Күйістілердін трихостронгилидоздары – trichostrongylidoses)-жиі субклиникалық түрде арықтау, анемия, асқазан-ішек жолы жұмысының бұзылуы белгілерімен өтетін нематодалық аурулар. Этиология. Аурудың қоздырғыштары Trichostrongylidae тұқымдасына жататын ұсақ нематодалары: гемонхи, трихостронгилдер, остертагиялар, коопериялар, нематодалар болып табылады. Жануарлардың нәжісімен сыртқы ортаға бөлінген жұмыртқадан бірінші сатылы личинкалар шығады. Олар сыртқы ортаның қолайсыз әсеріне төзімді және шөптін бойымен тік көші-қонға қабілетті үшінші сатыдағы инвазиялық дернәсілдерге екі рет айналады . Жануарлардың жұғуы осы дернәсілдердің шөбі бар немесе жапырақ, арықтар немесе басқа да ұсақ су қоймаларынан су ішу кезінде болады.
Белгілері мен ағымы. Трихостронгилидоздар әдетте субклиникалық түрде өтеді, бірақ жануарлардың өнімділігі айтарлықтай төмендетеді. Өсуі мен дамуын кешіктіреді, қойдың жүнінің ұзындығы қысқарады және оның сапасы нашарлайды. Жануарлар трихостронгилидтермен залалданған кезде жағдайы нашарлап, ас қорытудың бұзылуы, іш өту, тәбеттің күрт нашарлауы байқалады. Анемия белгілері пайда болады, кейде – қалтырау мен салданулар байқалады.
Патанатомиялық өзгерістер. Салмақ жоғалту, ішек пен ашы ішектің катаральды-геморрагиялық қабынуы, анемия байқалады.
Диагноз эпизоотологиялық, клиникалық деректер және нәжістін Г. А. Котельников және В. М. Хренов (1974) әдісі бойынша зерттеу жүргізіледі. Алайда, нематодирден басқа, көптеген трихостронгилидтің жұмыртқалары морфологиялық ұқсас, сондықтан нақты диагноз қою үшін трихостронгилид личиналарын өсіру әдісін қолданады және оларды түріне дейін анықтайды. Өлімнен кейінгі диагноз ішек және ашы ішекті ашып көру негізінде қойылады..
Емі. Фенбендазолды 0,01 г/кг дозада , альбендазол – 0,0075 г/кг, фасковерм – 0,0025 г/кг, тетрамизол – 0,01 г/кг, универм – 0,0001 г/кг екі рет тәулік аралығымен, ривертин 1% – 0,02 г/ кг екі күн қатарынан қолданады, ивомек, фармацин, аверсект-2 – 1 мл/50 кг малдың тері астына немесе бұлшық етке салынады.
Алдын алу және күрес шаралары. Қолайсыз шаруашылықтарда профилактикалық дегельминтизация көктемде, жануарларды жайылымға шығаруға дейін және күзде – оларды қорада ұстауға қойғаннан кейін 2-3 аптадан кейін жүргізіледі. Жайылымдық Маусымда фенотиазинмен химиялық алдын алу әдісі тиімді. Барлық трихостронгилидоздарда тиімді алдын алу іс-шарасы-бұзаулар мен қозыларды мәдени жайылымдарда оқшаулап бағу болып табылады.