2.5 Қытай философиясындағы өзекті ұғымдар Ежелгі Қытай философиялық дәстүрі бойынша адам 3 түрлі космостық
энергияның жиынтығы болып табылады:
1)
цзин;
2)
ци;
3)
Шэнь.
Цзин - тіршіліктің, жаратылыстың туылу, пайда болу қуаты. Бұл
психофизиологиялық қуат екі түрге жіктеледі: «Алдыңғы Аспан ұрығы» -
адамға туа берілетін гендік программа, денелік - тәндік ерекшеліктер;
1)
«Кейінгі Аспан ұрығы» - адамның өмір бойғы әрекеттерінің сипаты.
Сонымен қатар цзин сексуалды энергияны да білдіреді.
Ци -
(цзин-туу энергиясымен
салыстырғанда) дүние
тіршіліктің құрылыс материялы қызметін атқаратын материалдық -
рухани энергия.
Ци энергиясы былай жіктеледі:
1)
Заттық ци
арқасында
заттар мен тірі организмдер
материалды формаға ие болады.
2)
рухани ци - адам және тірі тіршіліктің жаны.
Рухани ци-адам өмірінің негізі. Тәні-жаны сау, табысты, жолы болғыш
адамның циі - «таза», «сәулелі». Әлсіз, ауру, жолы сәтсіз адамның циі
«ауыр», «лас», «күңгірт».
23
Табысқа, тәндік және рухани саулыққа, бақытқа жету үшін адам өз
бойын барлық артық, ауыр, лас энергиядан тазартуы қажет.
Шэнь - адам тұлғасының негізін құрайтын және (ци сияқты емес)
өлімнен соң жойылмайтын адам бойындағы сарқылмас рухани энергия.
Мұндай 3 түрлі космостық энергиядан өзге қытай философиясы 2 түрлі
сексуалды энергияны бөледі.
