Лекция тезистері 2 кредит
жүктеу/скачать 1,07 Mb. Pdf көрінісі
|
Психология
- Бұл бет үшін навигация:
- 2. Темперамент туралы теориялар
| темперамент типте-
рi деп атаған. Темпераменттердiң бұл бiрiгiмдiк (типологиялық) жүйесi өмiрлiк iс-әрекет тұрғысынан өте тиiмдi, себебi оны пайдалана отырып, нақты тұрмыстық жағдай-ларда белгiлi темперамент типiне жататын адамның бо-лашақ әрекет-қылығын күнi iлгерi пайымдауға әбден бо- лады.
Темпераменттер жөнiндегi ғылымның iрге тасын қалаған ежелгi грек дәрiгерi - Гиппократ (б.э.д. V ғ.). Оның тұжырымы бойынша, адамдар төрт "дене шырындарының" - қан, шырыш, өт, запыран - өзара қатынасы-мен ажыралады. Осы психологиялық тағылымды арқау ете отырып, ежелгi дүние дәрiгерi Клавдий Гален (б.э.д. II ғ.) алғашқы рет темперамент түрлерiне ғылымдық
си- пат бердi. Гален темперамент түрiн денеде жоғарыда аталған шырындардың бiрiнiң басымдылығымен байланыстырды. Ол бiздiң заманымызға дейiн жеткен темперамент атауларын белгiледi: сангвиник (sangius - қан), флегматик (phlegma - шырыш), холерик (chole - өт), меланхолик (melaschole - запыран). Гален ендiрген бұл ғажайып жаңалық кейiнгi жүзжылдықтар желiсiнде көптеген ғалымдар iзденiсiне күштi ықпалын тигiздi. Ежелгi дәуiрлерден бастап зерттеушiлер адамдар-дың дене құрылымы және физиологиялық қызметiнiң ерекшелiктерiмен сай келетiн көп түрлi әрекет-қылықтар-ды топтап, ретке келтiруге ат салысты. Осыған орай темпераменттiң көп түрлi типологиясы қалыптасты. Бұлардың iшiнде назар саларлықтай тип - адамның дене құрылымына байланысты дараланып, тума темперамент қасиеттерiне негiзделген - жүктеу/скачать 1,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|