Кұралы. Орал: М.Өтемісов атындағы БҚм у бак, ж эне баспа орталығы, 2007


Пиреномицеттер (кастауыш ) катары - Pyrenom ycetidales



Pdf көрінісі
бет25/87
Дата24.01.2023
өлшемі3,47 Mb.
#166222
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   87
Байланысты:
сімдіктер систематикасы О у ралы

Пиреномицеттер (кастауыш ) катары - Pyrenom ycetidales
Пиреномицеттердің 15000 түрі белгілі, 
Қатардың ен көп тараған 
өкілдерінің бірі —
кастауыш (Claviceps purpurea). 
Бұл кара бидайдың жэне 
көптеген жабайы астык тұкымдастарынын паразиті. Бидай масақтарында 
дәннін орнына бірнеше мицелийлердің тығыз өрімделуінен 
тұратын 
склероцийлер пайда болады, оны «каракүйе» деп атайды. Склероциялардан 
келесі жы лда 10-30 стромалар дамиды, онда перитецийлер орналасады, әрбір 
перитицийда 8-ден жіп тәрізді аскоспоралар түзіледі, олар желмен таралып, 
кара бидайды закымдайды. Мицелий түзіледі, одан ары карай склероций пайда 
болады. Сыртынан 
склероцийдің реңі сиякек- кара , ал іші 
ак массадан 
тұрады. Қастауыштың склероцийінің кұрамында улы 
алкалоидтар болады. 
Олардын ундагы аздаған мелшері адамда кауіпті ауру туғызуы мүмкін.
Базидиомицеттер класы - Basidiomycetes
Бұл класка көпклеткалы мицелийден түратын 25-30 мындай түрі енеді. 
Оларға көптеген жеуге жарамды түрлермен катар улы саңыраукүлуктар д а 
жатады. Базидиомицеттер сапрофиттер жэне жогарғы сатыдағы өсімдіктердің 
паразиттері.
Ж ыныссыз-конидиялі спора түзу сирек кездеседі. Ж ынысты спора түзу 
мүшесі базидий. Ж ыныс мүшелері ж эне арнаулы жынысты көбею жолдары 
болмайды. Гаплоидты мицелийлердің екі келткалары косылган соң базидиялар 
пайда болады, бүл жағдайда ядролар дикариондар түзеді. К өпш ілік жағдайда
26


гетерогамия кездеседі. Базидия бірклеткалы болуы мүмкін, олар холобазидия 
(«холос» -толык) деп аталады. Базидийдің екінші түрі - фрагмобазидия, бүл 
жақтаумен 4 клеткаға бөлінген базидий («фрагма» - жактау). Д амуына орай 
базидиялар автобазидияларға бөлінеді, олар аналык клеткалардан пайда 
болады, кұрылысы 
тұрғысынан холобазидиялар. Гетеробазидиялар аналык 
клетканың өсінділерінен пайда болады, кейін гаплоидты клеткалардан жактау 
түзіледі. Склеробазидиялар -
склероцийден пайда болған 4 клеткалы 
фрагмобазидий. Базидиомицеттер класы екі 
класс тармағына белінеді: 
Х олобазидиомицетес 
(Holobasidiomycetidae), 
Ф рагмобазидиомицетес 
(Heterobasidiomycetes).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   87




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет