Кәдімді таңкурай жемісінің шипалылығы антик замманнан белгілі. Оның емдік қасиеттері ескі орыс дәрі-дәрмек кітаптарында жазылған.
Кәдімді таңкурай жемісінің шипалылығы антик замманнан белгілі. Оның емдік қасиеттері ескі орыс дәрі-дәрмек кітаптарында жазылған.
Таңқурай құрамына көміртегі – 5,6% –тен 10,7% дейін,тез сіңетін қант оның ішінде глюкоза,фруктоза, пектин – 0,9%, органиқалық қышқаладар (лимон ,алма, қымыздық, салицил, құмырсқа қышқылдары) бар. Таңкурай С, А, В2, В3, В9, РР, Е витаминдері, калий, әсіресе фосфор тұздарына бай. 100 г таңкурайда 30-40 мг фосфор бар және осы мөлшердегі оның жидегі мысқа деген тәулік қажеттілікті қанағаттандыра алады, таңкурайда кобальт, темір, фтор және басқа да микроэлементтер кездеседі. Р-витаминдік әсері бар заттар 200 мг% жетеді. Таңкурайдың жапырақтарында тұтқыр заттар (таниндер) бар, алт олардағы С витамині жидектігіден 1 1/2 есе көп.
Жас таңкурай шөлді басады, оны жүрек-тамыр жүйесі мен созылмалы асқазан ауруларымен ауырғандар үшін емдік тағамдарға қолданады. Таңкурай балалардың тамақтарына және диетикалық тағамдарға аса қажет, оны әсіресе қаймақпен, сүтпен қосып жеген пайдалы. Халық медицмнасында таңкурайды қан аздыққа, асқазан бұзылғанда, бүйрек ауырғанда, атеросклероз бен гипертония ауруларына қолданады.
Таңкурай жапырақтарынның тұндырмасын ауыз шаюға, баспа ауырына, жөтелге, асқазан бұзылғанда, ал гүлдері мен жапырақтарынан істелген қайнатпаны безгекке, безеулерге қарсы пайдылынады. Жидектің бал қосқан қайнатпасымен қызылшаны емдейді.
Таңкурай жапырақтарынның тұндырмасын ауыз шаюға, баспа ауырына, жөтелге, асқазан бұзылғанда, ал гүлдері мен жапырақтарынан істелген қайнатпаны безгекке, безеулерге қарсы пайдылынады. Жидектің бал қосқан қайнатпасымен қызылшаны емдейді.
Қазіргі медицинада кепкен жидектерді респираторлық терлеткіш, қызу басқыш дәру ретінде ұсынады, жақсы әсер ететін себебі, олардың бойындағы салицил қышқылына байланысты. Бірақ кепкен жидектер тұндырмасы подагра мен нефритке ем болмайды.
Гүлдері мен жапырақтарын қайнатпа және тұндырма күйінде терінің тілме қабынуын және беттегі безеуді емдегенде қолданады немесе жас жапырақтары шырынынан жағын май жасайды (1 г шырынға 4 г вазелин не сарымай қосады).
Таңкурайдың ұнталған жапырақтырынан тұндырманы былай жасайды: екі ас қасық жапыраққа бір стакан қайнаған су құяды да 3-4 сағат тұндырады, електен өткізеді. Мұны жарты стаканнан тәулігіне 3-4 рет ішеді. Жапырақтары бар сабақ-бұтақшалардың ұшынан, гүлдер мен пісіп жетпеген жидектерген қайнатқан шай да пайдалы саналады.
