Мұнай құрамында циклопентан және циклогексан бар. Бұл циклоалкандарды мұнайдан бөліп алуға болады. Сонымен қатар циклоалкандарды алудың жасанды жолдары көптеп кездеседі.
1. α, ω-дигалогеналкандардың металл натрий немесе цинкпен реакциясы
дигалогенорынбасқан алкандарға белсенді металдар әсері (Вюрц реакциясы) әртүрлі циклоалкандар түзіліуне алып келеді:
(металл натрий орнына ұнтақ цинті де қолданады).
Түзілетін циклоалкан құрылысы бастапқы дигалогеналканмен анықталады. Бұл жолмен белгіленген құрылысы бар циклоалкандар алынады. Мысалы, 1,3-диметилциклопентан синтезі үшін 1,5-дигалоген-2,4-диметилпентанды қолданған жөн:
2. Қосылу реакции. Бұл реакция кезінде -C-C- байланыстар үзіледі
Қосылу реакциялары O
H
C
O
(
C
H
2
)
4
H
O
O
C
C
O
O
H
[O]
O
2
-H
2
O
2O
2
Циклогексан Циклогексанол Циклогексанон Адипин қышқылы
