Кошенова Раушан кандидат педагогических наук

Невыносимо өте қиын, өте жаман

Плохо жаман

Так себе әйтеуір, жүрміз ғой

лучше не спрашивай сұрама

Хуже некуда өте нашар

Успокойтесь сабыр етіңіз

Не расстраивайтесь

Не огорчайтесь ренжімеңіз

Не переживайте қайғырмаңыз

хорошо ойдағыдай болады

Возьмите себя в руки өз-өзіңізді ұстаңыз

Не падай духом өз-өзіңе бекем бол

Не теряй присутствия духа

Не принимай этого близко көңіліңе алма

к сердцу

не обращай на это внимание бұған көңіл аударма

выбрось это из головы ойыңнан таста, ойлама

не поддавайся тоске қайғыға бой берме, қайғыға берілме

соберись с силами күшінді жинап ал

не думай об этом ол туралы ойлама

забудь о случившемся өткенді ұмыт, болған жағдайды ұмыт

не обращай внимание на оның сөзін елеме.

его слова.

Есть ли на этой улице Мына көшеде кітап

дүкені бар ма?

книжный магазин?

Да. Около того дома. Иә, анау үйдің қасында.

Там есть книги по Онда өнер туралы кітап бар ма?

искусству?

Да, конечно. Иә, әрине.

Есть ли музей современного Сіздің қалаңызда қазіргі заманның искусства в вашем городе? өнерін тамашалайтын мұражай бар ма?

Да, недалеко от национального Иә, ұлттық парктің қасында.

парка.

Можно ли где-нибудь Бір жерде тамақтанып алуға

Да, на углу есть кафе. Иә, көшенің қиылысында

кафелер бар.

Есть ли ресторан на этой улице? Бұл көшеде ресторан бар ма?

Нет Жоқ.

Не скажете как пройти на почту? Айта алмайсыз ба, почтаға қалай

баруға болады?

Поверните направо и идите прямо. Оң жаққа бұрылып,үлкен сұр

до большого серого дома. үйге дейін жүріңіз.

Почта на первом этаже Почта бірінші қабатта.

Я правильно иду к картинной галерее? Мен сурет галереясына

Да? дұрыс келе жатырмын ба?

Десятым автобусом Оныншы автобуспен

Где автобусная остановка? Автобус аялдамасы қайда?

У перекрестка Көшелердің қиылысында

Я сел на правильный автобус? Мен дұрыс отырдым ба?

Мне нужно в музей современного Қазіргі заманың өнер мұражайына

искусства. Да баруым керек.Иә

скажите, пожалуйста, когда мне қашан түсетінімді айтып жіберіңізші

сойти

Через две остановки, на третьей Екі аялдамадан кейін, үшіншіде

Сколько надо заплатить за проезд? Жол ақысына қанша төлеу керек?

Спросите пожалуйста, у кондуктора Кондуктордан сұраңызшы

Далеко ли от гостиницы аптека? дәріхана қонақ үйден алыс па?

Не очень далеко Онша алыс емес

Я могу дойти туда пешком? Мен оған дейін жаяу

жете аламын ба?

Да,дойдете за10 минут Иә, он минута жете аласыз

Сколько стоит вход? Кіру ақысы канша тұрады?

Вход бесплатный Кіру тегін

Она открыта по воскресеньям? Ол жексенбіде ашық бола ма? Наверное Мүмкін.

Вас молодит короткая стрижка Шашты қырыққаныңыз сізді жасартып

жіберді

Вас красит улыбка Сіздің күлкіңіз өте әдемі ,сізге

Вы всегда красиво одеты Сіз арқашан әдемі киініп жүресіз

С вами приятно говорить Сізбен сөйлесу өте қызықты.

С вами приятно иметь дело Сізбен іскери қарым-қатынас жасау

С вами легко говорить, иметь дело өте жақсы.

С вашим характером легко жить Сіздің мінезіңізбен өмір сүру

өте жеңіл.

С вашим характером легко Сіздің мінезіңізбен адамдармен қарым-

общаться с людьми қатынас жасау өте жеңіл.

У вас прелестный ребенок Сіздің балаңыз сүйкімді.

У вас очаровательная жена Сіздің әйеліңіз өте тамаша адам.

У вас симпатичные родители Сіздің ата-анаңыз ажарлы

Какая у вас смелая дочка! Сіздің қызыңыз қандай батыр!

У вас такая молодая мать Сіздің анаңызсондай жас.

Спасибо за комплимент Жылы шырайыңызға рахмет

Жылы лебізіңізге рахмет

Вы делаете мне комплимент Сіз маған лебізіңізді білдіріп жатырсыз

Это только комплимент Бұл тек қана жылы шырай

Вы мне льстите Тым асырып жібердіңіз

Это преувеличение.

Вы преувеличиваете Мен өте қуаныштымын.

Мне приятно

Я рад это слышать. Я рад,

Что вам понравилось. Сізге ұнаса, мен ризамын.
Поздравления и пожелания.
Поздравляю с Новым годом. Жаңа жылыңызбен құттықтаймын.

Поздравляю с Днем рождения. Туған күніңмен құттықтаймын

Поздравляю с женитьбой Үйлену тойыңызбен құттықтаймын

С рождением ребенка Балаңыздың бауы берік болсын

Желаю тебе большого успеха Сізге сәттілік тілеймін

От всей души желаю тебе счастья Шын көнілден бақыт тілеймін

Желаю хорошо отдохнуть Жақсы демалуыңызды тілеймін

Жақсы демалуыңызға тілектеспін.

1.Әңгімелесіңдер

- Айтып жіберіңізші, Алматы энергетика институтына қалай баруға болады?

- Ол қай жерде?

- Ахмет Байтұрсынов көшесінде(ол А.байтұрсынов көшесі мен Қ.Сәтбаев көшесінің қиылысында орналасқан)

- Оған қалай баруға болады?

- Ол жерге сіз 8,7,9,11троллейбуспен баруыңызға болады.

- Троллейбустың аялдамасы қайда екенін айтар ма екенсіз?

- Аздап алға жүрсеңіз, көресіз.

- Рахмет.
2. Диалогты оқыңыздар.

- Сіз мына ақшаны билетке беріп жіберіңізші.

- Әкеліңіз, беріп жіберейін. Алыңыз.

- Рахмет.

- Қазір қай аялдама?

- Қазір «Шебер» аялдамасы

- Стадионға дейін неше аялдама бар?

- Оған дейін екі аялдама бар.

- Рахмет.

- Сіз онда шығасыз ба?

- Жоқ, шықпаймын.

- Кешіріңіз, мен өтіп кетейінші.

- Айтыңызшы,такси тоқтайтын орын қай жерде?

- Такси осы жерге де тоқтайды.

- Рахмет.

- Такси бос па екен?

- Иә. Қай жерге барушы едіңіз,отырыңыз.

- Қонақ үйге

- Аэропортқа

- Вокзалға

- Мына адреске жеткізіп салыңызшы.

- Мен шын асығыс едім.

- Мүмкін болса тездетіңізші

- Мен осы жерден түсіп қалайын.

- Күте тұрыңызшы.

- Сізге қанша төлеуім керек?

- Бес жүз сом.

- Мінеки, алыңыз. Рахмет.
В магазине одежды

- Асқар: Маған анау құлақшынды көрсетіңізші,

- Сатушы: Міне, көріңіз.

- Асқар: Мен алайын, неше теңге тұрады?

- Сатушы: 900 теңге ақшасын кассаға төлеңіз.

- Асқар: Рахмет.

- Асқар: Мына пальтоның бағасы қанша?

- Сатушы: 1320 теңге.

- Асқар: Пальтоны киіп көруге бола ма?

- Сатушы: Киіп көріңіз.

- Асқар: Мына шалбар қанша тұрады?

- Сатушы: Қандай шалбар?Қарасы ма,жоқ сұры ма?

- Асқар: Қара шалбар.Оның өлшемі қандай?

- Сатушы: Бұл шалбардың өлшемі 50, сізге қандай өлшем керек?

- Асқар: 50 өлшемді шалбар керек.
В кафе, ресторане

1.Свободные столики есть? Бос орын бар ма?

отырыңыз келмей ме?.

3.Он слишком близко от оркестра. Бұл орын оркестрге тым жақын

екен

4.Извините, господа, но он занят. Кешіріңіз, мырзалар, бос емес.

Как он вам нравится? Оған қалай қарайсыздар?

Давайте тогда займем его. Онда осы жерге жайғасайық.

меню. Даяшы, бізге дастархан мәзірін әкеп

беріңізші.

Какие закуски рекомендуете? Қандай суық тағамдар

ұсынасыз?

7.Могу предложить овощной салат, Көкөністен жасалған салат,

икру,колбасу,сыр уылдырық,шұжық,сыр ұсына аламыз.

8.Мадам, что желаете на закуску? Ханым, суық тағамнан не

қалайсыз?

9. Хотелось бы сардин Мен сардиналар қалаймын.

10. Мне хотелось бы икры Мен уылдырық қалаймын.

11. Овощной салат Көкөніс салат

12. Хорошо. Сардины для дамы, Жақсы. Ханымға сардина,

икра для господина Хамзина, Хамзин мырзаға

овощной салат нам с мистером уылдырық, біз мистер

Грином. Грин екеуімізге, көкөніс

салатын әкеліңіз.

13. Отлично. Одна икра, сардины Өте тамаша. Бір уылдырық,

для дамы, два овощных салата, ханымға - сардина, 2 көкөніс салаты.

14. Какой суп будете? Сорпаның қайсысын ішесіз?

овощной суп көкөніс көжесін.

Теперь, когда вы умеете читать и использовать в речи словосочетания и запоминать их, хочу предложить вам комплекс коротких текстов, которые помогут вам в дальнейшем постижении казахского языка.

Эти тексты взяты из творческого наследия Ибрая Алтынсарина, Миржакыпа Дулатова и других казахских писателей.
Түскі ас пен кешкі тамақ.

Таңертең бала ешбір жұмыссыз үйде отырды. Түскі асты ішетін уақытта шешесі ет пен сорпа әкелді,бала сорпаны татып, қарады да: «Бүгін сорпа дәмсіз екен» - деді. Шешесі айтты: «Бұл дәмсіз болса, кешке дәмді сорпа пісіріп берермін». Түскі тамақтан соң әкесі шөп тасыды. Баласы аттың басына мініп,шөптің төбесіне шығып, бек шаршап кешке үйіне келді. Кешкі тамаққа түстен қалған сорпаны,нанды дастарқанның үстіне қойды. Баласы сорпаны татып, байқады да айтты: «Түстегі сорпаңнан мына сорпа дәмдірек». Сонда шешесі айтты: «Бұл түстегі сорпаның қалғаны еді, саған бұл сорпаның дәмді болғаны - сен түстен кейін жұмыс қылып, бек шаршадың. Таңертең ешбір жұмыссыз үйде тек отырған соң, ас саған дәмсіз көрінді».

Қасқыр мен кемпір.

Аш қасқыр ауылды торып жүріп,бір үйде жылап жатқан бір баланың даусын естіпті. Оны уатып: «Жылама, жыласаң қасқырға берем», - деген бір кемпірдің даусын естіді. Қасқыр сол үйге жақындап, жасырынып қорасына кіріп отырды, баланы қашан берер екен деп. Түн ортасында бала тағы жылады. Манағы кемпір бұл жолы айтты: «Жылама, шырағым, сені қасқырға бермеймін. Қасқыр келсін, ұрып өлтірейін».

Мұны естіп қасқыр: «Адамда шындық жоқ екен. Нану керек емес екен», - деп, қайтып ағашқа кірді.

Бөрік.

Ат пен есек.

Бір кісі бір ат пен бір есекке жүк артып жолмен қалаға келе жатты. Есек жүгін ауырлап шаршап, атқа айтты: "Жолдасым, менен бір жүк алшы. Мен көтере алмай келемін", - деді. Ат келіп жәрдем етпеді. Жолшыбай есектің қалы бітіп, жығылып, өлді. Содан соң иесі есектің барлық жүгін һам терісін сыпырып алып, атқа артты. Сонда ат айтты: "Кінә менде, егер есектен бір азырақ жүк алсам, бұл оқиға болмас еді. Енді, міне, сорлап есектің барлық жүгін һәм терісін әкеле жатырмын".
Үй хайуанаттары.

Жылқы, түе, сиыр, қой, ешкі, ит, мысық, тауық адамның үй маңайына тіршілік етеді. Сол үшін оларды үй хайуанаттары деп атайды. Үй хайуандары адамға көп пайда әкеледі. Жылқыға мінеді, арба, шанаға жегеді, сүтінен қымыз ашытады. Сиыр мен қой адамдарды етімен, сүтімен асырайды.

Ызылдап соққан суық жел. Аяз бен боран жан-жануарлардың бәрін үйіне, қорасына қуып тыққан. Жалғыз-ақ сорлы қасқырдың бір ғана үміті – бекітусіз қора, күзетсіз жылқы.

Күн батты...Үйге қайтатын да ұақыт жетті. Біз жүгіріп,ауылға келіп қалдық. Мен алдымен жер ошақ басындағы сүт пісіріп отырған әжемді таныдым.

Бір құмырсқа сусап, су ішуге өзенге түсті. Бейшараны толқын соғып суға кетіп қала жаздады. Сол мезгілде аузында тістеген бір бұтағы бар көгершін суға кетіп бара жатқан құмырсқаны көреді-дағы, аяп, бұтағын оның үстіне тастай берді. Құмырсқа бұтаққа мініп, толқынмен судын жиегіне шығып, қазадан құтылды. Мұның артынан манағы айтылмаш көгершін өзеннің жағасына қонып,бір аңшының құс аулауға құрып қойған ауының астындағы бидайды теріп жей бастады. Аңшы ауды қоя бергенде, көгершін көтеріліп ұшып кетеді.

Бір таған көгершіндердің даяр тамақты жеп, жылы орында тұратұғынын көрді де, жүнін ақ бояумен бояп, оларға келіп қосылды. Көгершіндер өздерінің бір тұқымына қисап етіп, араларына кіргізді. Түнде таған өзінің қай жерде екенің ұмытып, өзінше айғай салды. Сонда көгершіндер оның бөтен кұс екенін біліп, шұқылап қуып жіберді Бұдан кейін таған өзінің жолдастарына келіп қосылды. Жолдастары жүні ақ болған соң танымай араларына кіргізбей қуып жіберді. Осы қалпымен таған көгершіндерге де қосылмай, өз жолдастарына да қосылмай, көрген күні қараң болды.

Бір кісінің баласы мектептен үйіне келіп, әкесіне сабағын тыңдатты. Баласы сабағын жақсы білген соң, әкесі баласын қуантайын деп, тиын күміс берді. Баласы әкесінің берген ақшасына бір нәрсе сатып алу үшін базарға шықты. Жол үстінде ол бір аш жалаңаш қайыршы шалды көрді. Бала ойлады: «Керек нәрсем болса,сатып алуға әкем ақша берер. Бұл ақшаны орынсыз жерге жұмсамайын», - деді де, әлгі қайыршыға берді. Үйіне келіп еткен ісін әкесі мен шешесіне айтты.

Арыстан, Есек ж\е Түлкі жолдас болып, аң аулауға шықты. Аулап алғанын арыстан есекке: «Бөл», - деді. Есек байғұс ақ көңілмен барлық аңды тек үшке бөліп: «Енді сен бөл!», - деді. Арыстан ашуланып есекті жеп: «Енді сен бөл!» - деді түлкіге. Түлкі барлық аңды бір жерге жинады да, өзіне титтей бөліп қалдырды. Арыстан қарады да айтты: «Кім саған былай бөлуді үйретті?» - деп. Түлкі: «Есектен үйрендім», - деді.

Құстың ұясы

Балалар ойнап жүріп, ағаштың ішінен бір құстың ұясын көрді. Бұл ұяның ішінде екі балапан отыр екен. Балалар алып үйіне апарды. Әкесі баласына айтты: «Бұл балапанды неге алдын? Шешесіз балапандар тұра алмайды, баласыз шешесі қайғырады, далада құр өліп қалады ғой». Балалар балапандарды аяп, ұясына апарып қойды.

Бір түлкі келе жатқанда,аңдаусызда кұйрығы қақпанға түсіп қалды, құйрығын үзіп, өзі әрең құтылды. Бөтен түлкілердің қасына жалғыз өзі шолақ болып жүруге ұялды да, ол барлық жолдастарын шақырып жинап алып, оларға насихат айтты: «Құйрықпен жүру неге керек? Сұлу да емес, әр қашан да ыңғайсыз, ауыр, бәріңіз құйрықтарыңызды кесіп тастаңыздар», - деп. Сонда жолдастарының арасындағы бір түлкі айтты: «Егер құйрығың бүтін болса, сен бұлай айтпас едің-ау». Мұны естіп басқа түлкілер күле бастады. Құйрықсыз түлкі ұялып, оларға көрінбейтін болды.

Бір қоян жылап сөйледі: «Дүниеде менен сорлы жоқ. Бәріде менің соңымда. Аңшы да, ит те, қасқыр да, түлкі де, қаршыға да, бадырақкөз жапалақ та. Ең аяғы қарға да менің балаларымды алып жейді. Бұлайша кемшілікпен күн өткізгенше, өлгенім артық», - деп, жүгіріп өзенге кетті, суға түсіп өлуге. Өзеннің жағасында отырған көлбақалар қоянның дүрсілінен қорқып суға шолпылдап секіріп түсті. «Менен де қорқатын жәндіктер бар екен, бекер өлмейін», - деп, қайтадан ағашқа кірді.

Жарлы мен Бай

Бір жарлы бай кісіге келіп, одан айыр сұрады. Бай оған еш нәрсе бермей, кет десе де жарлы шығып кете қоймады. Сонда бай кісі жерден тас алып, онымен жарлыны ұрып, қуды. Бейшара жарлы байдың атқан тасын жерден көтеріп алып, қойынына тықты да, былай шығып айтты: «Осы тасты байға атқандай болғанша сақтармын».

Біраз уақыт өткен соң айтылмыш бай кісінің дәулеті кеміп, қарыздары болып, басы сотқа байланып, ақырында қараңғы үйде кіріптар болды. Ертеде айтылмыш жарлы сақтап жүрген тасын алып, байға атайын деп келді – дағы тұра қалып айтты: «Бекер – ақ бұл тасты сақтап жүрген екем деп, бұл кісі бұрын бай кезінде одан қорқушы едім, енді бұл қалпында аяймын», - деді – дағы, тасты жерге тастай берді.

Балалар мен мұғалім

Екі бала келе жатып бір кітап тауып алды. Бірі айтты: «Кітап менікі, неге десең, мен сенен бұрын көрдім». Бірі айтты: «Жоқ, кітап менікі, неге десең, мен сенен бұрын жерден көтеріп алдым». Осылай балалар кітапқа таласып жатқанда, оларға бір мұғалім келді де, балалардан сұрады: «Оқи білесіңдер ме?»

Балалар: «Жоқ, оқи білмейміз,» - деді. «Егер оқи білмесеңдер, кітап сендерге неге керек, бұл кітапты мен алайын, қай бұрын оқи білгеніңе беремін», - деді ол.

Өсиет

Әкесі өлерінің алдында баласына өсиет етіп айтты: «Жақсы тұр, ешкімге жалынба, бөтен біреу саған жалынатын болсын. Және де ішкен тамағың тәтті көрінетін болсын, сонда бай боларсың », - деді. Әкесі дүниеден қайтты. Баласы әкесі айтқан қалыпша ешкімге жалынбай, жақсы тамақ ішіп, жақсы киім киіп тұрды. Бірақ кедей бола берді. Бір күні ол әкесімен бірге туған ағасына барып, әкесінің айтып кеткен өсиетін айтты. Сонда ағасы оған айтты: «Сен әкеңнің айтқан өсиетін түсінбеген екенсің. Сен жұмысқа ерте шық, сонда сен біреуге жалынбайсың, саған ішкен тамағың тәтті көрінеді, һәм бай боласың».

Шал мен балалар

Бір жарлы шал есекке мініп келе жатыр еді, балалар есектің бақырған даусын естіп, шалға: «Неге сен есегіңді өлең айтуға үйреттің?» - деді. Сонда шал балаларға былай деп жауап берді: “Есегім өлең айтпайды, сендерді, жақсы жолдасын, көрген соң қуанғанынан бақырады?”. Бұл сөзді естіген соң, балалар ұялып, ендігәрі жарлы адамдарға күлуін қойды.
Байлық

Бір жарлы жігіт жас күнінде оқыған ұстазымен жолығып, өзінің бұл күнде кедей болғандығын шақты. Онымен бірге оқыған серіктерінің көбі бай болып, кейбіреулері жұртқа қадырлы кісі болып кеткенде, өзінің әрқашан көрген күні жоқшылық екенін сөйлейді. «Қалайша сен өзің айткандай кедейсің?» - деді ұстазы. «Сенің денің сау, қол – аяғың аман, жұмысқа жарарлықсың» және шәкіртінің оң қолын көрсетіп сұрады: «Сен мына қолыңды мың сомға да кестіруге рұқсат етер ме едің?» «Құдай сақтасын! Он мың сомға кестірмеспін», - деді жігіт. “Қаншаға берер едің жарық дүниені көретұғын қырағы көздеріңді, сақ құлақтарыңды, мықты аяқтарыңды?” – деді ұстаз. «Мен бұларды дүниенің малына да айырбастамас едім», - деді шәкірт. Сонда ұстаз шәкіртке: “Қалайша енді осынша байлыққа ие бола тұрып, жарлымын дейсің?” - деді.

Предлагаем тексты для совершенствования навыков работы с русско-казахским словарем. Прочитайте и переведите на казахский язык.
Из казахского фольклора

«Улыбки хитрецов»

ВАМ-ТО Я ВЕРЮ

Один человек попросил у Кожи взаймы денег.

- Деньги у меня есть, но дать их вам я не могу, - ответил сокрушенно Кожа.

- Неужели вы мне не верите! – удивился человек.

- Ну что вы! Вам-то я верю, но в то, что получу свои деньги обратно, не верится.

Молодой человек собрался жениться. Перед свадьбой он решил посоветоваться с Кожой.

- Во сколько лет вы женились? – спросил жених у мудреца.

- Сколько мне было лет, когда я женился, этого я не помню, но то, что был тогда глупцом, это хорошо запомнил на всю жизнь.

Когда Кожа был судьей, у него спросили:

- Много ли у вас друзей?

- Сейчас им числа нет. Вот когда я не буду судьей, будет точно известно, сколько их, - последовал ответ.

Как-то спросил учитель Кожу:

- Сколько часов в сутках?

- По-моему, двадцать пять.

- А не двадцать четыре?

- Ну как же двадцать четыре? Ведь вы сами вчера говорили, что день удлинился на целый час.

Один человек спросил у Кожи Насыра:

- Как ты думаешь, куда девается старая луна, когда рождается новый месяц?

- Вот чудак! Неужели не понятно? Ведь из старой луны делают звезды, - ответил Кожа.

Кожа проголодался и попросил у жены поесть.

Жена возмутилась:

- Вместо того, чтобы любоваться моей красотой, ты говоришь о земной пище!

- Красотою сыт не будешь, - вздохнул Кожа.
ЗА ВЕЩАМИ

В квартиру Апенди залезли воры и унесли вещи. Вскоре Апенди догнал их и пошел следом.

- Что ты за нами идешь? – спросили его воры.

- Я не за вами! – ответил Апенди. – Я иду за своими вещами.

Почему морская вода горькая? – спросили у Кожи Насыра.

- Потому что она не течет никуда, а стоит на одном месте – вот и испортилась, - последовал ответ.
ОСЛА НЕТ ДОМА

Пришел к Коже сосед и просит:

- Одолжите вашего осла съездить в город.

- С удовольствием бы одолжил, но осла нет дома, - ответил Апенди. В это время во дворе закричал осел.

- Как вам не стыдно, Кожа! У вас белая борода, а вы лжете.

- О, глупец! – возмутился Кожа. – Как же ты можешь верить не мне, у которого уже белая борода, а глупому ослу?!

Однажды приснилось Коже Насыру, что у него есть петух и один человек просит его:

- Кожа, продай петуха!

- Покупай, коль денег много, - отвечает Кожа.

- Сколько просишь?

- Двенадцать таньга.

- Нет, дорого. Даю восемь таньга.

Покупатель прибавил еще: сказал, что предлагает девять таньга. Но Кожа стоял на своем…

Неожиданно проснувшись, он осмотрелся вокруг и увидел, что у него нет ни петуха, ни денег, ни покупателя. Поспешно закрыв глаза, Апенди протянул руку и сказал:

- Ну хорошо, я согласен: бери петуха хоть за девять таньга.

Когда-то Кожа учился в школе.

- Что останется, если от четырех отнять четыре? – спросил его учитель. Кожа задумался.

- Давай решим на примере, - сказал учитель. – Пускай у тебя в кармане будет четыре монеты и они выпадут. Что же тогда останется в кармане?

- Дырка, - ответил Кожа.

РАЗВЕ УЖЕ ВЕСНА?

На одного человека напали разбойники и говорят ему:

- Снимай шубу!

- А разве уже весна? – удивился тот.
НИКТО НЕ УСЛЫШИТ

Встретились в степи бай и разбойник. Спрашивает разбойник:

- Ау, бай, кроме нас с тобой здесь никого нет?

- Нет.

- Никто.

У одного человека спросили:

- Каков у вас аппетит?

- Ты прежде подай еду, - ответил тот, - а после сам узнаешь.

Как-то шел лентяй по дороге. Шел, шел, оступился, за корягу зацепился – бряк на дорогу!

Встал лентяй, отряхнулся, дальше пошел. Шел, шел, поскользнулся, поперек дороги растянулся.

Сидит лентяй на дороге, приговаривает:

- Эх, знал бы я, что опять упаду, не стал бы в первый раз подниматься!
ТРУСЛИВЫЙ ХИТРЕЦ

Ехали трое путников и пришлось им заночевать в степи. Кругом темная ночь. Двое сознались, что начинают бояться. Тогда третий, который тоже был большим трусом, но к тому же еще и хитрецом, предложил:

- Если вы так боитесь, располагайтесь один по правую, другой по левую сторону от меня.
ЗА НЕИМЕНИЕМ СОБАКИ

Во время большого тоя байский сын хвастался, повторяя: «Сам бий своей рукой дал мне кость!»

Тогда другой джигит, сидевший по своей бедности у самых дверей, спросил хвастуна:

- А кто был рядом с бием кроме тебя?

- Больше никого не было.

- Тогда чему ты радуешься? – сказал джигит. – Кому бий мог бы дать кость кроме тебя? Разве только собаке.

Языковой материал в учебном пособии «Казахский язык для всех» представлен в виде текстов, объединенных темой и содержит около 100 слов и словосочетаний, отобранных по принципу частоты употребления, коммуникативной значимости. Как показывает практика, слово и его формы легче и быстрее запоминаются не в прозаической, а в ритмической конструкции. Поэтому одним из воспитательных этапов уроков по казахскому языку считаем игровую форму обучения.

При изучении специфических звуков казахского языка можно использовать карточки, на которых записаны пословицы и поговорки.