«Жоғары молекулалық қосылыстар химиясы» пәнінің оқу бағдарламасы sillabus



жүктеу/скачать 2,44 Mb.
бет3/3
Дата01.04.2017
өлшемі2,44 Mb.
#13016
1   2   3











Глоссарий


Жоғары молекулалық қосылыстар өзінің атауына молекулалық масассы салыстырмалы түрде сирек бірнеше жүзге жететін төменгі молекулалық қосылыстардан жоғары молекулалық массасымен ерекшеліну салдарынан ие болған. Қазіргі кезде жоғары молекулалық қосылыстарға молекулалық массасы 5000 жоғары және миллионға дейін жететін заттарды жатқызады. Сонымен, жоғары молекулалық қосылыстар химиясы молекуласы көптеген жүздеген атомдардан тұратын химиялық заттарды зерттейді.

Гельдер деп серпімді қасиетке ие ақпайтын немесе аз ағатын полимерлердің ерітінділерін атайды.

Гомополиконденсация деп бір мономердің поликонденсациясы аталады.

Гетерополиконденсация деп реакцияда әр түрлі заттар қатысса поликонденсация реакциясы аталады.


Гомотізбекті полимерлер – бұл негізгі тізбек бірдей атомдардан, мысалы, көмітегіден тұратын ЖМҚ.

Гетеротізбекті полимерлер – бұл негізгі тізбек екі немесе одан да көп әртүрлі элементтерден, мысалы, көміртек атомдарымен қатар оттегі, азот және т. б. атомдарынан тұратын ЖМҚ

Гомополимер деп бір мономерден тұратын полимер аталады.

Жоғарыэластикалық күй үшін үлкен қайтымды деформация (600-800% дейін) және полимер эластикалық модульдің аз мәні (0,2-2 МПа) тән.

Изоэлектрической точкой (ИЭТ) называется значение рН, при котором средний суммарный заряд макромолекул полиамфолита становится равным нулю, а состояние макромолекул при этом называют изоэлектрическим.

Иницирлеу - радикалдық полимерленуде иницирлеу деген тізбекті бастап кетуге қажет еркін радикалдар алу.

Иондық полимерлену кезінде өсуші тізбек оң (катионды) және теріс (анионды) зарядтарға ие болады.

Иілгіш тізбекті аморфты полимерлер құрлымының қарапайым типі, бір немесе бірнеше макромолекуладан тұратын сфералық бөлшектерге оралған, глабулярлық құрылым болып табылады.

Конфигурация деп молекула қүрайтын атомдардың немесе атомдық топтардың кеңістікте нақты орналасуын және жылулық крзғалыстың әсерінен өзгермеуін айтады.

Кристаллдық полимерлердің әр морфологиялық формаларының біріншілік элементі кристаллографиялық ұяшық болып табылады.

Ішкімолекулалық реакциялар - бір макромолекулаға тән функционал топтарының немесе негізгі тізбек атомдарының химиялық реакцияларын ішкімолекулалық реакциялар деп атайды.

Макромолекула деп ЖМҚ молекуласын атайды, ал ЖМҚ химиясын макромолекулалар химиясы немесе макромолекулалық химия дейді.

Массада полимерлеу әдiсi тек қана инициатор мен мономердiң қатысуымен жүредi.

Молекулааралық реакциялар деп бірнеше макромолекулалардың бір-бірімен әрекеттесу реакцияларын айтады.

Орташасандық молекулалық масса - n барлық молекулалардың массаларының қосындысының, яғни полимердің жалпы массасының, барлық молекула санына қатынасы.

Орташамассалық молекулалық массаны әр молекуланың массасын Мiосындай молекулалық массаның барлық молекулалық массадағы үлесіне Хi көбейтіп, нәтижелерін бір-біріне қосу арқылы табады.

Пластмассалар – синтез нәтижесінде немесе табиғи өнімдердің ауысуларының нәтижесінде түзілетін ЖМҚ-лар болып табылады.

Полимердің асқынмолекулалық құрылымы деп, буын өлшемі мен көлемінен өлшемі мен көлемі бірнеше қатар жоғары, макромолекула қаптамасының кеңістіктегі элементтерге (агрегаттарға) бөліну қабілетін атайды.

Полимерлену дәрежесін Р макромолекуладағы элементарлы буындар саны береді. Полимерлену дәрежесі полимердің молекулалық массасымен қарапайым қатынаста байланысты:

, мұндағы m – элементарлы буынның молекулалық массасы.

Полидисперстілік деп барлық полимерлер молекулалық массасы әртүрлі макромолекулаларға ие қасиетің айтады.

Полимергомологтар деп химиялық құрамы бірдей, бірақ молекулалық массасы әртүрлі макромолекулалар аталады.

Поликонденсациялану деп көп функционалды қосылыстардың функционалды топтарының әрекеттесуінен жоғары молекулалық қосылыстар түзілу реакцияларын айтады. Поликонденсациялану кезінде көп жағдайда төмен молекулалық қосалқы заттар бөлінеді.

Радикалдық полимерлену әрқашан тізбекті реакциялар механизмімен жүреді. Сондықтан радикалдық полимерлердің активті орталығы еркін радикал болып табылады. Еркін радикал дегеніміз жалқы электроны бар активті бөлшек. Радикалдар жүйеде физикалық әсерден немесе химиялық жолмен түзіледі.

Радикалдық полимеризация - химиялық байланыстардың гомолитикалыңүзiлуi арқылы түзiлген, жұпталмаған электроны бар белсендi бөлшектер – бос радикалдардыңқатысуымен iске асатын мономер молекулаларыныңқосылуының тiзбектi реакциясы.

Радиациялық иницирлеу - Мұнда еркін радикалдар иондаушы радиоактивтік сәулелердің (γ- және рентген сәулелері) әсерінен пайда болады.

Реактопласттарқыздыру кезінде қайта формалануға қабілетсіз, қатты, балқымайтын, ерімейтін өнімдерге айналады және құрылымданады.

Сегмент полимер тізбегінің иілгіштігі мен қатаңдығының өлшемі ретінде қолданылады.

Сополимер деп полимердің негізгі тізбегінде екі немесе одан да көп мономер молекулалары бар болса аталады.

Сополимерлену деп екі немесе одан да көп мономерлердің бірігіп полимерленуі аталады.

Талшықтарғаөте жоғары қарсыласушы деформацияланушы полимерлер жатады.

Термиялық иницирлеу кезінде еркін радикал жоғары температураның әсерінен қос байланыстың ашылуынан пайда болады.

Термопласттар қыздырған кезде жұмсалады, ал суытқан кезде қатаяды.

Тізбектің өсуі - тізбектің өсуі иницирлеудің нәтижесінде түзілген радикалдарға мономерлердің біртіндер қосылуынан жүреді. Реакция кезінде мономердегі π- және σ- байланыстарының энергиялары әр түрлі болғандықтан бұл реакция әрқашанда жылу бөлу арқылы жүреді.

Тізбектің үзілуі - деп кинетикалық және материалдық тізбектің шектелу реакцияларын айтады. Тізбектің үзілуі жүйедегі активті радикалдардың жойылып, олардың орнына активтігі төмен, мономер молекуласын өзіне қоса алмайтын радикалдардың пайда болуына әкеледі.

Тiзбектiң берiлуi реакциясы полимерленуді қоздыратын белсенді орталықтың өсуші полимерлі тізбектен М* тізбекті беруші деп аталатын (П) басқа бөлшекке тасымалдануынан тұрады:

(М)x + П → (М)x + П; П + М →П – М

Бұл жағдайда полимерленуді иницирлеуге қабілетті П* жаңа бөлшегі және белсенді емес, «өлі» макромолекула (М) алынады.

Тізбектің иілгіштігі деп жылулық қозғалыстың немесе сыртқы күштердің әсерінен буындардың негізгі тізбектің бойымен айналуын айтады.

Фотохимиялық иницирлеу - Бұл әдіс лабораториялық тәжірибеде кең қолданылады. Мұнда мономер жарық сәулесінің квант энергиясын бойына жұтып, еркін радикалдарға ыдырайды.

Химиялық иницирлеу - Ең көп тараған иницирлеу әдісінде, арнаулы химиялық қосылыстар, инициаторлар қолданылады. Инициаторлар мономер ортасында аздап қыздырғанда радикалдар түзеді. Нициатор ретінде әртүрлі пероксидтер, азоқосылыстар пайдаланады.

Шынытәріздес күй – бұл аморфты полимерлердің қатты күйінің бір формасы, оған негізгі тізбектің атомдары мен валентті бұрыштарының арасындағы қашықтықтың өзгерісімен байланысты үлкен емес серпімділік деформация тән.

Эмульсиялық полимеризацияiс жүзiнде мономердi ерiтпейтiн ортада (мысалы, суда) жүргiзiледi. Эластомерлер топтарын салыстырмалы кішкене ауыртпалық кезінде өте үлкен қайтымды деформацияға (500-1000%) ұмтылатын полимерлер құрайды.

Элементарлы буындардан деп көптеген ЖМҚ макромолекуласындағы бірдец, бірнеше рет қайталанылатын атомдар тобы аталады.

Зертханалық жұмыстар.

Әдістемелік ұсыныстар:

Жұмыстың орындау тәртібін мұқият оқып шығып, тәжірибелік жұмысқа арналған дәптерге қажетті мәліметтер жазып алу. Студент нені және қандай реттілікпен істеу керектігін анық білуі керек. Тәжірибелік жұмысты орындағанда ЖМҚ химиясы зертханасында жұмыс істеу ережелері мен қауіпсіздік техникасын сақтау қажет.


№ 1 зертханалық жұмыс

Стиролдың катиондық полимерленуі.

Тапсырма:

1. 200С температурада стиролдың нитробензолдағы (катализатор – сірке қышқылы) полимерленуін өткізу.

2. Әрбір 20, 40 және 60 минуттан соң сынама ала отырып, полимердің шығымын (г-мен және %-пен)

3.Сипаттамалы тұтқырлықты анықтау, барлық полимерлік сынамалардың молекулалық массасын есептеу.

4. Алынған нәтижелерді кесте түрінде келтіріп, молекулалық масса мен полимер шығымының реакциясының ұзақтығынан тәуелділік қисығын құру.

Негізгі әдебиеттер: 2, 13-14.

Қосымша әдебиеттер: 1-4.


№ 2 зертханалық жұмыс

Глифтальды шайырларды алу.

Тапсырма:

1. Берілген жағдайға сәйкес бастапқы компоненттердің мөлшерін есептеу.

2. Шайырдың шығымын анықтау.

3. Синтезделген шайырлардың судағы және органикалық еріткіштердегі ерігіштігін анықтау.

Негізгі әдебиеттер: 12-14.

Қосымша әдебиеттер: 1-4.


№ 3 зертханалық жұмыс.

Стиролдың үшхлорсірке қышқылының қатысындағы ерітіндідегі полимерленуі.

Тапсырма: 1. 200С температурада стиролдың нитробензолдағы (катализатор – сірке қышқылы) полимерленуін өткізу.

1 Әрбір 20, 40 және 60 минуттан соң сынама ала отырып, полимердің шығымын (г-мен және %-пен)

2 Сипаттамалы тұтқырлықты анықтау, барлық полимерлік сынамалардың молекулалық массасын есептеу.

3 Алынған нәтижелерді кесте түрінде келтіріп, молекулалық масса мен полимер шығымының реакциясының ұзақтығынан тәуелділік қисығын құру.

Негізгі әдебиет: 13 – 15

Қосымша әдебиет: 1 - 4
№ 4 зертханалық жұмыс

Полиметилметакрилаттың молекулалық массасын вискозиметрия әдісімен аңықтау

Тапсырма:

1.Мономердің әртүрлі қатынасында полимер алу.

2.Алынған полимерлерді тұрақты массағадеін кептіру.

3.Полимердің түтқырлығын аңықтау.

4.Марк-Кун-Хаувинк тендеу арқылы полимердің массасын табу

Негізгі әдебиеттер: 13-14.

Қосымша әдебиеттер: 1-4.



Емтихан сұрақтары

Теоретикалық сұрақтар

1. Полимерлер туралы ғылымның даму тарихы, ТМД ғалымдарының оның дамуына қосқан үлесі. Полимерлер химиясының басқа ғылымдарымен байланысы.

2. Халық шаруашылығындағы полимерлердің манызы және оларды қолданудағы эффективтілігі.

3. Пластикалық массалардың, синтетикалық шайырлардың, қабықшалы материалдардың, ион алмасушы шайырлардың, композиционды материалдардың қолдану аймағы.

4. Полимерлер химиясының негізгі түсініктері: мономер, макромолекула, элементарлы буын, полимеризация дәрежесі.

1. Полимерлердің құрамы бойынша жіктелуі: органикалық, элементорганикалық, бейорганикалық полимерлер.

5. Макромолекулалардың геометриялық пішіндері: сызықты, бұтақталған және торланған полимерлер.

6. Полимерлер химиясының негізгі түсініктері: гомополимерлер, сополимерлер, блок-сополимерлер, тармақталған сополимерлер.

7. Полимерлердің номенклатурасы.

8. Полимерлі тізбектің конфигурациясы, стереохимиясы және конформациясы.

9. Радикалды полимеризацияның өткізу әдістері: блоктағы, ерітіндідегі, суспензиядағы, эмульсиядағы полимеризация.

10. Биополимерлер және оларды зерттеудегі табыстар.

11. Ионды полимеризацияның типтері.

12. Катиондық полимеризация. Катализаторлардың және сокатализаторлардың сипаттамасы.

13. Катионды полимеризаця. Тізбектің өсу және үзілу сипаттамасы.

14. Анионды полимеризация.

15. Циглер-Натта катализаторы қатысуындағы ионды-координационды полимеризация.

16. Регулярлы және регулярлы емес полимерлер. Регулярлық дәрежесін сипаттау әдістері.

17. Сополимерлердің құрамы және құрылысының жалпы жағдайы.

18. Сополимеризация. Мономерлердің сополимеризация константасы.

19. Поликонденсацияға түсетін мономерлер сипаттамасы.

20. Полимерлердің химиялық түрленулерінің ерекшеліктері.

21. Карботізбекті және гетеротізбекті полимерлердің сипаттамасы.

22. Полиэфирлерді поликондесация әдісімен алу жолдары.

23. Элементорганикалық және бейорганикалық полимерлердің сипаттамасы, олардың құрылысы және қолданылуы.

24. Поликонденсация әдісімен полиамидтерді алу жолдары.

25. Полимерлердің молекулярлы массасы. Олардың анықтамасы.

26. Фенолформальдегидті шайырлардың алынуы.

27. Мономер өндірісінің шикізаттық базасы.

28. Заттың полимерлі күйінің ерекшеліктері.

29. Полимераналогтік түрленуі.

30. Термопласттардың негізгі түрлері және олардың қасиеттерінің ерекшеліктер.

31. Сызықты полимерлердің макромолекулаларының тігілісі.

32. Реактопласттардың негізгі түрлері және олардың қасиеттерінің ерекшеліктері.

33. Стереорегулярлы және стереорегулярлы емес полимерлер.

34. Каучуктердің вулканизациясы, пластикалы массалардың қатаюы.

35. Ион алмасушы шайырлар.

36. Макромолекула өлшемі және пішіні.

37. Полимерлердің деструкциясы.

38. Талшықтар.Талшықтардың жіктелуі.

39. Полимерлерді алу процестерінің жалпы сипаттамасы.

40. Полимерлер деструкциясының негізгі түрлерінің қысқаша сипаттамасы.

41. Табиғи талшықтар.

42. Полимеризация және поликонденсация процестерінің ерекшеліктері.

43. Полимерлердің шыны тәріздес, жоғары эластикалық және тұтқырлы күйінің ерекшеліктері.

44. Жасанды талшықтар.

45. Полимеризация реакциясының жіктелуі: тізбекті радикалды және ионды полимеризация.

46. Полимерлерді зерттеудің термомеханикалық әдісі.

47. Синтетикалық талшықтар.

48. Поликонденсация.

49. Кристалдық полимерлердің морфологиясы.

50. Биополимерлер: Ақуыздар.

51. Радикалды полимеризацияның иницирлеуі: термиялық, фотохимиялық, радиационды, заттық инициирлеуі.

52. Полимерлердің механикалық қасиеттері.

53. Биополимерлер: Нуклеинді қышқылдар.

54. Макрорадикалдардың өсу және үзілу реакциялары.

55. Полимерлер ерітінділері.

56. Биополимерлер: Полисахаридтер.

57. Түрлендірудің кем дәрежелеріндегі радикалды полимеризацияның кинетикасы.

58. Пластомерлердің қайта өңдеу әдістерінің сипаттамалары: қысым астындағы ағылу, экструзия, пресстеу, вольцилдеу.

59. Полимер ерітінділері. Полимерлердің молекулярлы массаларын анықтау.

60. Радикалды полимеризация кезіндегі тізбектің берілу реакциясы. Тізбектің инициаторға, мономерге, полимерге, еріткішке берілуі.

61. Эластомерлер. Табиғи каучук. Синтетикалық каучук.

62. Полимерлердің ерігіштігтері. Ісіну.



Практикалық сұрақтар

1. Қандай фазалық күйлерде аморфты полимер үшін қайтымды деформация тән?

2. Ақуыздың қышқылды гидролизінің өнімі болып табылатын не?

3. Аморфты полимерлер үшін қандай жағдайларда қайтымды жоғары эластикалық деформация тән?

4. Крахмалдың толық қышқылды гидролизінің өнімі болып табылатын не?

5. Қандай үш фазалық күйлерде аморты полимер болуы мүмкін? Олардың сипаттамасы.

6. Поликондесация кезіндегі мүмкін болатын деструкция реакцияларын көрсетіңіз.

7. Полимер қандай агрегаттық күйлерде кездесуі мүмкін?

8. Полиэфирлерді жоғары молекулярлы массамен алу шарттары.

9. Кристалдық полимерлердің надмолекулярлы құрылымы.

10. Резолды қыздыру кезінде қандай зат түзіледі?

11. Аморфты полимерлердің құрылымы.

12. Новолак қандай өнімдердің әрекеті нәтижесінде пайда болады.

13. Полиэлекролиттердің изоэлектрлік нүктесі.

14. Қандай m мәндер үшін келесі құрылымға ие NН2-(СН2)m-СООН аминқышқылдардың поликондесация процесінде циклизацияның максималды мүмкіндігіне жетеді?

15. Виниламиннің метилметакрилатпен сополимерінің құрылымдық формуласын жазыңыз.

16. Келесі құрылымды НО-(СН2)п-СООН гидроксиқышқылдардың поликонденсация процесі кезінде циклизацияның максималды мүмкінділігі қандай m мәніне сәйкес келеді?

17. Винилпиридиннің метакрил қышқылымен сополимерінің құрылымдық формуласын жазыңыз.

18. Қандай мономер капронды алуда қолданылады.

19. Винилпиридиннің метакрил қышқылымен сополимерінің құрылымдық формуласын жазыңыз.

20. Найлон-6,6 алуда қандай мономерлер қолданылады?

21. Стиролдың метилакрилатпен сополимерінің құрылымдық формуласын жазыңыз.

22. Радикалды полимеризацияның жылдамдығы инициатор концентрациясына қалай тәуелді?

23. Акрил қышқылы мен метилметакрилаттың сополимерінің формуласын жазыңыз.

24. Радикалды полимеризацияның жылдамдығы мономер концентрациясына қалай тәуелді?

25. Полиэлектролиттер.

26. Циглер-Натта катализаторлары.

27. Марк-Кун-Хаувинк теңдеуі.

28. Радикалды сополимеризация кезінде сополимер құрамы қандай факторларға тәуелді?

29. Полимерлердің конфигурациясы.

30. Егер мономер концентрациясын 4 есе кемітсе, бірақ инициатор концентрациясын 4 есе арттырса метилметакрилаттың радикалды полимеризациясының жылдамдығы қалай өзгереді?

31. Полимерлер конформациясы.

32. Полимерлердің молекулярлы массасы радикалды полимеризация кезінде инициатор концентрациясының артуымен қалай өзгереді?

33. Полимерлердің цис-транс изомериясы.

34. Радикалды полимеризацияның жалпы жылдамдығы инициатордың концентрациясын 4 есе көбейгенде қалай өзгереді?

35. 100 г целлюлоза гидролизі кезінде 58 г глюкоза алынды. Бұл теориялық мүмкіндіктен неше пайызды құрайды?

36. Гель-эффект дегеніміз не және ол қай уақытта байқалады?

37. Массасы 1кг целлюлозаның толық этерификациясы кезінде қанша грамм триацетилцеллюлоза түзіледі?

38. Инициатордың концентрациясы бойынша қандай тәртіппен радикалды полимеризацияның жылдамдығы сипатталады?

39. 56г полиэтиленді жандыру кезінде қалыпты жағдайда қанша литр көмірқышқыл газы түзіледі?

40. Поликондесация әдісімен полимерлерді алудағы мономерлер формуласын жазыңыз.

41. Молекулярлы массасы 350000-ға тең поливинилхлоридтің макромолекуласына қанша құрылымдық буындар кіреді?

42. Полимеризация әдісімен полимерлерді алудағы мономерлер формуласын жазыңыз.

43. Түрлендіру схемасы берілген:

СаС2  Х1  Х2  -[СН2-СН(Сl)-]n

Х1 және Х2 заттарын атаныз.

44. Аморфты полимердің жүктемелік кезіндегі жоғары эластикалық деформациясы неге негізделген?

45. Поливинилхлоридтегі хлордың массалық үлесін анықтаныз. Егер поливинилхлоридтің орташа молекулярлық массасы – 1200 болса.

46. Аморфты полимердің молекулярлы массасы өскенде шынылану температурасы қалай өзгереді?

47. Полипропиленнің орташа молекулярлық массасы – 100000-ға тең. Полипропиленнің формуласын және полимеризация дәрежесін көрсетіңіз.

48. Аморфты полимердің шынылану температурасы дегеніміз не?

49. -[СН2-СНСl-]n полимердің құрылымдық тізбегі берілген. Оның молекулярлы массасы – 6250. Полимердің атын және полимеризация дәрежесін көрсетіңіз.

50. Полимердің жоғары эластикалық қасиеттері немен сипатталады?

51. Полимерлердің негізгі өкілдері: Полиэтилен

52. Полимерлердің негізгі өкілдері: Полистирол.

53. Полимерлердің негізгі өкілдері: Полиамидтер.

54. Полимерлердің негізгі өкілдері: Полиэфирлер.

55. Полимерлердің негізгі өкілдері: Полиакрилонитрил.

56. Полимерлердің негізгі өкілдері: Поливинилхлорид.

57. Полимерлердің негізгі өкілдері: Политетрафторэтилен.

58. Полимерлердің негізгі өкілдері: Акрилаттар.

59. Полимерлердің негізгі өкілі: Фенопласттар.

60. Полимерердің негізгі өкілдері: Эластомерлер.

61. Полимерлердің негізгі өкілдері: Синтетикалық талшықтар



62. Полимерлердің негізгі өкілдері: Поливинилацетат.

Тестік тапсырмалар
Жоғары молекулалық қосылыстар

туралы жалпы түсініктер


  1. Жоғары молекулалық қосылыстар

  1. бұл молекулаларында қайталанатын атом топтары бар, өте үлкен молекулярлы массасы бар заттар

  2. бұл үлкен массасы бар заттар

  3. бұл екі атомнан құралған заттар

  4. бұл тек тірі ағзаларда кездесетін заттар

  5. бұл қайнау температуралы төмен заттар




  1. «Полимер» ұғымына анықтама беріңіз:

  1. Полимер – ол озара бір-бірімен қауымдасқан, түрлі ұзындықтағы молеклалардың жиынтығы;

  2. Полимер – ол төмен созылымдығы және ісінуі бар зат;

  3. Полимер – бұл ерітінді жүйе – гел;

  4. Полимер – химиялық байланыс арқылы төменмолекулалық заттың көптеген молекулалардың қосылыстары, жоғары молекулалық қосылыс;

  5. Полимер – бұл ерекше физикалық қасиеттері бар қатты өнім.




  1. Сатылы тізбек түрінде байланысқан, бірдей атомдық жиынтықтан тұратын макромолекулалар, жоғары молекулалық қосылыс қалай аталады:

  1. Полимер;

  2. Мономер;

  3. Цикл;

  4. Изомер;

  5. Олигомер.




  1. Мономерлер дегеніміз не?

  1. полимерлер молекулаларын түзетін төменгі молекулалық қосылыстар

  2. полимер макромолекуласында көп қайталатын атомдар тобы

  3. полимер бөлшегі

  4. суда еритін қосылыстар

  5. реакцияға түспейтін қосылыстар




  1. ЖМҚ-ның полимеризация дәрежесі деп

  1. макромолекуланы құрайтын мономерлер тізбегінің саны аталады

  2. полимердің орташа молекулярлық массасы аталады

  3. мономердің молекулярлық массасы аталады

  4. молекулярлы-массалық бөліну аталады

  5. полимердің максималды молекулярлық массасы аталады

  1. Полимерлену дәрежесі нені көрсететін сан:

  1. полимер макромолекуласына мономерлердің неше молекуласы қосылатынын;

  2. негізгі элемент индексін;

  3. балқу температурысын;

  4. қайнау тепмературасын;

  5. макромолекула санын.




  1. Полимер түзетін мономер молекуласы мен полимердің құрылымдық бөлігі арасындағы айырмашылығы қандай?

  1. құрылымдары бірдей

  2. балқу температуралары бірдей

  3. геометриялық құрылымдары әр түрлі

  4. сутекті байланыстары бар

  5. мономер молекуласында қос байланыс болады, ал құрылымдық тізбекте болмайды




  1. Заттың полимерлі құрылыс ерекшеліктеріне не жатады?

  1. жауаптардың барлығы

  2. икемдік

  3. анизотроптық қасиеті жоғары

  4. үлкен қайтымды деформацияның дамуы

  5. сұйытылған ерітінділердің жоғары тұтқырлығы




  1. Төменмолекулалық қосылыстар қасиетінен полимер қасиетінің айырмашылығын көрсетіңіз:

  1. жауаптардың барлығы;

  2. икемділігі;

  3. талшықжасау қасиеті;

  4. жоғары созылымдылығы;

  5. қабықжасау қасиеті.




  1. Полимерлердің көпшілігіне қандай қасиет тән?

  1. тұрақты балқу температуралары болмайды

  2. жоғары беріктік қасиетке ие

  3. химиялық ортада инертті

  4. электр тоғын өткізеді

  5. суда ерімейді




  1. Полимерлердің көпшілігіне қандай қасиет тән?

  1. жоғары беріктікке ие

  2. балқу температуралы бірдей

  3. суда еруі

  4. жағымды иіс

  5. электр тоғын өткізеді

12. Полимердің молекулярлы массасы артық



  1. 5000

  2. 2000

  3. 3000

  4. 1000

  5. 500

13. Олигомердің молекулярлы массасы мынадай аймақты тербеледі?



  1. 500-5000

  2. 100-200

  3. 200-300

  4. 300-400

  5. 400-500

14. Төменгі молекулярлы қосылыстың молекулярлы массасы кем



  1. 500

  2. 600

  3. 700

  4. 800

  5. 1000

15. Полимерлену дәрежесі (р) мен полимердің молекулярлық массасының (М) арасындағы байланыс қандай?



  1. р = M/M0

  2. р = cRT

  3. p = M ­ M0

  4. р = М + M0

  5. p = М·M0

17. Полиизобутиленнің М = 56280 полимерилизациалану коэффицентін анықтаңдар



  1. 1005

  2. 105

  3. 15

  4. 2000

  5. 1500

18. Полимердің құрылымдық тізбегі берілген: - СН2-СНСl-.

Полимердің молекулярлы массасы 6250. Полимердің атауын және полимеризация дәрежесін беріңіз


  1. поливинилхлорид, 100

  2. полиэтилен, 120

  3. полипропилен, 70

  4. полиметилметакрилит, 100

  5. полистирол, 75

19. Полипропиленнің орташа молекулалық массасы 100000-ға тең. Полимердің жалпы формуласын және полимеризация дәрежесін анықтаныз?



  1. -[СН2-СН(СН3)]-n, 2381

  2. -[СН2-СН2]-n, 1977

  3. -[ СН2-СН(Сl)]-n, 1980

  4. -[СН2-СН(С6Н5)]-n, 1785

  5. -[СН2-СН=С(СН3)- СН2]-n, 1500

20. Поливинилхлоридіндегі хлордың массалық бөлігін есептеніз



  1. 56,8%

  2. 35,7%

  3. 62,8%

  4. 70%

  5. 60%

21. Молекулалық массасы 1 миллионға тең каучуктың макромолекуласы неше изопренді тізбектен құралған?



  1. 14705

  2. 15000

  3. 11410

  4. 14200

  5. 14000

22. Молекулалардың массасы 350000 тең поливинилхлорид макромолекуласы неше құрылымдық тізбектен тұрады?



  1. 5600

  2. 5700

  3. 5200

  4. 5250

  5. 5300

23. Гуттаперчидің молекулярлық массасы неге тең болады, егер n=6?



  1. 408

  2. 402

  3. 407

  4. 406

  5. 458

24. 56 г полиэтилен жанған кезде неше литр (қ.ж.) көмірқышқыл газы түзіледі?

  1. 89,6 л

  2. 2,24л

  3. 8,96 л

  4. 44,8 л

  5. 2,24 л

25. Негізгі тізбектен іргелес топтар 2 жаққа қарай кезекпен-кезек ауысатын стереоизомер қалай аталады?



  1. синдиотактикалық;

  2. изотактикалық;

  3. атактатикалық;

  4. гетеротактикалық;

  5. гомотактикалық.

26. Сополимерде келесідей мономер бөлімшелер сұлбасы бар: АВАВАВАВАВАВАВА. Солимердің типін көрсетіңіз:



  1. статистикалық

  2. тамаша казекпен;

  3. блок-сополимер;

  4. жалғанған сополимер;

  5. терполимер

27. Каучуктің геометриялық құрылысы қандай?



  1. сызықты

  2. тармақталған

  3. кеңістіктік

  4. зигзаг тәрізді

  5. ешқандай

28. Целлюлозаның геометриялық құрылысы қандай?



  1. сызықты

  2. тармақталған

  3. торлы

  4. зигзаг тәрізді

  5. ешқандай

29. Крахмал макромолекуласының құрылысы қандай?



  1. тармақталған және тармақталмаған

  2. сызықты

  3. торлы

  4. зигзаг тәрізді

  5. ешқандай

30. Полимерлердің геометриялық құрылыстары қандай болады?



  1. сызықты, тармақталған, кеңістіктік

  2. тек қана сызықты

  3. тек қана торлы

  4. тек қана тармақталған

  5. зигзаг тәрізді

31. Макромолекуланың конфигурациялық ауысуы деген



  1. ковалентті байланыстың үзілмей жүретін макромолекулалық формасының өзгеру процесі

  2. молекулярлық массаның кему процесі

  3. кристалдану процесі

  4. ковалентті байланыстың үзілу арқылы жүретін макромолекулалық форманың өзгеру процесі

  5. еру процесі

32. Қандай полимерлерге цис-транс изомерия тәң?



  1. негізгі тізбектерде қос байланысы бар полимерлерге

  2. негізгі тізбекте гетероатомы бар полимерлерге

  3. көп атомды полимерлерге

  4. торлы құрамды полимерлерге

  5. табиғи полимерлерге

33. Табиғи каучук (полиизопрен) макромолекуласы қандай конфигурацияда болады?



  1. 1,4-цис-конфигурация

  2. «бас-құйрық» типті қосылу

  3. изотактикалық құрылыс

  4. синдиотактикалық құрылыс

  5. атактикалық құрылыс

34. Макромолекулалардың конфигурациялары қандай жағдайда өзгеруі мүмкін?



  1. химиялық байланыстың үзілуімен химиялық құрылыстың өзгеруі

  2. химиялық байланыстың үзілуінсіз пішіннің өзгеруі

  3. негізгі тізбектің химиялық құрамының өзгеруі

  4. функционалдық топтардың әрекеттесуінің нәтижесінде

  5. полимердің еруі

35. Сополимерлерді атаныз?



  1. макромолекула құрамында екі не одан да көп типті мономерлі тізбектері барлар

  2. бұтақталған құрылысты полимерлер

  3. гетеротізбекті полимерлер

  4. қабатталған құрылысты полимерлер

  5. макромолекулалар құрамында гидролизге тез ұшырайтын байланысы барлар

36. Келесі аталған полимерлердің қайсысы стереорегулярлы болып табылады?



  1. синдиотактикалық полимер

  2. бұтақты полимер

  3. торлы полимер

  4. молекулярлы массасы жоғары полимер

  5. жұмсақ тізбекті полимер

37. Төмендегі аталғандардың полимерлердің қайсысы стереорегулярлы болып табылады?



  1. изотактикалық полимер

  2. бұтақты полимер

  3. торлы полимер

  4. молекулярлы массасы төмен полимер

  5. карботізбекті полимер

38. Төмендегі берілген полимерлер ішінен табиғи каучукты атаныз?



  1. полиизопрен

  2. полиэтилен

  3. полипропилен

  4. полистирол

  5. полиметакрил қышқылы

39. Гетеротізбекті полимерлерді атаныз?



  1. полидиметилсилоксан

  2. полиэтилен

  3. полистирол

  4. полибутадиен

  5. полиметилметакрилат

40. Негізгі тізбектің құрылымына қарай полимер бөлінеді



  1. сызықты, бұтақталған, қосылған

  2. гомотізбекті және гетеротізбекті

  3. гомополимерлер, элементорганикалық

  4. еріткіш және ісінген

  5. термоактивті және термопласты

41. Жоғары молекулалық қосылыстар қалай бөлінеді?



  1. табиғи және химиялық

  2. оттекті және оттексіз

  3. қышқылдар мен негіздер

  4. оксидтер және тұздар

  5. қаныққан және қанықпаған

42. Жоғары молекулалық қосылыстар қасиеттері және қолданылуы бойынша қалай бөлінеді?



  1. пластмассалар, эластомерлер және талшықтар

  2. синтетикалық және табиғи

  3. жасанды және табиғи

  4. өсімдіктер мен жануарлар

  5. полимерлер және мономерлер

43. Синтетикалық полимерге не жатады?



  1. Капрон

  2. целлюлоза

  3. крахмал

  4. ақуыздар

  5. нуклейн қышқылдары

44. Табиғи полимерлерге не жатады?



  1. ақуыз

  2. полиэтилен

  3. полистирол

  4. лавсан

  5. капрон

45. Негізгі тізбектің құрылымына қарай полимер бөлінеді



  1. сызықты, бұтақталған, қосылған

  2. гомотізбекті және гетеротізбекті

  3. гомополимерлер, элементорганикалық

  4. еріткіш және ісінген

  5. термоактивті және термопласты

46. Жасанды полимерлерді қалай алады?



  1. табиғи жоғары молекулалық қосылыстарды өндіру арқылы

  2. қаныққан көмірсутектерді өндіру арқылы

  3. төменгі молекулалық қосылыстарды синтездеу арқылы

  4. жануарлардан

  5. өсімдіктерден

47. Пластмассалар қалай бөлінеді?



  1. термопластикалық және термоактивті

  2. табиғи және жасанды

  3. синтетикалық және полиамидті

  4. полиэфирлі және өсімдікті

  5. ақуызды және табиғи

48 Химиялық құрамы бойынша полимерлер бөлінеді:

a. органикалық, органикалық емес и элементоорганикалық;

b. гомотізбектіжәне гетеротізбекті;

c. статистикалықжәнекезекпен-кезек;

d. сызықтықжәнеторлы;

e. тармақталған.
49. Гомополимерлер деп қандай полимерлерді атайды?


  1. бір типті қайталанатын тізбектен тұратын макромолекулаларды

  2. бірнеше типті қайталанатын тізбектен тұратын макромолекулаларды

  3. бір элементтен тұратын тізбекті

  4. әр түрлі табиғатты мономерлерден алынғандарды

  5. бір немесе бірнеше типті қайталанатын тізбектен тұратын макромолекуларды

50. Сополимерлерді атаныз?



  1. макромолекула құрамында екі не одан да көп типті мономерлі тізбектері барлар

  2. бұтақталған құрылысты полимерлер

  3. гетеротізбекті полимерлер

  4. қабатталған құрылысты полимерлер

  5. макромолекулалар құрамында гидролизге тез ұшырайтын байланысы барлар

51. СН2=СН(С6Н5) мономер қалай аталады?



  1. стирол

  2. этилен

  3. пропилен

  4. изопрен

  5. хлорпрен

52. СН2=СН(СН3) мономер қалай аталады?

a. пропилен;

b. этилен;

c. стирол;

d. изопрен;

e. хлоропрен.
53. СН2=СН(СΝ) мономер қалай аталады?

a. акрилонитрил;

b. этилен;

c. пропилен;

d. стирол;

e. изопрен.


54. С(СН3)2=СН2 мономер қалай аталады?

a. диметилэтилен;

b. пропилен;

c. стирол;

d. изопрен;

e. хлоропрен.


55. Төмендегі берілген полимерлер ішінен табиғи каучукты атаныз?

  1. полиизопрен

  2. полиэтилен

  3. полипропилен

  4. полистирол

  5. полиметакрил қышқылы

56.-[СН2-СН(ОН)]-п мына полимер қалай аталады?



  1. поливинил спирті

  2. полиэтилен

  3. полипропилен

  4. поливинилхлорид

  5. полистирол

57. ИЮПАК номенклатурасы бойынша полимердің -[СН2-СН(ОН)-]-n формуласын атаныз



  1. поли-1-гидроксиэтилен

  2. поливинил спирті

  3. полиформальдегид

  4. полиметилен

  5. полипропилен

58. ИЮПАК номенклатурасы бойынша полимердің -[СН2-СН(Аr)-]-n формуласын атаныз



  1. поли-1-фенилэтилен

  2. полистирол

  3. поливинилбензол

  4. полиметакрилат

  5. дұрыс жауабы жоқ

59. ИЮПАК номенклатурасы бойынша полимердін -[СН2-СН(СN)-]-n формуласын атаныз



  1. поли-1-цианоэтилен

  2. поливинилхлорид

  3. поливинилацетат

  4. поли-1-ацетоксиэтилен

  5. поли-1-гидроксиэтилен

60. ИЮПАК номенклатурасы бойынша полимердің -[СН2-С(СН3)2-]-n формуласын атаныз



  1. поли-1,1-диметилэтилен

  2. полибутадиен

  3. полиизобутадиен

  4. поли-1-бутилен

  5. поли-1-метил-1-бутилен

61. ИЮПАК номенклатурасы бойынша полимердін -[СНСl-СН2-]-n формуласын атаныз



  1. поли-1-хлорэтилен

  2. поливинилхлорид

  3. поливинилиденхлорид

  4. полиакрилонитрил

  5. дұрыс жауабы жоқ

62. Рационалдық номенклатура бойынша мына полимерді атаныз

-[СН2-СНАr-]-n


  1. поливинилбензол

  2. поли-1-фенилэтилен

  3. полистирол

  4. полиметилметакрилат

  5. дұрыс жауабы жоқ

63. Рационалдық номенклатура бойынша мына полимерді атаныз

-[СН2-СН(СN)-]-n


  1. полиакрилонитрил

  2. поли-1-цианоэтилен

  3. поливинилиденхлорид

  4. поливинилацетат

  5. поли-1-гидроксиэтилен

64. –[Si(CH3)2O]–nполимерді атаныз:

a. полидиметилсилоксан;

b. полиметилметакрилат;

c. полистирол;

d. лавсан;

e. полиуретан.
65. –[PCl2 = N]–nполимерді атаныз:

a. полифосфонитрилхлорид;

b. полидиметилсилоксан;

c. капрон;

d. лавсан;

e. найлон.


66. -[С(СН3)2-СН2]п-полимерді атаныз:

a. полидиметилэтилен;

b. полипропилен;

c. полистирол;

d. изопреновый каучук;

e. полихлоропрен.


67.-[СН2-СН(С6Н5)]п- полимерді атаныз:

a. полистирол;

b. полиэтилен;

c. полипропилен;

d. поливинил спирті;

e. полиизопрен.


68.-[СН2-СН(СН3)]п-полимерді атаныз:

a. полипропилен;

b. полиэтилен;

c. полистирол;

d. полиизопрен;

e. полихлоропрен.


69.-[СН2-СН(СΝ)]п-полимерді атаныз:

a. полиакрилонитрил;

b. полистирол;

c. полиэтилен;

d. полипропилен;

e. тефлон.


70.-[СF2-СF2]п-полимерді атаныз:

a. тефлон;

b. полиэтилен;

c. полипропилен;

d. полистирол;

e. полиакрилонитрил.


71.-[СН2-СН(Сl)]п- полимерді атаныз:

a. поливинилхлорид;

b. полиэтилен;

c. полипропилен;

d. полистирол;

e. политетрафторэтилен.


72. Термодинамикалық сегмент деп

  1. жағдайы көрші тізбектің жағдайына тәуелсіз макромолекулалардың тәуелсіз статистикалық элементтері

  2. блок-сополимердегі блок өлшемі

  3. тігіс оюлары арасындағы тізбек аумағы

  4. полимер торлары

  5. макромолекула аяғы арасындағы арақашықтық

73. Термодинамикалық майысқақтық сипатталады



  1. макромолекулалардың бір конфигурациядан екінші конфигурацияға өту қабілетімен

  2. полимерлердің ерігіштігімен

  3. макромолекулалардың конформационды айналыс жылдамдығымен

  4. макромолекула өлшемдерімен

  5. полимердердің термиялық қасиеттерімен

74. Кинетикалық майысқақтық сипатталады



  1. макромолекулалардың бір конфигурациядан екінші конфигурацияға өту жылдамдығымен

  2. макромолекула өлшемдерімен

  3. тізбектің контурлы ұзындығымен

  4. полимерлердің химиялық айналу қабілеттерімен

  5. макромолекулалардың бір конфигурациядан екінші конфигурацияға өту қабылетімен

75. Полимерлі тізбектің иілгіштік әмбебабының өлшемі не?



  1. Кун сегменті

  2. орташа молекулярлық масса

  3. қосымша тізбектің ұзындығы

  4. торлардың арасындағы арақашықтық

  5. ерігіштік

76. Кун сигментінің ұзынндығы неге байланысты?



  1. полимердің негізгі тізбегінің химиялық құрылымына

  2. тізбектің контурлы ұзындығына

  3. полимердің молекулярлы массасына

  4. температураға

  5. полимерлену дәрежесіне

ПОЛИМЕРДІ СИНТЕЗДЕУ

1. Полимерлерді қандай реакция арқылы алады?


  1. поликонденсация

  2. изомеризация

  3. гидрогенизация

  4. гидратация

  5. дегидратация

2. Қандай реакция жоғары молекулалық қосылыстарды алу негізінде жатыр?



  1. полимерлену

  2. изомерлену

  3. нейтралдану

  4. гидролиз

  5. тотығу




  1. Полимерлену реакциясы дегеніміз не?

  1. қос байланыстың үзілуі нәтижесінде мономер молекулаларының макромолекулаға қосылуы

  2. екі қосылыстың қосылу процесі

  3. тұздардың ыдырауы

  4. полимерлердің әр түрлі мономерлерден түзілуі

  5. каталитикалық гидрлену процесі

4. Поликонденсация реакциясы дегеніміз не?



  1. полимерлердің әр түрлі және бірдей мономерлердің функционалды топтары арасындағы әрекеттесуі есебінен түзілу процесі

  2. макромолекулада бірдей мономер молекулаларының қос байланыстың үзілу есебінен қосылу процесі

  3. каталитикалық крекинг процесі

  4. сабындалу процесі

  5. этерификация процесі

5. Полимерлерді қандай реакция арқылы алады?



  1. изомеризация

  2. поликонденсация

  3. гидрогенизация

  4. гидратация

  5. дегидратация

6. Полимерлерді қандай реакция арқылы алады?



  1. изомеризация

  2. нейтрализация

  3. гидролиз

  4. тотығу

  5. полимеризация

7. Полимерлену реакциясы дегеніміз не?



  1. қос байланыстың үзілуі нәтижесінде мономер молекулаларының макромолекулаға қосылуы

  2. екі қосылыстың қосылу процесі

  3. тұздардың ыдырауы

  4. полимерлердің әр түрлі мономерлерден түзілуі

  5. каталитикалық гидрлену процесі

8. Мономерді анықтаңыз:

a. этилен;

b. этанол;

c. этан;

d. метан;

e. пропан.
9. Мономерді анықтаңыз:

a. пропан;

b. пропанол;

c. бутан;

d. гексан;

e. пропилен.


10. Мономерді анықтаңыз:

a. стирол;

b. бензол;

c. гексан;

d. этан;

e. метан.


11. Мономерді анықтаңыз:

a. изопрен;

b. бензол;

c. этан;


d. метан;

e. пропан.


12. Төмендегі қосылыстардан мономерді таңданыз

  1. стирол

  2. бензол

  3. толуол

  4. этанол

  5. метанол

13. Көмірсудың атауын берініз, егер оның өкілі изопрен болса?



  1. диен

  2. қаныққан

  3. этиленді

  4. ацетиленді

  5. ароматты

14. Полимерленудің поликонденсациядан негізгі айырмашылығы қандай?



  1. барлығы дұрыс

  2. тізбекті механизммен жүреді

  3. алмасудың бастапқы кезеңінде пайда болатын жоғарғы молекулярлық массасы бар полимер

  4. жоғары молекулярлы поллимер реакцияның алғашқы сатыларында түзіледі

  5. макромолекуланың тізбектерінің қүрамы алғашқы мономердін қүрамына тең

15. Қандай заттың қатысуы метилметакрилаттың радикалды полимеризациясына кедергі жасайды?



  1. бензохинонның

  2. бензоил пероксидінің

  3. н-бутиллитийдің

  4. натрий амидінің

  5. барлық жағдайларда

16. Радикалды полимеризацияның нәтижесінде біріншілік радикалдар түзіледі:



  1. барлығы дұрыс

  2. инициатордан

  3. мономерді қыздырғанда

  4. ультракүлгін жарығының әсерінен

  5. мономерді иондаған жарықтан

17. Өзгерістің Х1 және Х2 заттарын анықтаныз:

СаС2 → Х1 → Х2 → -[ СН2-СН(Сl)]-n


  1. ацетилен, хлорвинил

  2. этилен, хлорэтан

  3. пропилен, хлорпропан

  4. бутан, хлорбутан

  5. пентан, изопрен

18. Берілген қосылыстардың қайсысы полимеризация әдісімен полимерді алуда мономер қызметін атқаруы мүмкін?



  1. СН2=СН-СООН

  2. СН3-СН2-СОО

  3. НООС-(СН2)4-СООН

  4. СН3-СН2-СОСl

  5. СН3-СООН

19. Берілген қосылыстардың ішінен полимеризация әдісімен полимер синтезіне арналған мономерді белгілеңіз



  1. СН2=СН-СН3

  2. СН3-СН2-СН3

  3. СН3-СН2-СООСН3

  4. СН3-СН2-СОСl

  5. НООС-R-СООН

20. Төмендегі қосылыстардың қайсысы полимеризация әдісі бойынша полимерді алудағы мономер ролін атқарады?



  1. винилацетат

  2. этилацетат

  3. адипин қышқылы

  4. диэтил эфирі

  5. сірке қышқылы

21. Қандай активті центрлер Fe2+ +H2O2 жүйесінің қатысында винил мономерлерінің полимеризациясын инициирлейді



  1. бос радикалдар

  2. катиондар

  3. аниондар

  4. ион-радикалдар

  5. полимеризация өтпейді

22. Қандай активті центрлер Fe2+ +H2O2 жүйесінің қатысында винил мономерлерінің полимеризациясын инициирлейді



  1. бос радикалдар

  2. катиондар

  3. аниондар

  4. ион-радикалдар

  5. полимеризация өтпейді

23. Радикалды полимеризацияның процесс жылдамдығының теңдеуі



  1. V = K[M][I]1/2

  2. V = K[I]

  3. V = K[M]2

  4. V = K[I]2

  5. V = K[I][M]

24.Радикалды полимеризацияның жылдамдығы инициатор концентрациясы бойынша келесі тәртіппен сипатталады



  1. жарты бөліктік

  2. біріншілік

  3. екіншілік

  4. нөлдік

  5. үшіншілік

25. Метилакрилаттың радикалды полимеризациясы γ-сәулеленумен инициирленеді. Полимеризацияны өткізу температурасының өсуімен полимердің молекулярлы массасы қалай өзгереді?



  1. кемиді

  2. артады

  3. өзгермейді

  4. минимал аралығында өтеді

  5. максимум аралығында өтеді

26. Егер де инициатордың концентрациясын 4 есе ұлғайтса радикалды полимеризацияның жалпы жылдамдығы неше есе өзгереді?



  1. 2 есе ұлғаяды

  2. 2 есе кемиді

  3. 4 есе ұлғаяды

  4. 4 есе кемиді

  5. өзгермейді

27. Егер инициатор концентрациясын 16 есе кемітсе, бір мезгілде мономер концентрациясын 4 есе арттырса, стиролдың радикалды полимеризациясының жылдамдығы қалай өзгереді?



  1. өзгермейді

  2. 4 есе кемиді

  3. 4 есе артады

  4. 2 есе кемиді

  5. 2 есе артады

28. Егер мономер концентрациясын 4 есе кемітсе, бірақ инициатор концентрациясын 4 есе арттырса, метилметакрилаттың радикалды полимеризациясының жылдамдығы қалай өзгереді?



  1. 2 есе кемиді

  2. 2 есе артады

  3. 4 есе кемиді

  4. 4 есе артады

  5. өзгермейді

29. Радикалды полимеризация кезінде инициатор концентрациясының артуымен полимердің молекулярлы массасы қалай өзгереді?



  1. кемиді

  2. артады

  3. максимум аралығында өтеді

  4. минимал аралығында өтеді

  5. өзгермейді

30. Радикалды полимеризациясын өткізу кезінде тізбектің жеткізушісі – еріткіш ортасында молекулярлы масса



  1. кемиді

  2. артады

  3. максимум аралығында өтеді

  4. минимал аралығында өтеді

  5. өзгермейді

31. "Гель-эффект" радикалды полимеризацияны өткізгенде дәлірек байқалады



  1. блокте (массада)

  2. ерітіндіде

  3. эмульсияда

  4. суспензияда

  5. барлық жағдайда

32. Радикалды полимеризацияның инициирлеу процесі 60°C температурада азо-бис-изомай қышқылының (ДАК) қатысында өткенде келесі элементарлы реакцияларды қосады.



  1. ДАК термиялық ыдырауы және түзілетін радикалдардың мономер молекуласына өсу радикалдардың түзілуімен қосылуы

  2. ДАК термиялық ыдырауы және бұл жағдайда түзілетін радикалдардың рекомбинациясы

  3. ДАК термиялық ыдырауы және тізбектің мономерге берілуі

  4. ДАК термиялық ыдырауы және тізбектің полимерге берілуі

  5. ДАК термиялық ыдырауы және тізбектің еріткішке берілуі

33. Метилметакрилаттың массадағы 15%-дағы артық конверсиясында радикалды полимеризациясының жалпы жылдамдығының артуы неге негізделген?



  1. тізбектің үзілу жылдамдығының төмендеуімен

  2. тізбектің ұзару жылдамдығының артуымен

  3. инициирлеу жылдамдығының жоғарылауымен

  4. тізбектің ұзару жылдамдығының артуымен және тізбектің үзілу жылдамдығының төмендеуімен

  5. тізбектің жеткізу жылдамдығының төмендеуімен

34. Метилметакрилаттың полимеризациясын азо-бис-изомай қышқылының динитрилінің термоыдырауымен иницирлейді және әр түрлі температураларда 50°С, 60°С, 70°С өткізеді. Қандай температурада процесс жылдамдығы максималды?



  1. 70°С-де

  2. 60°С-де

  3. 50 °С-де

  4. жылдамдық температураға тәуелсіз

  5. бір мағыналы жауап жоқ

35. Стиролдың радикалды полимеризациясын әр түрлі температураларда 60°С, 70°С, 80°С өткізеді. Қандай температурада полимер үлкенірек молекулярлы массамен түзіледі?



  1. 60°С

  2. 70°С

  3. 80°С

  4. молекулярлы масса температураға тәуелсіз

  5. бір мағыналы жауап жоқ

36. Қандай температурада (50°С, 60°С, 70°С) бутилметакрилаттың радикалды полимеризациясы кезінде процесс жылдамдығы максималды, ал полимердің молекулярлы массасы минималды (бензоил пероксидімен иницирлеу)?



  1. 70°С-де

  2. 60°С-де

  3. 50°С-де

  4. минималды молекулярлы массасы мен реакцияның максималды жылдамдығы кезінде полимердің түзілуі мүмкін емес

  5. бір мағыналы жауап жоқ

37. Полимеризациялау реакциясының кері атауы:

a. деполимеризациялау;

b. конденсациялау;

c. гидролиз;

d. дегидратациялау;

e. гидрирлеу.
38. Төмендегі берілген мономерлер ішінен аниондық механизм бойынша полимеризацияланады


  1. стирол

  2. акрилонитрил

  3. метилметакрилат

  4. метилакрилат

  5. барлық берілген мономерлер

52. Циглер-Наттаның катализаторлары болады



  1. Al(C2H5)3 + TiCl4

  2. TiCl4

  3. TiCl4+H2O

  4. TiCl2

  5. Al(C2H5)3

39. Қандай полимерлердің селективті синтезі үшін Циглер-Наттаның катализаторлары қолданылуы мүмкін?



  1. стереорегулярлы

  2. сызықты

  3. бұтақталған

  4. атактикалық

  5. тігілген

40. Бутиллитий BuLi қатысында "тірі" тізбектер механизмі бойынша полимерленеді



  1. винилбутил эфирі

  2. стирол

  3. изобутилен

  4. пропилен

  5. этилен

41. Төмендегі берілген мономерлер ішінен үлкен дәрежеде катиондық механизм бойынша полимеризациялануға қабілетті бар мономер



  1. акриламид

  2. малеин ангидриді

  3. акрил қышқылы

  4. винилбутил эфирі

  5. метилметакрилат

42. Қандай мономерлердің полимеризациясын сілтілік металдарының металлорганикалық қосылыстары иницирлейді?



  1. барлық үш мономерлер

  2. малеинд ангидриді

  3. метилметакрилат

  4. винилбутил эфирі

  5. инициирлемейді

43. Радикалды полимеризация кезінде сополимер құрамы қандай факторларға тәуелді?



  1. сополимеризация константасына және бастапқы мономер қоспасының құрамына

  2. иницирленудің жылдамдығына

  3. тізбектің үзілу жылдамдығының костантасына

  4. тізбектің ұзару жылдамдығына

  5. инициатор концентрациясына

44. Тек қана гомополимерлер түзетін сополимеризациялану константасының мәні

a. r1 = r2 = 0;

b. r1 = r2 = 1;

c. r1 > 1, r2< 1;

d. r1< 1, r2 > 1;

e. r1 > 1, r2 > 1.
45. Стиролдың (А) және винилацетаттың (В) концентрациялары келесі мәндерге ие: rА =55, rВ =0,01. Мономерлердін қоспасы эквивалентті болған кезде (1:1) алынған стиролдың және винилацетаттың сополимерінде А және В тізбектердін таралуы қандай болады?

a. АААААВААА;

b. ВВВВАВВ;

c. АВАВАВ;

d. ААААВВВ;

e. ВВВВВВВ.


46. Винилбутил эфирінің (ВБЭ) малеин ангидридімен (МАНГ) радикалды сополимеризация кезінде мономерлердің кез келген қатынасында алғашқы мономерлі қоспада 50:50 мол.% құрамды сополимер ВБЭ және МАНГ буындарының қатаң кезектесуімен түзіледі. Бұл жағдайда қандай мәндерді сополимеризация константалары ВБЭ(г1) және МАНГ(г2) ие?

a. r1 = r2 = 0,5;

b. r1 = 0, r2 = 1;

c. r1 = 1, r2 = 0;

d. r1 = 0, r2 = 0;

e. r1 = r2 = 1 .


47. Поликонденсация реакциясы дегеніміз не?

  1. полимерлердің әр түрлі және бірдей мономерлердің функционалды топтары арасындағы әрекеттесуі есебінен түзілу процесі

  2. макромолекулада бірдей мономер молекулаларының қос байланыстың үзілу есебінен қосылу процесі

  3. каталитикалық крекинг процесі

  4. сабындалу процесі

  5. этерификация процесі

48. Поликонденсация реакциясында катализатор концентрациясын жоғарылатқанда полимердің тепе-теңдік молекулалық массасы қалай өзгереді?



  1. артады

  2. кемиді

  3. максимум арқылы өтеді

  4. минимум арқылы өтеді

  5. өзгермейді

49. Поликондесация реакцияның тепе-теңдігі полимердің молекулярлы массасының өсу жағына орын аустырады



  1. бөлінетін төмен молекулярлы қосылыстардың жойылуымен

  2. жүйеге монофункционалдық қосылыстарды кіргізуімен

  3. еріткіш жүйесінің сұйылтуымен

  4. температура төмендеуімен

  5. бір мағыналы жауап жоқ

50. Түзілетін полимердің молекулярлы массасы поликонденсация реакциясының тепе-теңдік константасы өсуімен қалай өзгереді?



  1. өседі

  2. кемиді

  3. өзгермейді

  4. минимум бойынша өтеді

  5. максимум бойынша өтеді

51. Тепе-теңсіздік емес қайтымсыз поликонденсация қандай реакция арқылы жүзеге асады?



  1. екі фаза бөлінуінің шекарасында

  2. балқымада

  3. ерітіндіде

  4. қатты фазада

  5. барлық жауаптары дүрыс

52. Жоғары молекулярлы массалы полиэфирді алудың шартын көрсетіңіз?



  1. компоненттердің эквивалентті қатынасы

  2. гликольдің артық мөлшері

  3. дикарбон қышқылының артық мөлшері

  4. монокарбон қышқылын қосу

  5. спиртті қосу

53. Мономер концентрациясынан поликонденсация жылдамдығы қалай өзгереді?



  1. концентрацияны өсіргенде - артады

  2. концентрацияны өсіргенде - кемиді

  3. өзгеріссіз

  4. максимум арқылы өтеді

  5. минимум арқылы өтеді

54.Мономер концентрациясынан поликонденсация жылдамдығы қалай өзгереді?



  1. концентрацияны өсіргенде - артады

  2. концентрацияны өсіргенде - кемиді

  3. өзгеріссіз

  4. максимум арқылы өтеді

  5. минимум арқылы өтеді

55. Мономер концентрациясынан поликонденсация жылдамдығы қалай өзгереді?



  1. концентрацияны өсіргенде - артады

  2. концентрацияны өсіргенде - кемиді

  3. өзгеріссіз

  4. максимум арқылы өтеді

  5. минимум арқылы өтеді

56. Егер поликонденсация нәтижесінде шығатын төменмолекулалы қосылыстың мөлшері 4 есе өссе, полимеризациялану дәрежесі қалай өзгереді?



  1. 2 есе кемиді

  2. 4 есе кемиді

  3. 4 есе артады

  4. 2 есе артады

  5. өзгермейді

57. Егер поликонденсация нәтижесінде шығатын төмен молекулалы қосылыстың мөлшері 9 есе өссе, полимеризацияланудың орташа дәрежесі қалай өзгереді?



  1. 3 есе кемиді

  2. 3 есе артады

  3. 9 есе артады

  4. 9 есе кемиді

  5. өзгермейді

58. Поликонденсациядағы адипин қышқылы және гексаметилдиаминнің эквимолярлы мөлшерінің реакцияның аяқталу дәрежесі 0,95-ке тең болғандағы полимеризациясының орташа сандық дәрежесі нешеге тең?

a. 20;

b. 10;


c. 50;

d. 100;


e. 200.
59. Поликонденсациядағы адипин қышқылы және гексаметилдиаминнің эквимолярлы мөлшерінің реакцияның аяқталу дәрежесі 0,99-ға тең болғандағы полимеризациясының орташа сандық дәрежесі нешеге тең?

a. 100;


b. 10;

c. 20;


d. 50;

e. 200.
60. Шығатын төменмолекулалы реакция өнімінің концентрациясын жоғарылатқанда поликондесация өнімі полимеризациясының орташа дәрежесі қалай өзгереді?



  1. төмендейді

  2. өзгермейді

  3. жоғарылайды

  4. максимум арқылы өтеді

  5. минимум арқылы өтеді

61. Монофункционалды қосылыстың қоспасының концентрациясын өсіргенде молекулярлы массасы поликонденсацияланғанда қалай өзгереді?



  1. кемиді

  2. артады

  3. максимум арқылы өтеді

  4. минимум арқылы өтеді

  5. өзгермейді

62. Қандай мәндер үшін m НО-(СН2)m-СООН құрылымды гидроксиқышқылдардың поликонденсациясы процесі кезінде циклденудің максимальді мүмкіндігіне жетеді?

a. m = 4;

b. m = 12;

c. m = 2;

d. m = 7;

e. m = 1.
63. Қандай мәндер үшін m NН2-(СН2)m-СООН құрылымды аминоқышқылдардың поликонденсациясы процесі кезінде циклденудің максимальді мүмкіндігіне жетеді?

a. m = 4;

b. m = 12;

c. m = 2;

d. m = 7;

e. m = 1.


64. Қандай қосылыстар поли-ε-капроамидтің синтезі үшін мономер ретінде қолданылуы мүмкін?

  1. лактамдар

  2. лактондар

  3. карбон қышқылдары

  4. алкандар

  5. альдегидтер

65. Полипептидтер түзілу үшін келесі қосылыстардың қайсысы қолдануы тиіс?



  1. аминокапрон қышқылы

  2. сірке қышқылы

  3. этанол

  4. диметиламин

  5. метилендиамин

66. Аминқышқылдардың құрамындағы функционалды тобы қандай?



  1. амино- және карбоксил

  2. нитро- және карбоксил

  3. амино- және карбоксил

  4. нитро- және карбоксил

  5. гидроксил- және карбоксил

67. Төменде берілген қосылыстар ішінен поликонденсация әдісімен полимерді алуға арналған мономерді белгіленіз



  1. НООС-(СН2)4-СООН

  2. СН3-СН2-СООН

  3. СН2=СН-СООН

  4. СН3=СН-Сl

  5. СН3-СН2-СОСl

68. Аминқышқылдардың бір-бірімен әрекеттескенде қандай байланыс түзіледі?



  1. пептидтік

  2. донорлы-акцепторлы

  3. металдық

  4. сутектік

  5. иондық

69. Поликонденсация арқылы қандай зат алады?

  1. фенолформальдегидті смолаларды

  2. полиметакрилатты

  3. полиэтиленді

  4. полипропиледін

  5. изопренді каучукты

70. Поликонденсация арқылы қандай зат алады?



  1. фенолформальдегидті смолаларды

  2. полиметакрилатты

  3. полиэтиленді

  4. полипропиледін

  5. изопренді каучукты

71. Поликонденсация реакциясы кезінде новолак түзіледі



  1. формальдегидтің фенолмен әрекеттесуінде

  2. формальдегидпен анилиннің әрекеттесуінде

  3. формальдегидпен мочевинаның әрекеттесуінде

  4. формальдегидпен фенолсульфоқышқылының

  5. формальдегидпен екі атомды фенолдың әрекеттесуінде

72. Фенолдың формальдегидтін артық мөлшерімен поликонденсация кезінде түзіледі:

a. резол;

b. новолак;

c. найлон;

d. полиметиленоксид;

e. полифениленоксид.
73. Формальдегидтің фенолдың артық мөлшерімен поликонденсация кезінде түзіледі;

a. новолак;

b. резол;

c. найлон;

d. полиметиленоксид;

e. полифениленоксид.


74. Резолды қыздыру кезінде түзіледі:

a. резит;

b. новолак;

c. фенол;

d. формальдегид;

e. аммиак.

75. Төмендегі қай қосылыс полимерді поликонденсация әдісімен алуда мономер болады?


  1. аминокапрон қышқылы

  2. этилен

  3. акрил қышқылы

  4. метилметакрилат

  5. стирол

Полимерлердін физикалық және химиялық

қасиеттері мен түрленулері

1. Полимераналогты айналымдарға жатады


  1. негізгі тізбектің химиялық байланысының үзілуінсіз және полимеризациялану дәрежесінің өзгеруінсіз жүретін полимердің функционалдық топтарының реакциялары

  2. полимеризациялану дәрежесінің артуына әкелетін реакциялар

  3. полимеризациялану дәрежесінің кемуіне әкелетін реакциялар

  4. полимерлердің тігілу реакциялары

  5. макромолекулалардың химиялық құрамының өзгермеуі

2. Полимераналогиялық түрлену реакциясына жатады



  1. полимеризациялану дәрежесінін өзгеруінсіз жүретін функционалдық топ реакциясы

  2. полимердің бірігу реакциясы

  3. вулканизациялану реакциясы

  4. полимердің деструкциялану реакциясы

  5. полиамидті алу реакциясы

3. Полимераналогиялық түрленуге мысал болады



  1. поливинилацетаттың сілтілік гидролизі

  2. каучуктың вулканизациялануы

  3. целлюлозаның қышқылдық гидролизі

  4. ақуыздың қышқылдық гидролизі

  5. ақуыздың сілтілік гидролизі

4. Төмендегі келтірілген полимерлердің қайсысын полимер тәріздес айналым жолымен алады?



  1. поливинил спирті

  2. полистирол

  3. поливинилацетат

  4. полиметилметакилат

  5. полиакриламид

5. Мерсеризация процесі –бұл целюлозаны немен өңдеу?



  1. сілтімен

  2. қышқылмен

  3. сумен

  4. аммиакпен

  5. хлормен

6. Целюлозаның ксантогенирленуі - бұл оны немен өңдеу?



  1. күкіртсутекпен

  2. қышқылмен

  3. сілтімен

  4. хлормен

  5. сумен

7. Өзгеріс схемасы берілген: -[С6Н10О5]n → Х1; Х1 → Х2 + СО2;

Х2 → Х3 + Н2О; Х3 → -[СН2-СН2]-п Х1, Х2 және Х3 атауларын беріңіз?


  1. глюкоза, этанол, этилен

  2. ацетилен, этилен, этан

  3. этанол, глюкоза, этилен

  4. этанол, этаналь, этилен

  5. ацетилен, бутанол, этаналь

8. 1кг целлюлозаның толық этерификациялау кезінде неше грамм целлюлоза триацетаты түзіледі?

a. 1778 г;

b. 1556 г;

c. 1667 г;

d. 1334 г;

e. 1223 г.
9. Молекулааралық реакцияларға қайсысы жатады:


  1. барлығы дұрыс

  2. каучуктердің күкіртті вулканизациясы

  3. каучуктердің металл оксидтерінің көмегімен күкіртсіз вулканизациясы

  4. сұйық реакцияланғыштық бейімділігі бар олигомерлерді қатыру

  5. радиациялық қосылу

10. Полимердің макромолекулярлық реакциясына мысал болады



  1. полиакрилқышқылының бірігуі

  2. каучуктың бессерлі вулканизациясы

  3. целлюлозаның қышқылдық гидролизі

  4. полисахаридтің гидролизі

  5. барлық жауаптары дұрыс

11. Вулканизация процесі дегеніміз не?



  1. полимерлердің бірігуі

  2. полимерлердің айрылуы

  3. полимерлердің термиялық деструкциясы

  4. полимерлердің жануы

  5. полимерлердің ісінуі

12. Полимердің молекулярлық массасының төмендеуі қай процестің нәтижесінде жүреді?



  1. деструкция

  2. блок-сополимердің синтезі

  3. жақын полимердің синтезі

  4. полиэтиленді хлорлау

  5. каучукты вулканизациялау

13. Поликонденсациядағы деструкция реакцияларын көрсетіңіз?

a. барлық 4 реакция;

b. гидролиз;

c. ацидолиз;

d. аминолиз;

e. алкоголиз.
14. Ненің әсерінен полмерлердің физикалық деструкциялануы жүзеге асады?


  1. барлығы дұрыс

  2. температура

  3. жарық

  4. механикалық әсер

  5. иондалған сәулелену

15. Төмендегі процестердің қайсысы химиялық деструкциялануға жатады?



  1. гидролитикалық деструкция

  2. термиялық деструкция

  3. квант энергиясы әсерінен деструкция

  4. механикалық энергия әсерінен деструкция

  5. жарық әсерінен деструкция

16. Деполимеризация – бұл процесс......



  1. мономерлердің макромолекулалардан молекулаларының айрылуы

  2. макромолекула бірігуі

  3. бұтақты макромолекула түзілуі

  4. олигомерлі фрагменттің түзілуі

  5. барлығы дұрыс

17. Төмендегі процестердің қайсысы физикалық деструкция



  1. термиялық деструкция

  2. гидролиз

  3. ацидолиз

  4. алкоголиз

  5. переэтерификация

18. Ақуыздардан аминқышқылдарын немесе глюкозаны крахмалдан қандай жолмен алуға болады?



  1. деструкциялану реакциясынан

  2. полимераналогиялық өзгерісінен

  3. ішкімолекулалык өзгерістен

  4. макромолекулааралық реакциядан

  5. вулканизациялаудан

19. Полимердің химиялық деструкциясы қай реагенттің әсерінен жүреді?



  1. барлық төрт реагенттен

  2. су

  3. қышқыл

  4. аминдер

  5. спирттер

20. Крахмалдың толық қышқылдық гидролизінің өнімдері болады



  1. глюкоза

  2. олигомерлер

  3. целлюоза

  4. ақуыздар

  5. сахароза

21. Ақуыздың қышқылдық және негіздік гидролизінің соңғы өнімі болады



  1. аминқышқылдар

  2. аммиак

  3. этил спирті

  4. біріншілік амин

  5. глюкоза

22. Крахмал гидролизінің соңғы өкілі қандай??

a. глюкоза;

b. сахароза;

c. декстрин;

d. клейстер;

e. лактоза.
23. 100г целлюлоза гидролизінің нәтижесінде 58 г глюкоза түзілді. Бұл щығым теориялық мүмкіндікке қарағанда неше процентті құрайды?


  1. 52,3 %

  2. 47,8 %

  3. 46,5 %

  4. 58,2 %

  5. 36,5 %

25. Полимердің ескіруін қай фактор тоқтатады?



  1. антиоксиданттардың әсері

  2. фотохимиялық әсер

  3. оттегінің әсері

  4. иондалған шағылысу әсері

  5. механикалық әсер

Жоғары молекулалық қосылыстардың

ерітінділері

1. Полимер ерітінділерін келесі критериялар арқылы қанағаттандырады


  1. барлық жауаптар дұрыс

  2. түзілудің өзіндік реттегіштігі

  3. термодинамикалық тұрақтылық

  4. уақыттағы концентрация тұрақтылығы

  5. гомогенділік, бірфазалық

2. Полимерлердің еруі кезінде бірінші негізгі сатысы



  1. ісіну

  2. макромолекуладағы химиялық химиялық байланыстың үзілуі

  3. жылу бөлінуі

  4. жылудың сіңірілуі

  5. жауаптардың барлығы дұрыс

3. Молекулярлы массаны осмометрия әдісімен анықтау үшін қандай теңдеу қолданылады?



  1. Вант-Гофф тендеуі

  2. Аррениус тендеуі

  3. Майо-Льюис тендеуі

  4. Марк-Кун-Хаувинк тендеуі

  5. дұрыс жауабы жоқ

4. Марк-Кун-Хаувинктің теңдеуі мынадай түр алады



  1. [η]=КМа

  2. Р=СRТ

  3. η=КМа

  4. η=КМ/а

  5. η=Ма/К

5. Сипаттамалық тұтқырлықтың өлшемінен мынаны анықтауға болады



  1. орташа тұтқырлықты молекулярлы массаны

  2. шыныдалудың температурасын

  3. ортасалмақты молекулярлы массаны

  4. макромолекула конфигурацияларын

  5. барлық жауаптар дұрыс

6. Марк-Кун-Хаувинк теңдеуінде К коэффициенті



  1. температураға және полимер табиғатына және еріткішке тәуелді

  2. макромолекула конформациясымен байланысты

  3. әрдайым бірліктен артық

  4. макромолекула еруінің жылуын есептеуге мүмкіндік береді

  5. полимердің полидисперстілік дәрежесінің көрсеткіші болып табылады

7. Марк-Кун-Хаувинктің теңдеуіндегі а коэффициенті



  1. макромолекула конформациясымен байланысты

  2. температураға және полимер табиғатына және еріткішке тәуелді

  3. әрдайым бірліктен артық

  4. макромолекула еруінің жылуын есептеуге мүмкіндік береді

  5. полимердің полидисперстілік дәрежесінің көрсеткіші болып табылады

8. Фракционирлеудің препаративті әдістеріне жатады



  1. фракционды тұну және еру

  2. эбулиоскопия және криоскопия

  3. жарық сәулелену және седиментация

  4. осмометрия және электрофорез

  5. потенциометрия және кондуктометрия

9. Гидрогельдер деп



  1. суда шекті ісінуге бейім тармақталған полимерлер

  2. целлюлоза гидролизінің өнімдері

  3. сополимер блогы

  4. суда еруге қабілетті полимерлер

  5. сызықты полимерлер

10. Полиэлектролиттер – бұл өзінің құрамында ... құрайтын полимерлер



  1. электролиттік диссоциацияға қабілетті функционалдық топтар

  2. оңай гидролизденетін байланыстар

  3. амидті байланыстар

  4. гидроксильді топтар

  5. қос байланыстылар

11. Төмендегі берілген қосылыстардан полиқышқылдарды табыңыз



  1. полистиролсульфоқышқылы

  2. пропион қышқылы

  3. сірке қышқылы

  4. поливинилспирті

  5. полиакриламид

12. Төмендегі берілген полимерлерден полинегізділіні табыңыз:



  1. поливиниламин

  2. поливинил спирті

  3. полиметилметакрилат

  4. полистирол

  5. поливинилацетат

13. Полиамфолиттер болып табылады



  1. бір мезгілде қышқылды және негізді топтарды құрайтын полиэлектролиттер

  2. электролиттік диссоциацияға қабілетті функционалдық топтарды құрайтын полимерлер

  3. күшті полинегіздер

  4. күшті полиқышқылдар

  5. барлық суда ерігіш полимерлер

14. Полиамфолиттер деп мынадай сипаттамаларға тән полиэлектролиттер аталады



  1. макромолекула құрылымында бір мезгілде қышқылды және негізді топтарға ие

  2. макромолекула құрылымында тек қана қышқыл топтары бар

  3. макромолекула құрылымында тек қана негіз топтары бар

  4. макромолекула құрылымында гидрофобты топтар кездеседі

  5. барлық жауаптар дұрыс

15. Төмендегі берілген табиғи полимерлерден полиамфолитті табыңыз



  1. желатин

  2. карбоксиметилцеллюлоза

  3. целлюлоза

  4. крахмал

  5. барлық жауаптар дұрыс

16. Төмендегі берілген сополимерлер ішінен полиамфолитті белгілеңіз



  1. метакрил қышқылымен винилпиридиннің сополимері

  2. метилметакрилатпен акрил қышқылының сополимері

  3. метилакрилатпен стиролдың сополимері

  4. метилакрилатпен винилпиридиннің сополимері

  5. метилметакрилатпен виниламиннің сополимері

17. Полиамфолиттің изоэлектрлік нүктесі бұл -



  1. полиамфолит макромолекуласының орташа суммарлы заряды нөлге тең ерітіндінің рН мәні

  2. полиамфолит макромолекуласы орташа суммарлы теріс зарядқа ие ерітіндінің рН мәні

  3. полиамфолиттің еруінің жоғарғы критикалық температурасы

  4. полиамфолит макромолекуласы орташа суммарлы оң зарядқа ие ерітіндінің рН мәні

  5. полиамфолиттің жеке ионогенді топтарының диссоциациясымен ғана анықталатын ерітіндінің рН мәні

ПолимерлердіҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ФИЗИКО-МЕХАНИКАЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ

1. Кристалдық полимерлер аморфтылардан мынадай қасиет арқылы ерекшеленеді


  1. құрылым элементтерінің орналасуының үшөлшемді тәртібінің болуымен

  2. агрегат күйімен

  3. молекулярлы-масалық сипаттамаларымен

  4. макромолекула созылғыштығымен

  5. ерігіштігімен

2. Полимерлердің кристализациясы үшін қажетті жағдайлар қандай?



  1. макромолекулалардың регулярлы құрылысы, олардың созылғыштығы және тығыз қаптамасы

  2. макромолекулалардың тармақталған құрылымы

  3. шынылаудың төмен температурасы

  4. жоғары молекулярлы масса

  5. тар молекулярлы-массалы таралуы

3. Аморфты полимерде тізбектердің және буындардың орналасуының реттік дәрежесін көрсетіңіз



  1. реті жоқ

  2. арғы рет бір кеңістікте

  3. арғы рет үш кеңістікте

  4. бергі рет

  5. дұрыс жауабы жоқ

4. Сферолит дегеніміз не?



  1. кристалдық полимердің молекула үстілік құрылымы

  2. аморфты полимерлердің молекула үстілік құрылымы

  3. термотұрақты полимер

  4. композиционды полимерлі материал

  5. элементорганикалық полимер

5. Кристалдық полимерлердің молекула астылық құрылымдардың формаларын атаныз



  1. монокристалдар, фибриллярлды кристалдар, сферолиттер

  2. глобулалар, пачкалар

  3. монокристалдар, пачкалар

  4. сферолиттер, пачкалар

  5. домендер, глобулалар, клубоктар

6. Полимер қандай агрегат күйлерде кездесуі мүмкін?



  1. қатты және сұйықта

  2. қатты,сұйық, газды

  3. қатты және газды

  4. аморфты және кристалды күйде

  5. шыныпішінді, жоғарыэласткалық және тұтқырлыда

7. Аморфты полимер қандай үш физикалық күйде кездесуі мүмкін?



  1. шыныпішінді, жоғарыэластикалық, тұтқырлыда

  2. қатты, шыныпішінді, жоғарыэластикалық күйде

  3. шыныпінді, тұтқырлы, сұйықта

  4. жоғарыэластикалықта, сұйықта және кристалды күйде

  5. кристалды, жоғарыэластикалық және жұмсақ күйде

8. В вязкотекучем состоянии для аморфных полимеров характерны:

a. необратимые деформации;

b. хрупкое разрушение;

c. обратимые деформации;

d. вынужденная эластичность;

e. явление гистерезиса.
9. Аморфты полимердің шынылау температурасы, бұл


  1. полимер шыны тәрізді түрден жоғары эластикалық түрге өтетін температура

  2. полимерде қажетті-эластикалық деформация дамитын температура

  3. бұл температурадан төмен температурада полимердің кристализациясы болады

  4. бұл температурадан төмен температурада полимер оңай бұзылады

  5. полимер жоғары эластикалық күйден тұтқырлы күйге өтетін температура

10. Аморфты полимердің ағын температурасы түсінігінің физикалық мағынасы қандай?



  1. полимер жоғары эластикалық күйден тұтқырлы күйге өтетін температура

  2. полимер шыны тәрізді түрден жоғары эластикалық түрге өтетін температура

  3. бұл температурадан төмен температурада полимердің кристаллизациясы болады

  4. бұл температурадан төмен температурада полимер оңай бұзылады

  5. полимер шыны тәрізді түрден жоғары эластикалық түрге өтетін температура

11. Аморфты полимердің молекулярлы массасын жоғарылатқанда ағын температурасы қалай өзгереді?



  1. жоғарылайды

  2. төмендейді

  3. алдымен жоғарылайды, содан соң өзгермейді

  4. алдымен төмендейді, содан соң төмендейді

  5. өзгермейді

12. Аморфты полимердің молекулярлы массасын жоғарылатқанда шынылау температурасы қалай өзгереді?



  1. жоғарылайды

  2. төмендейді

  3. алдымен жоғарылайды, содан соң өзгермейді

  4. алдымен төмендейді, содан соң төмендейді

  5. өзгермейді

13. Аморфты полимерлердің эластикалық құбылысы мынадай аймақтарда байқалады?



  1. жоғарыэластикалық күйде

  2. шыны тәрізді күйде

  3. тұтқырлы күйде

  4. шынылану температурасынан жоғары

  5. балқу температурасынан жоғары

14. Аморфты полимерлердің жоғарыэластикалық деформациясы жүктеудің әсерінен негізделген

  1. макромолекула конформациясының өзгеруімен

  2. макромолекулалардың торлы құрылымымен

  3. макромолекулалардың негізгі тізбегінде химиялық байланыстардың бұзылуымен

  4. тұтқырлы күйге өтуімен

  5. полимерлердің кристалдануымен

15. Пластификсаторлар дегеніміз –



  1. қоспаның пластикалығын күшейтетін заттар

  2. қоспаның пластикалығын кемітетін заттар

  3. қоспаның пластикалығын өзгертпейтін заттар

  4. алдымен күшейтетін, кейін қоспаның пластикалығын кемітетін заттар

  5. алдымен кемітетін, кейін қоспаның пластикалығын күшейтетін заттар

16. Полимерлердің көпшілігіне қандай қасиет тән?



  1. тұрақты балқу температуралары болмайды

  2. жоғары беріктік қасиетке ие

  3. химиялық ортада инертті

  4. электр тоғын өткізеді

  5. суда ерімейді

17. Жоғары молекулалық қосылыстардың механикалық беріктігі немен түсіндіріледі?



  1. молекулааралық күштердің көптігінен

  2. жоғары балқу температурасына ие болуымең

  3. жоғары молекулярлы массаға ие болуымең

  4. бірдей құрылысқа ие болуымең

  5. кристалдық құрылымы барымең


ПолимерлердіҢ ӨНДІРІСІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ МАҢЫЗДЫ ӨКІЛДЕРІ

1. Табағи каучуктың мономерлі атын атаңыз:

a. бутадиен;

b. хлоропрен;

c. фторопрен;

d. изопрен;.

e. винилхлорид.
2. Келтірілген қосылыстардан полиқышқылды көрсетіңіз:

a. полиакрил қышқылы;

b. сірке қышқылы;

c. пропион қышқылы;

d. күкірт қышқылы

e. тұз қышқылы


3. Бутадиен-1,3-ті Лебедев әдісімен неден алады?

  1. этанолдан

  2. пропанолдан

  3. бутанолдан

  4. бутаннан

  5. гексаннан

4. Берілген қосылыстар ішінен 6,6-найлонды алуды қолданылмайтын қосылысты атаныз



  1. адипин қышқылы

  2. акрил қышқылы

  3. капрон қышқылы

  4. себацин қышқылы

  5. янтар қышқылы

5. Вискозды талшықтар алынады



  1. целлюлозадан

  2. ақуыздан

  3. сахарозадан

  4. глюкозадан

  5. бутаннан

6. Нитрон талшығын ... полимеризациялау арқылыалады



  1. акрилонитрилді

  2. этиленді

  3. пропиленді

  4. бутиленді

  5. стиролды




  1. Жоғарғы қысымды полиэтилен алу үшін 200°С-де және қысымы ... қолданады

  1. 1500 атм

  2. 150 атм

  3. 15 атм

  4. 10 атм

  5. 5 атм




  1. Циглер-Натта катализаторының қатысында полиэтилен алу үшін ... қолданады

  1. Т = 50-80°С, р = 1-5 атм

  2. Т = 200°С, р = 50 атм

  3. Т = 400°С, р = 500 атм

  4. Т = 600°С, р = 600 атм

  5. Т = 1000°С, р =1000 атм

9. Кремнийорганикалық полимерлерді әдетте қалай алады?



  1. поликонденсациалану арқылы

  2. полимеризациалану арқылы

  3. химиялық айналыммен

  4. алкилдеу арқылы

  5. ацилирлеу арқылы




  1. Полимерлік термопластикалық бұйымдарды қалай дайындайды?

  1. ыстық престеу

  2. суық престеу

  3. қолдан

  4. қысым астында

  5. қысымсыз




  1. Резолді смолалар қандай болады?

  1. сызықты

  2. циклды

  3. тігілген

  4. бұтақталған

  5. синдиотактикалық




  1. Каучукты күкіртпен вулканизациалау процесін кім ашты?

  1. Гудьир

  2. Джексон

  3. Флори

  4. Хаггинс

  5. Коршак




  1. Каучукты вулканизациалау қандай температурада өтеді?

  1. 120-160°С

  2. 20-30°С

  3. 30-40°С

  4. 40-50°С

  5. 50-60°С




  1. Каучукты вулканизациалауда не қолданылады?

  1. күкірт

  2. натрий

  3. оттегі

  4. азот

  5. мыс




  1. Целлофан пленкаларын неден жасайды?

  1. вискозадан

  2. полиэтиленнен

  3. полипропиленнен

  4. полистиролдан

  5. лавсаннан




  1. Ацетатты талшық алуда шикізат ретінде не қолданылады?

  1. мақталы целюлоза

  2. полиэтилен

  3. полипропилен

  4. полистирол

  5. лавсан




  1. Синтетикалық каучуктардың табиғи каучуктардан несімен артық?

  1. мықтылығымен

  2. гигиеналығымен

  3. түсімен

  4. тығыздығымен

  5. бағасымен




  1. Вискозаны неден алады?

  1. целлюлозадан

  2. полиэтиленнен

  3. полипропиленнен

  4. полистиролдан

  5. көмірден




  1. Мерсеризация процесі –бұл целюлозаны немен өңдеу?

  1. сілтімен

  2. қышқылмен

  3. сумен

  4. аммиакпен

  5. хлормен




  1. Целюлозаның ксантогенирленуі - бұл оны немен өңдеу?

  1. күкіртсутекпен

  2. қышқылмен

  3. сілтімен

  4. хлормен

  5. сумен




  1. Талшықты лавсан неге жатады?

  1. полиэфирлі смолаларға

  2. полиамидті смолаларға

  3. полисилоксандарға

  4. полиэтиленді материалдарға

  5. полипропиленді материалдарға




  1. Талшықты найлон неге жатады?

  1. полиамидті смолаларға

  2. полиэфирлі смолаларға

  3. полисилоксандарға

  4. полиэтиленді материалдарға

  5. полипропиленді материалдарға

23. Нитрон талшығын ... полимеризациялау арқылыалады



  1. акрилонитрилді

  2. этиленді

  3. пропиленді

  4. бутиленді

  5. стиролды

24. Формальдегид полимеризациасы нәтижесінде не түзіледі?



  1. полиформальдегид

  2. сірке қышқылы

  3. полиэтилон

  4. полипропилен

  5. полистирол


Мазмұны
«Жоғары молекулалық қосылыстар химиясы» пән туралы мәлімет....………5

МОӨЖ тақырыптары бойынша тапсырмалар.........……………………………9

Пәнді оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыздандыру картасы.......……..11

МӨЖ бойынша сабақ жоспары...............……………………………………….13

Дәріс сабақтарының тезистері.....………………………………………………19

Глоссарий………………………………………………………………………...48

Зертханалық жұмыстар.………………………………………………………...52

Емтихандық сұрақтар.........…………..…………………………………………55

Тестік тапсырмалар.........………………………………………………………………..60

Сейлханов т.м.


«Жоғары молекулалық қосылыстар химиясы»

пәні бойынша

оқу-әдістемелік кешені

Редакционно-издательский отдел

Кокшетауского государственного университета им. Ш. Уалиханова

Подписано в печать 23.10.15 г. Объем 6,1 п.л. Тираж 20 экз.

Заказ №152

Ш. Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің баспаханасында басылған

Отпечатано в типографии

Кокшетауского государственного университета им. Ш. Уалиханова

Наш адрес: Казахстан, Акмолинская обл., г. Кокшетау,

ул. Ақан-сері, 24 РИО КГУ им. Ш. Уалиханова



e-mail: www.kgu.kz


жүктеу/скачать 2,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет