған жагдайда ауыр халдегі наукастарды носилкада 2 немесе 4 адам апарады. Басы алға карап түрады. Носилканын төменгі аяктарын көтереді. Наукасты түсіргенде аяғын алдына қаратып, носилканың төменгі аяқтарын көтереді.

Шок жағдайындағы науқастарды тасымалдау ерекшеліктері.

Шок жағдайындағы ауыр халдегі науқасты санитарлык өңдеусіз бөлімшеге жібереді. Онда интенсивтік қадағалау палатасы бар. Қимылдауға болмайтын науқастарды носилкадан тесекке ақырын ауыстыру ережелерін сақтайды: носилканы кереуеттің басына аяк жағымен қояды. Егер палата алаңы кішкентай болса, носилканы кереуетке параллель қойып, ал медицина кызметкері носилка мен кереует ортасында наукаска бет жағымен қарап түрады.

Миына қан кұйылған науқасты носилкаға арқасымен жаткызып тасымалдайды. Есінен айрылған науқасты тасымалдағанда кұсык массаларынын тыныс алу жолдарына түспеуін кадағалау керек. Осыған карай наукастың басын бір бүйіріне бүрады. Жүрек -кан тамыр ауруымен ауыратын наукастарды ауыр ентігу кезінде носилкада жартылай отырып тасымалдайды, өйткені суыққа өте сезімтал, оларды жылы орап, аяк-қолдарыыа грелка кою керек. Жедел миокард инфарктыңда да носилкада тасымалдайды. Жедел қан тамыр жетіспеушілігі кезінде басы аяғынан төмен болуы керек.

Каталка болмаған жағдайдагы тасымалдау.

1 адам тасымалдау кезінде науқас санитардың мойнынан ұстанды;

2 адам тасымалдау кезінде біреуі наукастың аяғын және жамбасын, екіншісі арқасын және басын үстайды;

3 адам тасымалдау кезінде біреуі аяғын, келесі - белін, аркасынын жартысын, үшіншісі арқасын және басын үстайды.

Антропометрия - адам денесін елшеу және әдістерінің және тәсілдерінің жнынтығы. Медбике кабылдау бөлімінде салмағын, бойын, көкірек куысы айналымын, ішін өлшейді.

Бойын өлшеу үшін ростометр қолданады, ол - сантиметрлік шкаласы бар тік планка. Тік планкада жоғары - төмен планшет козғалады. Наукасты аркасымен тік түрғызып, өкшесі, жамбасы, жауырыны, желкесі планкаға тиіп туруы керек. Басы бір бағытта, яғни сыртқы есту жолы және көзі бір нүктеде түру керек. Планшетгі басына дейін түсіреді. Төменгі жиегіндегі планшеттін шкаладағы сандары наукастың денесінін үзындығын көрсетеді. Көкірек куысы айналымын жүмсак сантиметрлік лентамен өлшейді. Өлшеу дем шығарғанда, максимальді дем алуда және қалыпты жағдайда жүрғізіледі. Артынан жауырын асты, алдынан IV қабырға деңгейінде өлшенеді. Салмағын өлшеу медициналык таразыда өткізіледі. Наукасты ауруханаға түскенде, аптасына 1 рет, керек кезде жиі өлшейді. Наукастың дене салмағын кадағалау үшін, наукасты бірдей шартгармең елшеу керек: тацертен, ашкарынға, ішек, куык босатылғаннан кейін.

Ішті асцит кезінде өлшеу маңызды. Таңертен, үлкен және кіші дәреттерге шықаннан кейін елшенеді. Жұмсақ сантиметрлік лентамен артынан 3 бел омыртқасы -алдынан кіндік денгейінде өлшейді. Қабылдау белімінің қүжаттары

Науқастарды қабылдау журналы

Педикулезі бар тексеруге арналган журналы

Кездейсоқ жағдайларды тіркеу журналы

Гопитализацияға қарсылық бідцірушілерді тіркейтін журнал

СЭС-қа жедел хабарландыру

Ауруханадан шығатын статистикалық картасы

№ 003/у ауру тарихы

№ 001/у науқастарды қабылдау журналы және госпитализацияға
қарсылық білдірушілерді тіркейтін журнал



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет