- Балалар, бізде қазір қай ай?
- Бұл жылдың қай мезгілінің айы?
- Дұрыс айтасыңдар, көктемнің мамыр айы екен.
- Аптаның қай күні?
Осы кезде столға секіріп бақа шыға келді.
- Мынау не екен балалар?
- Бақа бізге неге келді екен, мен сұрап көрейінші. (Құлағын тосқан болады.)
- Балалар, бақа бізге қонаққа келіпті, сендермен бірге
Сабаққа қатысып ойнамақшы екен.
Балалардан бақаның қимылын жасауын және өзі тураты ән айтып беруді сұрайды.
- Қане, онда ән айтып берейік. Әнімізді еске түсірейік.
— Бақа, бақа, балпақ,
Басың неге жалпақ?
Темір тел пек көп киіп,
Басым содан жалпақ.
— Бақа, бақа, балпақ,
Бұтың неге талпақ?
— Су бетінде көп жүзіп,
Бұтым содан талпақ
— Өте жақсы айттындар, балалар, таныс емес қай дыбыс?
— Дұрыс. Б дыбысы екен.
— Біз сабақ басталғанда аптанын қай күні дедік?
— Бұл сөзде қай дыбыстан басталып тұр?
— Тамаша дұрыс таптындар.
Балаларға бірнеше сурет көрсетіп ондағы заттардың атын атату.
— Балалар, мынау ненің суреті?
— Балтаның суреті.
— Мұнымен не істейді?
Балға, күрек, кетпен, тырманың қызметімен таныстырып, олардың ортақ аттары құрал-саймандар екені түсіндіріледі. Осылайша басқа да суреттер көрсетіп, аттарын ататқызады.
— Осы сөздердің барлығында Б дыбысы қай жерде тұр?
— Шалбар деген сөзде Б дыбысы бар ма?
— Өте дұрыс. Бұл сөзде ортасында естіліп жүр екен.
— Ал, енді осы Б дыбысын айналаларыңа қарап, дауыстап айтып көрейікші, не байқадыңдар?
Балалар Б дыбысын айналаларына қарап айтқан кезде, еріндерінің бір-біріне тиетінін, жүйісетінін айтты.
Жаңа дыбысты айнаға қарап дыбыстатып айтқызу, дыбысты дұрыс ажыратуына, ерін мен езу қимылдарына байланысты дыбыстарды оның айта білуіне үйретеді.
— Ал, енді осы дыбысты созып айтып көрейікші, созып айтуға келе ме екен?
— Жоқ, Б дыбысын созып айтуға келмейді. Б дыбысын созып айтсак, Ы дыбысы қосылып кетеді.
— Олай болса Б дыбысы қандай дыбыс екен? Дауысты ма, әлде дауыссыз дыбыс па?
— Дауысты дыбыстар қалай айтылады екен?
— Дұрыс екен балалар, ал біз дауыссыз дыбыстарды қандай текшелермен белгілейміз?
Балалар түгелдей көк текшені көтереді.
— Ал дауысты дыбысты ше? Түгелдей қызыл текшелерін көтереді.
— Ал, қане енді кім көп сөз біледі екен, бәріміз ойланып осы Б дыбысынан басталатын сөз ойлайық.
— Балық, балапан, балдырған, бақа, балға, бұғы, бұзау т.б.
— Жақсы, өте көп сөздер біледі екеңсіндер. Енді осы сөздерді буынға бөліп көрейікші.
— Балға деген сөзді буынға бөлейік, кане, шынтақтарынды парта үстіне тіреп, саусақтарынды айқастырындар да, айқастырылған саусақтарынды иектеріңнің астына қойып, бәріміз бірге буынға бөлейік, - деп тәрбиеші бірге айта отырып, буынға бөлдіреді:
Бал - ға
- Иектеріңе саусақтарың неше рет тиді?
- Олай болса балға сөзінде неше буын бар екен?
- Б дыбысы қай буында тұр?
- "Шал-бар" сөзін де тұра осылай буынға бөлейік. Шал - бар
- Неше рет иектерің саусақтарыңа тиді?
- Б дыбысы қай буында тұр екен?
- Олай болса Б дыбысы сөздің басында, ортасында да, аяғында кездеседі екен.
- Міне, балалар, біз бүгін сендермен жаңа дыбыспен, яғни Б дауыссыз дыбысымен таныстыңдар.
- Міне, мынау Б дыбысының әрпі. (Кеспе әріптен Б бас әрпі мен кіші әрпі көрсетіледі.)
- Ал ол былай жазылады екен (Тақтаға жазып көрсетіледі).
- Мен қазір осы әріпті ауада жазамын содан кейін сендер жазасыңдар (Ауада екі-үш рет жазып көрсетіледі)
- Ал енді сендер жазындар, үзік сызықтар арқылы жазылады екен. Бір жол жаздырып, қолдарын демалту үшін, сергіту жаттығуы жасалады.
— Бала-бала, балақан
Қане қайсы алакан?
Саусақтарың әйбәт,
Былай-былай ойнат.
- Енді, балалар, "Б" дыбысына әр кім бір сөз ойласында соны текшелеріңмен алдыларында жазындар және оны әрқайсысың оқып шығасыңдар.
Кім жылдам орындаса сол бала тақтада да көрсетеді. Алғашқы орындаған төрт балаға жаздыру. Бота, арба, балға, саба.
Дауыссыз дыбыс көк текше, дауысты дыбыс қызыл текше.
- Өте дұрыс жақсы жазып көрсеттіңдер.
- Енді айналаларыңа қарандаршы, "Б" дыбысынан басталатын қандай заттар бар?
Бесік, бор, бақа, балық т.б.
- Тамаша жақсы, енді біздің арамызда "Б" дыбысынан басталатын балалардың аттарын атандаршы.
- Сендер тамаша ойлап таптыңдар. Енді мен жұмбақ жасырайын сендер тауып көріндерші:
Бірнеше рет ауада қайталаймыз.
Табада бар,
Танада жоқ.
Сабада бар,
Санада жоқ.
— Ол "Б" дыбысы.
— Дұрыс айтасыңдар, ал енді осы жұмбақты бәріміз қай талап айтайық. (екі-үш рет айтқызу)
(Сюжет сурет көрсету. Саңырауқұлақты паналаған балапандар)
— Мына суретке қарайықшы, балалар.
— Мұнда не бар екен?
— Саңырауқұлақ қандай?
— Ал, мұнда ше?
— Үлкен болып өсіп кетіпті. Астына балапандар жаңбырдан тығылып паналап тұр.
— Ал енді осы суретке қарап, сөйлем құрайықшы.
1) Жаңбыр жауып, саңырауқұлақ үлкен болып өсті.
2) Балапандар саңырауқұлақ астын паналап тұр.
Осы сөйлемдер бірнеше балаға қай талатып айтқыздырылады.
— Енді осы суретке қарап біз де ойнап көрейік.
Біреуміз саңырауқұлақ болайық, қалғанымыз балапандармыз. (Өзім бір рет көрсетем). Саңырауқұлақ кішкентай болды деп отырамын «жаңбыр жауды" деген сөзден кейін саңырауқұлақ өсіп кетеді. Ол кезде орнымнан тұрамын. Ал балапандар сол кезде жүгіріп келіп саңырауқұлақтың астына жиналады. (Ойынды бір-екі рет өздеріне ойнатам).
| 
