Кіріспе Микробиологияның даму тарихы
Иммунитет. Егілуден кейін пайда болған иммунитет вирус нейтралдаушы қарсыденемен байланысты, 6 айға дейін сақталады. Алдын-алу шаралары
жүктеу/скачать 177,17 Kb.
|
микробиология лекция (копия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Арнайы алдын-алу шаралары.
| Иммунитет. Егілуден кейін пайда болған иммунитет вирус нейтралдаушы қарсыденемен байланысты, 6 айға дейін сақталады.
Алдын-алу шаралары. Құтырған жануарларды, көше иттерін жою. Иттерге вакцина жасау. Тістеген жерді бірден хирургиялық өңдеу. Арнайы алдын-алу шаралары. Л. Пастер ұсынған, құтыруға қарсы вакцинаны жасау. Вирусологиялық диагностика. Өлгеннен кейін жасалатын диагностика. 1. ми клеткасынан Бабеш-Негри денесін анықтау. 2. арнайы қарсытекті анықтау. 3. биологиялық сынама әдісімен вирусты тәжірбиелік жануарлардан анықтау. Бабеш- Негри денесі боялған жағындылардан анықталады. Оны анықтау үшін бірнеше жағынды дайындалады (себебі дәнекер аз болуы мүмкін). Муромцев әдісімен бояғанда нерв клеткісінің цитоплазмасы көгілдір түске, ал Бабеш- Негри денесі күлгін – қызғылт түске және анық қара- күлгін түйіршікті. Бабеш- Негри денесі аурудың сілекей безінен көрі ми клеткасынан анықталады. Биологиялық сынама әдісі тәжірбиелік жануарларға арнайы лабораторияларда жасалады. Ауруды 1993 жылы француз ғалымы Л. Монтанье ашқан. СПИД адамзатқа қорқыныш әкеледі. Ең бастысы- адамдар бұл ауру туралы жақсы білуі керек. Бұл өлім себушіге қарсы күрес жүргізу әрбір адамның қасиетті міндеті болуға тиіс. СПИД жұқпалы ауру. 1981 жылы АҚШ-тың Сан- Франсиско қаласында гомосексуалистер арасында сирек кездесетін өкпе қабынуы және Капоши саркомасы жиі тіркеле бастады. Капоши саркомасы – сирек кездесетін қатерлі ісік (рак). Әдетте ол адамдардың табанында және басқа терілерінде бөртпе түрінде пайда болады, ұзақ уақыт жүреді. Бұл өте қауіпті, тез арада басқа мүшелерге ауысады және оның аяғы қазаға әкеліп соғады. Аз уақыт ішінде осындай ауру АҚШ- тың Нью-Йорк, Лос-Анджелес және т.б. үлкен қалаларында, Батыс Европада, Африкада, Австралияда табыла бастады. ВИЧ-адамның иммундық жетіспеушілік вирусы ретровирустар тобына жатады. Адамды ВИЧ-1 зақымдайды. Бұл өте ұсақ РНК-ден тұратын вирустар. Сыртқы қабаты белокты зат капсомерлерден тұрады. Қоршаған орта вирус тұрақсық. +50 градус температура бірден өлтіреді. Қайнатқанда вирус бірнеше минуттан кейін өледі. Дезинфекциялаушы ерітінділерге төзімсіз. СПИД вирусы адамның иммундық жүйесін, әсіресе қанның Т- лимфоцит, Т-хелпер аталатын клеткаларын, нерв жүйесінің клеткаларын зақымдайды. СПИД ауруының таралу жолы 4 түрге бөлінеді: 1. жанасу- жыныстық қатынас арқылы, 2. қан арқылы, 3. анадан балаға жатыр арқылы, 4. шприцтер арқылы. СПИД ауруының белгілері өте көп және әр түрлі. Аурудың алғашқы клиникалық белгілері вируспен зақымданғаннан кейін бірнеше апта ішінде біліне бастайды. Алғашқы белгісі шаршағыштық, әлсіздік, терлегіштік және тамақ астындағы, қолтықтағы бездердің ісінуі болып табылады. Сондай-ақ сырқаттың еңбекке деген қабілеті кемиді, тамаққа тәбеті шаппайды. Салмағын жоғалтады, яғни жүдеп кетеді. Дене қызуы көтеріліп, ол ұзақ уақыт бойы төмен түспейді. Ауыздағы сілекей қабығына ақ таңдақ түседі. Нерв жүйесінің зақымдануынан ауруларда ұмытшақтық, қозғалу немесе жүру үйлестігінің бұзылуы, интелектің төмендеуі, аяқ-қолдың жұмыс істемей қалуы т.б. аурулар пайда болады. Теріде қатерлі ісік- Капоши саркомасы пайда болады. СПИД ауруы адамдарда бұғып жатқан туберкулез ауруын қоздыруға, мида қатерлі ісіктің өсуіне, қанның әр түрлі микробтармен зақымдалуына себеп болады. СПИД-тен қорғану үшін біріншіден, әлеуметтік, мемлекеттік және халықаралық шаралар ұйымдастыру қажет, екіншіден жеке адамды қорғауға бағытталған шаралар жүргізілуі тиіс. СПИД – адамзат өміріне өте қатерлі ауру. Сондықтан оның таралуын тоқтата алатындай тиянақты қорғаныс жүйесін ұйымдастыру – басты міндет. Қолданылған әдебиеттер: 1. Ф. К. Черкес. «Микробиология» Москва, 1987 ж. 2. Н. Шоқанов. «Микробиология» Алматы 2003 ж. 3. Л. Б. Борисов. «Руководство к лабораторным занятиям по микробиологии» Москва, 1984 ж. 4. Н. А. Бакулина. «Микробиология» Москва, 1976 ж. М а з м ұ н ы. Кіріспе------------------------------------------------------------------------------- Микробиологияның даму тарихы------------------------------------ Микробиологияның мақсаттары-------------------------------------- Жалпы микробиология Микроорганизмдер классификациясы------------------------------------ Микроорганизмдер құрылысы--------------------------------------------- Микроплазмалар-------------------------------------------------------- Риккетсиялар------------------------------------------------------------- Актиномицеттер--------------------------------------------------------- Вирустар------------------------------------------------------------------ Сәуле беретін және хош иіс бөлетін микроорганизмдер------- Бактериофагтар---------------------------------------------------------- Микроорганизмдер физиологиясы---------------------------------------- Микроорганизмдер ферменттері------------------------------------ Микроорганизмдер пигменттері------------------------------------ Бактериялардың өсуі, көбеюі--------------------------------------- Бактериялардың тыныс алуы--------------------------------------- 4. Қоршаған орта фактроларының бактерияларға әсері--------------- Химиялық факторлар әсері----------------------------------------- Физикалық факторлар әсері---------------------------------------- Биологиялық факторлар әсері-------------------------------------- 5. Химиотерапия негіздері және антибиотиктер------------------------ 6. Микроорганизмдер генетикасы------------------------------------------ 7. Инфекция туралы ұғым. Бактериялардың патогенділігі және Вируленттілігі--------------------------------------------------------------- Инфекциялық процесс дамуындағы макроорганизм рөлі--- Қоршаған ортаның инфекциялық ауру пайда болуына және дамуына әсері---------------------------------------------------------- Инфекциялық процесс түрлері------------------------------------- Таралу жолдары------------------------------------------------------- Биологиялық зерттеу------------------------------------------------- 8. Ағзаның иммундық жүйесі. Иммунитет түрлері-------------------- Бейарнамалы қорғаныс факторлары------------------------------ Бейарнамалы қорғаныстың гуморальдық факторлары------- Ағзаның арнайы қорғаныс факторлары------------------------- Иммунопрофилактика----------------------------------------------- 9. Аллергия туралы түсінік------------------------------------------------- Жоғары сезімталдық реакциялары------------------------------- Жеке микробиология 1. Патогендік коккалар------------------------------------------------------- Стафилококктар------------------------------------------------------ Стрептококктар------------------------------------------------------- Пневмококктар------------------------------------------------------- Менингококктар------------------------------------------------------ Гонококктар----------------------------------------------------------- 2. Ішек инфекциялары------------------------------------------------------- Эшерихиялар--------------------------------------------------------- Шигеллалар----------------------------------------------------------- Сальмонеллалар----------------------------------------------------- Іш сүзегі, паратиф А және паратиф В-------------------------- Ауруханаішілік сальмонеллезді инфекциясы---------------- 3. Патогендік спирохеталар----------------------------------------------- Мерез қоздырғыштары---------------------------------------------------- Қайталама сүзегінің қоздырғыштары------------------------- Эпидемиялық қайталама сүзегі--------------------------------- Эпидемиялық қайталама сүзегі--------------------------------- Лептоспироз қоздырғыштары----------------------------------- 4. Патогенді микробактериялар------------------------------------------ Туберкулез қоздырғыштары------------------------------------- 5. Патогенді коринебактериялар----------------------------------------- Күл қоздырғыштары----------------------------------------------- 6. Патогенді анаэробтар---------------------------------------------------- Газды гангрена------------------------------------------------------ Сіреспе---------------------------------------------------------------- Ботулизм-------------------------------------------------------------- 7. Аса қауіпті инфекцияларқоздырғыштары--------------------------- Тырысқақ вибриондар--------------------------------------------- Оба қоздырғыштары----------------------------------------------- Туляремия қоздырғыштары-------------------------------------- Бруцеллез------------------------------------------------------------ Түйнеме-------------------------------------------------------------- 8. Вирустар------------------------------------------------------------------- Тұмау қоздырғыштары-------------------------------------------- Полиомиелит қоздырғыштары---------------------------------- Коксаки вирусы---------------------------------------------------- Вирус ЕСНО-------------------------------------------------------- Гепатит қоздырғыштары----------------------------------------- Құтыру вирусы----------------------------------------------------- Вирус СПИД-------------------------------------------------------- жүктеу/скачать 177,17 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|