Казахстан республикасы бiлiм ж?Не ?Ылым министiрлiгi
Өнеркәсіптік қауіпсіздікті техникалық реттеудің құқықтық негіздері
жүктеу/скачать 1,21 Mb.
|
МГ еңбекті қорғау 2021
| Өнеркәсіптік қауіпсіздікті техникалық реттеудің құқықтық негіздері
Техникалық регламент стандарттау объектілерінің біріне қойылатын негізгі талаптардың белгілі бір аяқталған тізбесін білдіреді. Осы тізбенің деректерін өзгертуге қабілетті құжаттар тек оның өзгерістері мен толықтырулары болуы мүмкін. Сонымен қатар, кейбір міндетті талаптарды қамтитын кез-келген құжат техникалық регламент болып саналмайтындығын атап өткен жөн. Техникалық регламентті қабылдау үшін арнайы құрылған рәсім бар. Сондай-ақ құжаттың өзі ерекше түрде жасалуы керек. Техникалық регламент міндетті түрде мыналарды қамтуға тиіс: біріншіден, олардың болуы мен өңделуіне байланысты, шын мәнінде, оның талаптары қалыптасатын тауарлардың, оларды өндіру, сақтау, тасымалдау, пайдалану, өткізу және кәдеге жарату процестерінің тізбесі. Екіншіден, техникалық регламент техникалық реттеу объектілеріне қойылатын талаптарды орындау үшін қажетті талаптарды қамтуға тиіс. "Техникалық реттеу туралы" Заңға сәйкес Техникалық регламенттің осы талаптарының негізгі бағыты: 1) Өлшем бірлігі; 2) аспаптар мен жабдықтардың жұмыс қауіпсіздігі міндеттерін іске асыру мәселесіндегі электромагниттік үйлесімділік; 3) сәулелену қауіпсіздігі; 4) жарылыс қауіпсіздігі; 5) биологиялық, өрт, жылу, механикалық, Өнеркәсіптік, химиялық, электрлік, ядролық және радиациялық қауіпсіздік қағидаттарына негізделеді. Сондай-ақ техникалық регламентке кейбір басқа талаптар, ережелер мен нысандар енгізілуі мүмкін. Мысалы, бірінші талаптар: 1) Бұрын аталған қауіпсіздік түрлерін қамтамасыз ететін; 2) өлшем бірлігі қағидатын қолдауға ықпал ететін; 3) терминологияға, буып-түюге, затбелгілер мен таңбаларға, сондай-ақ оларды жазып беру қағидаларына қойылатын ерекше талаптарды қамтуға тиіс. Екіншіден, ең алдымен, реттеу объектісін анықтайтын ережелерді, сондай-ақ сәйкестікті бағалаудың нысандары мен ережелерін атау керек. Талаптардың осы санатына "әрбір реттеу объектісінің сәйкестігін бағалаудың шекті мерзімдерін"тұжырымдауды жатқызуға болады. "Техникалық реттеу туралы" Заңға сәйкес техникалық регламентке енгізілмеген тауарларға, оларды өндіру, сақтау, тасымалдау, пайдалану, өткізу және кәдеге жарату процестеріне қойылатын талаптар міндетті сипатқа ие болмайды. Жоғарыда аталған Заңның ережелерінен техникалық регламенттерді қабылдаудың мынадай негізгі мақсаттары туындайды: 1) адамдардың өмірін немесе денсаулығын, сондай-ақ заңды және жеке тұлғалардың мүлкін немесе муниципалдық және мемлекеттік меншіктегі мүлікті қорғау; 2) Қоршаған ортаны, жануарлар мен өсімдіктердің денсаулығы мен өмірін қорғау; 3) сатып алушыларды адастыруға әкелетін әрекеттердің алдын алу болып табылады. Техникалық регламенттерді қабылдаудың басқа мақсаттары болмауы керек. Ал техникалық регламенттің ұғымы мен мәнін түсіндіру бөлігінде "техникалық реттеу туралы" Заңның 8-бабы жалпы және арнайы техникалық регламенттердің екі түріне анықтама береді. Осылайша, жалпы техникалық регламенттің талаптары тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің кез келген түріне, оның ішінде жасау, сақтау, тасымалдау, пайдалану, өткізу және кәдеге жарату процесінде міндетті түрде қолданылады. Ал, тиісінше, арнайы техникалық регламенттің талаптары тауарлардың бірқатар топтарының технологиялық ерекшеліктерін, сондай-ақ тиісінше оларды жасау, сақтау, тасымалдау, өткізу, кәдеге жарату немесе пайдалану процестерін назарға алады. Бұдан басқа, арнайы техникалық регламенттер жалпыға міндетті техникалық регламенттердің талаптары қамтамасыз етілмейтін тауарлардың жекелеген түрлеріне, сондай-ақ оларды жасау, сақтау, тасымалдау, тұтыну, өткізу немесе кәдеге жарату процестеріне ғана өз талаптарын белгілей алады. Айта кету керек, арнайы техникалық регламенттердің ішінде ерекше әртүрлілік жиі ерекшеленеді – макро салалық арнайы техникалық регламенттер, әдетте, біртекті объектілердің бірнеше тобын қамтиды. Мысалы, тамақ қоспаларына немесе тамақ өнімдеріне арналған бояғыштарға қойылатын негізгі талаптарды қалыптастыратын макро-салалық регламент бар. Алайда, көптеген зерттеушілер Техникалық регламенттің бұл түрін арнайы ереже деп атауға болмайды деп санайды. Әдетте, техникалық реттеу субъектілерін бірнеше оқшауланған санаттарға бөлу әдеттегідей: 1) қатысушылардың негізгі нүктесі мемлекеттік бақылау мен нарықтағы ойындардың нақты белгіленген ережелері болып табылатын бизнес; 2) негізгі көрсеткіші өздерінің мүдделері мен құқықтарының қорғалу көрсеткіші болып табылатын тұтынушылар; 3) міндеттері перспективада елдің бүкіл экономикалық дамуының тактикасы мен стратегиясын қалыптастыру болып табылатын мемлекеттік органдар. Сонымен қатар, олар техникалық нормаларды ел ішінде де, одан тыс жерлерде де жүретін экономикалық процестерге әсер етудің өзіндік тетігі ретінде қолданады; 4) өзінің қандай да бір пайдасы мен мүддесі жоқ бақылаушы органдар. Олар үшін қызметтің негізгі бағыты тұтынушылардың экологиялық қауіпсіздігі және кез келген техногендік апаттардан қорғау мәселесінде олардың қауіпсіздігі мен құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету болуға тиіс. Мемлекет алдына қойылған міндеттерді оңтайлы шешуді қамтамасыз ету үшін ҚР Президентінің экономикалық басқармасы жанынан жалпы және арнайы техникалық регламенттерді әзірлеумен айналысатын сараптамалық кеңестер құрылды. Нысан бойынша Техникалық регламенттің мазмұнына мынадай мәліметтер кіруі тиіс: оларға қатысты жоғарыда аталған талаптар әзірленетін тауарлардың, оларды жасау, сақтау, тасымалдау, пайдалану, өткізу және кәдеге жарату процестерінің тізбесі; бұдан басқа, техникалық регламентті қолдану мәселелерін шешу үшін техникалық реттеуге жататын барлық объектілерді сәйкестендірудің жалпы қағидалары қалыптастырылады. Сондай-ақ техникалық регламентке басқа да мәліметтер енгізілуі мүмкін, мысалы: 1) тәуекел дәрежесін ескере отырып айқындалатын сәйкестікті бағалаудың қағидалары мен нысандары; 2) әрбір Техникалық реттеу объектісі үшін сәйкестікті бағалаудың шекті мерзімдері; 3) буып-түюге, таңбалауға және затбелгілерге, терминологияға қойылатын міндетті талаптарды, сондай-ақ оларды жазып берудің қажетті қағидаларын қамтуға тиіс. "Техникалық реттеу туралы" Заңға сәйкес техникалық регламенттерге енгізілмеген талаптар міндетті сипатқа ие болмайды. Сондай—ақ техникалық регламент тауарлардың сипаттамаларына, оларды өндіру, қолдану, сақтау, тасымалдау, өткізу және кәдеге жарату процестеріне қойылатын талаптарды қамтуы мүмкін, бірақ конструкцияға қойылатын осындай талаптардың болмауына байланысты зиян келтіру тәуекелдерінің туындау мүмкіндігі болатын жағдайлардан басқа, тауардың конструкциялық ерекшеліктеріне қатысты қандай да бір талаптарды қамтуы мүмкін емес. Осы ережеге сүйене отырып, техникалық регламенттер талаптар тізіміне таңбалауға, этикеткаларға, буып-түюге және терминологияға, сондай-ақ оларды қолдану ережелеріне қойылатын арнайы талаптарды қамтуы мүмкін, бұл болашақта азаматтардың жекелеген топтарының, мысалы: балалар, кәмелетке толмағандар, жүкті әйелдер, бала емізетін аналар, мүгедектер, зейнеткерлер қорғалу дәрежесін арттыруға көмектеседі. Бұдан басқа, техникалық регламенттерде қауіпті аймақтардан немесе біздің елмен импорт айналымын шектейтін елдерден әкелінетін тауарларға қатысты ветеринария және фитосанитария саласынан ең аз қажетті шаралар белгіленуі мүмкін. Ветеринариялық және фитосанитариялық қауіпсіздіктің осы шаралары алынған ғылыми деректерді есепке алу кезінде, сондай-ақ халықаралық ұйымдар ұсынатын басқа да құжаттарды қарау кезінде әзірленеді. Біз, ең алдымен, халықаралық стандарттар, ұсыныстар және т.б. туралы айтып отырмыз, халықаралық стандарттардың бағалау критерийлері, сондай-ақ халықаралық ұйымдардың ұсыныстары, оның ішінде Ресей өкілдері, аурулар мен зиянкестердің таралуы, жеткізушілер қолданатын халықаралық ұйымдардың ұсыныстары қолданылуы мүмкін. зиянкестер мен ауруларға қарсы күрес шаралары, экологиялық жағдайлар, зиян келтіру мүмкіндігімен байланысты макроэкономикалық салдарлар, зиянның алдын-алу үшін қажетті шығындар мөлшері. Техникалық регламенттердің жобаларын жасау үшін халықаралық және (немесе) ұлттық стандарттар негіз бола алады Әдебиеттер: 1. Мұнай және мұнай өнімдері қоймалары. өртке қарсы нормалар/ «ҚазҚСҒЗИ» РМК, «ЗЦ АТСЭ» ЖШС- Астана,2018ж 2.Система управления охраной труда, промышленной безопасностью и охраной окружающей среды / Смолянинова С.А, 2018г. 3. Родионов, А. И. Технологические процессы экологической безопасности. Атмосфера : учебник для вузов / А. И. Родионов, В. Н. Клушин, В. Г. – 2020г 2-МОДУЛЬ: Еңбекті қорғау қызметін ұйымдастыру жүктеу/скачать 1,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|