Бір сатылы аммиакты тоңазытқыш машинасы

Жоғарыда келтірілген мәліметтер бойынша температура айырымдарын қабылдап, керекті (Т₀,Т_с,Т_са,Т_ас) температураларды анықтаймыз. Берілген және қабылданған деректерге сүйене отырып, айналманы Т-S, lg P-i диаграммаға түсіреміз. Бір сатылы аммиакты машинаның схемасы және оның айналмасы Т-S және lg P-i диаграммаларда келтірілген (26- сурет).

Айналманы диаграммаға түсіру үшін схемада келтірілген өзекті нүктелерде тоңазытқыш заттың параметрлерін білу қажет. Оларды былай анықтаймыз:

1. Т-S диаграммада Т₀ изотермиясын анықтамыз. Ол ылғалды бу аймағында көлденең түзу болады. Ылғалды бу аймағында таза сұйықтар үшін қайнау температурасы мен қайнау қысымы бір деңгейде жатады. Сондықтан координата осінен қайнау қысымын (Р₀) анықтаймыз.

2. Тоңазытқыш заттың сұйылу температурасы: Т_k=T_о.+ΔТ. Ылғалды бу аймағында сұйылу температурасы арқылы сұйылу қысымын (Р_к) анықтаймыз.

3. 1- нүкте – тоңазытқыш заттың буландырғыштан шыққан күйі. Ол- қаныққан құрғақ бу. Параметрі: Р₀- қаныққан бу. Осы екі параметрі арқылы 1-нүктені диаграммаға түсіреміз.

4. 1' нүкте – тоңазытқыш заттың буының сығымдағыш сорып алардағы күйі. Оның параметрлері:
_.+ΔТ (2.55)
Осы параметрлер бойынша 1'- нүктені диаграммаға түсіреміз.

5. 2-нүкте – тоңазытқыш заттың сығымдағыштан шыққан күйі. Ол сығымдағышта Р₀–ден Р_к–ға дейін қысылады. Параметрлері: Р_к -1'-2- адиабаталы қысу процессі. Адиабата мен Р_к изобараның қиылысқан нүктесі.

6. 3-нүкте –тоңазытқыш заттың шықтандырғышта суытылып, қаныққан сұйыққа айналып, шығардағы күйі. Параметрлері: Р_к, қаныққан сұйық.

7. 4-нүкте тоңазытқыш заттың арнайы жылуалмастырғышта аса суытылып шыққан күйі. Параметрлері: Р_кТ₄=Т _w1+ΔT.

8. 5-нүкте – тоңазытқыш заттың Р_к- ден Р_о- ге дейін дросселденген күйі. Параметрлері: Р₀, 4-нүктеден түсірген изоэнтальпия. Дроссельдеу процессінде энтальпия өзгермейді, сондықтан ол процесс i=const сызығымен жүреді. Осы сызықтың Р₀- қысыммен қиылысқан нүктесі 5-нүкте болып табылады.

Сонымен барлық өзекті нүктелерді диаграммаға түсіріп, оларды өзара қосып бір сатылы аммиакты тоңазытқыш машинаның айналмасын аламыз. Айналма 27- суретте T-S диаграммада (б) және lgP-i диаграммада (в) келтірілген.

Енді диаграммадан тоңазытқыш зат қандай күйде болса да, оның кез-келген параметрін анықтауға болады. Тоңазытқыш заттың өзекті нүктелердегі параметрлерін алдын-ала кестеге түсірген жөн. Содан соң, айналманың негізгі сипаттамаларын анықтауға болады.

1. 
   Меншікті массалық суық өнімділігі
   

26- сурет. Бір сатылы аммиакты тоңазытқыш машинаның схемасы және Т-S пен lg P-i диаграммалары: I-сығымдағыш; II-конденсатор; III- арнайы жылуалмастырғыш; IV- дроссельдік вентиль; V- сұйық бөлгіш;

VI-буландырғыш.

2. 
   Меншікті көлемді суық өнімділігі
   

3. 
   Тоңазытқыш заттың жалпы мөлшері
   

4. 
   Сығымдағыштың сорып алатын будың көлемі
   

мұндағы: - сорып алатын будың меншікті көлемі.

5. 
   Сығымдағыштың сызған көлемі
   

немесе

мұндағы: λ-сығымдағыштың беру коэффициенті. Сығымдағыштың беру коэффициенті сығымдағыштың қысу дәрежесіне байланысты анықталады.

6. 
   Бір кг тоңазытқыш затты қысуға жұмсалған адиабаталық жұмыс
   

7. 
   Сығымдағышта жұмсалған адиабаталық қуат:
   

8. 
   Шықтандырғышқа түсетін жылулық салмақ (шықтандырғыштан суға берілген жылу)
   

9. 
   Арнайы қойылған жылу алмастырғыш аппаратына түсетін жылулық салмақ
   

10. 
    Айналманың тоңазыту коэффициенті