Лекция 30cағат Практикалық сабақ 15 сағат ожсөж- 45 сағат CӨЖ 45 сағат Емтихан 4 семестрде


-15 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары



бет4/9
Дата01.06.2017
өлшемі1,92 Mb.
#17480
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9

2. 8.2 8-15 апталардағы тақырыптар бойынша тексеру сұрақтары
1 Топырақ балдырларының жылдық өнімділік көлемі?

50-1500 кг/га

1500-1600 кг/га

2000-3000 кг/га

40-45 кг/га

. 2.Топырақта кездесетін балдырлардың түр саны?

2000

3000


1500

2500


3. ТМД-да кездесетін топырақ балдырларының түр саны?

1500


2000

3000


1000

4. Жоғары сатыдағы өсімдіктерге әркез жақын тұратын балдырлар?

Жасыл

Сары-жасыл



Диатомды

Көк-жасыл

5. Жасыл балдырларда қор заты ретінде не жинақталады?

Крахмал


Липидтер

Майлар


Целлюлоза

6. Жасыл балдырлардың клетка қабығы неден тұрады?

Целлюлоза

Хитин


Кутикула

Әкті заттар

7. Пішіні дөңгелек, орақ тәрізді келетін жасыл балдырлар түрлері?

Бір клеткалы

Жіп тәрізді

Талшықты бір клеткалы

Таяқша тәрізді

8.Бір клеткалы жасыл балдырлар туысы?

Chlorococcales

Chlamydomonadales

Ulotrichales

Nostoc


9. Талшықты бір клеткалы жасыл балдырлар туысы?

Chlamydomonadales

Ulotrichales

Nostoc


Chlorococcales

10. Жіп тәрізді жасыл балдырлар туысы?

Ulotrichales

Chlamydomonadales

Nostoc

Chlorococcales



11.Xanthophyta қандай балдырлар?

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Диатомды балдырлар

Жасыл балдырлар

12. Қор заттары ретінде сары-жасыл балдырларда жинақталады?

Липидтер

Крахмал


Целлюлоза

Майлар


13. Палеонтологияда шөгінділердің жасын анықтауға мүмкіндік беретін балдырлар?

Диатомды балдырлар

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Жасыл балдырлар

14. Қандай балдырлар диатомит тау жынысын түзеді?

Диатомды балдырлар

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Жасыл балдырлар


15. Топырақ туралы түсінік қашан қалыптасып, дамыды?

XIX ғ. 80 жж

XIX ғ. 50жж


XX ғ. басы
XX ғ. аяғы

16.Топырақтану ғылымының дамуына зор үлес қосқан В.В. Докучаевтың еңбегі?

«Орыс қара топырағы»

«Жер қабаттары туралы»

«Ауыл шаруашылығы туралы»

«Орман туралы оқулар»

17 «Топырақтану» журналы қай жылдан бастап шыға бастады?

1899 ж.


1888 ж.

1900 ж.


1896 ж.

18. Қай жылы топырақ зерттеу комиссиясы «Топырақтану ғылыми-зерттеу институты» болып қайта құрылды?

1913 ж.

1917 ж.


1909 ж.

1920 ж.


19. Құнарлы қара топырақтағы бактериялар саны?

1 млрд.


1 млн.

100 млн.


100 млрд.

20Микробиолог Н.А. Красильниковтың есебі бойынша құнарлы топырақтың 1 гектарындағы тірі бактериялар салмақ мөлшері?

5-7 тонна.

10-15 тонна

1 тонна

15-20 тонна



21. «Сәулелі саңырауқұлақтарға» жататындар?

Актиниомицеттер

Базидиомицеттер

Зигомицеттер

Аскомицеттер

22. 1 грамм топырақта кездесетін қарапайым жәндіктер саны?

1-1,5 млн.

3-4 млн.


500-700 мың

2-5 млн.


23. Тек оттегі бар жерде өмір сүретін бактериялар

Аэробты


Анаэробты

Факультативті

Стериохитті

24Тек оттегі жоқ жерде өмір сүретін бактериялар

Анаэробты

Факультативті

Стериохитті

Аэробты


25Ауа бар жерде де, ауа жоқ жерде де өмір сүре беретін бактериялар?

Факультативті

Анаэробты

Стериохитті

Аэробты

26. Шар тәрізді бактериялар?



Коккалар

Бацилла


Сперилла

Спериохиттер

27. Таяқша тәрізді бактериялар?

Бацилла


Сперилла

Спериохиттер

Коккалар

28. Иілген бактериялар?

Сперилла

Спериохиттер

Коккалар

Бацилла


29. Күшті иілген бактериялар?

Спериохиттер

Коккалар

Бацилла


Сперилла

30. Қоректену тәсіліне қарай бактериялар қалай бөлінеді?

Автотрофтылар және гетеротрофтылар

Фотоавтотрофтылар және гетеротрофтылар

Фотоавтотрофтылар және автотрофтылар

Автотрофтылар және анаэробтылар

31. Күн энергиясын пайдаланатын бактериялар?

Фотоавтотрофтылар

Хемоавтотрофтылар

Гетеротрофтылар

Анаэробты

32. Минералды қосылыстар тотыққан кезде түзілетін энергияны пайдаланатын бактериялар?

Хемоавтотрофтылар

Фотоавтотрофтылар

Гетеротрофтылар

Анаэробты

33. Фотосинтездеуші бактериялардың түсі?

Жасыл


Сары

Қызыл


Ақ

34. Бактериялар фотосинтез кезінде оттегіні сыртқы ортаға ....

Бөлмейді

Бөледі


Аз бөледі

Көп бөледі

35. Beggiatoa туысы қандай бактериялар?

Күкірт бактериялар

Темір бактериялар

Фосфор бактериялар

Азот бактериялар

36. Thiobacillus туысы қандай бактериялар?

Күкірт бактериялар

Темір бактериялар

Фосфор бактериялар

Азот бактериялар

37. Жіп тәрізді темір бактериялар?

Crenothrix

Beggiatoa

Thiobacillus

Nitrosomanas

38. Марганец тұздарын тотықтыратын бактериялар?

Leptothrix

Crenothrix

Beggiatoa

Thiobacillus

39. Бір клеткалы темір бактериялар?

Calionella

Beggiatoa

Thiobacillus

Leptothrix

40. Виноградский Clostridium pasteranium бактериясын қашан ашты?

1893 ж.

1890 ж.


1895 ж.

1898 ж.


41. 1 г. топырақта кездесетін актиномицеттер саны?

15-36 млн.

1-14 млн.

40-60 млн.

1-2 млрд.

42. 1 гектар жерде кездесетін актиномицеттердің салмақ мөлшері?

500-700 кг.

100 кг.


900-1000 кг.

400-500 кг.

43. 1 г. топырақта кездесетін саңырауқұлақтар саны?

8000-1000000

1000-7000

1.5 млн. – 2 млн.

10 мллн.

44. Жоғары сатыдағы өсімдіктермен байланысына қарай саңырауқұлақтарды неше экологиялық топқа бөлуге болады?

5

2

6



4

45. Зигомицеттер класында қанша түр бар?

500

600


400

700


46. Mortierella ramanniana саңырауқұлағы қайда тіршілік етеді?

Орман топырағында

Таулы жерлерде

Суқоймаларда

Мұхиттарда

47. 1 гектар топырақтағы саңырауқұлақтардың салмақ мөлшері?

1-1.5 т.

0.5-1 т.


1.5-2 т.

2-2.5 т.


48. Зигомицеттер класындағы жәндіктердің паразиттерін атаңыз?

Энтомофторлы

Эндогонды

Мукор тәрізділер

Зоопагтылар

49. Аскомицеттер класының түр саны?

30 мың

35 мың


25 мың

50мың


50. Peziza, Sordaria туыстарының саңырауқұлақтары қай класқа жатады?

Аскомицеттер

Базидиомицеттер

Миксомицеттер

Актиномицеттер

51. «Топырақтың гүлденуін» түзетін ағзалар?

Балдырлар

Бактериялар

Саңырауқұлақтар

Қарапайымдылар

52. Топырақ балдырларының 1 грамм топырақтағы клеткалар саны?

5 мың – 1.5 млн.

1 мың – 4 мың.

2-3 млн.


10 млн.

53. Топырақ балдырларының жылдық өнімділік көлемі?

50-1500 кг/га

1500-1600 кг/га

2000-3000 кг/га

40-45 кг/га

54. Топырақта кездесетін балдырлардың түр саны?

2000


3000

1500


2500

55. ТМД-да кездесетін топырақ балдырларының түр саны?

1500

2000


3000

1000


56. Жоғары сатыдағы өсімдіктерге әркез жақын тұратын балдырлар?

Жасыл


Сары-жасыл

Диатомды


Көк-жасыл

57. Жасыл балдырларда қор заты ретінде не жинақталады?

Крахмал

Липидтер


Майлар

Целлюлоза

58. Жасыл балдырлардың клетка қабығы неден тұрады?

Целлюлоза

Хитин

Кутикула


Әкті заттар

59. Пішіні дөңгелек, орақ тәрізді келетін жасыл балдырлар түрлері?

Бір клеткалы

Жіп тәрізді

Талшықты бір клеткалы

Таяқша тәрізді

60. Бір клеткалы жасыл балдырлар туысы?

Chlorococcales

Chlamydomonadales

Ulotrichales

Nostoc

61. Талшықты бір клеткалы жасыл балдырлар туысы?



Chlamydomonadales

Ulotrichales

Nostoc

Chlorococcales



62. Жіп тәрізді жасыл балдырлар туысы?

Ulotrichales

Chlamydomonadales

Nostoc


Chlorococcales

63.Xanthophyta қандай балдырлар?

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Диатомды балдырлар

Жасыл балдырлар

64. Қор заттары ретінде сары-жасыл балдырларда жинақталады?

Липидтер


Крахмал

Целлюлоза

Майлар

52. Палеонтологияда шөгінділердің жасын анықтауға мүмкіндік беретін балдырлар?



Диатомды балдырлар

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Жасыл балдырлар

65. Қандай балдырлар диатомит тау жынысын түзеді?

Диатомды балдырлар

Сары-жасыл балдырлар

Көк-жасыл балдырлар

Жасыл балдырлар
3. Пән бойыншатапсырмаларды орындау және тапсыру графигі




Жұмыс түрлері

Тапсырманың мақсаты, мазмұны

Әдебиеттер

Тапсырманың орындалуы

мезгілі


Баллдар

Бақылау түрі

1

Жеке тұсау кесер жұмысы

Сыни және аналитикалық тұрғыда келуді талап ететін тақырып бойынша жеке жұмыстарды орындай білу дағдыларын қалыптасуын қамтамасыз ету

1. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

2.. Красильников Н.А. Микроорганиз мы почвы и высшие растения. М. 1958.



1, 2, 4, 9, 11,12 апдаларда

15

жазбаша

2

Жазбаша тест

Студентердің білім сапасын,көлемін және деңгейін бақылау мақсатын көздейді

1. Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

2. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.



7,15 апталарда

10

жазбаша

3

Үй тапсырмасы

Арнайы әдебиеттерді және т.б. қолдана отырып тақырып бойынша зерттеу жүргізу және өз бетімен оқу үшін

Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

1,2,4,9,11,12-ші апталарда

6

Ауызша және жазбаша

4

Реферат

Арнайы әдебиеттер,интернет жұйесін қолдана отырып, тың жаңалықтарға шолу жасау дағдысының қалыптасуы.

1. Звягинцев С.Г. Почвы и микроорганизмы. М. 1987.

2. Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.




5,7,12,13 апталарда

10

Ауызша және жазбаша

5

Топырақ биологиясы бойынша кроссворд

Топырақ биологиясының терминология бойынша білім қорын қамтамасыз етеді

Аристовская Т.В. Микробиология процессов почвообразования. Л. Изд. Наука. 1980.




6

жазбаша

6

Терминмен жұмыс жасау


Әдебиеттерге шолу жасау дағдысын қалыптастыру

1. Емцов В.Т. Микробы, почва, урожай. М. Изд. Колос. 1980

2. Мишустин Е.Н., Емцов В.Т. Микробиология. М. Изд. Агропромиздат. 1987.



3,1, апталарда

3

жазбаша

7

Аралық емтихан

Білім сапасын бағалау

Методы почвенной микробиологии и биохимии. Под. ред. Д.Г.Звягинцева. М. 1991.

7,15 апталарда

10

жазбаша

8

Қорытынды емтихан

Студентердің білім сапасын,ауқымын,деңгейін бақылау мақсатында.

Звягинцев С.Г. Почвы и микроорганизмы. М. 1987.

15 аптада

40

жазбаша


4. ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУ КАРТАСЫ.

Кафедра проф. В.В.Иванов атындағы ботаника және экология кафедрасы

Тьютор Кадисова Г.Н.

Пән Топырақ биологиясы



(пәннің аты)

Кредит саны 3



4. «Топырақ биологиясы» пәнінің оқу және әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы




Оқу және әдістемелік әдебиеттердің атауы

Саны




Кітапханада

Кафедрада

студенттерді қамтамасыз ету (%)

Электронды нұсқа




1

2

3

4

5

6






Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1989. – 336 с.

1

5

0,25

1






Бабьева И.П., Зенова Г.М. Биология почв. М. Изд. МГУ. 1983. – 248 с.

5

5

0,25

1






Бабьева И.П., Агре Н.С. Практическое руководство по биологии почв. М. Изд. МГУ. 1971.

1

5

0,25

1






Виноградский С.А. Микробиология почвы. М. 1953.

1

1

0,1

1






Даменова Н.С. Топырақ биологиясының практикумы

1

1

0,1

1






Добровольский Г.В., Гришина Л.А. Охрана почв. –М. МГУ. 1985.

1

1

0,1

1






Красильников Н.А. Микроорганиз мы почвы и высшие растения. М. 1958.

1

1

0,2

1






Разумовская З.Г., Чижеик Г.Я. Лабораторные заниятия по почвенной микробиологии. Изд. МГУ. 1960.

1

1

0,1

1






Мишустин Е.Н., Емцов В.Т. Микробиология. М. Изд. Агропромиздат. 1987.

1

1

0,1

1






Методы почвенной микробиологии и биохимии. Под. ред. Д.Г.Звягинцева. М. 1991.

1

1

0,1

1






Звягинцев С.Г. Почвы и микроорганизмы. М. 1987.

1

1

0,1

1






Теппер Е.З. и др. Практикум по микробиологии. М.Изд. Агропромиздат. 1987.

1

1

0,1

1






Аристовская Т.В. Микробиология процессов почвообразования. Л. Изд. Наука. 1980.

1

1

0,1

1






Емцов В.Т. Микробы, почва, урожай. М. Изд. Колос. 1980.

1

1

0,1

1






Илялетдинов А.Н. Микробиологи ческие превращения азотосодержа щих соединений в почве. Алматы. 1976.

1

1

0,1

1






Почвенная микробиология. (Под. ред. Д.И.Никитина. М. Изд. Колос. 1979.

1

1

0,1

1






Мирчинк Т.Г. Почвенная микология. М. Изд. МГУ. 1986.

1

1

0,1

1






Методы изучения почвенных микроорганизмов и их метабометов. Изд МГУ. 1960.

1

1

0,1

1






Гельцер Ю.Г. Биологическая активность почв. М. 1986.

1

1

0,1

1





5. ДӘРІСТЕРДІҢ МАЗМҰНЫ
Тақырып 1. Кіріспе.

Топырақ биологиясы.

2. Топырақ биотасы.

А) Жоғары сатыдағы өсімдіктер

Б) Топырақ балдырлары

В) Топырақ жануарлары

Г) Топырақ саңырауқұлақтары

Д) Қыналар

Е) Прокариоттар

Ж) Вирустар және фагтар

2-сұрақ. Алғашқыда екі патшалық –жануарлар және өсімдіктер. Оларды қоректену тәсілі, автотрофты және гетеротрофты қозғалысы, клетчаткаларының болуына байланысты бөлінді. Бірақ әрқашанда анық суреттелмеді.

Үшінші патшалыққа Геккель балдырларды, қарапайымдыларды, саңырауқұлақтарды жатқызды.

Прокариоттық және эукариоттық клетка құрылысының ашылуы. Егерде екі басты қоректенудің тірі типі мен құрылыс типінен шығатын болсақ, онда Жерде тіршілік ететін 7 организмдер тобынан тірі табиғаттың 4 патшалығын құратын әртүрлі ұқсастықтар байқалады.

А) Өсімдіктер – фотосинтездеуші эукариотты организмдерді біріктіреді (бір клеткалы балдырлардан денесінің ұлпалы құрылысы бар түтікті өсімдіктерге дейін). Органикалық заттардың біріншілік продуценттері.

Б) Жануарлар – бір клеткалы жай эукариотты организмдерден денесінің құрылысы ұлпалы және арнайы мүшелері бар күрделі организмдерге дейін біріктіреді. Органикалық заттарды тұтынушылар.

В) Саңырауқұлақтар – жалған ұлпа түзетін бір клеткалы және мицелиальды эукариоттық организмдер. Органикалық заттарды басты ыдыратушылар.

Г) Прокариоттар – бір клеткалы және мицелиальды, ядролық микроскоптық организмдер. Қоректену типі бойынша автотрофты және гетеротрофтылар. Топырақта барлық патшалықтың өкілдері мекендейді. Топырақта мекендейтін барлық тірілердің жыйынтығы биота атауына ие болды. Жоғары өсімдіктер. Бұл жер үсті биогеоценодарының ядросын құратын, негізгі біріншілік продуценттер. Кез-келген трофикалық тізбектің басы. Биологиялық айналымның нәтижесінде топырақта органикалық заттармен, одан кейін қайтадан өсімдіктерге түсетін қоректену элементтерімен толығуы жүреді. Әртүрлі аймақтарда биологиялық айналым бірдей емес. Оған биомасса, жер үсті және жер асты бөлігінің қатынасы, химиялық құрамы кіреді.

Тамыр жүйесі – топырақтың физикалық және химиялық қасиеттеріне, оның биологиялық белсенділігіне, құрылымына, аэрациясына, топырақ ерітіндісіндегі реакцияның теңдігіне әсері жүреді, биогендік аккумуляция, минералдардың ыдырауына қатысады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет