Орталық Азияның отырықшы-егінші өркениетінің ерекшеліктері – бірнеше тұрақты мәдени ошақта өмір сүруі және көшпелі өркениетпен тығыз байланыстылығы. Орта Азия өркениетінің негізгі 9 ошағы бар. Оларды ата
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
3.Кесте,3 балл
Ұлы Дала жерінің оңтүстігіндегі өзен,көлдер,теңіздерін ата
Пазырық қорғандары – Ресей Федерациясы Таулы Алтай аймағы, Ұлаган ауданы жерінде, теңіз деңгейінен 1600 метр биіктікте орналасқан сақтар дәуірінде тұрғызылып, мәңгі мұздақта бүлінбей сақталған бес үлкен оба. Қорымды ғалымдар б.з.б. V-III ғасыр үлесіне жатқызып жүр. Мұндағы тоң-мұздақтың арқасында табиғи бальзамдалған адам мүрдесі мен металл, тері, былғары, ағаштан жасалған бұйымдар жақсы сақталған. Соның бірі – біз көрген кілем. Бұл бұйым қорымның бесінші обасынан табылған: көлемі 4,5 х 6,5 метр, қалыңдығы 3 мм. Түпнұсқасы қазір Санкт-Петербургтегі Кунсткамера қорында сақтаулы. Кілемге реконструкция жасаған шеберлер оның тұла бойын қалпына келтіру үшін қырғыз бауырларымыз қалпақ жасап киетін жұқа ақ киізді пайдаланыпты. Одан кейін кілем бедеріндегі нақыштарды байырғы стильдік үлгісі мен ескі бояуын сақтай отырып, айнытпай жасап шыққан.Зерттеуші С.И.Руденконың пайымдауынша, кілем сәндік бұйым ретінде салтанатты сарайдың қабырғасына ілініп, көсем қайтыс болған соң оны жерлеу рәсіміне пайдаланған, соңында мүрденің қасына қойылған арба мен төрт жылқының үстіне жапқан десе, екінші бір зерттеуші М.П.Грязнов, кілем көсемді жерлеуге дейін оның мүрдесін уақытша сақтайтын ғұрыптық сахна-шатырдың ішіне қойылған мәйіттің жабынтығы дегенді алға тартады.
