Ландшафтық дизайн

Кесте 2 
. Декоративті ағаштармен бұталардың таксациялық көрсеткіштері
№ 
п/
п 
Ағаштардың 
атауы 
орта
ша 
биікті
гі , м 
Өмір 
сүру 
ұзақтығ
ы, лет 
желегінің 
пішіні 
Декоративті
лігі, балл 
1 
Кәдімгі 
қарағай- 
Сосна 
обыкновенн
ая – 
Pinus 
Silvestris 
20-30 350-400 
кең 
конусты 
5 
2 
Шренк 
шыршасы- 
Ель Шренка 
– 
Picea 
Schrenkiana 
25-30 250-300 
конус 
тәрізді 
5 
3 
Тікенекті 
шырша- 
Ель 
колючая, 
форма 
голубая – 
Picea 
Pungens 
20-30 400-600 
конус 
тәрізді
5 
4 
Виргиндік 
арша- 
Можжевель
ник 
Виргинский 
15-20 350-400 
жіңішке 
колоннал
ы 
5 
қолданылуы 
Жалғыз 
ағаш 
түрінде, 
аллея, 
топтап 
отырғызуларда 

– 
Juniperus 
Virginiana 
5 
күнбатыс 
туясы-Туя 
западная –
Thuja 
occidentalis 
12-30 
до 1000 
лет 
жіңішке 
колоннал
ы 
5 
6 
Қотыр 
қайыңБереза 
повислая – 
Betula 
Pendula 
10-15 60 
жұмыртқ
а 
тәріздес- 
конусты
5 
7 
Кәдімгі 
емен-Дуб 
черешчатый 
– 
Quercus 
Robur 
25-30 400-500 
шатыр 
тәрізді 
5 
8 
Шынар 
жапырақты 
үйеңкі- 
Клен 
остролистны
й – 
Acer 
Platanoides 
20-30 300 
кеңдомал
ақ 
5 
9 
ұсақ 
жапырақты 
Жөке Липа 
мелколистна
я –
Tilia cordata 
15-20 400-500 
шатыр 
тәрізді 
5 
10 
Кәдімгі 
шаған
Ясень 
обыкновенн
ый –
Fraxinus 
20-25 300 
домалақ 
5 

excelsior 
11 
жылтыр 
шегіршін 
Вяз гладкий 
– 
Ulmus laevis 
20-25 200-300 кең сопақ 5 
12 
Атбас 
талшын-
Каштан 
конский –
Aesculus 
hippocastanu
m 
15-20 150 
шатыр 
тәрізді 
5 
13 
Скумпия
Скумпия 
обыкновенн
ая – 
Cotinus 
Coggygria 
5 
50 
шатыр 
тәрізді 
5 
14 
Иілік сумах- 
Сумах 
дубильный –
Rhus coriaria 
2-4 
50 
шатыр 
тәрізді 
5 
15 
Кәдімгі 
мойыл- 
Черемуха 
обыкновенн
ая – 
Padus 
Racemosa 
5-10 
70 
кең 
5 
16 
Кәдімгі 
шетен 
Рябина 
обыкновенн
ая –
Sorbus 
aucuparia 
10 
50 
жұмыртқ
а тәрізді 
5 
17 
Европа 
қабыржығы 
5-6 
30 
шашыраң
қы 
5 

Бересклет 
европейский 
– 
Euonymus 
europaea 
18 
Кәдімгі 
жұпаргүл 
Сирень 
обыкновенн
ая –
Syringa 
vulgaris 
10-15 150 
шашыраң
қы 
5 
19 
Кәдімгі 
шәңкіш 
Калина 
обыкновенн
ая – 
Viburnum 
opulus 
3 
50 
шашыраң
қы 
5 
20 
Чубушник 
венечный – 
Philadelphus 
coronarius 
2-3 
20 
шашыраң
қы 
5 
21 
Ақ қараған 
Акация 
белая –
Robinia 
pseudacacia 
10-15 50 
домалақ 
5 
22 
Кәдімгі 
бөріқарақат 
Барбарис 
обыкновенн
ый – 
Berberis 
vulgaris 
2-3 
30 
шатыр 
тәрізді 
5 
23 
тата ұщқаты 
Жимолость 
татарская –
Lonicera 
2-3 
30 
шашыраң
қы 
5 

tatarica 
24 
Қар жеміс 
Снежноягод
ник белый – 
Symphoricar
pos albus 
2 
30 
домалақ 
5 
25 
орта 
форзиция 
Форзиция 
средняя –
Forsythia
intermedia 
3 
50 
шашыраң
қы 
5 

Кесте3 
Ғимараттан отырғызылу қашықтығы 
Ғимараттар 
өсімдік осіне жақын орналасқанда 
м 
ағаштар 
бұталар 
Ғимараттың 
сыртқы 
қабырғасынан 
5 
1,5 
Тротуардың, 
жолдардың 
аллеялардың шетінен 
0,7 
0,5 
Машина 
жолынан, 
обочинадан, 
қазылған 
канавалардың шетінен 
2 
1 
террассадан, қия жерлерден. 1 
– 
Жер асты коммуникациясынан: 
-
Газ 
ққұбырларымен, 
канализациядан 
1,5 
– 
жылу 
құбырларынан, 
жылу жүйесінен 
2 
1 
-
Су 
құбырларынан, 
дренаждан 
2 
– 
-
Байланыс кабелінен 
2 
0,7 
Кесте 4
Шұңқырлармен траншеялардың өлшемдері 
Отырғызу түрлері 
Өсімдік 
жасы 
(жыл) 
котлован 
сипаты 
Топырақ түрлері 
Суглинок, супесь, 
подзолистые,
торфяные 
Песок сыпучий, 
тяжелая 
глина, 
торф 
Бесплодная 
(в 
городской 
застройке) 
котлован өлшемі,м 
ені 
тереңдігі ені 
тереңдігі ені 
тереңдігі 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
I. ағаштар 
жеке 
ағаштарға, 
тік 
сызық бойымен, топтап 
өсіру 
10м-ге 
дейін 
шұңқыр 
0,8 
0,7 
1,0 
1,0 
1,2 
1,0 

жеке 
ағаштарға, 
тік 
сызық бойымен, топтап 
өсіру
20 
ж 
дейін 
шұңқыр 
3,0-4,0 1,5 
3,0-4,0 1,5 
4,0-4,5 1,5 
IIбұталар 
жеке экземплярлар мен топтар 
биік өсетіндер 
3-5 
шұңқыр 
0,7 
0,7 
0,8 
0,8 
0,8 
0,8 
аласбойлы ағаштар 
3-5 
шұңқыр 
0,5 
0,6 
0,7 
0,7 
0,8 
0,8 
тірі қоршаулар: 
бірқатарлы 
3-5 
Траншея 0,5 
0,6 
0,7 
0,7 
0,8 
0,8 
екіқатарлы 
3-5 
Траншея 0,7 
0,6 
0,9 
0,7 
1,0 
0,8 
III. көпжылдық гүденуші 
ағаштар 
2-3 
шұңқыр 
0,3 
0,6 
0,4 
0,7 
0,5 
0,7 

кесте 8. 
Отырғызу материалының құнының ведомосі 
«Лесной питомник»АҚ прейскуранты бойынша 
№
№
п/п
Ағаш түрлері 
Би
ікті
гі, м
топы
ра
қ 
көле
м
і 
(ком
) 
С
аны
,д
ана
ба
ға
сы
м
ы
ң,т
еңг
е 
құн
ы
м
ы
ң,
. 
те
нг
е 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
Қылқанды ағаш түрлері 
1 
Кәдімгі қарағай 
1,2-2 
0,4 
× 
0,5 
34 
15,0 510.0 
2 
Шренк шыршасы 
1-2 
0,4 
× 
0,5 
26 
10,0 260,0 
3 
Тікенекті шырша 
до 2 
0,6 
× 
0,7 
6 
25,0 150,0 
4 
Виргиндік арша 
1,5м 
0,4 
× 
0,5 
29 
7,0 
203,0 
5 
Батыс туясы 
1м 
0,3 
× 
0,4 
48 
3,0 
144,0 
Барлығы:_1267_Жапырақты_ағаш-_бұта_түрлері'>Барлығы:
1267 
Жапырақты ағаш- бұта түрлері
6 
Қотыр қайың 
3-4 
0,7 
× 
0,8 
60 
10 
600 
7 
кәдімгі емен 
3-4 
0,6 
× 
0,7 
7 
10 
70 
8 
Шынар жапырақты
3-4 
0,6 
× 
0,7 
39 
5 
195 
9 
ұсақ жапырақты жөке
3-4 
0,6 
× 
0,7 
7 
5 
35 
10 Кәдімгі шаған 
2м 
0,3 
× 
0,4 
8 
3 
24 
11 Жылтыр шегіршін 
>3 
0,6 
× 
0,7 
27 
5 
135 
12 Атбасталшын 
до 2 
0,3 
× 
0,4 
3 
3 
9 

13 Кәдімгі скумпия 
>3 
0,6 
× 
0,7 
11 
5 
55 
14 Иілік сумах
2-3 
0,4 
× 
0,5 
9 
3 
27 
15 Кәдімгі мойыл 
2 
0,3 
× 
0,4 
1 
2 
2 
16 Кәдімгі шетен 
– 
– 
23 
3 
69 
17 Европа қабыржығы 
– 
– 
9 
1 
9 
18 Кәдімгі жұпаргүл 
0,5-1 
0,3 
×0,3 
9 
2 
18 
19 Кәдімгі шәңкіш 
– 
– 
10 
3 
30 
20 Чубушник
– 
– 
9 
2 
12 
21 Ақ қараған 
2 
0,3 
× 
0,4 
7 
2 
20 
22 кәдімгі бөріқарақат 
0,5 
0,3 
× 
0,4 
10 
3 
30 
23 Татар ұшқаты 
0,5-1 
0,3 
×0,3 
9 
1 
9 
24 Қар жеміс 
– 
– 
9 
1 
9 
25 орта форзиция 
– 
– 
13 
3 
39 
Барлығы:
1397 
Жиынтығы 
шығын25% 
Барлық сомасы 
2664 
666 
3330 
 
Бақ зоналары 
Аумақты дайындау 
 
Көшет материалдарының негізгі түрлері, МЕСТ-ы мен 
өсіріп алу көздері. 
Қаланы көгалдандыруға - көшет материалдарын алудың 
басты көздеріне - сәнді ағаш өсіретін көшеттіліктер жатады. 
Қосымша қала шетіндегі екпе ормандар, орман алқа ағаштары, 
бақ және басқа да қалалық алқа ағаштарындағы - ағаш шоғырын 
сиретуден алған көшеттер жатқызылады. Сонымен бірге сол 
жерде өсіп тұрған және құрылысқа кедергі келтіретін ағаштарды 
және орман көшеттіліктерін пайдаланамыз. 
Қалалық көгалдандыруға келесі стандартты көшеттер 
пайдаланылады:

1.Стандартты бұталы тікпелер 3-5жаста, ашық тамыр 
жүйесімен көктемде немесе күзде отырғызылады. Қалалық 
бақтарға, саябақтарға, тұрғын үйлерге топтап, жекелеп немесе 
қоршау ретінде пайдаланылады. 
2. Бұталар мектеп бөлімінде ұзақ өсірілген 6-10 жаста, 
жабық тамыр жүйесімен жылдың кез-келген уақытында арнайы 
агротехникалық талаптарды сақтап отырғызуға болады. Бұларды 
жекелеп немесе шағын топтап отырғызуға жарамды. 
3. Тікпе ағаштар 6-8-11 жастағылар (6-8 жастағысы тез 
өсетін ағаш түрлері, 9-11 жастағысы баяу өсетін ағаш түрлері) 
ашық тамыр жүйесімен көктемде және күзде отырғызылса, ал 
жеміс ағаштары, қайың, емен және қылқанды ағаштар 
топырағымен бірге отырғызылады. Бұлар да орман саябағы, бақ, 
саябақ және тұрғын үй маңына топтап, шоғырландырылып 
отырғызылады.
4. 12-16 жастағы үлкен ағаштар (12-14 жаста тез өсетін 
түрлер, 15-16 жаста баяу өсетін ағаш түрлері) топырағымен бірге 
агротехникалық талаптарды сақтап, жыл бойы отырғызылады. 
Бұл көшеттер шағын ауданды көгалдандыруға, шағын саябақ пен 
бақ құруға, аллея және топтар құруға пайдаланылады. 
5. Ұзақ мерзімде өсіруге арналған өте үлкен ағаштар 17-20, 
21-25, 26-30 жастағылар. Бұл көшеттер топырағымен бірге 
агротехникалық талаптарды сақтап, жыл бойы отырғызылады. 
Қалалық көгалдандыруда кез-келген зерзатта композиция 
ұйымдастыруға, әсіресе көшелер мен бульварларды және шағын 
саябақтарды көгалдандыруға пайдаланылады. Мақсаты жылдам 
сәндік пейзаж ұйымдастыру. 
6. Әр түрлі формадағы экзотикалық және ерекше бағалы 
сәндік қасиеті жоғары ағаштар мен бұталар. Бұлар топырағымен 
бірге жоғары агротехникалық талаптарды сақтап, жыл бойы 
отырғызылады. 
Көгалдандыру 
жұмысына 
пайдаланылатын 
көшет 
материалдары, стандарттық сапалық талаптарға сай болуы керек. 
Іріктеліп алынған көшет материалдарының тамыр жүйесі дұрыс 
қалыптасқан, діңі түзу, қалыпты бөрікбасты және бұтақтары 
сынбаған болуы керек.

жүктеу/скачать 5,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: