Лекциялардың тезістері шымкент 2022 ж. Ф 08-19 Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі
-тақырып. Критериалды бағалау ұғымын және оның оқу-танымдық құзыреттілігін қалыптастырудағы рөлін анықтау
жүктеу/скачать 5,45 Mb.
|
| 2-тақырып. Критериалды бағалау ұғымын және оның оқу-танымдық құзыреттілігін қалыптастырудағы рөлін анықтау
2 дәріс Мақсаты: критериалды бағалау ұғымын және оның оқу-танымдық құзыреттілігін қалыптастырудағы рөлі туралы білімдерді қалыптастыру. Жоспары: 1. Критериалды бағалаудың мақсаты, міндеттері, функциялары 2. Бағалаудың субъективтілігіне әсер ететін факторлар "Критериалды бағалау" термині алғаш рет 1963 жылы американдық педагог-психолог Роберт Глейзермен қолданылды, ол оқыту және оқыту теориясына елеулі үлес қосты. Оның пікірі бойынша жетістіктерді өлшеу тұжырымдамасының негізінде білімнің толық болмауынан идеалды нәтижелерге дейін білім алудың үздіксіз процесі жатады. Глейзер критериалды бағалауды типтік мінез-құлық үлгілерінің жиынтығын және оқушылардың қол жеткізген және әлеуетті оқу жетістіктерінің деңгейлері арасындағы сәйкестігін анықтауға ықпал ететін процесс ретінде сипаттайды. Бұл оқушының іс-әрекеті алдын ала анықталған критерийлерді бекітілген теру арқылы бағаланады. Осы жағдайда пайдаланылатын "критерий" термині қорытынды қызметке міндетті түрде жатпайды. Бағалау критерийлері оқушының нәтижелері туралы ақпарат алу қажет болған кезде оқудың кез келген кезеңінде белгіленуі мүмкін. Глейзер критериалды стандарттарға қатысты баға оқушының басқа оқушылардың жетістіктеріне тәуелділігін және салыстыруды қоспағанда, әрбір оқушының құзыреттілік деңгейі туралы не істей алатыны немесе жасай алмайтыны туралы анық ақпарат беретіндігін атап өтті. Оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды бағалау жүйесі оқу, оқыту және бағалау өзара байланысты және оқу процесін ұйымдастырудың бірыңғай тәсілін қамтамасыз етеді (Бойл және Чарльз, 2010). Бұл бағалаудың барлық элементтері (оқыту мақсаты, түрлері, құралдары және бағалау нәтижелері) арасында теориялық негіздеуді және өзара байланысты орнатуды болжайды. Әдістеменің негізгі идеялары критериалды бағалау жүйесінің мынадай сипаттамаларына қол жеткізуге мүмкіндік береді: - оқыту мен бағалаудың бірлігіне негізделеді; - оқудағы прогресті қамтамасыз етуге және оқушының үлгерімін қадағалауға тұтас көзқарасты қалыптастыруға бағытталған; - оқу бағдарламаларына сәйкес білім алу және дағдыларды дамыту мақсаттарын іске асыруды қамтамасыз етеді; - әр сынып үшін пән бойынша оқу бағдарламасының мазмұны негізінде бағалаудың әртүрлі тәсілдері мен формаларын қамтиды. Критериалды бағалау жүйесі бағалау рәсімдерінің сапалылығына, олардың халықаралық стандарттарға сәйкестігіне және әр оқушының оқудағы қажеттілігіне бағытталған. Бағалау ұғымы латын тілінде «assessio» деген сөзбен беріледі. Оның мағынасы «бірге отыру» дегенді білдіреді. Бағалау кезінде мұғалім оқушымен «отырады», оқушының рәсімді қолдануы үшін ғана емес, рәсімді онымен бірге және ол үшін өткізеді. Сондықтан, критериалды бағалау жүйесінің негізгі басымдықтары оқушыларды дамыту, олардың оқуға деген қызығушылығын, ынтасын арттыру, бағаға қатысты қобалжуын, қорқынышын бағалау рәсімдеріне қатыстыру және түсіндіру арқылы азайту болып табылады. Егер анық және өлшенетін бағалау критерийлері болса, әр оқушыға және оның ата-анасына түсінікті болса бұған жетуге болады. Нақты жасалған бағалау критерийлерінің көмегімен мұғалім де, оқушы да мыналарды түсінетін болады: • Оқушы оқудың қай сатысында? • Ол өзі оқуда неге талпынады? • Оның оқуда күтілетін нәтижелерге жетуіне көмектесу үшін не істеу қажет? «Ұлттық білім беру саясатына шолу. Қазақстандағы орта білім беру»(2014) ЭЫДҰ есебінде сыныпта жүргізілген бағалаудың жиілігін арттыру,маңыздылығын, сапасын жетілдіруге бағытталған шаралар ретіұсынылған. Сондай-ақ, критерийлер негізінде бағалау жүйесін енгізу,жоғары ойлау деңгей дағдыларына қатысты бағалау критерийлерінанықтау, мұғалімдерді даярлау, білім берудің әр кезеңінде ұлттықстандартталған тестілеу өткізу, мәліметтерді сенімді жинақтау, тиімдіжүйе құру және т.б. Бұл ретте өткізілген бағалаудың нәтижелерін тиімдіқолдану қажеттілігі ескертіледі. жүктеу/скачать 5,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|