Лекция №1,2 Кіріспе. Тоңазытқыш машиналардың теориялық негіздері. Температура бағаналары
Дроссельді бу тоңазытқыш машинаның айналмасы
жүктеу/скачать 1,91 Mb.
|
Eşaeva toŋ lek
| 3. Дроссельді бу тоңазытқыш машинаның айналмасы
Ылғалды бу аймағында қарастырылған айналма қайтымды айналмаға жатады, бірақ оны іс жүзінде қолдану өте қиын. Оның себебі: детандерда алынған жұмыс сығымдағышта жұмсалған жұмыстан, әлдеқайда аз. Сұйықтардың меншікті көлемі будың меншікті көленмімен салыстырғанда жүздеген есе аз, сондықтан детандердің өте кішкене болуы керек, ал оны іс жүзінде орындау қиын. Детандерге тоңазытқыш зат сұйық күйінде түсетінін ұмытпайық. Бу тоңазытқыш машинаның айналмасын іс жүзінде жүзеге асыру үшін детандерді дроссельдік вентильмен алмастырады. Дроссельдік вентильдің құрылысы өте қарапайым және ол жұмыста өте сенімді. Осындай айналманың схемасы 19- суретте келтірілген. 19 – сурет. Дроссельді бу тоңазытқыш машинаның принциптік схемасы және Т-S диаграммасы Детандерде дроссельмен алмастыру мынадай өзгерістер енгізеді: а) дроссельдеу процесі қайтымсыз процесс болғандықтан одан ешқандай жұмыс алынбайды. Детандерда алынатын жұмысты жоғалтамыз: ол lд=4-3-0-4=5-4 –а-б ауданына тең; б) дроссельдеу үрдісі (3-5 үрдісі). Егер детандерлі айналмада суық өндірімі 1-4-а-в ауданға тең болса, дроссельді айналмада ол 1-5-б-в ауданына тең. Детандерда алынбаған жұмыс жылу түрінде дроссельде тоңазытқыш затқа келтіріледі де, оның бір бөлігі буға (4-5 үрдісі) айналады. Ал бұл бу суытылатын денеден жылу алмайды. Сондықтан айналманың суық өндірімі Δq0=5-4-а-б ауданға кемиді. Сонымен детандерді дроссельге ауыстыру нәтижесінде айналманың суық өндірімі азайып жұмысы көбейеді. Дроссельді айналманың суық өндірімділігі:
Детандерлі айналманың тоңазыту коэффициенті: ; (2.36) Детандерді дроссельмен ауыстырғанда пайда болатын шығындары 4-3-0-4 ауданына байланысты екендігін байқауға болады. Ал бұл аудан тоңазытқыш заттардың қасиеттеріне, сұйықтар доғасына, булану жылуына байланысты (20-сурет). 20 - сурет. Дроссельдеу үрдісінің Т-S диаграммасы Тоңазытқыш заттың жылу сйымдылығы аз болып, булану жылуы көп болса, дроссельдік шығындар аз болады. Мысалы R-12-мен салыстырғанда аммиакта (NH3) дроссельдік шығындар аз, СО2- де дроссельдік шығындар өте төмен. Сонымен қатар дроссельдік шығындар тоңазытқыш машинаның жұмыс істейтін температура айырымына да байланысты (Тк-Т0). Температура айырымы аз болса, дроссельдік шығындар да болады. Бір сатылы тоңазытқыш машиналар суытылатын денені қоршаған ортаның температурасынан -300C дейін суытуға қолданылады. Қолданылатын тоңазытқыш затқа байланысты олар амиакты, фреонды немесе ауалы болып бөлінеді. Тоңазытқыш машиналардың схемасы мен айналмаларын қарастырумен бірге, айналманың жылулық есептелуін де қарастырамыз. Жылулық есептеу тоңазытқыш заттың кез-келген параметрлерін, жылу тоңазытқыш заттың мөлшерін, оның құрамын, айналмада жұмсалған жұмыс мөлшерін т.б. тоңазытқыш машинаны жобалауға қажет деректерді анықтауға мүмкіндік береді. Жылулық есептеу жылу алмастырғыш аппараттың жылу жүгін, сығымдағыштың негізгі параметрлерін анықтап, оларды іріктеп алуға немесе жобалауға мүмкіндік береді. Жылулық есептеуде тоңазытқыш затқа, онда болатын май қоспаларының әсерін, аппараттар мен құбырлардың кедергілерін есепке алмаймыз. Кез-келген айналманы жылулық есептеу үшін мынадай алғашқы деректер керек. - суық өнідірілімдігі; - суытылатын дененің температурасы; - қоршаған ортаның температурасы. Осы алғашқы деректерге сүйене отырып, тоңазытқыш заттың қасиеттеріне, тоңазытқыш машинаның схемасына, оның жұмыс істеу режиміне және т.б. байланысты мына қосымша деректерді қабылдаймыз. а) тоңазытқыш заттың қайнау температурасы (То). Тікелей суытқанда тоңазытқыш заттың қайнау температурасы камерадағы ауаның температурасына байланысты қабылдайды. Фреонды машиналар үшін фреонның қайнау температурасын камерадағы ауаның температурасынан (12÷15) °С төмен етіп алады.
мұндағы: Тw1- судың шықтандырғышға кіру кезіндегі температурасы; ΔTw= (2-8) °С – шықтандырғыштың құрылымына байланысты. Егер шықтандырғыш ауамен суытылатын болса, фреонды машиналар үшін: (2.50) Аммиакты машиналар үшін: (2.51) Ауамен суытылатын шықтандырғышта ауа ΔTw = (5-6) °С градусқа жылыйды. в) сығымдағыш сорып алатын тоңазытқыш зат буының Тс.а. температурасы. Бір сатылы аммиакты қысатын сығымдағышта, екі сатылы аммиакты машинаның жоғарғы сатысының сығымдағышы алдындағы температура:
Аммиакты машинада арнайы суытатын жылу алмастырғыш болмаса, сұйылу қысымындағы қаныққан сұйықтың температурасын қайнау температурасына тең деп қабылдайды. Фреонды машинада сұйық тоңазытқыш заттың дроссельдеу алдындағы температрасын регнеративті жылу алмастырғыштың жылу тепе-теңдігінен анықтайды. жүктеу/скачать 1,91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|