ЖШС «Пинта»-нің экономикалық қызмет ету тиімділігінің көрсеткіштерін талдау

2.3 ЖШС «Пинта»-нің экономикалық қызмет ету тиімділігінің көрсеткіштерін талдау

Кәсіпорынның техникалык-экономикалық көрсеткіштері ұйымның қызмет ету тиімділігін, қызметі көрсету деңгейінің бәсекеге қабілеттілігін анықтайды. Техника-экономикалық көрсеткіштерге: таза пайда, ағымдағы, негізгі және негізгі емес қызметтердің рентабельділігі, қор қайтарымы, еңбек өнімділігі сияқты көрсеткіштерді жатқызамыз.

2009-2011 ж.ж. ЖШС «Пинта»-дің негізгі техника-экономикалық көрсеткіштері кесте 2.3. берілген. Кестеде көрсетілгендей жалпы табыс көлемі 2009 жылы 16600 мың теңгені, 2010 жылы 17600 теңгеге өскен. 2011 жылы 18700 мың теңгені. 2009-2010 жылдар ауытқуы 1000 мың теңгені құраған. 2010-2011 жылдар аралығындағы ауытқу 1000 мың теңгені өскен. Жалпы және әкімшілік шығындар кәсіпорынның маңызды экономикалық көрсеткіштері болып табылады, одан өндірістің тиімділігін анықтауға болады. Кәсіпорынның жалпы және әкімшілік шығындары 2009 жылы -2460 мың теңге, 2010 жылы 3000 мың теңгені құрап отыр. 2011 жылы- 3700 мың теңге. Ал 2009 жылмен 2010 жылды салыстырсақ, 2011 жылы әкімшілік шығын 660 мың теңгеге өсті. Ал, 2010 жылмен 2011 жылды салстырғанда шығын 700 мың теңгені құрап отыр. Бұлардың негізінде ұйымның қаржылық қызметінің тиімділігін бағалау үшін келесі көрсеткіштер қолданылды. ЖШС «Пинта»-дің 2009-2011 жылдар аралығындағы қызмет тиімділігінің көрсеткіштеріне талдау жасалды.

Кесте 5

(мың теңге)

Қаржы нәтижесі 2011 жылда қалған жылдарға қарағанда 4736 мың теңге шамасында артып отыр. Соған байланысты ағымдағы, негізгі және қызметтердің рентабельділігі 2010 жылы қалған 2009 жылдарға қарағанда артық екені көрініп тұр. Яғни, 2010 жылы 0,08%-ке өскен.

1) Қаржылық нәтиже (мың теңге) – қаржылық көрсеткіш, Бұл кіріс пен шығыстардың айырмасына тең.

Қаржылық нәтиже = Табыс – шығыстар

Қаржылық нәтиже ₂₀₀₉ =180

Қаржылық нәтиже ₂₀₁₀ =1200

Қаржылық нәтиже ₂₀₁₁ = 4736

Қаржылық нәтиже кәсіпорынның таза пайдасын көрсетеді «Азия-Карго» ЖШС-нің қаржылық нәтижесі 2009 жыл мен 2010 жылдарға қарағанда, 2011 жылы өскен яғни, 4736 мың теңгені құраған.

2) Ағымдағы қызметтердің рентабельділігі (100%) – ағымдағы қызметтерден қанша табыстың, шығындардың қатынасынын көрсетеді.

Ағымдағы қызметтің рентабельділігі =

Шығындар

Ағымдағы қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₀=0,12%

Ағымдағы қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₁ =0,10%

Ағымдағы қызметтің рентабельділігі 2009-ші жылы – 0,08%, ал, 2010 жылы -0,12 %, 2011 жылы 0,10 % көрсеткен. Ауытқу шамасы 2010 жылы 2009-ке қарағанда 0,06 –ке, ал 2011 жылы, 2010 жылға қарағанда 0,02-ке кеміп отыр.

3) Негізгі қызметтің рентабельділігі (100%) – бұл көрсеткіш негізгі қызметтен түскен жалпы табыстың шығындардың өзіндік құнының қатынасына тең.

Негізгі қызметтің рентабельділігі =

Жалпы табыс

Негізгі қызметтің рентабельділігі ₂₀₀₉ = 0,76%

Негізгі қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₀ =0,80%

Негізгі қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₁ =0,89%

Негізгі қызметтің рентабельділігі 2009-ші жылы – 0,76%, ал, 2010 жылы -0,80 %, 2011 жылы 0,89 % көрсеткен. Ауытқу шамасы 2010 жылы 2009-ке қарағанда 0,06 –ге, ал 2011 жылы, 2010 жылға қарағанда 0,09-ке асып отыр.

4) Негізгі емес қызметтің рентабельділігі (100%) – Бұл көрсеткіш негізгі емес қызметтен түскен жалпы пайда мен шығындардың өзіндік құнының қатынасына тең.

Негізгі емес қызметтің рентабельділігі =

Жалпы табыс

Негізгі емес қызметтің рентабельділігі ₂₀₀₉ = 0,16%;

Негізгі емес қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₀= 0,22%;

Негізгі емес қызметтің рентабельділігі ₂₀₁₁= 0,26%.

Негізгі емес қызметтің рентабельділігі 2009-ші жылы – 0,16%, ал, 2010 жылы -0,22 %, 2011 жылы 0,26 % көрсеткен. Ауытқу шамасы 2010 жылы 2009-ке қарағанда 0,08 –ге, ал 2011 жылы, 2010 жылға қарағанда 0,03-ке артып отыр.

6) Еңбек өнімділігі- жалақы тиімділігін яғни, қызметкерлердің еңбек ақысына қатысты көрсеткіш болып табылады.

Еңбек өнімділігі =

еңбекақы қоры

Еңбек өнімділігі₂₀₀₉ = 4,12%;

Еңбек өнімділігі₂₀₁₀ = 4,60%;

Еңбек өнімділігі₂₀₁₁ = 8,16%.

Еңбек өнімділігі 2009-ші жылы - 4,12%, 2010-ші жылы 4,60% ал 2011 жылы 8,16%, Өзгерістерін қарастыратын болсақ, 2009 жылға қарағанда, 2010 жылдары 0,38 %-ға кеміген, ал 2010 жылға қарағанда 2011 жылы 2,76%-ға өскен.