Корей сәулет өнері Сипаттамасы
жүктеу/скачать 16,78 Kb.
|
академиялык
|
Корей сәулет өнері Сипаттамасы: КОРЕЯ (корейше - Чосон – таңбамалының елі) - Азияның шығыс бөлігіндегі Корей тұбегіне жөне оның төңірегіндегі 3300 шағын аралдарға орналасқан ел. Солтүстігінде Қытаймен және Ресей шектеседі. Шығысы Жапон теңізіне, батысы Сары теңізге ұласады. 220,8 мың км2 жерді алып жатыр. Ежелгі Кореяда буддизм, конфуцийшілдік, даосизм жүйелері өзіндік ерекшелікпен дамиды. Махаяна буддизмінің көрнекті өкілдері Вонхё (7 ғ.,) және Ыйчхон (11 ғ.) болды. Конфуцийшілдіктің теоретиктері 7 ғ-да Соль Чхон, 9-12 ғ-да Чхве Чхи Вон, Чхве Чхун, Ким Бу Сик т.б. Олар азаматтарды адамгершілік рухта тәрбиелеудің негізі буддизм деп, ал мемлекет басқаруда конфуций іліміне сүйенген жөн деп санады. 13-14 ғасырлардың соңында қытай философы Чжу Сидің жаңа конфуцийшілдік ілімі тарап, ол 14 ғ. соңында мемлекеттікидеологияға айналады. Кейіннен жаңа конфуцийшілдік әр түрлі идеялық ағымдарға және философиялық мектептерге бөлінеді. 16-17 ғасырларда Кореяның ең ірі идеалистік философиялфқ мектебі Чжу Си ізбасарларының соннихак Немесе лихак деп аталған мектебі қалыптасады. Бұл кезде материалистік дәстүрді сақтаған Ким Си және Со Гён Докболды. 17 ғ. Кореяда қытай философы Ван Ян-мин ілімін жақтаушылар жаңа конфуцийшілдікке қарсы шықты. Кореяның феодалдық тарихнамасынаң сақталған ең тұңғыш ескерткіш - «Самгук саги» («Үш мемлекеттің тарихи жазбасы», 1145). Бұл еңбек конфуцийшілдік тарихнама рухында жазылып, бір орталыққа бағынған феодалдық мемлекетті нығайту идеясы қамтылған. Осындай ескерткіштің және бірі «Самчук юси» (13 ғ. аяғы). Оны будда сопысы Ирен жазған. Ли әулеті кезінде (1392-1910) тарихнамада конфуцийшілдік дәстүр қалыптасып, әулеттік жылнаманы жоғары үкімет органдары, ресми тарихшылар жүзеге асырып отырды. 16 ғасырдың аяғы - 17 ғасырдың басында корей тарихнамасы сирхак қозғалысының прогресшіл өкілдерінің (Ли Су Гван, Хан Бэк Кём т.б.) ағартушы еңбектерімен толықтырылды. Корея жерінде неолит дәуірінде салынған жер кепелер (балшықтан домбаздап салған), б.з.б. алғашқы ғасырларды сипаттайтын гөрханалар (дольмендер, сандық пішінді молалар т.б.), металдан жасалған қарулар мен нақышты қыш ыдыстар сақталған. Корея мәдениетінің гүлдену кезеңі үш мемлекет (Когурё, Пэкче, Силла) билік құрған дәуірге саяды. Когурё өңірінен көбінесе жер асты құрылысына ұқсатып салған гөрханалар (3-7 ғ.) табылды. Олар ағаштан (4 ғ.) немесе тақтай тастар мен кірпіштен (5-7 ғ.) салынған. Мемлекет дәуірін айқын бейнелейтін байырғы ескерткіштің бірі - гранит блоктардан алып құмыраға ұқсатып салған Чхомсондэ астрономия Мұнарасы 7 ғ., Кёнджу маңы). Кореяның 8 ғасырда Силла мемлекеті болып бірігуі мәдени өркендеудің жаңа кезеңін бастады. Қалалар жүйелі түрде салынып, құрылыс ісінде жер жағдайын, табиғатты тиімді пайдалану - қытай сәулет өнерімен астасып жатты. Буддизмнің тарауы (6 ғасырдан Силланың ресми дініне айналды) діни құрылыстар мен пагодаларды (Кёнджу өңіріндегі Соккурам ғибадатханасы, 742-764, Польгукс комплексі, 751) салуға жол ашты. Бұл құрылыстар формасының қарапайым өрі көркемдігімен ерекшеленеді. 7-10 ғасырдағы мүсін өнерінен Үндістан мен Қытайда дамыған будда пластикасы конондарының жаңа мәнермен (образдың руханилығы, форма биязылығы) біріккендігін көруге болады. Осы кезеңдегі сән және қосалқы өнер тасқашау, темір қақтау, жібек тоқу, лак бұйымдар жасау, бамбук пен шөп талшықтарынан тоқыма тоқу т.б. негізінде дамыды. Корё мемлекеті билік құрған дәуірде (918-1392) күрделі формадағы пагодалар (Хёнмётхап пагодасы, 1085), діни бағыттағы комплекстер (Согванс монастыры, 1386; 1950-1953 ж. қираған) және зиялыларға арналған ғимараттар (Манвольдэ әкімдерінің сарайы, 918, 1361 ж. қираған) салынды. Сән-нақыш айшықтарының мол болуы осы кезеңдегі Корея архитектурасына тән қасиет. Жапон отарлауы кезеңінде (1910-1945) сол кездегі европа архитектурасының және жапон сәулет өнерінің үлгісіндегі ғимараттар бой көтерді. Бұл кезеңде корей халқының азаттық үшін күресін өз шығармаларында шынайы бейнелеген прогрессившіл суретшілер мен мүсіншілер (Ким Бок Чин - Корея федерациясы пролетарлық өнерінің тұңғыш жетекшілерінің бірі) еңбек етті. Елдегі көпқабатты үйлердің құрылысы 1969 жылдан басталды. Содан кейін Сеулде Оңтүстік Кореяның Сеул үкіметтік кешені деп аталған алғашқы тіреген ғимарат салынды. Қазіргі уақытта 94 метр биіктіктегі бірегей 19 қабатты ғимаратта мемлекеттік мекемелер мен кеңселер орналасқан. Екі жылдан кейін биіктігі 114 метр болатын тағы бір биік ғимарат салынды, ал қабаттар саны 31-ге жетті. Сеулден кейін биік ғимараттардың құрылысы көрші Йоид аралы аралады. Бұл жерде 61 қабатты « Юмам» биік ғимараты салынды, оның биіктігі рекорд 249 метр болды, бұл елдегі ең танымал ғимараттардың бірі. Осы үш ультракүлгін ғимараттардың құрылысы Оңтүстік Кореяның бүкіл аумағында тірегендердің кең ауқымды құрылысы болды. Ең танымал жобаның соңғы күні 123 метрлік Lotte World Tower мұнарасы болды . Оңтүстік Кореядағы ең биік ғимараттардың тізімін құрастыру кезінде негізгі ғимараттың биіктігі, сондай-ақ шприцтер мен сәулет бөлшектерін ескеру керек. Мұнара мен антенналардың көлемі ескерілмейді. Осы параметрлерге сүйене отырып, біз елдегі ең биік ғимараттардың бесін бөліп аламыз: Lotte World Tower; Northeast Asia сауда мұнарасы; Doosan Haeundae мұнарасы; Haeundae I'Park мұнарасы; Бусан халықаралық қаржы орталығының құрылысы. Skyscraper Lotte World Tower: Бұл өте жоғары құрылымды салу 2005 жылы басталды. Дегенмен, оның құрылысының жанында әуежай бар екендігіне байланысты, жұмыс біраз уақытқа тоқтатылды. 2009 жылы шектеулер жойылып, 2010 жылдың басында жұмыс қайта қалпына келтірілді. Skyscraper Northeast Asia сауда мұнарасы: Елдегі ең биік ғимарат, Northeast Asia Trade, Инчхон қаласында орналасқан. 2015 жылға дейін антеннаны ескерусіз биіктігі 308 метрге жеткен мұнара Оңтүстік Кореядағы ең биік ғимарат деп саналды. Құрылыста Франциядан және Вермонт штатыдан әкелінетін әктас және сланецті шелектер қолданылған. жүктеу/скачать 16,78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|