Лингвистиканың Негізгі Бөлімдері


ТІЛДІК ДЕҢГЕЙДІҢ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ



бет7/10
Дата02.03.2022
өлшемі33,78 Kb.
#133937
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
СРС (2)

ТІЛДІК ДЕҢГЕЙДІҢ ЛИНГВИСТИКАЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ


Жалпы лингвистикалық жүйенің әр түрлі деңгейлеріне байланысты лингвистика құбылыстарын зерттейді. Келесі тіл деңгейлерін ажырату әдеттегі: фонмалық, лексикалық-семантикалық, морфологияқ, синтаксистік. Осы деңгейлерге сәйкес тіл білімінің келесі негізгі бөлімдері ерекшеленеді.
Тілдің фонемалық деңгейіне байланысты келесі ғылымдар:

  • Фонетика (тілдегі сөйлеу дыбыстарының әртүрлілігін, олардың артикулятық және акустикалық белгілерін сипаттайды);

  • Фонология (фонеманы сөйлеудің ең төмэнгі бірлігі ретінде, оның фонологлық сипаттамалары мен жұмыс істеуін зерттейді);

  • Морфология (морфемалардың фонемалардың сапалық және сандық өзгеруі, олардың өзгермелілігі, морфемалар шекарасында үйлесімділік ережелерідн белгіжелеріді).

Тілдің лексикалық деңгейі келесі бөлімдерде зерттеледі:

  • Лексикология (сөзді тілдің негізгі бірлігі ретінде қарастырадов жәна тұтастай алғанда тілдің байлығы ретінде сөздерді зерттейді, лексиканың құрылымдық ерекшеліктерін зерттейді, оны кеңейт жәня дамыта, лексиканы толықтыр көздері);

  • Семасиология (сөздің лексикалық мағынасын, сөздің семантикалық сәйкестігін, оны білдіретін тұжырымдаманы немесе оның атауы, объективті шындық құбылысын зерттейді);

  • Ономазиология (таным процесінде әлемнің объектілерін құрылымдау арқылы тілдегі номинация мәселесіне байланысты мәселелерді қарастырады).

Тілдің морфологиқ деңгейі төмендегі пәндер бойынша оқытылады:

  • Морфология (сөздің құрылымдық бөлімшелерін, сөздің жалпы морфемдік құрамы мен сөздің өзгеру формасын, сөйлеу бөлімдерын, олардың ерекшеліктерін, мәнін жәпаттертай оқшаулану принцип);

  • Сөзді қалыптастыру (сөздің құрылысын зерттеу, оның көбею жолдары, құрылымның құрылымы және сөзінің қалыптасуы және тілі мен сөйлеудегі қызметі).

Синтаксистік деңгей синтаксисті сипаттайды (сөйлеу құрылымының танымдық құрылымдары мен процестерін зерттейді: сөзді комбинациялар мен сөйлемдердің күрделі құрылымдарына сөздерді қосу, сөздер мен сөйлемдердің құрылымдық байланыстарының түрлері, сөйлеуді қалыптастыратын тілдік процестер).


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет