Негіз сөз дегеніміз – туынды сөзді жасауға негіз болатын лексикалық мағыналы сөз.
Туынды сөздің негіз сөзінің қызметін негізгі түбір сөз де, біріккен сөз де, қысқарған сөз де атқара береді. Мысалы, егінші, өнімсіз, білімпаз, сәнқойлық, белбеусіз, колхоздас деген сөздерге егін, өнім, білім, сәнқой, белбеу, колхоз деген туынды және күрделі сөздер негіз болған.
Туынды түбір сөз бен негіз сөздің мағына байланыстылығы сөзжасамдық ұяда анық көрінеді. Сөзжасамдық ұяға бір негізгі түбірден өрбіген толып жатқан туынды түбірлер жатады. Мысалы, бас сөзінен 137 туынды түбір жасалып, ол туынды түбірлердің бәрінің мағынасы бас сөзімен тікелей байланысты болады екен.
Синтетикалық тәсілдегі екінші тұлға, екінші тілдік бірлік – сөзжасамдық жұрнақ.
Синтетикалық сөзжасамда сөзжасамдық жұрнақ негізгі мүше болып саналады. Оның қатысынсыз синтетикалық тәсіл арқылы ешбір туынды түбір жасалмайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
