Кавказдың жергілікті халықтарының көпшілігі кавказ тіл семьясына жатады. Олардың 40 пайызы үш топқа бөлінеді: нахско-дағыстандық, абхаз-адыгейлік және картвельдік



Дата13.05.2022
өлшемі13,58 Kb.
#143019
Байланысты:
Документ
Этнология срс, Этнология Жобааааа, Жоба Америка Шапағат Алтынбек, Шапағат Өлкетану БӨЖ3, Жұт жылы

Кавказдың жергілікті халықтарының көпшілігі кавказ тіл семьясына жатады. Олардың 40 пайызы үш топқа бөлінеді: нахско-дағыстандық, абхаз-адыгейлік және картвельдік. Абхаз-адыгейлік топқа: абхаздық, абазиндік, адыгейлік, кабарин- черкестік. Картвельдік топқа: грузин тілі мен батыс Грузияның үш тілі жатады: мегрельдік, лаздық және свандық. Нахско-дағыстан тобына нахстарға: шешен, ингуш, дағыстан тобында лезгиндер, аварлықтар, даргиндіктер. Иран тілдес халықтарға -осетин, таттар, күрдтер; түркі тілдес халықтарға -азербайжан, кумықтар, ноғайлар, карачайлар, балкарлар.
Кавказ ертеден адам игерген аймаққа жатады. Солтүстік Кавказды Кавказдағы этникалық процестерден бөлек қарау керек. Олар әртүрлі көшпелілер мен жартылай көшпелілер мен әрекетте болды. Б.з.д I мыңжылдықта және б.э. І ғасырында дала кеңістігі Кавказ жоталарынан солтүстікке қарай иран тілдес көшпелі тайпалар киммерия, скиф, сармат және алан жайлады. IV ғ. ортасында Солтүстік Кавказға Шығыстан түркі тілдес көшпелілер ғұндар келді. IV ғ. соңында Солтүстік Кавказда түріктердің этникалық құрамына бұрынғы иран тілдес тұрғындар енген. Нәтижесінде, Солтүстік Кавказда этникалық құрамы әр жақтан келгендіктен құралып олар булгарлар (смешанный народ) деген атпен тарихта белгілі.
VI ғ. Ортасында Еділ өңірінен аварлар Солтүстік Кавказға келіп түріктерді біріктіріп «Ұлы Болгария» деп аталатын түріктердің бірлігін құрған. VII ғ. бұл жерге хазар қағанаты келіп, өз үстемдігін жүргізген. 965 ж. бұл қағанат құлап,оның орнына алан патшалығы орнап Солтүстік Кавказдың шаруашылығында даму байқалып, феодалдық қоғам пайда болған.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет