І Мазмұндық бөлім
Курстың мазмұны «Экология және биосфера» -экология ғылымының негізгі салалары. Қоршаған орта мен табиғат. Жергілікті жердің экологиясы, өсімдіктері, жануарлары. Қазақстанда кездесетін экологиялық проблемалар.
ІІ Нормативті бөлім. «Экология және биосфера» қолданбалы курс бағдарламасының мазмұны мен құрылымы:
№
|
Тараулар
|
Сағат саны
|
Оның ішінде
|
теориялық
|
практикалық
|
өзіндік жұмыс
|
топ-
серуен
|
І
|
Кіріспе
|
4
|
4
|
|
|
|
ІІ
|
Экология салалары
|
6
|
2
|
2
|
2
|
|
ІІІ
|
Экологиялық мәселелер
|
6
|
2
|
2
|
2
|
|
ІV
|
Табиғат заңы және қорғау шаралары
|
8
|
4
|
2
|
2
|
|
V
|
Табиғат пен үйлесімділік
|
8
|
3
|
2
|
1
|
2
|
ІІІ Білім мен біліктерге қойылатын талаптар.
Оқушылар білуге тиіс:
Экология ғылымының міндеттері мен мақсаттарын;
Экологиянын зерттеу әдістерін, экология салаларын;
Табиғат заңдылықтарын;
Экологиялық мәселелерді шешу жолдарын, тиімді әдістерін;
Жергілікті жер экологиясын салыстыру;адамның табиғаттағы маңыздылығын;
Мәліметтер жинау, қорытынды жасау;
Өсімдіктерді күту, өсіру жолдарын.
ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАР
№
|
Өтілетін тақырыптар
|
Сағат саны
|
Мерзімі
|
І Кіріспе
|
4
|
|
1
|
Экология нені зерттейді
|
1
|
|
2
|
Экология ғылымының қалыптасу кезеңдері мен құрылымы
|
1
|
|
3
|
Ғылыми- техникалық прогрестін қоршаған ортаға әсері.
|
1
|
|
4
|
Биосфера туралы түсінік
|
1
|
|
ІІ Экология салалары
|
8
|
|
5
|
Ауа, су, топырақ экологиясы
|
1
|
|
6
|
Атмосфераны ластайтын зиянды заттар
|
1
|
|
7
|
Су көздерін ластайтын заттар
|
1
|
|
8
|
Табиғат қорғаудың экологиялық негіздері
|
1
|
|
9
|
Өсімдік, жануарлар экологиясы
|
1
|
|
10
|
Қазақстанның дәрілік өсімдіктері
|
1
|
|
11
|
Практикалық жұмыс №1 «Жергілікті жердің өсімдіктері»
|
1
|
|
12
|
Практикалық жұмыс №2 «Гүл адам өмірінің сәні»
|
1
|
|
ІІІ Экологиялық мәселелер
|
6
|
|
13
|
Адам іс-әрекетінің қоршаған ортаға тигізетін әсерлері
|
1
|
|
14
|
Экологиялық апаттардың жалпы сипаты мен зардаптары
|
1
|
|
15
|
Қоршаған ортаны ластайтын заттар
|
1
|
|
16
|
Қорытынды сабақ. Тест жұмысы
|
1
|
|
17
|
Қазақстандағы экологиялық апат аймақтары
|
1
|
|
18
|
Арал, Балқаш, Каспий экологиясы
|
1
|
|
ІV Табиғат заңы және қорғау
|
8
|
|
19
|
Б.Комманердің биосфераның біртұтастық заңы
|
1
|
|
20
|
Табиғаттты тиімді пайдалану
|
1
|
|
21
|
Экологиялық сана, этика , мәдениет
|
1
|
|
22
|
Өзіндік жұмыс №2 «Экологиялық жоба»
|
1
|
|
23
|
Қызыл кітап және оның рөлі.
|
1
|
|
24
|
Қазақстанның ерекше қорғалатын аймақтары
|
1
|
|
25
|
Практикалық жұмыс №3 «Мен және қоршаған орта»
|
1
|
|
26
|
Қазақ халқының экологиялық тәрбиесі
|
1
|
|
V Табиғат пен үйлесімділік
|
8
|
|
27
|
Құстардың табиғаттағы, адам өміріндегі рөлі
|
1
|
|
28
|
Құстар әлемінде
|
1
|
|
29
|
Топсеруен «Туған өлкем табиғатың қандай көркем»
|
1
|
|
30
|
Топсеруен «Жергілікті жер өсімдіктері мен жануарлары»
|
1
|
|
31
|
Тіршіліктің тірегі сен – Жер Ана
|
1
|
|
32
|
Практикалық жұмыс №4»Жер- ортақ үйіміз»
|
1
|
|
33
|
Табиғаттағы үйлесімлділік заңдары
|
1
|
|
34
|
Қорытынды сабақ, тест жұмысы.
|
1
|
|
ПАЙДАЛАНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР:
Биология 11-сыныпқа арналған оқулық Р.Сәтімбеков, Р.Әлімқұлова, Ж.Шілдебаев. «Мектеп» баспасы 2015ж;
Табиғатым тағдырым. С.Байханов. Алматы «Қайнар» 1991ж;
Атмосфералық ауаны сақтау. Ғ.Сағымбаев, Алматы 1995ж;
Адам, табиғат, қоғам жүйесінде. Қ.О.Шайхислямова, И.Нұғманов;
Экология. ӘБейсенова, Ж.Шілдебаев. Экология. Мектеп. 2005ж;
Биолог анықтамалығы 2014ж №1,2,3,4,5,6.
БЕКІТЕМІН: КЕЛІСЕМІН: ӘК ОТЫРЫСЫНДА ҚАРАЛДЫ
Мектеп директоры Оқу ісінің меңгерушісі Хаттама № __________
________________ _______________ _________________
«_____» _____ 2015ж «_____» _____ 2015ж «_____» _____ 2015ж
Құрық орта мектеп- гимназиясы мемлекеттік мекемесінің биология пән мұғалімі С.Жаксигулованың
11 сыныпқа арналған «Экология және биосфера» қолданбалы курс сабағының жоспары
2015-2016 оқу жылы
БЕКІТЕМІН: КЕЛІСЕМІН: ӘК ОТЫРЫСЫНДА ҚАРАЛДЫ
Мектеп директоры Оқу ісінің меңгерушісі Хаттама № __________
________________ _______________ _________________
«_____» _____ 2015ж «_____» _____ 2015ж «_____» _____ 2015ж
Құрық орта мектеп- гимназиясы мемлекеттік мекемесінің биология пән мұғалімі С.Жаксигулованың
6 сыныпқа арналған «Жас биологтар» үйірмесінің
ж ұ м ы с ж о с п а р ы
2015-2016 оқу жылы
Түсінік хат
Жалпы білім беретін орта мектептерде жаратылыстану пәндерінің маңызы зор. Жаратылыстану пәндері баланың дүниетанымын кеңейтіп, ақыл-ойын дамытатын, білімін шыңдайтын, жан-жақты білім беретін пәндер жүйесі.
Мектеп оқушылары жаратылыстану пәндерімен бастауыш сыныпта танысып, жоғары сыныптарда толық білім алады. Атап айтсақ бастауыш сыныптағы дүниетану, математика пәндері, 5-сыныптағы жаратылыстану,
6- сыныпта биология, география пәндеріне жалғасады. Биология курсының
6-сыныбында өсімдіктер дүниесімен, 7- сыныпта жануарлар дүниесімен,
8-сыныпта адам ағзасымен танысады. 9,10,11-сыныптарда жалпы биология тірі ағзалардың тіршілігі туралы оқып біледі.
Мектеп оқушыларының биология пәніне қызығушылығы артатын кезі бұл 6-7 сыныпта оқу кезеңдерінде. Осы уақыттарда баланың пәнге деген қызығушылығын арттыра отырып, білім беру өте маңызды. Балалардың дүниетанымын арттырып, сабақтан тыс уақытын тиімді пайдалануда сыныптан тыс жұмыстар мен үйірмелердің маңызы зор.
Орта буын 6-сынып оқушыларына арналған «Жас биологтар» үйірмесінің мақсаты оқушылардың биология пәнінен білімдерін арттыру, практикалық жұмыстар жасау арқылы оқушылардың өз бетімен жұмыс жасау дағдысын дамыту. Биология пәнін экология пәнімен байланыстыра отырып, оқушыларды табиғатты қорғауға тәрбиелеу.
Сонымен қатар, бұл үйірменің оқушыларға болашақта биология саласы бойынша мамандық таңдауда, ғылыми жоба сайыстарына қатысып, шығармашылықпен жұмыс жасай білуде маңызы зор.
«Жас биологтар» үйірмесіне жылдық жүктеме- 204 сағат, аптасына 6 сағат. Оның 63 сағаты теориялық білім, 141 сағаты практикалық сабақ. Практикалық сабақтан өзіндік жұмысқа - 74 сағат, топсеруенге – 22 сағат берілді.
Үйірменің теориялық оқытылуы:
Табиғатты пайдалануда өнегелік және құқықтық принціпті сақтау, өзінің тұрғылықты жерінің табиғатын белсенді қорғауы, оқып үйренуге, табиғатты белгілі бір мөлшерде пайдалануды, экологиялық жауапкершіліксіздіктің кері әсері туралы идеяларды насихаттауды жаңа көзқарас негізінде қалыптастыру қажеттілігінен туындаған.
Үйірменің мақсаты:
Оқушылардың биологиялық, экологиялық білімдерін тереңдете отырып, оларды шығармашылықпен ойлауға, өз бетінше шешім қабылдауға, тәжірибе жасауға, қорытынды жасай білуге үйрету.
Үйірменің міндеті:
Оқушыларға биологиялық білім мен тәрбие беру проблемасын теориялық жағынан негіздеу;
Экологиялық тәрбие мен білім беруді жергілікті жердің табиғатын қорғау міндетімен ұштастыру;
Оқушы экологиялық білімін табиғатқа қамқорлық жасауға дағдыландыру жолдарын қарастыру;
Оқушылардың биологиялық білімін мектепті көгалдандыру жұмысына бағыттау;
Болашақ мамандық таңдауға ықпал ету;
Жергілікті жердің өсімдіктері мен жануарлары;
Жергілікті жер табиғатына қамқор болу:
Мектеп жылыжайында тәжірибелер жүргізу.
І Мазмұндық бөлім
Курстың мазмұны Қоршаған орта мен табиғат. Жергілікті жердің экологиясы, өсімдіктері, жануарлары. Өсімдіктердің мүшелері, олардың атқаратын қызметі, маңызы. Өсімдіктер әлемінің саналуандылығы, түрлері. Өсімдіктер әлемінің ғажайыптары.
ІІ Нормативті бөлім. «Жас биологтар» үйірмесі бағдарламасының мазмұны мен құрылымы:
Достарыңызбен бөлісу: |