Кәсіби іссана өткен орын



бет4/9
Дата11.03.2023
өлшемі13,35 Mb.
#171936
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Каиржанов.отчет 3 курса

НМӨ = Жс / Кс
Мұндағы: Жс-– жиынтық су пайдалану м3/га
Кс- су пайдалану коэффициенті
Егістіктің нақты су пайдалану коэффициенті нақты танапта шындығындағы жиынды су пайдалану мен дақыл өніміне негізделе отырып мына анықтама бойынша есептеледі:
Кс = Жс / Ө
Мұндағы Кс- су пайдалану коэффициенті
Ө- өнімділік
Жс = Ыт + Ыж.ш – Ық м3/га
Жс – жиынтық су пайдалану м3/га
Ыт – себу алдындағы 1 м топырақ қабатындағы ылғал қоры оны себер алдында танапта шатыр арқылы анықтаймыз, ол 90-ға тең, яғни 90 мм.
Ыж.ш- дақылдың вегитация кезеңінде түскен жауын-шашын мм

НМӨ=Жс*10/Кс, ц/га.


Мұндағы: Кс – су пайдалану коэффициенті м3/га
Омская 19

Жс=110+32,5-15=127,5 м3/га


НМӨ=127,5*10/120=10.6 ц/га

Астана
Жс=96+32,5-14=114,5 м3/га


НМӨ=114,5*10/120=9,5 ц/га

9 кесте - Топырақтың құнарлылық сипаттамасы. Агрохимиялық көрсеткіштері.


(Шаруашылық топырағының орташа агрохимиялық көрсеткіштері ТОО "Көкшетауская проетно-изыскательская станция химизации" аккредиттелінген сынақ зертханасында анықталған)



Танап, №

Қарашірік мөлшері, %

Сіңімді қоректік заттар мөлшері, (мг/1 кг топырақта)

РН көрсеткіші

Азот (NO3)

Фосфор(Р2О5)

Калий(К2О)

34-1

5,7

45,2

18,6

331

8,40

35-1

5,2

47,6

15,0

320

8,41

35-3

6,9

43,2

20,3

302

8,00

36

7,0

43,4

20,0

360

7,88

24-1

7,8

43,0

21,5

347

7,11

30

8,2

48,5

23,4

344

7,06

37

5,7

47,3

16,6

374

7,83

39

6,1

46,8

25,7

304

8,32

33

4,8

45,2

12,0

363

8,50

32-3

5,1

55,0

19,6

471

8,42

32-2

5,4

47,1

20,9

467

8,36

Қарашірік мөлшері 5.1-8.2% арлығында болды. Топырақтағы азот мөлшері 43.0-55,0мг/1 кг топырақта, фосфор 12,0-25,7мг/1 кг топырақта, ал калий 471-302мг/1 кг топырақта аралығында өзгеріп отырды, яғни азот орташа, фосфор жеткіліксіз болса, калий жеткілікті мөлшерде. РН көрсеткіші 7,06-8,50 арлығында.


3 ТАРАУ. Өсімдік шаруашылығы, өнімді сақтау технологиясы. Жалпы сипаттамасы
3.1. Жыртынды жерлер және егістік аумағы
10 кесте - Жыртынды жерлер, егістік аумағы, негізі а/ш дақылдардың өнімділігі мен жалпы түсімі.



атаулары

га

%

өнімділігі, ц/га

жалпы түсімі, т

2009

2010

2009

2010

1

2

3

4

5

6

7

жыртынды жерлер аумағы, барлығы

5260

100

-

-

-

-

егістік аумағы

5260

100

-

-

-

-

оның ішінде д.дақ-р, барлығы

3445

100
65.5

-

-

-

-

бидай

3152

91.5

13,4

9.3

4223.6 8

2931.36

арпа

234

6.8

16,5

7.0

386.1

163.8

сұлы

59

1.7

13,0

8.3

76.7

48.97

майлы дақылдар, барлығы

1815

100
34.5

-

-

-

-

рапс

1815

100

14,3

3.6

2592.45

653.4

көп жылдық шөптер

-

-

-

-

-

-

бір жылдық шөптер

-

-

-

-

-

-

тыңайған жерлер

-

-

-

-

-

-

табиғи мал азықтық жерлер, барлығы

1740

-

-

-

-

-

шабындық

740

-

-

-

-

-

жайылым

1000

-

-

-

-

-

Биылғы жылғы өнімділік былтырғыдан гөрі едәуір төмен болды, бірақ сапа жағынан жоғары көрсеткіш көрсетті. 2009 жылдағы жалпы түсім бидайда 4223.6 тонна, арпада 386.1 тонна, рапста 2592.4 тонна болса, ал 2010 жылы бидайда жалпы түсім 293,1 тонна, арпада 163,8 тонна, рапс 653.4 тонна болды.




3.2 Шаруашылықтағы тұқым шаруашылығы жүйесі

Тұқым шаруашылығы сорттық тұқымдарды зерттеп, көбейту жолдарын жүйесін жасап, таза қалпында сақтап, шаруашылықты тұқыммен қамтамасыз ету болып табылады. Тұқым шаруашылығы ботаниктермен зерттеліп оқылған. Әрі қарай сауда саттық объектісіне айналды. Кейін тұқымтану кезеңі, физиологиялық үрдістері және т.с.с зерттеле бастады. Алдайда тұқым туралы мекеме Санк-Петербург қаласында А.Ф.Баталиннің бас бағы 1877 жылы тұңғыш тұқым сынау станциясы ашылды.


«Исағали» ЖШС тек қана астық дақылдарымен шұғылданатындықтан мұнда: дәнді бұршақ, мал азықтық және көкөніс дақылдарының тұқымдары кездеспейді.


Шаруашылықта бидайдың: Астана, Омская 19, Омская 28 сорттары өсіріледі. Арпаның Астана 2000 және сұлының Мирный Скакун сорттары өсіріледі.
Жиналған астықтын басым бөлігі сатылады, ал тұқымдық астықтар тұқым тазалағыштарда тазаланып қоймаларда сақталады. Қоймадағы тұқымдық астықты қыс бойы бақылап отырады.
Шаруашылықта өзін өзі тұқыммен толық қамтамасыз етеді.


3.3.Шаруашылықта себілген сорттардың сипаттамасы


Астана. Астана сорты F2 Лютесценс және 2959* Целинный сорттарын жеке сұрыптау әдісімен алған. Жаздық Лютесценс линиясы және 2959 күздік бидайдың Ильичевка сортынан тұқымдарды іріктеу әдісімен алынған. Түршесі Лютесценс. Вегетациялық кезеңнің ұзақтығы бойынша орта мерзімде піседі, Саратовская 29 сортынан 2-3күнге ерте піседі. Сорт қуаңшылыққа төзімділігімен, түзу мықты сабағымен және сабақ зиянкестеріне білімсіздігімен, қара күйеге төзімділігінің тұрақтылығымен, жоғары тұқым сапасымен ерекшеленеді. 1000 тұқымның массасы 30,4 гр. Клейковина мөлшері 37,0 %.(Ақмола 2 сортында - 33,2).
Омская 19 - Ресей федерациясының СібАШҒЗИ да шығарылған, авторларыЗыкин В.А., Сусляков В.С және басқалар. Түршесі Лютесценс. Орташа мерзімде піседі, ауруларға төзімділігі Саратовская 29 сортымен бірдей. 1000 тұқымның массасы 30-40 гр. 1994-1995 жылдары СҚО Суворов сортсынау мекемесінде сүр танаптан кейін Саратовская 29 стандартынан жоғары орташа 2,44 т/га өнімділікті көрсетті. Ақмола, СҚО, Қостанай облысиарында аудандастырылған.
Омская 28 – Ресей федерациясының СібАШҒЗИ да шығарылған, авторлары – Зыкин В.А., Сусляков В.С., Быков А.А. және басқалар. Ортадан кеш пісетін сорт. Саратовская 29 сортынан 2-3 күнге кеш піседі. Жатып қалуға, шашылуға төзімді. Дән орташа ірілікте, жоғары натуралы. Сортта өнімділік, қуаңшылыққа төзімділік және жақсы технологиялық сапалар үйлесім тапқан.
Сорт себу тәсілі мен мерзіміне байланысты жоғары потенциалды өнімділігінің үйлесімділігімен ерекшеленеді.


3.4. Тұқым

Тұқым туралы ғылым – тұқымтану. Тұқым деген сөздің екі анықтамасы бар. Ботаникада тұқым деп қосарлана ұрықтану арқылы пайда болғанды айтады. Ол Ұрық, қабық және эндоспермнен тұрады. Ал өсімдік шаруашылығында тұқым деп жаңа өнім алу үшін жадығатты тұқым деп атайды. Тұқым әдетте дақылдың өнімі мен сапасын өндіру үшін пайдаланылады.


Тұқымның үш сапа көрсеткіші бағаланылады:
1) себу сапасы – себуге жарамдылығын көрсетеді (тазалығы, өнгіштігі, 1000 тұқымның массасы және т.б.).
2) сорттың сапа көрсеткіштері (типін, репродукциясы).
3) өнімділік қасиеттері
Қазіргі кезде тұқыммен айналысатын мекеме баршылық. Олар ірі ғылыми зерттеу институттары, тұқым сынау станциялары, өзіміздің С.Сейфуллин атындағы ауылшаруашылық университетінің өсімдік шаруашылығы кафедрасы және т.б орындар жатады.
Ғалымдардың зерттеулері бойынша жоғары сротты және жоғары өнімді тұқым ешқандй қосымша шығынсыз ауылшаруашылық дақылдарының өнімін 15-20% арттырады.
Қазіргі кезде ауылшаруашылық тұқымы сараптау талдау мекемелерінің қолдауынан өтеді.
Тұқымның себуге жарамдылығы екі бағытта анықталады:
1) мемлекеттік бақылау
2)ішкі шаруашылық бақылау
Мемлекеттік бақылау аудандық, облыстық, республикалық сараптау лабораторияларында іске асырылады. Оларда тұқымның тазалығы, өнгіштігі, арамшөптермен ластануы, арамшөптермен ластануы, зиянкестермен жарақаттануы зерттеледі. Олар мемлекеттік стандарт бойынша жұмыс істейді және екі құжат толтырылады. Бірінші құжат тұқымның кондициялық куәлігі болса, екінші құжат талдау нәтижесі атты құжат. Екінші құжат тұқым кондициясы болмаған жағдайда беріледі.
Біздің «Исағали» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде тұқымның себуге жарамдылығын анықтамайды. Өкінішке орай шаруашылықта анықтайтын арнайы құрал-жабдықтар жоқ.

11 кесте - Ағымдағы жылғы өнімге егістік жадығаттың сипаттамасы (АО «КАЗАГРЭКС» удостоверение о кондиционности семян, результаты экспертизы)





дақыл

сорт (будан)

себу сапасы

реп- ро- дук- ция

сорт-
тың таза-лық кате-го-рия-сы

класс

өнгіш-тігі, %

тазалы-ғы, %

арам-шөп
тұқ.саны
дана/кг

себу жарам-дылығы
%

бидай

Омская28

1

95

99,18

3

94

1

1

Омская19

1

95

99,51

2

94

2

1

Астана

1

96

99,50

1

96

3

1

арпа

Астана 2000

2

95

99,27

14

94

2

2

сұлы

Скакун

-

86

98,20

9

92.1

1

2



Астана. Астана сорты F2 Лютесценс және 2959* Целинный сорттарын жеке сұрыптау әдісімен алған. Жаздық Лютесценс линиясы және 2959 күздік бидайдың Ильичевка сортынан тұқымдарды іріктеу әдісімен алынған. Түршесі Лютесценс. Вегетациялық кезеңнің ұзақтығы бойынша орта мерзімде піседі, Саратовская 29 сортынан 2-3күнге ерте піседі. Сорт қуаңшылыққа төзімділігімен, түзу мықты сабағымен және сабақ зиянкестеріне білімсіздігімен, қара күйеге төзімділігінің тұрақтылығымен, жоғары тұқым сапасымен ерекшеленеді. 1000 тұқымның массасы 30,4 гр. Клейковина мөлшері 37,0 %.(Ақмола 2 сортында - 33,2).


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет