Жоспар кіріспе Негізгі бөлім Әдебиетке шолу
Ірі қара мал гипдерматозының алдын алу бойынша талаптар
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
Гиподерматоз Крс
- Бұл бет үшін навигация:
- Экономикалық шығын
| Ірі қара мал гипдерматозының алдын алу бойынша талаптар: 1993 жыл 14 мамырдан №4979−1 «Ветеринария туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 18 бабына сәйкес жануарларды қолдануға, күтіпбағуға және олардың денсаулығына жауапкершілікті олардың иелері мойындарына алады. Қазақстан Республикасы азаматтары және ұйымдары – жануарлар иесі міндетті: гиподерматозбен ажануарлардың ауруының туындауын ескертуді қамтаммасыз етушілер шаруашылық және ветеринариялық іс-шараларды жүзеге асырады; ветеринариялық мамандардың талап етуі бойынша бөгелекке қарсы өңдеумен және қарау үшін жануарлар ұсыну; ветеринария аумағында гиподерматозбен күрес және алдын алу бойынша шараларды жүргізу туралы ветеринар мамандардың нұқауларын орындау; ветеринар мамандардың талаптары бойынша қайта қабылданған жануар туралы мәліметтері болу керек; Гиподерматозбен ауратын жануарларды ауруын ескерту бойынша шектелген іс-шаралардың нақты ережелерімен қарастырылған шараларды жүргізуді қамтаммасыз ету. Жазда 1 рет 20 тәулікке жануарларды пиретроидтармен өдейді (стомазаном, К-отрином, бутоксом, эктомином қолданылуы бойынша келісілген сәйкес басқада препараттар).
Дифференциалды диагностика. Гиподерматозды фурункуладан ажырату керек, онда піскен фурункуланың ортасында кішкентай тербелмелі пустула көтеріледі, оған қысым сарғыш – ақ іріңнің сыртқа шығуына ықпал етеді. Гиподерматозбен, қотырдың астындағы туберкулездің ортасында шұңқыр тәрізді тесік бар, ол арқылы ақ личинка басылған кезде шығады. Экономикалық шығын. Ірі қара малдың тері астындағы тұқымдары мал шаруашылығына үлкен зиян келтіреді. Жаз мезгілінде және жұмыртқа салу кезінде мухиодтар жануарларды қатты алаңдатады, бұл олардың ет және сүт өнімділігіне әсер етеді. Личинкалардың паразиттелуі жануарлардың денесінде олардың денсаулығының нашарлауына, жас жануарлардың сарқылуына және өсуінің кешеуілдеуіне, сиырлардың сауынының төмендеуіне әкеледі. Личинкалардың жоғары зақымдануымен анемия, метаболикалық бұзылулар дамиды. Инвазияланған жануарларды сою кезінде II және Ііістадия личинкаларының даму кезеңінде бұлшықет тіндері олардың пайда болған жерлерінде ісінеді, желатинді, көбінесе іріңді және тамаққа жарамсыз болады. Мұндай жануарлардың терісі сапасы төмен, фистула саңылаулары көп. Сүт өнімділігінің жоғалуы әсіресе үлкен. Гадфля шыбындарының жаз мезгілінде ол 40-50% – ға төмендеді (а.л. Дулькин, 1951; а. п. Камарли,1958), басқа мәліметтерге сәйкес (Г. и. Глотова,1968) - үш айда укор сүті 220,8 л-ге азайды, бұл жылдық сүттің 14% құрады. Арқа терісінің астындағы гадфля личинкаларын паразиттеу кезеңінде сүт келесі мөлшерде төмендеді (бір сиырға есептегенде): Тюмень облысында 3 айда (20 наурыздан 18 маусымға дейін) 94 кг-ға, бұл осы айлардағы сүттен 11% немесе жылдық сүттен 4% құрайды (м. в. Воронин, Е. В. Клементьева, 1964), вчита облысы, 4 ай ішінде жылдық сүттен 14,4% (г.И. Глотова, 1970). Әр жануардан ет өнімділігінің жоғалуы II және Ііістадия личинкаларын паразиттеу кезеңі: 5-6 кг (а.л. Дулькин,1951), 29,8-77 кг (а. п. Камарли, 1958;А. С. Мұстафьев, 1960), 18,6 кг (Г. и. Глотова, 1970). Личинкалардан зардап шеккен жануарлардың өлекселерін тазарту кезінде ет шығыны 200 г-нан әлсіз зақымданумен 7 кг-ға дейін, қатты зақымданумен (М.в. Воронин, 1964; л. Ф. Ромашова, 1958; К. М. Елисеев, О. П. Перзадаев,1962). Емдеу жануардың денесіндегі личинкаларды жоюға бағытталған. Осы мақсатта жануарларды ерте емдеу, жаз тоқтағаннан кейін, жануарлардың денесі арқылы көші-қон жағдайында I сатыдағы дернәсілдерге әсер етеді. Егер ерте емдеу жүргізілмесе немесе тиімсіз болып шықса, II және Ііістадия дернәсілдерін жоюға бағытталған кеш емдеу жүргізіледі. Жайылымда жайылған малдың, оның ішінде фермерлік және жеке шаруашылықтардың барлық мал басы өңдеуге жатады. Ол үшін жүйелік әсер ететін Инсектицидтер қолданылады: гиподермин-хлорофос, диоксафос-К,гипхлорофос (хлорацетофос). Гиподермин-хлорофос, диоксафос-К және гипхлорофос омыртқаның екі жағында қурап қалудан сакрумға дейін Арнайы диспенсер, шприц – Жанэ, шприц – Шилов жартылай автоматының көмегімен дозада жұқа ағынмен құйылады: салмағы 200 кг – ға дейінгі жануарларға гиподермин-хлорофос – 16 мл дозада, 200 кг – нан астам -24; диоксафос-К және гипхлорофос-тиісінше 12 және 16 мл. Соңғы жылдары макроциклді лактондардан әртүрлі импорттық препараттар –авермектиндер мен милбемицин туындылары: ивомек, Ивомек Plus,ивомек Pour – On, цидектин,аверсект (фармацин) және фасковерм тері астындағы личинкаларға қарсы кеңінен қолданылады. Ивомек, цидектин және аверсект (фармацин) тері астына 0,2 мг/кг дозада бірнеше рет енгізіледі, фасковерм – тері астына 20 кг-ға 1 мл, бірақ бір жануарға 10 мл-ден аспайды. Кеш химиотерапия личинкалардың арқа терісіне суару немесе тері астына енгізу әдістерімен ерте химиотерапиямен бірдей дозада бір рет жүргізіледі. Сонымен қатар, суару әдісімен 0,2% циперметрин Сулы эмульсиясы, 0,05% к — отрин Сулы эмульсиясы, 2% гипхлорофос Сулы эмульсиясы және 0,0025% бутокс Сулы эмульсиясы бір жануарға 200 — 250 мл көлемінде қолданылады. Жанама әсерлердің алдын алу үшін емдеуден 2 күн бұрын диетадан жеңіл ашытылған және шоғырланған жемді алып тастау ұсынылады. Жануарларды суару әдісімен өңдегеннен кейін оларды үй-жайлардан тыс және жақсы желдетілетін бөлмеде ұстаған дұрыс. Бір тәулік ішінде бақылау жүргізіледі және мас болу белгілері пайда болған кезде жануардың 100 кг салмағына 1 мл атропиннің тері астына 1% ерітіндісі енгізіледі. Қажет болса, атропинді енгізу 1-2 сағаттан кейін қайталанады. Өңделген сиырлардан алынған сүтті 2 тәулік ішінде балалар, диеталық немесе емдік тамақтану үшін қолдануға болмайды. Жануарларды етке союға 3 аптадан кейін рұқсат етіледі. Алдын алу. Барлық профилактикалық іс-шаралар Ірі қара малдың гиподерматозымен күресу жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүргізіледі. Жайылымдарға гаджет дернәсілдерінен зардап шеккен,сондай-ақ шаруашылыққа жаңадан әкелінген жануарларды жүйелі әсер ететін инсектицидтермен алдын ала өңдеуден өткізуге жол берілмейді. Жаз мезгілінде жануарларды үй – жайларда, шатырдың астында, көлеңкелі жерлерде ұстау керек, таңертең – бағбандар басталғанға дейін, кешке-жаз аяқталғаннан кейін, түнде және күндіз салқын және желді ауа-райында жайылады. Жануарларды қорада ұстайтын шаруашылықтарда алдымен личинкалардың қуыршаққа түсуі және аяқталғанға дейін көңді үнемі алып тастау,сақтау және биотермиялық дезинфекциялау. Жазда жануарларды 20 күнде 1 рет пиретроидтармен өңдейді. Ол үшін суару әдісімен 0,2% су эмульсиясы циперметрин, 0,05% су эмульсиясы к-отрин, 2% су эмульсиясы гипхлорофос және 200-250 мл көлемінде 0,0025% су эмульсиясы қолданылады. жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|