Ұлыстың Ұлы күні-Наурыз
Мақсаты: Наурыз мейрамы туралы ұғымдарын кеңейту, ұлттық салт-дәстүрді құрметтеуге, ұлттық құндылықтарды қастерлеуге баулу.
Көрнекілік: қанатты сқздер,аңыз кейіпкерлері,ұлттық үлгіде безендірілген сахна(Сарыарқа күйінің әуені естіліп тұрады,ұлттық киім киген 2 жүргізуші ортаға шығады)
1-ші жүргізуші 2-ші жүргізуші
Тыңдаңыздар, тыңдаңыздар, Ата салтын бабамның
Босқа қарап тұрмаңыздар. Алып келді Ұлыс күн
Наурыз тойы басталды, Бір анадан туғандай
Көргендер де арманда, Бір ұядан ұшқандай,
Көрмегендер де арманда. Бір аспанның астында,
Қызықтан тыс қалмаңдар! Бір дастарқан басында,
Салт-дәстүрмен жараса, Береке-бірлік болсын деп,
Ұайта құрып жаңаша, Көп көжеден дәм татып
Жарыса өнер кқрсетіп, Күшейтейік бірлікті,
Той тойдайық тамаша. Еңбек пенен тірлікті.
Екеуі қосылып
Тыңданыздар, тыңдаңыз Естімегендер естіңдер
Ұлыс тойы басталды Дабылын оның қағайық,
Наурыз туын көтеріп Шақырамыз бәріңізді
Жар салайық әлемге Ұлыстың ұлы күніне
Көрмегендер көріңдер
( Мұғалімнің құттықтау сөзі)
1-ші жүргізуші
Келер күнге бар үмітті табынтып,
Бар халықты қуантатын бұл қай кез? Хормен: Наурыз?
2-ші жүргізуші 1-ші жүргізуші : Шашу! Шашу!
Қашанда құт –береке орнасын деп, Көп шашайық шашуды,
Тойларда шашу шашу-салты елімнің. Жауғандай кеп аспаннан нөсер жаңбыр
Уа, халайық! Теріп ал несібіңді, Уа, жамағат, теріп ал несібіңді,
Қабыл болсын, жамағат, ақ тілеуін! Ризығың болсын көл-көсір!
(Би Шашу)
2-ші жүргізуші
Жас Наурыз жылдың басы, қош келдің. Батаңды бер, жарылқа жыл мырзасы
(Наурыз ата бата береді )
Уа,құдайым,оңдасын, Қыдыр баба қолдасын,
Жаманшылық болмасын. Аман сақтап мал басын,
Ұлыс оң болсын! Еккен егін солмасын.
Ақ мол болсын!
1-ші жүргізуші:
Ал, халайық,тұрмайық Мы здесь сегодня собрались
Әндетейік жырлайық! Чтоб встретить праздник Наурыз!
Ортамызды ашайық, Улыбки,шутки,звонкий смех
Ырыс тілеп бұл жылға, Пусть радуют сегодня всех!
Жырдан шашу шашайық!
(Куй Ата толғауы)
2-ші жүргізуші
Салт-дәстүрмен жараса
Жыр оқиық тамаша
Жарыса, өнер көрсетіп,
Той тойлайық жаңаша
(Сахнаға оқушылар шығып жырдан шашу шашады
Наурызда күлімдеп Наурызды халқымыз
Күн көзі жылынды Жыл басы санайды.
Өзгеше бүгін леп Көнерией салтымыз,
Қыс тауға тығылды. Көп елге тарайды.
Күн мен түн теңелді Ақпан кетті араз боп Наурызбен,
Жер шуаққа кенелді Наурыз жүр жоғалған бағын іздеп.
Қуанышта ел енді Көктем жетті көрісіп,жанын үзген
Наурыз келді салтымыз Қыс аттанды қоштасып тағы бізбен.
Көгерсін деп халқымыз Наурызым ғажап туысың,
Көшеге тал егеді. Ұлыстың ұлы күнісің
Наурыз тойы-береке, Жылыттың жердің жүрегін,
Наурыз тойы-жыр аңыз. Жүрегі елдің жылысын.
Наурызым-тойлы нұрлы күн, Әнім де саған, биім де,
Мерейің асып тұр бүгін. Құт қонақ өзің үйімде,
Жерімнің жүзін жылыттың, Қуаныш сыйлар еліме,
Елімнің сақта бірлігін! Күлімде, Наурыз, күлімде.
Наурызды бізге нәсіп еткен, Наурыз тойы-салтымыз,
Мейірім танысын деп тасып өткен. Аман болсын халқымыз.
Наурыз сән- салтанат, ұлттық рух, Ұлыс оң болсын!
Бақытты Наурызы бар халқым неткен! Ақ мол болсын
1-ші жүргізуші Тыңдаңыздар,тыңдаңыздар! Өткен жылға ешкімнің өкпесі жоқ шығар ,«Ескіжыл есіркесін,жаңа жыл- жарылқасын!»демей ме? Ескі жылымызды есімізге түсіріп,еңсемізді көтеріп қарсы алсақ, қалай қарайсыздар?
ҚОЙ жылы: Ассалауиағалейкум, ағайын!
-Жақсылы,жаманды жыл болдым.Қолымнан келген біраз шаруаны атқардым білем.Мына тұрған халық куә, содан сұрарсыздар.Әлі де болса атқарылар істер көп.Соның бәрін жаңа 2016жылға аманат қылып қалдырамын.
Қой жылы:
Менің жаңа жыл досым қайда екен,әлі келмей жатыр ғой. Балалар, келе жатқан жыл қай жыл? Сол досыма , телефон соғып көрейінші.
-Алло,Мешін жылы! Қайдасың?
Дауыс:-Бармын ,бауырым, бармын!
Қой:-Балалар, сізді көп күтіп қалды ғой.
Дауыс:-Келе жатырмын,келе жатырмын.
1-ші жүргізуші: Олай болса,балалар, ескі жылды шығарып салып,қарсы алайық Жаңа жылды. (музыка)
2-ші жүргізуші:
Мешін жылы келеді қарсы алайық, Мешіннің міндетін атқарайық.
Кқңілденіп күлейік шаршамайық. Міне Жаңа Жыл да келді
Мешіннің құрметін бөлісейік, Хормен:Жаңа мешін жылы құтты болсын!
Мешін:
Мен-дағы бір қонақпын Үлкендерден ақ ниет,
Он екі айда оралар, Тілек айтсын балалар.
1-ші жүргізуші: Балалар,бүгінгі күні тілек айтпаған адам қалмасын түгелдей тілегімізді айтайық.
Ала биең құлындап, Қазаныңда қайнаған
Алатауға сыймасын! Кілкілдеген май болсын.
Қара биең құлындап, Айың тусын оңыңнан,
Қаратауға сыймасын! Күнің тусын солыңнан.
Үйіннің алды той болсын, Мал менен басың тең өсіп,
Қораң толы қой болсын. Кетпесін дәулет қасыңнан!
(Мұғалімдер,қонақтар өз тілектерін айтады)
Мешін жылы: Балалар менің әкелген үш жұмбағым бар.Шеше аласыңдар ма?
Жылдың басы-..........................(Наурыз)
Жыр басы-.................................(Наурыз)
Ұлыстың ұлы күні.....................(Наурыз )
2)Суретке назар салыңдар . Нені байқадың? Бұл сурет нені білдіреді? Суретте не артық? Онда қазақша жыл аттарын атайық.(Тышқан,сиыр,барыс,қоян,ұлу,жылан,жылқы,қой,мешін,тауық,ит,доңыз) Түйе сеніп бойына қалған ұмыт жылдардан
Жатпа қарап мойыма, тойма именіп ділмәрден.(Түйе мен тышқан туралы ертегі)
Логикалық сұрақтар
В погребе 5мышей грызли корку сыра.Они были так увлечены,что не заметили подкравшегося кота. Котбросился на мышей и одну из нихсхватил.Сколько мышей осталось доедать сыр?
Наступил долгожданный январь.Сначало зацвела 1 яблоня,потом 3 сливы.Сколько деревьев зацвело?
Один ослик нес 10 кг сахара, а другой-10кг ваты.У кого поклажа было тяжелее?
Шли 3 поросенка.Одни-впереди двух, один между двумя,один позади всех. Как шли поросята.
У Вовы было 6 яблок.,половину он отдал брату.Сколько яблокосталосьу Вовы?
В комнате горело 50 свечей, 20 из них задули.Сколько останется?
Как известно,все исконно русские женские имена оканчиваются либо на «а», либо на «я» . Однако есть одно единственное женское имя, которое не окончивается ни на «а», ни на «я».Назовите его.
На столе лежат линейка, карандаш, циркуль, и резинка. На листе бумаги нужно начертить окружность. С чего начать?
Көрініс «Көңіл жарасымы»
Бала: Апа, қонақтар келе жатыр.
Бәйбіше : Ұлыстың ұлы күні ауылдан ауылға,үйден үйге жүріп амандық сұрасар ежелден қалған салт қой. Қонақтың келгені жақсы. Қарсы ал ,айналайын!
Қонақ: Есенсізбе отағасы! Мал-жаныңыз аман ба? Ұлыс бақты болсын,төрт түлігіңіз ақты болсын!
Отағасы: Рахмет, айтқаныңыз келсін! Ауыл –аймақ, ел,жұрт аман ба? Бүгін ауада жел жоқ сияқты айдап келді дейтіндей.
Қонақ: Әй, құрдас,маған деген ішіндегі өкпеңнің жөні бар еді. Мынау Ұлыстың ұлы күні алдыңнан өтіп кешірім сұрайын деп әдейі келдім. Менен бір білместік өтті. Ішіңдегі өкпең мен ызаң ескі жымен бірге кетсін. Міне айыбым.( шапан жабады.)Кеш қатемді!
Отағасы: М-м-м (Ойланып қалады.)
Бәйбіше: жөн ғой, жөн. Алдына келсе, атаңның......
Отағасы: К-м(жөтенкіренеді, бәйбіше тыйылып қалады)
Басқа күні келгенде жағдайыңның қалай боларын кім білген? Ұлыс үшін кешірмеске шара жоқ.Орайын таптың неде болса.(Екеуі қол алысады.)
Бәйбіше: «Ер шекіспей бекіспейді» деген осы-ау. Бұдан былай тату болайық,пәле-жала аулақ кетсін.Балам-ай, арша әкелгендей, мына үйдің ішін аластап жіберейік.(Келіні арша әкеледі.)
-Алас,алас,мына бір пәледен алас, жүз бір қатерден алас,кет, пәлекет,кет!
Отағасы: Ал, шаруаңды тыңдырдың. Енді қорқатын ештеңең жоқ. Мә!(домбыра ұсынады) Даусыңды сағындық. (күй тартылады)
Бәйбіше: Шіркін-ай, бір күнгі татулыққа не жетсін! Жүріндер, үлкен үйге барып сәлемдесіп шығалық.
Қонақ: Дұрыс-ақ, жүріңдер.
Мұғалім: Наурыз туралы деректерді тек ана тілімізде ғана біліп қоймай басқа тілде де сөйлей біліп, бүкіл әлемге паш еттік. Енді кезекті Ресейден,Ұлыбританиядан,Татарстаннан келген қонақтарға берейік.(өлеңдер оқылып, татар биі орындалады)
Сонымен қатар бүгінгі тойымызға тілшілерде келіпті, енді сөзді тілшілерге берейік.(тілші сұрақтарын қояды.)
-Сенің атың кім?
-Сен неше жастасың?
-Сен қай қалада тұрасың?
-Сен қай көшеде тұрасың?
-Неше жыл мезгілдері бар?
-Қазір жылдың қай мезгілі?
Көктем айларын ата.
-Сен қай мектепте оқисың?
-Бір аптада неше күн бар?
Апта күндерін ата.
Бір жылда неше ай бар?
1-ші жүргізуші:
Жаңажылға жаңа қадам басайық,
Армандаған белестерден асайық.
Күлімдеумен көк аспанның көгінде,,
Күндей болыпжылы шуақ шашайық.
2-ші жүргізуші:
Құтты болсын, Наурыз тойы,
Барлық жанның орындалсын арман ойы.
Мешін жылы құт-береке әкеліп,
Еліміздің ұлассын тойға тойы!
Екеуі қол ұстасып : Ұлыс оң болсын,
Наурыз мерекесі құтты болсын!
Ойындар
Ұлыстың Ұлы күні
Талдықорған 2016
22
|
918
|
412
|
96
|
135
|
135
|
195
|
325
|
18
|
296
|
865
|
297
|
465
|
42
|
180
|
129
|
193
|
120
|
254
|
100
|
850
|
69
|
86
|
711
|
546
|
500
|
1074
|
546
|
1000
|
130
|
555
|
444
|
154
|
815
|
45
|
230
|
180
|
88
|
170
|
777
|
75
|
150
|
52
|
370
|
999
|
66
|
882
|
615
|
98
|
725
|
554
|
846
|
400
|
123
|
145
|
775
|
24
|
129
|
330
|
975
|
170
|
198
|
718
|
2000
|
156
|
585
|
278
|
333
|
520
|
325
|
200
|
666
|
125
|
610
|
55
|
396
|
354
|
456
|
175
|
560
|
Достарыңызбен бөлісу: |