Карта түрлері



жүктеу/скачать 3,48 Mb.
Дата16.04.2022
өлшемі3,48 Mb.
#139653
Байланысты:
Карта

Карта түрлері

Карта – бұл аумақтың екі өлшемді бетіндегі графикалық көрінісі. Ол сондай-ақ белгілі бір аумақтың өлшемдері, координаттары, географиялық ерекшеліктері немесе басқа да маңызды аспектілері сияқты сипаттамаларын бейнелейтін сызба немесе сызба ретінде анықталады.

  • Карта – бұл аумақтың екі өлшемді бетіндегі графикалық көрінісі. Ол сондай-ақ белгілі бір аумақтың өлшемдері, координаттары, географиялық ерекшеліктері немесе басқа да маңызды аспектілері сияқты сипаттамаларын бейнелейтін сызба немесе сызба ретінде анықталады.

Карталардың негізгі қызметі – орналасу нүктелері мен бағдарлау координаттары, сондай-ақ қол жетімді маршруттар, жер бетінің сипаттамалары (рельефтер, өзендер желілері, ресурстар және т.б.), аймақтық климат, саяси-аумақтық шекаралар, нүктелер туралы синтезделген ақпарат беру. Қызығушылық, халықтың орналасуы және т.б.

  • Карталардың негізгі қызметі – орналасу нүктелері мен бағдарлау координаттары, сондай-ақ қол жетімді маршруттар, жер бетінің сипаттамалары (рельефтер, өзендер желілері, ресурстар және т.б.), аймақтық климат, саяси-аумақтық шекаралар, нүктелер туралы синтезделген ақпарат беру. Қызығушылық, халықтың орналасуы және т.б.
  • Географиялық карталар бірнеше түрлі болады, солардың ең маңыздылары - физикалық, саяси және топографиялық.
  • Саяси картада мемлекеттер, қалалар және астаналар бейнеленеді. Ал физикалық картада жер бедері - көлдер, өзендер, таулар, шөлдер, теңіздер тағы сол сияқтылары бейнеленеді.
  • Ал жалпы карта түрлері сан алуан. Мысалы саяси мен физикалық картадан басқа топографиялық карталар және елдер карталары бар. Елдер картасында қай ел қай жерде қоңыстанғаны бейнеленеді.

Географиялық карталардың ішінен мынаны табуға болады:
Гидрографиялық карталар: өзендер, көлдер, теңіздер, мұхиттар және басқалары сияқты жер үсті су көздерін сипаттаңыз.
Батиметриялық карталар: су бетінен төмен құрлықтағы апаттарды білдіреді.
Топографиялық карталар: жер бетінің сипаттамаларын сипаттау.
Геологиялық карталар: геологиялық түзілімдерді, оның ішінде сейсмикалық бұзылыстарды білдіреді.
Эдафологиялық карталар: топырақтың биологиялық, физикалық және химиялық сипаттамаларын сипаттау.
Климаттық карталар: олар ауа-райының мінез-құлқын білдіреді.
Плювиометриялық карталар: олар аймақтардағы жауын-шашынның көрінісіне назар аударады.

Топографиялық карта

Топографиялық карта елді мекендер мен жер бедері бірдей көрсетілген карта. Бұндай картада өзендер, сулар, көлдер, егіс алқаптары және тағы сол сияқтылары бейнеленген.

Бұндай карта шағын аумақты ғана қамтиды. Мысалы бір ауылдың маңайындағы объектілерді.

  • Карта дегеніміз осы, карта бұл жер бетіндегі объектілердің (көлдер, өзендер, қалалар тағы сол сияқтылары) қағаз бетінде шартты бейнеленуі.

Саяси карталар – бұл елдер мен саяси делимитацияланған аймақтар арасындағы шекараларды бейнелеуге қатысты карталар. Картаның бұл түрі елдер мен әкімшілік аймақтар арасындағы шекаралар туралы ақпарат береді.

Тақырыптық карталар деп дизайны белгілі бір ұғымдардың немесе сипаттамалардың байланысына бағытталған карталарды айтады. Әдетте бұл аумақтағы адамдардың іс-әрекеті туралы ақпаратты сипаттайды. Сондықтан бұл ақпарат жағдайға байланысты азды-көпті егжей-тегжейлі географиялық көріністермен қатар өмір сүре алады.

  • Тақырыптық карталар деп дизайны белгілі бір ұғымдардың немесе сипаттамалардың байланысына бағытталған карталарды айтады. Әдетте бұл аумақтағы адамдардың іс-әрекеті туралы ақпаратты сипаттайды. Сондықтан бұл ақпарат жағдайға байланысты азды-көпті егжей-тегжейлі географиялық көріністермен қатар өмір сүре алады.

Тақырыптық карталар екі түрлі болуы мүмкін:
сапалы: сандық ақпарат берусіз белгілі бір деректердің кеңістіктегі таралуын көрсету.
Сандық: олар кеңістікті көрсетілетін аспектілер туралы сандық мәліметтермен байланыстырады.

Тұжырымдама картасы – бұл білімді графикалық түрде бейнелеу үшін қолданылатын әдіс. Бұл тақырыпқа қатысты идеялар ағымын бейнелейтін және ұйымдастыратын дизайн немесе диаграмма.

Тұжырымдама картасы – бұл білімді графикалық түрде бейнелеу үшін қолданылатын әдіс. Бұл тақырыпқа қатысты идеялар ағымын бейнелейтін және ұйымдастыратын дизайн немесе диаграмма.

Тұжырымдамалық карталарда шеңберлер немесе геометриялық фигуралар сияқты визуалды элементтер қолданылады, олардың қызметі тұжырымдаманы құрастыру және көрсеткілер немесе қосқыштар арқылы басқаларға қатысты оның иерархиясын құру болып табылады.

  • Бұл әдіс түсінікті және тақырыпты құрайтын әр түрлі ұғымдар арасындағы байланысты жеңілдетеді. Демек, тұжырымдамалық карта белсенді үдеріс болып табылады, мұнда студент диаграммадағы түсініктерге және әрқайсысының иерархиясына назар аударуы керек.
  • Ақыл-ой картасы - бұл оқытуды жеңілдету үшін тақырыпқа байланысты әр түрлі аспектілерді елестетуге көмектесетін идеялар схемасы. Демек, бұл зерттеу құралы.
  • Айтылған карта оның ортасында орналасуы керек сөздің айналасында жасалады, одан кейін басқа идеялар мен байланыстар алынады. Бұл жазбаларды жазудың қызықты, логикалық және шығармашылық тәсілі.

Назарларыңызға Рахмет!


жүктеу/скачать 3,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет