«логистика жəне көлік академиясы» «Əгп жəне дт» кафедрасы
жүктеу/скачать 3,62 Mb. Pdf көрінісі
|
umkd
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.Əлеуметтік парадигма – саясаттың табиғаты мен пайда болуын əлеуметтік факторлар арқылы түсіндіреді. 4.Тиімді-сыни парадигма
| 1.Теологиялық парадигма
– ол саясатты, билікті құдайдың құдіретімен түсіндіреді. 2.Натуралистік парадигма – ол саясатты əлеуметтік сипаты жоқ табиғи себептермен, географиялық ортамен, биологиялық жəне психологиялық ерекшеліктермен түсіндіреді. Географиялық ортаның саясатқа ықпал етуін теориялық түрде негіздеген француз ойшылы Ж.Боден (1529- 1596) болды. Оның идеясын одан əрі дамытқан Ш.Монтескье (1689-1755). Оның ойынша географиялық орта, əсіресе климат халықтың рухын, мемлекеттің құрылыс түрін, қоғамдық құрылыстың сыр-сипатын айқындап, саясатында шешуші рөл атқарады. Саясатты биологиялық себептермен түсіндірушілер (неміс ғалымы П.Майер, австриялық К.Лоренц) саяси процесті адамның туа біткен физиологиялық қасиеттерімен байланыстырады. Ал психологиялық бағыттың негізін қалаушылар саяси 3 даму процесін адамның психологиялық қасиеттерімен түсіндіреді. Бұл бағыттың негізін қалағандар Г.Тард, Г.Лебон, Э.Дюркгейм жəне т.б. 3.Əлеуметтік парадигма – саясаттың табиғаты мен пайда болуын əлеуметтік факторлар арқылы түсіндіреді. 4.Тиімді-сыни парадигма – саясаттың табиғатын оның өз ішіндегі себептермен, қасиеттермен, элементтермен түсіндіреді. Жанжалдық парадигма XIX г. пайда болды. Оның негізін қалағандар – К.Маркс пен А.Бентли, Земмель жəне т.б. Олар саяси өмірде дау-жанжал, шиеленістер шешуші рөл атқарады дейді. Қазір бұл теорияны қолдаушыларға Р.Дарендорф, Дж. Бертон жəне т.б. жаұтады. Бірақ олар К.Маркс сияқты саяси дау- жанжалды тап күресіне, қоғамдық құрылыстың түбегейлі өзгеруіне апармайды, қоғамдағы билік қорлары үшін бəсекелестікті, əлеуметтік тапшылықтан туатын мəселелерді шешу саяси ағзаның өзін-өзі жетілдіріп, дамуына əкеледі дейді. Мəмілеге келу (консенсус) парадигмасының əкілдеріне М.Вебер, Т.Парсонс жатады. Олар саяси əмірдегі дау-жанжал, қайшылықтарды жоққа шығармайды. Алайда оларды мəмілеге келуден кейінгі екінші орынға қояды. Халықтың арман-аңсарының, негізгі əлеуметтік жəне мəдени құндылықтарының, бағдарларының бірлігі адамдар арасында туатын қайшылықтарды саналы түрде реттеп, шешуге, қоғамда тұрақтылық пен ынтымақтастықты орнатуға көмектеседі. жүктеу/скачать 3,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|