Жіктелуі: І. Патогенезі бойынша

• 
  Кальциноздаушы
  
• 
  Обструкциялық
  
• 
  Фиброзды- склероздаушы (индуративты)
  
• 
  Ұйқыбездің кисталары мен псевдокисталары
  

Негізгі клиникалық симптомы асқазан тұсының ауырсынуы. Эпигастрия аймағының ауырсынуы майлы тағам ішкеннен соң 1-2 сағат өткеннен кейін белдік тәріздес ұйып, қысып толғақ тәріздес ауырады. Ауырсыну көбінесе сол қолға , сол иыққа , жауырын ортасына, мойынға беріледі. Ауырсыну белгісі көбнесе майлы, қуырылған немесе өткір тағамдарды ішкеннен кейін 40- 60 минуттан кейін пайда болады, тамақ ішпесе ауырсыну басылады. Науқастың тәбеті төмендеп, кекіреді, құсады, іші кебеді. Бір рет ботқа тәріздес, алтын сары іші өтеді.

гиперсалевация, кекіру, тәбеттің төмендеуі, майлы тағамнан жиіркену, іштің кебуі.

қатты ауыру ұстамалары оқта- текте болып тұрады. Ауырсыну эпигастрийде немесе сол қабырғалықта орналасады. Сонымен бірге өршу кезінде жүрек айнуы, құсу мазалайды. УДЗ –де бұл кездерде ұйқыбездің ісініп ұлғаюы анықталады.

1. 
   Жалпы қан талдауы – лейкоцитоз, жылдамдатылған ЭТЖ анықталады.
   
2. 
   Биохимиялық қан талдау – диастаз, липаза көрсеткіштері жоғарлайды, диспротеинмия.
   
3. 
   Копрология : нәжістен қортылмаған бұлшық ет талшықтары (креатореая) крахмалдар (амилореая ) нейтральды майлар (стеркореая) табылады.
   
4. 
   УДЗ, сканерлеу – бездің ұлғаюы, ұйқы безінің тығыздалуы, қабыну процессі,без контурының бұдырлануы,ұлпасының әркелкілігі.Эхо тығыздығы жоғары ошақтар жақсы анықталады.
   
5. 
   Эндоскопиялық ретроградты халонгиопанкреатография (ЭРХПГ) арқылы басты түтіктің диффузды өзгерістері анықталады: таралуы, кеңуі , қабырғаларының тегістігі жойылуы , түтік тармақтарының деформациясы.
   

Гордокс 100 мың Б. тәулігіне 1-2 рет. Бұларды глюкозаның 5% ерітіндісі 300-500 мл қосып, қан тамырға тамшылатып енгізеді.

Аминокапрон қышқылының 5% ерітіндісі 100 мл тәулігіне 1- 2 рет қан тамырға тамшылатады немесе 1 г күніне 3 рет ішкізеді.

ІІІ. Этологиялық ем:

1. Антибиотиктер (дене қызуының көтерілуі, ауырсыну сезімі басылмағанда, жалпы қан талдауында – лейкоцитоз, ЭТЖ- ның жоғарлауында) ампициллин 0,5 г 4 рет б.етке,

эитромицин 0,25 г 4 рет, доксициклин 0,2 г бірінші күні, кейін 0,1 г күніне 1 рет, цепорин 1 таблетканы 3 мезгіл тағайындалады.

3. Асқорытуды жақсарту үшін; Церукал 2 мл бұлшық етке енгізу.

• 
  Холинолитиктер (гастроцепин 10 мг 2 рет вена ішіне немесе бұлшықетке 25-50 мг 2рет)
  
• 
  Миолитиктер-но-шпа, галидор, одетон,эуфиллин 2мг күніне2-3рет
  
• 
  Кальций антагонистер: 2мл күніге 2рет
  
• 
  Нитраттар-нитроглицерин 10-20 мг тәулігіне 3-4 рет
  

• 
  церукал 2мг 2рет
  

• 
  Пантрипсин 12-20 Б тәулікке 1-2рет
  
• 
  Контрикал 10-20 Б тәулікке 1- 2рет
  
• 
  Гордокс 100мг тәулікке 1-2рет
  
• 
  Аминокапрон қышқылының 100мг 1-2рет
  

• 
  Спазмолитиктер (баралгин,трамал)
  
• 
  Нейролептиктер (фортрал)
  

Ұйқыбез ферметтерінің белсенділігін арттыру мақсатымен келесі шараларды жүзеге асырды:

-онекелішектің ішінде Ph-ты жоғарылату(буферлік антацидтермен,H2-блокаторлармен,протондық помна ингибиторларымен )

-ішектің моторикасын жөндеу(пркинетиктер,спазмолитиктер көмегімен)

-онекелішек пен жіңішке ішектің деконтаминациясын жасау:бификол,линекс,бифидумбактерин.

Хирургиялық ем жүргізуге көрсеткіштер:

• 
  Фатер емізігінің стенозы немесе обструкциясы.
  
• 
  Без басының ұлғаюынан механикалық сарғаю.
  
• 
  Ұйқыбезінің қатерлі ісіктері.
  
• 
  Консервативтік ем нәтижесіз болғанда.
  

1. Салауатты өмір салтын сақтау және қалыптастыру. 2. Рационнан майлы ет, еттің сорпасы, өсімдік майы, сүт, қышқыл жемістер мен шырындар, газды сусындар т.б. тағамдардан бас тарту.

3. ҚР. 2016 -2020 жыл аралығына арналған «Денсаулық» стратегиялық бағдарламасы бойынша скренинг жүргізу.

4. Диспансерлік тізімге алып, жалпы науқастың жағдайын қадағалау.

1. Ерте асқынулары: механикалық сарғаю, қан кету, іріңдеу, портальді гипертензия, ұйқы без түтігінің тарылуы, көк бауыр венасының тромбозы, панкренекроз.