ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ
МЕЙІРБИКЕ ІСІ КАФЕДРАСЫ АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ ЖӘНЕ РЕАНИМАТОЛОГИЯ КУРСЫМЕН
Пән: «Паллиативті медицина»
Пән коды:
Мамандық: 051101 «Мейірбике ісі»
Оқу сағатының көлемі: 90 сағ (2 кредит)
Курсы : 3
Семестр: 6
Кредит: 1
ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚҚА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК ӨҢДЕУЛЕР
Шымкент – 2013 ж.
Кафедра мәжілісінде талқыланды.
хаттама № ____«_____»______ 2013 ж.
Кафедра меңгерушісі, м.ғ.к., доцент Әлдешев А.Ә.
1- сабақ
1.Тақырыбы: Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтімнің этика және деонтологиясы.
2.Мақсаты: Мейірбике маманы қызметінің міндеттерімен этика-деонтологиялық негіздерімен студенттерді таныстыру. Этика-деонтологиялық нормалары және науқас салдырының бұзылу мүмкіндіктерін оқыту.
3. Оқыту мақсаты:
Әріптестермен және науқастармен жұмыс жасаудағы этика-деонтологиялық норманы сақтау.
Меджұмыскердің ішкі мәдениетін және ішкі ережелерін сақтау.
Дәрігерлік құпияны сақтау
Этика-деонтологиялық норманы және науқастың салдарының бұзу мүмкіндіктері.
Ятрогения, эгротоения, эгогения, миелогения түсінігі.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Ұнамдылық, морал, этика жайындағы түсінік.
2. Емдік-алдын –алу мекемесінің түсінігі.
3. Мейірбике ісі түсінігі.
4. Мейірбике маманының қызметінің этика-деонтологиялық негізгі міндетін атаңыз.
5. Мейірбикелік жұмысшының ішкі мәдениеті және ішкі ережесі қандай?
6. Харди бойынша мейірбике түрлері, оларға тән қасиетті атаңыз.
7. Этика-деонтологиялық норманы және науқас салдарының бұзылысының мүмкіндігін атаңыз.
8. Госпитализм, сестрогения, ятрогения, эгротогения, эгогения, миелогенияға анықтама беріңіз.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.):
Тақырып бойынша сұрақтарды колдана отырып отырып, тур әдісі арқылы тақырыпты талдау
Кіші топтармен жұмыс істеу (манекенде шырышты қабат арқылы дәрі енгізу жолдарын көрсетіп атайды).
ТСО-дан қолдану ( ПК, мултимедиалық проектор) сабақ тақырыбын презентациялау
Ситуациялық есептерді шешу
Тақырып бойынша тестерді шешу
6.Әдебиеттер:
Негізгі:
1.Российская ассоциация паллиативной медицины http://www.palliamed.ru
2. ru.wikipedia.org/wiki/Паллиативная_помощь
3. Паллиативная помощь детям: определение, содержание.
www.lvrach.ru/2012/06/15435451/
4. Паллиативная помощь - Hospiceday.ru
www.hospiceday.ru/index4.php
5.ru.wikipedia.org/wiki/Хоспис
6.www.lood.ru › ... › Реабилитация пациентов после лечения
7.www.who.int/cancer/palliative/ru/
Нормативті акті:
1. Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 1938 "Об утверждении перечня категорий населения, подлежащих паллиативной помощи и сестринскому уходу".
Қосымша:
1. Сестринское дело. Профессиональные дисциплины. Г.П.Котельников – М., 2007
1. Сестринское дело. Профессиональные дисциплины. Г.П.Котельников – М., 2007
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.):
Тесттер
1. Онкологиялық аурумен ауыратын науқастармен әңгімелескенде абай болу қажет
А) науқасқа шын диагнозын айту
Б) ауру тарихын , диагнозда көрсетілген әртүрлі анализдерді және осы мезеттегі қаралумен науқасты таныстыру
В) науқас туыстарымен телефон арқылы ақпаратты жариялау
Г) ауру тарихын жәнеде осы мезеттегі анализдерін науқастардың қолына тапсыру
Д) барлық жауабы дұрыс
2. Ятрогения дегеніміз не?
А) бұл аурудан кейінгі асқыну
Б) меқызметкерлерінің қылықтары және абайсызда айтылған сөздерінен туындайтын аурулар
В) бұл отадан кейінгі кезең
Г) бұл дәрілерді қолданған кейін туындайтын аурулар
Д) емдік-сақтану қалпының бұзылысынан пайда болатын ауру
3.Медициналық деонтология дегеніміз не?
А)медицинадағы ұнамдылық аспектілерін оқыту
Б) дәрігерлік құпияны оқыту
В) адамды тәрбиелеуді оқыту
Г) әлемді қоршаған сұлулықты оқыту
Д) барлық жауабы дұрыс
4. Ісік ауруы күдігіне байланысты науқас асқазанына ренгтенологиялық тексеру жүргізу. Диагноз анықталды. Науқас қорытындысын сұрап жатыр. Осы жағдайда мейірбике тактикасы
А) науқасты тыныштардыру қажет, дәрігерге қаралып нақты қорытындысын білу қажет
Б) қаралудың қорытындысын науқасты таныстыру
В) науқасты тыныштандыру қажет, тексеру қорытындысы жақсы емесін айту қажет, дәрігермен ақылдасу қажет
Г) науқастың туыстарын шақырып қорытындысы жайында хабарлау
Д) қорытындысын жоғалтып алғандығын айту қажет
5.Эгогения түсінігіне анықтама беріңіз:
А) науқастардың бір-біріне деген әсері
Б) науқасқа деген кері әсері өзі көрсететін
В) дәрігер көрсететін науқасқа негативті әсер етуі
Г) мейірбике көрсететін науқасқа негативті әсер етуі
Д) барлық жауабы дұрыс
6.Харди бойынша мейірбике түрлерін бөледі?
А) мейірімді, жауапты, жалқау, жүйкесі жұқарған, ашулы
Б) жүйкесі жұқарған, есінен шығармайтын, өзін-өзі ұстай алмайтын, аналық, ашулы
В) еркек сияқты, ынталы, рутинер, сойлегіш, жалқау
Г) аналық, рутинер, жүйкесі жұқарған, ерке сияқты, әртіс, көп білмейтін маман
Д көп білмейтін маман, еркек тәрізді, назараудармайтын, дөрекі, қамқор
7. Медқызметкерлердің арасындағы ұнамдылық қызметінің оқыту рөлі, олардың адамға деген жоғарғысезімді қарым-қатынасы, соның арқасында сәтті біткен емді атайды:
А) медициналық деонтология
Б) мейірбике ісі философиясы
В) медқызметкердің ішкі мәдениеті
Г) медициналық этикасы
Д) эгогения
8. Сестрогения түсінігіне анықтама беріңіз:
А) науқастың бір-біріне деген жағымсыз қылықтары
Б) науқасқа деген кері әсері өзі көрсететін
В) дәрігер көрсететін науқасқа негативті әсер етуі
Г) мейірбике көрсететін науқасқа негативті әсер етуі
Д) барлық жауабы дұрыс
9. Фармакоятрогения – науқас ағзасына әсер ететін шартты ауру бұл:
А) абайсызда айтылған сөздер
Б) дәрілік препараттар
В) физикалық факторлар
Г) емдік және диагностикалық егулер
Д) химиялық факторлар
10. Паллиативті көмек болып табылады:
А) науқастарға стационарлы көмек көрсету
Б) науқасты бақылау және ауруды бақылау қызметтерін жалпы күтімді жасау
В) паллиативті көмек көрсету
Г) бұл потронаж
Д) барлық жауабы дұрыс
Жағдайлық есеп:
Хирургия бөлімшесінде іш қуысына отау жасалған науқас жатыр. Отаудан кейінгі жарасы ұзақ жазылуда, осы бөлімшеге түскен науқастардың барлығын отау жасауға қарсы пікірін айтып жүр, яғни хирург отау жасай алмайды деп, науқастардың сөзін мейірбике естіп қалды, мейірбике не істеу қажет.
Палатада қатерлі ісікпен ауыратын науқас жатыр, өзінің диагнозын білмейді. Ол мейірбикеге аурутарихын әкелуді өтінді. Мейірбикенің әрекеті.
Науқас невралоигя бөлімшесінде жатыр. Қабырғада ілініп тұрған санитарлы ағарту жұмысына арналған тақтаны көріп, өзін ЖИТС пен ауырамын деп шешті. Мейірбике әрекеті.
2-сабақ
1. Тақырыбы: Паллиативті көмек және мейірбекелік күтім, түсінігі. Мақсаты мен қағидалары.
2. Мақсаты: Студенттерге паллиативті көмектің мақсаты мен қағидаларын және паллиативті көмекті қажет ететін науқастарға мейірбикелік күтім жасауды үйрету.
3. Оқыту мақсаты:
-Паллиативті көмек қажеттілігінде пайда болатын ауруларды білу
-Мейірбикелік күтімнің тепе-теңдігі және науқастардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуін білу.
Ауыр халдегі науқастарға гигеналық ем шараны жүргізу және ыңғайлы төсек қалпын ұйымдастыруды білу
- Мейірбеке ісінің теориялық білімін науқастармен қарым –қатынас жасауда және өзінің кәсіби қызметін пайдалана білуі керек.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
Паллиативті көмек дегеніміз
Паллиативті көмектің мақсаты
Өмір сүру сапасы түсінігі нені
Науқастар паллиативті көмекті қандай дәрежеде қажет етеді
Палиативті көмекке қандай компанттер кіреді
Палиативті көмектің қандай негізгі көрсеткішін білесіз
Паллиативті көмек кезінде меиірбеке қандай негізгі міндеттерді орындауы тиіс.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер,тест тер шешу):
Тақырып бойынша сұрақтарды колдана отырып, тур әдісі арқылы тақырыпты талдау
Кіші топтармен жұмыс істеу.
Ситуациялық есептерді шешу
Тақырып бойынша тестерді шешу
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. www.pallcare.ru › Паллиативная помощь онкологическим больным.
2. ru.wikipedia.org/wiki/Паллиативная_помощь
3. gendocs.ru/.../реферат_-_паллиативная_помощь_онкологическим....
www.lvrach.ru/2012/06/15435451/
4. Паллиативная помощь - Hospiceday.ru
www.hospiceday.ru/index4.php
5.ru.wikipedia.org/wiki/Хоспис
6.www.lood.ru › ... › Реабилитация пациентов после лечения
7.www.who.int/cancer/palliative/ru/
Нормативті акт:
Приказ № 32 «Об утверждении Правил по совершенствованию системы управления качеством оказания медицинской помощи в организациях здравоохранения РК».
Приказ № 533 санитарные правила «Санитарно-эпидемиологические требования к объектам здравоохранения».
Кодекс Республики Казахстан «О здоровье народа и системе здравоохранения» №193-IV от 19 сентября 2009г.
Мероприятия по разделу ВИЧ/СПИД из Плана мероприятий по реализации Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан «СаламаттыҚазақстан» на 2011 – 2015 годы
Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 1938 "Об утверждении перечня категорий населения, подлежащих паллиативной помощи и сестринскому уходу".
Қосымша:
Российская ассоциация паллиативной медицины http://www.palliamed.ru
Основы хирургических действий для специалистов со средним образованием. Т.А. Измухамбетов, В.М.Ячменев. РМК, 2009.
7. Бақылау (сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.):
ТЕСТЫ:
1. Мейірбике ісінің анықтамасына қатысты емес.:
а) ғылым және жасанды
б) Денсаулық сақтауда күтімнің бөлімдері.
в) Оның игілігі үшін қамқор жасау
г) денсаулыққа қатысы бар іс-әрекеттер,аурудың алдын-алу психологиялық көмек беру.
Д) науқастарды емдеу
2.Жалпы мейірбике күтімге кірмейді :
а) Науқасқа өзін-өзіне қөмектесуді үйрету
б) өз-өзіне көмек көрсетуге науқастарды оқыту
в) науқастың актуалды мәселесін шешу
г) потенциальды мәселелердің даму мүмкін болды
) денсаулықты сақтау және азап шегуді жеңілдету
3. Мейірбикелік үрдіс-бұл:
а) медикаментті енгізудің әдістері;
б) ғылыми негізделген технология
в) науқасқа күтімжасау;
г) өмір сүру сапасын жақсартудын әдістер
д) тексеру әдістері.
4.Мейірбике ісінің функциялары
а) мейірбекелік күтім жасау
б) денсаулық сақтау өкілдерін және науқастарды,оның отбасын оқыту,
в) ЕПҰ –түрлі медициналық қызметтерінің жұмысының сабақтастығы
г) мейірбеке тәжірибесініңнің дамуы
д) жоғарыда аталғандар дұрыс
5 Мейірбикелік күтімді ұсыну қызметі және оны басқару ... негізделген:
а) алдын алу
б) емдеу
в) оңалту
г) психологиялық көмек
д) жоғарыда аталғандардың барлығы
6. Терминальды жағдай бұл-----
а) өмір мен өлім арасындағы жағдай
б) гемодинамиканың тұрақсыздығымен сипатталатын жағдай
в) шок
г) тынысалудың кенеттен тоқтауынан дамитын жағдайлар
д) комотозды жағдай
7.Науқастың физиологиялық мәселелері
а) жалғыздық
б) өз-өзіне қол жұмсауға әрекет ету
в) жұмысынан айырылуын уайымдау
г) ұйқының бұзылуы
д) тұйықтық
8.Онкологиялық аурулармен зардап шегетін науқастармен әңгімелесу кезінде сақ болуы қажет:
А) науқасқа шынайы диагнозын хабарлау
Б) науқастың туыстарына талдау қорытындыларын телефон арқылы хабарлау
В) ауру тарихын,тексерулері және талдау қорытындыларын науқастардың қолына беруге рұқсат етпеу
Г) диагнозы бойынша әртүрлі талдауларын және тексеру деректерімен науқастарды таныстыру
Д) науқасқа ауру тарихын таныстыру
9 Өлімнен қорқу ... мәселе болып табылады
а) психологиялық
б) физикалық
в) әлеуметтік
г) рухани
д) этикалық
10. Мейірбеке ісі - бұл.:
а) науқастарға күтім жасауда ғылыми және жасанды
б) мамандандырылған медициналық көмек көрсету
в) манипуляция орындау техникасы
г) аталғандардың барлығы
д) науқастарға көмек көрсету үрдісі
Ситуациялық есептер:
1. Науқас урология бөлімшесіне емделуде жатыр. Науқас әрдайым төсегінің ылғалдылығымен, зәр ұстамаулығымен қатысты, әрдайым ашулы, дұрыс ұйықтамайды, бозарған, дене температурасы 37,2˚С. Науқас мәселесін анықтаңыз, жоспарлаңыз, өзіңіздің араласуыңызды бағалаңыз және іске асырыңыз.
2. Науқас хосписте ем қабалдап жатыр, терең депрессия жағдайында, науқас өз-өзіне қол жұмсау жөнінде көп айтады. Мейірбикенің іс-әрекеті.
3. Науқаста қауіпті құрылымның 3- сатысы, үйде науқасқа күтім жасайтын ешкім жоқ, медқызметкерлердің іс- әрекеті.
3-сабақ
1. Тақырыбы: Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтім қызметінің құқықтық негізін ұйымдастыру. Этика және деонтологиясы.
2. Мақсаты: Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтімнің психологиялық, әлеуметтік және рухани аспектілері.
3. Оқыту мақсаты:
ҚР-ның 18 қыркүйек 2009 жылы «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі» кодексі бойынша мейірбикелік күтімді және паллиативті көмектің негізгі құқықтық аспектрлерін білу;
Хосписте науқастармен жұмыс істейтін мейірбикенің міндеттерін және құқықтарын білу
Ауыр науқасқа күтім жасауда науқастарға және оның жақындарына кеңес беру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары
1. Өлім халіндегі науқастармен жұмыс жасау кезінде медициналық қызметкер мынадай ережелерді сақтау керек.
2. ҚР- сы меиірбикелік күтім және паллиативті көмек көрсетудің ережелері.Паллиативті көмек көрсету реті.
3. ҚР-ның қабылданған науқасты қорғау Кодексінің негізгі пункті
4. Лиссабондық декларация бойынша науқастың құқықтары
5. Мейірбикелік күтімнің және паллиативті көмектің жұмыстарын және моралдық-этикалық негізгі құқықтық аспектрлерін ұйымдастыру
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.):
Тақырып бойынша сұрақтарды колдана отырып отырып, тур әдісі арқылы тақырыпты талдау
Кіші топтармен жұмыс істеу (манекенде шырышты қабат арқылы дәрі енгізу жолдарын көрсетіп атайды).
ТСО-дан қолдану ( ПК, мултимедиалық проектор) сабақ тақырыбын презентациялау
Ситуациялық есептерді шешу
Тақырып бойынша тестерді шешу
6. Әдебиеттер:
Негізгі:
1. А.Ф. Краснов (ред). Сестринское дело. том-1. м.2000
2. ru.wikipedia.org/wiki/Паллиативная_помощь
3. Паллиативная помощь: определение, содержание.
www.lvrach.ru/2012/06/15435451/
4. Паллиативная помощь - Hospiceday.ru
www.hospiceday.ru/index4.php
5.ru.wikipedia.org/wiki/Хоспис
6.www.lood.ru › ... › Реабилитация пациентов после лечения
7.www.who.int/cancer/palliative/ru/
Нормативті акті:
Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 1938 "Об утверждении перечня категорий населения, подлежащих паллиативной помощи и сестринскому уходу".
2. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 2011 года № 1343 «Об утверждении Правил оказания паллиативной помощи и сестринского ухода».
Қосымша:
1.Российская ассоциация паллиативной медицины http://www.palliamed.ru
2.Сестринское дело. Профессиональные дисциплины. Г.П.Котельников – М., 2007
3.Белая книга: стандарты и нормы хосписной и паллиативной помощи в Европе www.ejpc.eu.com
7. Бақылау(сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.) :
ТестТЕР:
1. Ұйымдастыру ғылыми жүйелік әдістер және тәжірибелі кәсіби мейірбикенің міндеттерін атаңыз
а) мейірбикелік диагноз;
б) мейірбикелік үрдіс;
в) науқасқа күтім жасау;
г) мейірбикелік көмек
д) барлық аталғандар
2. Медециналық қызметкер және науқастардың өзара қарым қатынас қандай үлгіде болады?
а) патерналистік;
б) инженерлік
в)қызметтестік
г)келісім- шарттық
д) аталғандардың барлығы
3.ҚР-ның 2011жылы 15 қараша №1343 қаулысына сәйкес мейірбикелік күтім-бұл
а) Ауыр науқастарға тұрмыстық күтім және психологиялық және әлеуметтік көмек көрсету үшін медециналық және әлеуметтік қызметкерлерге жолдама беру;
б)науқасқа күтім жасауда ғылыми технологиялардың негізі
в) квалифицирлі мамандандырылған және жоғары мамандандырылған көмек тәулік бойы медециналық бақылауда болады
г) дәрігерге дейінгі білікті мамандандырылған,және жоғары мамандандырылған медециналық көмекті төрттен сегізге дейінгі медециналық бақылау ұзақтығы пайдалану түрі.
д) әдістемені қарау.
4. Мейірбике ісінің функциясы:
а) мейірбикелік күтім жасау
б) денсаулық сақтау өкілдерін және науқастарды,және оның отбасын оқыту
в) ЕПҰ түрлі медециналық қызметтерінің жұмысының сабақтастығы
г) мейірбике тәжірибенің дамуы
д) барлық аталғандар
5. «Лиссабондық адам құқығы туралы декларация қай жылы»?
а) 1981 жылы.
б) 1997 жылы.
в) 1894 жылы.
г) 1978 жылы.
д) 1965 жылы.
6. Мейірбикелік араласушылықтың түрлері
а) өзара тәуелді
б) тәуелсіз
в) тәуелді
г) аталғандардың барлығы
д) жүйелілік
7. Мейірбике мынандай түзетулер енгізуі мүмкін
а) күтімнің мақсаты;
б)күтімнің жоспары;
в) тек мейірбикелік диагнозы;
г) емнің жропары.
д) барлық жауап дұрыс
8.Онкологиялық аурулармен зардап шегетін науқастармен әңгімелесу кезінде сақ болуы қажет.:
А) науқасқа шынайы диагнозын хабарлау
Б) науқастың туыстарына талдау қорытындыларын телефон арқылы хабарлау
В) науқастардың қолына ауру тарихын, тексерулерді және талдау қорытындыларын беруге рұқсат етпеу
г) диагнозы бойынша әр-түрлі талдауларды және тексеру деректерімен науқастарды таныстыру
Д) ауыр науқастың тарихымен танысу
9. Мейірбикелік жұмыс-бұл
а) ғылыми және жасанды күтім;
б) мамандандырылған медециналық көмек
в) манипуляцияны орындау технологиясы;
г) аталғандардың барлығы.
д) науқастарға көмек көрсету үрдісі
10. Емдік алдын –алуға мамандандырылған мекеме.
а) поликлиника;
б) динпансер
в) медециналық санитарлық бөлім;
г) жедел медециналық көмек көрсету станциясы.
Д) аталғандардың барлығы.
Ситуациялық есептер:
1.Науқас ес - түссіз жатыр, жедел медициналық көмек қажет, емдік іс-шараны кім жүргізеді?
2. Сіз интенсивті терапия бөлімшесінің мейірбикесісіз. Сіздің бөлімшеңізде күтімді қажет ететін ауыр халдегі науқас жатыр. Науқастың мәселесін анықтаңыз, мейірбикелік күтім және паллиативті көмек көрсету ережелеріне сәйкес өзіңіздің қатысуыңызбен жоспарлап, бағалаңыз және іске асырыңыз.
3. 65жастағы Анна есімді науқас хирургия бөлімшесінде орналасқан. Жағдайы ауыр. Өзіне күтім жасай алмайды, мейірбикелік күтімді қажет етеді. Науқастың мәселесін анықтаңыз, науқастың құқығын сақтай отырып, өзіңіздің қатысуыңызбен жоспарлап, бағалаңыз және іске асырыңыз.
4-сабақ
1. Тақырып: Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтім компаненттері.
2. Мақсаты: Студенттерге ауыр халдегі науқастарға медициналық көмек көрсету компоненттерін білімін жүйеге келтіруді, мейірбикелік күтім және паллиативті көмек көрсетудің негізгі бөлімін құру туралы түсінікті үйрету.
3. Оқыту мақсаты:
ауруды басу үшін терапия жүргізуді немесе ауру белгілерін жеңілдету, дәрілік заттарды қолданған кездегі көрсетілген клиникалық кері әсерлерді білуі тиіс;
шектелген функционалды мүмкіндіктермен онкологиялық науқастарға құқықтық және әлеуметтік көмек көрсетуді білуі тиіс;
аурудың алға басу кезеңінде науқастарға психологиялық қолдауды жүзеге асыру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Науқастың отбасындағыларға психоәлеуметтік кеңес беру
2. айқын бұзылыстары бар науқастарға күтім жасау әдістері
3. «Медициналық және әлеуметтік қызметкерлердің арасындағы жанып кету синдромының алдын алуда» паллиативті көмек көрсетін мейірбикелер
4. науқастарға жүйелі көмек беру медециналық, психологиялық, әлеуметтік және тағы басқа.)
5. науқастардың жақындарына оның туыстарына үй жағдайында медециналық күтім жасауды негізгі тәсілдерін үйрету..
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.):
- тақырыптың негізгі сұрақтарын қолданып, сабақты ми шабуылы және топтық – бағытталған оқыту әдістері бойынша жүргізу;
- кіші топтарда жұмыс істеу (2-3 адамнан құралған топтар операциялық блокта, таңу бөлмесіндегі инфекционды бақылау жұмысын талқылайды және осыны басқа топтарға презентация түрінде таныстырады).
- ситуациялық есептерді шешу
- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиет:
Негізгі:
1. http://www.oncology.kz/materials/120 Компоненты палиативной помощи и сестринского ухода
2. ru.wikipedia.org/wiki/Паллиативная_помощь
3. Паллиативная помощь: определение, содержание.
www.lvrach.ru/2012/06/15435451/
4. Паллиативная помощь - Hospiceday.ru
www.hospiceday.ru/index4.php
5.ru.wikipedia.org/wiki/Хоспис
6.www.lood.ru › ... › Реабилитация пациентов после лечения
7.www.who.int/cancer/palliative/ru/
Нормативты акты:
1. Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 1938 "Об утверждении перечня категорий населения, подлежащих паллиативной помощи и сестринскому уходу".
2. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 2011 года № 1343 «Об утверждении Правил оказания паллиативной помощи и сестринского ухода».
Қосымша:
1.Российская ассоциация паллиативной медицины http://www.palliamed.ru
2.Сестринское дело. Профессиональные дисциплины. Г.П.Котельников – М., 2007
3.Белая книга: стандарты и нормы хосписной и паллиативной помощи в Европе www.ejpc.eu.com
7. Бақылау ( сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.) :
ТестТЕР:
1. Әрдайымғы күтімнің негізгі мақсаттары көрсетіледі:
А) науқасты аурудан азаптану сезімінен және де басқа азаптаушы белгілерден жеңілдету
Б) науқастың дені сау болуы үшін
В) тек кана науқасқа психологиялық көмек
Г) барлық жауап дұрыс
Д) жауап жоқ
2. Дұрыс құрылған мейірбикелік диагноз:
а) өзгертілмейді
б) дәрігерлік диагноздың өзгертулері кезіндегі алмасулар
в) кейде алмасады
г) ешқашан алмаспайды
д) алмасады, науқастың қажеттілігі өзгерген кезде ғана
3. Мейірбикелік араласулар кейін науқастың жағдайы анық болуы мүмкін:
а) жағдайы бұрынғыдан жақсы
б) жағдайы бұрынғыдан төмен
в) өзгеріссіз
г) сәтті жағдайға өтуі мүмкін
д) барлық аталғандар дұрыс
4. Науқас ауруханада болған кезіндегі мейірбикелік диагноз:
а) бірнеше рет ауысуы мүмкін
б) ауыспайды
в) дәрігердің тағайындалуына байланысты ауысады
г) емнің басында бір рет қойылады
д) ем соңында қойылады
5. Мейірбикелік мәселелер 2 үлкен топқа бөлінеді:
а) үлкен және кіші
б) қазіргі және бастапқы
в) бастапқы және екіншісатылы
г) қазіргі және потенсиалды
д) потенциалды және бастапқы
6. Мейірбикелік процеске мына этаптан басқаларының барлығы кіреді:
а) науқасты тексеру және мейірбикелік диагноз
б) мейірбикелік араласулардың жоспары
в) мейірбикенің араласу шынайылығы
г) мейірбикелік аралаулардың әсер етуін бағалау
д) науқасты шығарған соң диспансерлік бақылау
7. Мейірбикелік араласушылықтың түрлері
а) өзара тәуелді
б) тәуелсіз
в) тәуелді
г) аталғандардың барлығы
д) жүйелілік
8. Мейірбике мынандай түзетулер енгізуі мүмкін
а) күтімнің мақсаты;
б)күтімнің жоспары;
в) тек мейірбикелік диагнозы;
г) емнің жоспары.
9. Онкологиялық аурулармен зардап шегетін науқастармен әңгімелесу кезінде сақ болуы қажет.:
А) науқасқа шынайы диагнозын хабарлау
Б) науқастың туыстарына талдау қорытындыларын телефон арқылы хабарлау
В) науқастардың қолына ауру тарихын, тексерулерді және талдау қорытындыларын беруге рұқсат етпеу
г) диагнозы бойынша әр-түрлі талдауларды және тексеру деректерімен науқастарды таныстыру
Д) ауыр науқастың тарихымен танысу
10. Емдік алдын –алуға мамандандырылған мекеме.
а) поликлиника;
б) динпансер
в)медециналық санитарлық бөлім;
г) жедел медециналық көмек көрсету станциясы.
Ситуациялық есеп
1. Науқас ес - түссіз жатыр, жедел медициналық көмек қажет, емдік іс-шараны кім жүргізеді?
2. Сережа 11 жаста,ол көрші мейірбикеге қаралды.Бүгін бала сабаққа бармады, себебі бірнеше күн бойы балада әлсіздік, тамағының ауруы субферильді температурасы бар Қарау кезінде терісі бозғылт, жұтқыншақ, бадамша безі гиперемияланған, аз уақытта байқалған. Науқастың мәселесін анықтап, жоспарлау,жүзеге асыру және өзінің араласуын бағалау..
3. Апат орнында болған науқас клиникалық өлім жағдайында аурухананың қабылдау бөліміне жеткізілді. Науқастың мәселесін анықтау. Жоспарлау, жүзеге асыру және өзінің іс әрекетін бағалау..
5-сабақ
1.Тақырыбы: Паллиативті көмек пен мейірбикелік күтім көрсетудің негізгі моделдері.
2.Мақсаты: Студенттерге ауыр науқастарға көмек көрсетудің моделдерін және мейірбикелік қызмет көрсету түрлерін үйрету.
3. Оқыту мақсаты:
Науқастың физиологиялық, психологиялық, әлеуметтік негізгі қажеттіліктерін білу.
Науқасқа паллиативті көмек көрсетудің кезеңдерін және әдістерін білу.;
Ауыр науқастарға мейірбикелік күтім жасаудың негізгі дағдыларын меңгеру.
4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:
1. Хосписте мейірбикелік қызметті ұйымдастырудың негізгі немен аяқталады?
2. Науқастың әлеуметтік қажеттілігі.
3. Науқастың физиологиялық қажеттілігі.
4. Науқастың психологиялық қажеттілігі.
5. Хосписте күндізгі жағдайда паллиативті көмек көрсету.
6. мамандандырылмаған мекемелерде паллиативті көмек көрсету қызметтері және түрлері.
5. Білім берудің және оқытудың әдістері (шағын топтар, пікірталас, жағдайлық есептер, жұптасып жұмыс істеу, презентациялар, кейс-стади және т.б.):
- тақырыптың негізгі сұрақтарын қолданып, сабақты ми шабуылы және топтық – бағытталған оқыту әдістері бойынша жүргізу;
- кіші топтарда жұмыс істеу (2-3 адамнан құралған топтар операциялық блокта, таңу бөлмесіндегі инфекционды бақылау жұмысын талқылайды және осыны басқа топтарға презентация түрінде таныстырады).
- ситуациялық есептерді шешу
- тақырыптың негізгі тесттерін шешу
6. Әдебиеттер:
Негізігі:
1. http://www.oncology.kz/materials/120 Компоненты палиативной помощи и сестринского ухода
2. ru.wikipedia.org/wiki/Паллиативная_помощь
3. Паллиативная помощь: определение, содержание.
www.lvrach.ru/2012/06/15435451/
4. Паллиативная помощь - Hospiceday.ru
www.hospiceday.ru/index4.php
5.ru.wikipedia.org/wiki/Хоспис
6.www.lood.ru › ... › Реабилитация пациентов после лечения
7.www.who.int/cancer/palliative/ru/
Нормативті акт:
1. Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 ноября 2009 года № 1938 "Об утверждении перечня категорий населения, подлежащих паллиативной помощи и сестринскому уходу".
2. Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 ноября 2011 года № 1343 «Об утверждении Правил оказания паллиативной помощи и сестринского ухода».
Қосымша:
1.Российская ассоциация паллиативной медицины http://www.palliamed.ru
2.Сестринское дело. Профессиональные дисциплины. Г.П.Котельников – М., 2007
3.Белая книга: стандарты и нормы хосписной и паллиативной помощи в Европе www.ejpc.eu.com
7. Бақылау ( сұрақтар, тесттер, есептер және т.б.) :
ТестТЕР:
1.Маслоу бойынша адамдардың физиологиялық қажеттілігі:
а) қауіп қатерден қашу
б) жұмыс істеу
в) бар
г) араласу
д) демалу
2. Автор, науқастың 14 фундаментальді қажеттілігін ұсынды:
а) В.Хендерсон
б) М.Ален
в) Н.Роупер
г) Д.Джонсон
д) К.Рой
3. В.Хендерсон бойынша мейірбикелік күтімнің моделі ... жылы құрылды:
а) 1976 г.
б) 1966 г.
в) 1960 г.
г) 1937 г.
д) 1988 г.
4. В.Хендерсон бойынша мейірбикелік күтім модельдерін акцентирлеуде назар аударылады:
а) адаптация деңгейі
б) физиологиялық қажеттілік
в) адамның өзінің денсаулығына деген жауапкершілігі
г) адам мейірбикелік қызметтің бір құрылымы
д) өзарақатынастық жүйені жүргізуде науқас жеке тұлға
5.Синтонды науқастар олар:
А) психожарақатты жағдайда ауыспалы көңіл күймен сипатталады
Б) жарақаттанушы жағдайға бейімделуі оңай
В) тұйық адамдар, қарым-қатынасқа мұқтаж адамдар
Г) сезімге әсер ететін психожарақатты жағдайдағы көңіл күйінің өзгеруімен сипатталады және оңай депрессияға түседі
Д) дұрыс бақыланбайтын аффект және дәрігер және оның туыстарымен келіспеушілікке алып келеді
6. Паллиативті ем бағдарламасы өзінің компоненттер тізбегіне қосады:
А) үйдегі көмек
Б) консультативтік көмек
В) күндізгі стационар.
Г) стационарлық ем
Д) барлық жауабы дұрыс
7.Оңалту –бұл:
А) аурудың өршімелі кезеңіндегі науқастың функционалдық мүмкіндік деңгейін максималды қалыпқа келтіру
Б) өлім халіндегі науқасқа паллиативті күтім кезеңінің белсенділігі
В) паллиативті күтім бойынша қызметтер, паллиативті күтім аймағының тәжірибелі мамандандырылған және дисциплинааралық топтардың жетекшілігімен пайдалануға беру.
Г) Күтім түрі, науқасқа күтім жасауға жанұя мүшелері уақытша босатылады;
Д) жауап жоқ
8. Мейірбикелік күтім бөлімшесіне бағыттау үшін қарсы көрсетілімдер:
А) туберкулездің белсенді формасы
Б) тері аурлары
В) жіті инфекциялық ауру
Г) барлық жауап дұрыс
Д) жауап жоқ
9. «Денсаулық» түсінігі ... мағынаны білдіреді.
А) жалпы физикалық, психикалық және әлеуметтік жағдайының жақсы болуы
Б) аурудың жойылуы
В) физикалық және материалды жағдайының жақсы болуы
Г) ішкі дүниесінің ыңғайлылығы және аурудың жоқтығы
Д аурудың алдын алу және салауатты өмір салты
10. Онкологиялық аурулармен зардап шегетін науқастармен әңгімелесу кезінде сақ болуы қажет.:
А) науқасқа шынайы диагнозын хабарлау
Б)науқастың туыстарына талдау қорытындыларын телефон арқылы хабарлау
В)науқастардың қолына ауру тарихын, тексерулерді және талдау қорытындыларын беруге рұқсат етпеу
г)диагнозы бойынша әр-түрлі талдауларды және тексеру деректерімен науқастарды таныстыру
Д) ауыр науқастың тарихымен танысу
Ситуациялық есеп
Достарыңызбен бөлісу: |