Жоғары спинді кешеннің d-электрондарының таралуы [FeBr6] 3−
жүктеу/скачать 13,03 Kb.
|
Алайда теория қатты кристалдық құрамды заттардан басқа кез келген геометриялық дұрыс орналасқан бөлшектерден құралатын жеке иондарға да табысты қолданылады
|
Алайда теория қатты кристалдық құрамды заттардан басқа кез келген геометриялық дұрыс орналасқан бөлшектерден құралатын жеке иондарға да табысты қолданылады. Мысалы, моноядролы d-элементтер түзетін кешендерге кристалдық өріс теориясының негізгі ережелерін қолданайық. Кешен түзуші d-элементтің d-деңгейшесіндегі 5 орбиталь атом ядросының кеңістігінде түрліше орналасқан. d орбиталі z осінің бойында жинақталса, d х және у осінің бойына шоғырланған. Ал dху, dхz, dyz орбитальдары х,у,z осьтерінің арасындағы биссектрисалар бойына жинақталған.Алғашқылардың энергиясы соңғылардікінен жоғарылау болады, олардың айырымын D - жіктелу энергиясы деп атайды. d-деңгейшесінің жіктелу энергиясының айырымы лигандтардың және кешен түзушінің табиғатына тәуелді. D-деңгейінің үлкен бөлінуіне әкелетін лигандалар, мысалы CN– және CO жоғары өрісті лигандалар деп аталады. Осындай лигандалары бар кешендерде электрондардың жоғары энергиялы орбитальдарды иеленуі тиімсіз. Сондықтан төмен энергиялық орбитальдар жоғары энергия орбиталдары толтырыла бастағанға дейін толығымен толтырылады. Мұндай кешендерді аз спинді кешендер деп атайды. Мысалы, NO2− - үлкен сплитинг тудыратын жоғары өрісті лиганд. Октаэдрлік ионның барлық 5 d-электрондары [Fe (NO2) 6] 3– t2g төменгі деңгейінде орналасады. Жоғары спинді кешеннің d-электрондарының таралуы [FeBr6] 3− Керісінше, кішкене бөлінуді тудыратын лигандтар, мысалы, I– және Br– әлсіз өріс лигандары деп аталады. Бұл жағдайда төмен энергиялы орбитальға екі электронды орналастырғаннан гөрі, жоғары энергетикалық орбитальдарға электрондарды орналастыру оңайырақ, өйткені бір орбитальдағы екі электрон бір-бірін тебеді, ал екінші электронды орбитальға орналастыруға кететін шығындар Δ-ден жоғары. Сонымен, жұптасқан электрондар пайда болмас бұрын, Хунд ережесіне сәйкес бес d-орбитальдың әрқайсысына бір электрон орналастырылуы керек. Мұндай кешендерді жоғары спинді кешендер деп атайды. Мысалы, Br– әлсіз өрісті лиганд, ол кішкене бөлінуді тудырады. [FeBr6] 3− ионының барлық 5 d-орбитальдары, олардың құрамында 5 d-электрондары да болады, бір электрон болады. Ettetr тетраэдрлік комплекстер үшін бөліну энергиясы шамамен 4 / 9Δoct-қа тең (сол металл және лигандтар үшін). Нәтижесінде d-орбитальдардың энергетикалық деңгейлерінің айырмашылығы әдетте электрондардың жұптасу энергиясынан төмен болады, ал тетраэдрлік комплекстер әдетте жоғары спинді болады. D-электрондардың таралу диаграммалары координациялық қосылыстардың магниттік қасиеттерін болжауға мүмкіндік береді. Жұпталмаған электрондары бар кешендер парамагнитті және магнит өрісі арқылы тартылады, ал онсыздар диамагнитті және әлсіз репеляцияға ұшырайды. жүктеу/скачать 13,03 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|