Компьтерге тергенде қателері бар. Тексеріп барып, шығару керек. Махамбет өлеңдеріндегі «Қара нар керек біздің бұл іске»
М.Мақатаевтың «Дариға-жүрек» шағын поэмасындағы Дариға-жүрек кім?
жүктеу/скачать 1,07 Mb. Pdf көрінісі
|
Esse - zharatylystanu ba 1171 yty
| 41.М.Мақатаевтың «Дариға-жүрек» шағын поэмасындағы Дариға-жүрек кім?
Қазақ поэзиясында өзінді жарқын өз қалдырған дарынды ақындарының бірі Мұқағали Мақатаев. М. Мақатаевтың «Дариға атты шағын поэмасы соғыс жылдары кезінде жесір қалған келіншектің тағдыры. Болмас тұңғышына бойлайды. Жан жарынан айырылып күңіренсе де сабырына сүйініп үмітіне ілесіп жас жесір əәйел өзін қанша алдағанымен болмастың құшағынан құтыла алмай « аһ ұрап» əән салады: Дариға отыр əән салып Өлі бір кешке жан салып Сұңқардай едім жердегі Аққудай едім көлдегі Жеңгенің азалы құлақтан ещ кетер емес тау аңғарларын шатқалдарын аралап алысқа қалықтап барады.Аңсарын жасара алмай жылаған келіншектің көз жасы орманда қалған тағдыр –əәннің шарассыздан жарық дүниеге шағынуы еді. Мұндай өмірді бастап амалсыз өткерген мыңдардың құлақтан кетпейтін зары еді. Ақын қай тақырыпты жазсса да жалған сезім мылтырық сөзге əәуез болмады. Ол туралы: «мен жырламаймын» əән саламын. Сыры бір замандаспен мындасын. Көгендеп жыр қосағын келмейді. Жыр жасағым «немесе тіп ті де мен еместі» Мен дегенім өзгенің жас сырын ұғу үшін өзімді зерттгенді жөн көремін» дейді. Мұқағали шығармашылығын негізгі « - Өзін – өзі зерттеуден тұрады. «Өмірдастан» атты топтамалары талғауында жесір жеңге (Дариға) образы арқылы тылдағы халық өмірі мен адамдық азаматтық адалдық ар намыс рух, пен нəәпсі арасындағы толласыз күрес психологиялық шиеленіс арқылы шебер жеткізген. Қорыта келе айтарымыз . «Ғасыр ақыны» атанған Мұқағалидің барлық еңбегі тұтастай алғанда,өткен ғасырдың екінші жартысындағы қазақ елінің рухани дүниесін , тұрмыс –күйін,арман –мүддесін,тарихи тұрғындағы ұлттық портрентін шыншылдықпен хаттаған асыл мұралар қатарына жатады . Өлеңмен де ,өмірмен де бүкпесіз қауышып ,қалтарсыз сүйген ақын жүрегі соңғы деміне дейін кіршіксіз сезім ертінде өтті. «Жүрегінің түбіне кер аласырмай » байытып кетті . Дариғаның көкірегіне сыймаған жан- жүрегім жылдар бойы азаптап қинаған сезім ақыры бостандық алды – бақиға кетті . Шынайы өмір шындығы мен романтикалық рух, шешімнің кейіпкер өлімі арқылы түйінделуі арқылы нəәзік сезімталдығының күні философиялық жинақтау мен баыптауының өзіндік моделі. |