М., Бекiш Р., (ћџраст.) 2005 "Мектеп" баспасы, к#ркем безендiрiлуi, 2013 Барлыћ ћџћыћтары ћорѕалѕан Басылымныѓ мљлiктiк ћџћыћ тары "Мектеп" баспасына тиесiлi

95
ћалу  жќне  ныѕайту  деген  с"з.  Шындыѕында,  Франция
Алжирсiз,  Алжир  Франциясыз  ћалай  "мiр  сљрмекшi?..
Бџл,  екiншi  жаѕынан,  Алжир  ерекшелiктерiн  тану
мен  ћџрметтеу  жќне  Алжирдiѓ  барлыћ  тџрѕындарыныѓ
толыћ  саяси  теѓдiгiн  iске  асыру  деген  с"з.
...Џлттыћ жиналыс Алжирдiѓ болашаћ таѕдыры  еш
уаћытта да  бiржаћты  шешiлмейтiндiгiн  салтанатты  тљрде
растауы  керек...
Бiздiѓ  ћорѕаныс  жљйемiздiѓ  ныѕайтылуы,  одаћтас
елдердiѓ бiртџтас майданыныѓ  ныѕайтылуы Кеѓестер
Одаѕымен  барлыћ  жаѕдайларда  барлыћ  мќселелер  бойын-
ша  келiсс"здер  жљргiзуге  џдайы,  талмай  џмтылумен  ћабат
жљргiзiлулерi  ћажет...
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы  и  мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 470-471.
ФРАНЦУЗ  РЕСПУБЛИКАСЫНЫЃ  КОНСТИТУЦИЯСЫ
4  ћазан,  1958  жыл.
1-бап.  Республика  жќне  теѓiздiѓ  арѕы  жаѕындаѕы
аумаћтыѓ  халыћтары  ерiктi  "зiн-"зi  басћару  кесiмiмен
осы  конституцияны  ћабылдайтын  Ћоѕамдастыћ  ћџрады.
Ћоѕамдастыћ  оныѓ  ћџрамына  кiретiн  халыћтардыѓ  теѓдiгi
мен  ынтымаѕына  негiзделген.
I  блiм.  Егемендiк  туралы.
2-бап.  Франция  бiртџтас,  зайырлы,  демократиялыћ
жќне  ќлеуметтiк  республика  болып  табылады.  Ол  барлыћ
азаматтардыѓ  тегiне,  нќсiлiне  жќне  дiнiне  ћарамастан
заѓ  алдында  теѓдiгiн  ћамтамасыз  етедi.  Ол  барлыћ
дiндердi  ћџрметтейдi.
Џлттыћ   рќмiзi — к"к,  аћ,  ћызыл  тљстi  ту.
Џлттыћ   ќнџраны  — “Марсельеза”.
Республика   џраны —  “Азаттыћ,  теѓдiк,  туысћандыћ”.
Оныѓ   ћаѕидалары  —  халыћ  љшiн,  халыћ  еркiмен  сайлан-
ѕан  халыћтыћ  љкiмет.
4-бап.  Саяси  партиялар  мен  топтар  дауыс  беру  жолы-
мен  пiкiрлердi  тџжырымдауѕа  жќрдемдеседi.  Олар  "з
ћызметтерiн  еркiн  тљрде  џйымдастырып  жљргiзедi.  Олар
џлттыћ  егемендiк  пен  демократия  ћаѕидаларын  ћастер-
леуге  мiндеттi.

96
II  блiм.  Республика  президентi.
6-бап.  Республика президентi жалпы жќне тiкелей  дауыс
беру  жолымен... 7  жылѕа  сайланады.
12-бап.  Республика президентi премьер-министрмен
жќне палата  т"раѕаларымен пiкiр алысћаннан кейiн Џлт-
тыћ  жиналыстыѓ  таратылуын  жариялай  алады...
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы  и  мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 476-477.
ГЕРМАНИЯ  ФЕДЕРАТИВТIК  РЕСПУБЛИКАСЫ
ГЕРМАНИЯ ФЕДЕРАТИВТIК РЕСПУБЛИКАСЫНЫЃ
НЕГIЗГI  ЗАЃЫ
23  мамыр,  1949  жыл.
Преамбула.
Бiр  Ћџдай  мен  адамдардыѓ  алдында  "з  жауапкершi-
лiктерiн  сезiне  отырып  жќне  "зiнiѓ  џлттыћ  жќне  мемле-
кеттiк бiрлiгiн саћтау, бiрiккен Еуропаныѓ теѓћџћыћты
мљшесi  ретiнде  дљниежљзiндегi  бейбiтшiлiк  iске  ћызмет
ету  ыћыласымен  жiгерленген  Баден,  Бавария,  Бремен,
Гамбург, Гессен,  Т"менгi  Саксония,  Солтљстiк  Рейн-Вестфа-
лия,  Рейнланд-Пфальц,  Шлезвиг-Гольштейн,  Вюртемберг-
Баден жќне  Вюртемберг-Гогенцоллерн  жерлерiндегi  герман
халћы  "тпелi  кезеѓде  мемлекеттiк  ћџрылыстыѓ  билiгiне
сљйенiп  Германия  Федеративтiк  Республикасыныѓ  осы
Негiзгi  Заѓын  ћабылдады.
88-бап.  ...Џлттыћ  мљдделерге  "кiлеттiк  пен  жергiлiктi
џжымдарѕа  ќкiмшiлiк  баћылауды  департамент  к"лемiнде
Министрлер  Кеѓесi  таѕайындаѕан  љкiмет  делегаттары  iске
асырады.
Советское  государство  и  право. 1949.
№7. С. 55—65.
БАТЫС  ГЕРМАНИЯ  ЉШIН  БАСЋЫНШЫЛЫЋ  СТАТУТ
21  ћыркљйек,  1949  жыл.
Басћыншылыћ  статут  басћыншылыћ  билiк  органда-
рыныѓ  иелерi — Франция,  АЋШ  жќне  Бiрiккен  Король-
дыћ  болып  табылатын  жоѕарѕы  билiктi  iске  асыру  бары-
сында  "кiлеттiлiктерiн  аныћтайды...

97
Басћыншы  алѕа  ћойѕан  маћсаттарына  жету  љшiн  мына
салалардаѕы  басћыншылыћ  жасаушы  мемлекеттердiѓ
"кiлеттiктерi  арнайы  ескертiледi... :
а)  ћарусыздандыру,  оныѓ  iшiнде,  ѕылыми-зерттеулер
саласында  љкiмет  пен  азаматтыћ  авиацияѕа  ћойылатын
шектеулер  мен  тежеулер;
б) Рурѕа, соѕыс  кезiнде  алынып  кеткен  мљлiктердi  ћай-
тару,  соѕыс  шыѕындарын  "теу,  картелсiздендiру,  орталыћ-
тандыру,  келiспеушiлiк  мќселелерiне,  саудаѕа,  шетелдердiѓ
Германиядаѕы  мљдделерi  мен  оѕан  ћоятын  талаптарына
баћылау;
в) сыртћы  байланыстар,  оныѓ  iшiнде,  Германияныѓ
"зi  жасаѕан  не  оныѓ  атынан  жасалѕан  келiсiмдер;
г) соѕыс  кезiнде  кљштеп  ќкелiнген  адамдар  мен  бос-
ћындар;
д)  одаћтастардыѓ  басћыншылыћ  ќскерлерiнiѓ,  олардыѓ
ћарамаѕындаѕыларѕа  адамдарды,  ерiктi-жалдамалы  ћыз-
меткерлер  мен  олардыѓ  "кiлдерiнiѓ,  иммунитетiн,  ћауiп-
сiздiгiн  ћорѕау,  басћыншылыћ  шыѕындардыѓ  орнын  жабу
жќне  олардыѓ  басћа  да  талаптарын  ћанаѕаттандыру;
е) жерлердiѓ  негiзгi  заѓдары  мен  конституцияларын
саћтау;
ж)  сыртћы  сауда  мен  валюта  операцияларын  баћылау;
з)  Германияѕа  шетелдерден  к"мек  к"рсету  ћажеттiлiгiн
барынша  ћысћарту  маћсатында  аћша  ћаражаттарын,
азыћ-тљлiктi  жќне  басћа  да  жабдыћтау  тљрлерiн  љнемдеп
жџмсауѕа  ћажет  м"лшерде  ѕана  iшкi  iстердi  баћылау...
3.  Францияныѓ,  АЋШ-тыѓ  жќне  Бiрiккен  Корольдыћ-
тыѓ  љкiметтерi  ћажет  деп  тапћан  жаѕдайда  ћауiпсiздiктi
ћамтамасыз  ету  љшiн  Германиядаѕы  демократиялыћ  бас-
ћару  тљрiн  немесе  халыћаралыћ  мiндеттемелердi  орындау
маћсатында  љкiмет  билiгiн  толыћ  не  жартылай  ћолдарына
алу  ћџћыѕын  саћтайды...
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы  и  мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 497-498.

98
ИТАЛИЯ
РЕСПУБЛИКА ЉШIН  MТКIЗIЛГЕН  РЕФЕРЕНДУМ  МЕН
ЋЏРЫЛТАЙ  ЖИНАЛЫСЫНА  САЙЛАУДЫЃ
ЋОРЫТЫНДЫЛАРЫ
2  маусым,  1946  жыл.
Республиканы  жаћтап  —  12,7  млн  дауыс.
Монархияны жаћтап  —  10,7  млн  дауыс.
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы  и  мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 482-483.
ИТАЛИЯМЕН  БIТIМ  КЕЛIСIМI
10  аћпан,  1947  жыл.
15-бап.   Италия  юрисдикциясына  ћарайтын  аудан-
дардыѓ  барлыѕына  нќсiлi,  жынысы,  тiлi  жќне  дiнi
ж"нiндегi  айырмашылыћтарына  ћарамастан  адамдарѕа
тиiстi  негiзгi  ћџћыћтар  мен  бостандыћтарды,  с"з,  баспас"з,
баспа,  дiни  нанымдар,  саяси  сенiмдер  мен  к"пшiлiк
жиындар  бостандыћтарын  ћоса  ћамтамасыз  етуге  ћажеттi
барлыћ  шараларды  ћолдануѕа  мiндеттенедi...
17-бап.  Италия...  "з  аумаѕында  ћандай  да  болсын
халыћты  оныѓ  демократиялыћ  ћџћыћтарынан  айыруды
маћсат  етiп  ћойѕан  саяси,  ќскери  немесе  ќскериленген
џйымдардыѓ  ћайта  жаѓѕыруына  рџћсат  бермеуi  ћажет...
21-бап. 1. ... Триест  ерiктi  аумаѕын  Одаћтас  жќне
Бiрiккен  Мемлекеттер  мен  Италия  таниды  жќне  оныѓ
тџтастыѕы  мен  тќуелсiздiгiн  Бiрiккен  Џлттардыѓ  Ћауiп-
сiздiк  Кеѓесi  ћамтамасыз  етуi  керек  екендiгiне  келiседi...
23-бап. 1. Италия  Африкадаѕы  Италия  аумаћтыћ  ие-
лiктерiне,  атап  айтћанда,  Ливияѕа,  Эритрея  мен  Италия
Сомалиiне  барлыћ  ћџћыћтары  мен  ћџћыћ  негiзiнен  бас
тартады...
27-бап.  Италия  Албан  мемлекетiнiѓ  егемендiгi  мен
тќуелсiздiгiн  мойындайды  жќне  оны  ћадiрлеуге  мiндет-
тендi...
33-бап.  Италия  Эфиопия  мемлекетiнiѓ  егемендiгi  мен
тќуелсiздiгiн  мойындайды  жќне  оны  ћадiрлеуге  мiндет-
тендi...

99
51-бап.  Италия  атом  ћару-жараѕыныѓ  ешбiр  тљрiн,
ћандай  да  болсын  тасталуѕа  арналѕан,  "здiгiнен  ќрекет
ететiн  не  басћарылатын  снарядтар  мен  аппараттарды
шыѕармауы,  сынамауы  жќне  иеленбеуi  ћажет...
Келiсiмге  бiр  жаѕынан  КСРО,  Џлыбритания,  АЋШ,
Ћытай,  Франция,  екiншi  жаѕынан  Италия  ћол  ћойды.
Мирный  договор  с  Италией. М.,  1947.
С. 19—63.
ИТАЛИЯ  РЕСПУБЛИКАСЫНЫЃ
КОНСТИТУЦИЯСЫ
22 желтоћсан,  1947  жыл.
1-бап.  Италия  —  еѓбекке  негiзделген  демократиялыћ
республика...
4-бап.  Республика  барлыћ  азаматтардыѓ  еѓбек  етуге
ћџћыѕын  таниды  жќне  осы  ћџћыћты  iске  асыруѕа  баѕыт-
талѕан  барлыћ  ќрекеттердi  ћолдайды...
7-бап.  Мемлекет  пен  католик  шiркеуi  ќрћайсысы
"здерiне  тиiстi  "рiстерде  бiр-бiрiнен  тќуелсiз  жќне  ерiктi.
Олардыѓ  "зара  ћатынастары  Латеран  келiсiмдерiмен
белгiленедi...
42-бап.  ...Жекеменшiктi  заѓ  мойындайды  жќне
ћорѕайды...
44-бап.  Жердi  тиiмдi  пайдалануѕа  жету  жќне  ќдiлеттi
ќлеуметтiк  ћатынастар  орнату  маћсатымен  заѓ  жекемен-
шiктi  жер  иелiгiне  тиiстi  мiндеттер  артады,  облыстар
мен  ауылшаруашылыћ  аймаћтарыныѓ  ерекшелiктерiне
ћарай  бџл  меншiктiѓ  шектi  м"лшерiн  белгiлейдi,  топы-
раћты  мелиорациялауды,  iрi  иелiктердi  жќне  "ндiрiстiк
бiрлестiктердi  ћайта  ћџруды  ћуаттайды,  џсаћ  жќне  орта
меншiкке  ћолдау  к"рсетедi...
46-бап. Еѓбектiѓ  экономикалыћ  жќне  ќлеуметтiк  дамуы
маћсатында  жќне  "ндiрiс  талаптарына  сай    еѓбекшi-
лердiѓ  заѓ  белгiлеген  м"лшерде  жќне  белгiлi  бiр  тљрде
кќсiпорындарды  басћаруѕа  ћатысу  ћџћыѕын  республика
таниды...
Конституции  буржуазных  государств
Европы. М., 1957. С. 541—551.

100
АВСТРИЯ
ТЌУЕЛСIЗ  ЖЌНЕ  ДЕМОКРАТИЯЛЫЋ  АВСТРИЯНЫ
ЋАЛПЫНА  КЕЛТIРУ  ТУРАЛЫ  МЕМЛЕКЕТТIК  КЕЛIСIМ
15  мамыр,  1955  жыл.
1-бап. Австрияны  еркiн  жќне  тќуелсiз  мемлекет  есебiнде
ћалпына  келтiру.  Одаћтас  жќне  Бiрiккен  мемлекеттер
Австрияныѓ  жаѓа  демократиялыћ  мемлекет  ретiнде
ћайта  ћалпына  келтiрiлгендiгiн  таниды...
4-бап.  Аншлюсћа  тыйым  салу.  1. Одаћтас  жќне  Бiрiк-
кен  мемлекеттер  Австрия  мен  Германия  арасындаѕы
экономикалыћ  жќне  саяси  одаћћа  тыйым  салынады  деп
жариялайды...
8-бап.  Демократиялыћ  мекемелер.  Австрияныѓ  барлыћ
азаматтарѕа  жасырын-жабыћ  дауысты,  жалпыѕа  бiрдей,
ерiктi,  теѓ  сайлау  ћџћыѕына,  сонымен  бiрге  нќсiл,  жыныс,
тiл,  дiни  жќне  саяси  сенiмдердiѓ  айырмашылыћтарына
ћарамастан  мемлекеттiк  ћызмет  орындарына  сайлану
ћџћыѕын  ћамтамасыз  ету  негiзiнде  ћџрылѕан  демокра-
тиялыћ  љкiметi  болады.
9-бап. Нацистiк  џйымдарды  тарату.  1. Австрия  џлт-
шыл-социалистiк  партияны,  оѕан  ћосылѕан  жќне  оныѓ
баћылауындаѕы  џйымдарды  жою  ж"нiндегi  iс-шаралар-
ды...  аяћтауѕа  мiндеттендi...
13-бап.  Ћару-жараћтыѓ  арнайы  тљрлерiне  тыйым  салу.
1) Австрия  мына  т"менгiлердi  иеленбеуi,  шыѕармауы
жќне  сынаћтан  "ткiзбеуi  керек:
а) атом  ћаруыныѓ  кез  келген  тљрiн... ;  в) ћазiр  немесе
болашаћта ћолдануѕа  болатын  жаппай  ћырып-жою ћару-
жараћтарыныѓ негiзгi тљрлерiн; д) теѓiз миналарын; е) тор-
педалыћ  аппараттарды;  ж) тџншыћтырѕыш,  уландырѕыш
немесе биологиялыћ заттарды; с) ћашыћтан басћарылатын
снарядтар  мен  торпедалар,  сонымен  бiрге  оларды тастау
мен  басћаруѕа  ћатысы  бар  аппараттарды... ;
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы и  мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 514-515.

101
ПОЛЬША
ПОЛЬША ЏЛТ-АЗАТТЫЋ КОМИТЕТIНIЃ МАНИФЕСIНЕН
22  маусым,  1944  жыл.
Поляк  халћына!
... 5зiнiѓ  бостандыѕы  мен  тќуелсiздiгi  љшiн  немiс  бас-
ћыншыларымен  шайћасып  жатћан  халыћ  "зiнiѓ  љкiметiн,
"зiнiѓ  жасырын  парламентiн  — Крайова  Рада  Народованы
ћџрды.  Оныѓ  ћџрамына  демократиялыћ  партиялардыѓ
"кiлдерi — людовтар,  демократтар,  социалистер,  Польша
жџмысшы  партиясыныѓ  жќне  басћа  да  џйымдардыѓ
"кiлдерi  ендi.  Крайова  Рада  Народованы  шетелдердегi
поляк  џйымдары,  еѓ  алдымен,  КСРО-даѕы  поляк  патриот-
тарыныѓ  Одаѕы  жќне  ол  џйымдастырѕан  армия  таныды.
Лондондаѕы  эмигранттыћ  “љкiмет”  жќне  оныѓ  Польша-
даѕы  делегатурасы  —  бџл  "зiн-"зi  таѕайындаѕан,  жалѕан,
1935 жылѕы заѓсыз,  фашистiк  конституцияѕа  арћа  сљйеген,
еш  ћџћыѕы  жоћ  љкiмет.  Бџл  “љкiметсымаћ”  поляк  халћы-
ныѓ  гитлерлiк  басћыншыларѕа  ћарсы  кљресiне  кедергi
келтiрдi,  "зiнiѓ  авантюристiк  саясатымен  поляк  халћын
жаѓа  ћырѕынѕа  итермелейдi.
Крайова  Рада Народова  мен  Польша  Џлт-азаттыћ  коми-
тетi  1921  жылѕы  17  наурызда  ћабылданѕан  конституция
негiзiнде  жџмыс  iстеуде.
Польшаныѓ  Џлт-азаттыћ  комитетi  бљкiл  халыћты  жќне
комитетке  баѕынышты  барлыћ  билiк  органдарын  Ћызыл
Армиямен  тыѕыз  бiрлесуге  шаћырады.  Поляктар  неѕџр-
лым соѕысћа белсендi араласса,  соѕџрлым  халыћтыѓ  азапты
кљндерi  азайып,  соѕыс  тез  бiтедi.
Отандастар!  Польшаныѓ  Џлт-азаттыћ  комитетi  поляк
мемлекетiн  ћайта  ћалпына  келтiруге  кiрiстi  жќне  барлыћ
демократиялыћ  бостандыћтардыѓ  ћайта  ћалпына  келтiрi-
летiндiгiн,  барлыћ  азаматтардыѓ  нќсiлiне,  дiни  нанымдары
мен  џлтына  ћарамастан  теѓћџћыћтылыѕын,  саяси  жќне
кќсiптiк џйымдар, с"з жќне ар-џждан бостандыћтарын
салтанатты  тљрде  жария  етедi.
Елдi  ћалпына  келтiрудi  тездету  жќне  поляк  шаруала-
рыныѓ  жерге  деген  атамзаманнан  келе  жатћан  ћџштар-
лыѕын  ћанаѕаттандыру  маћсатымен  Польша  Џлт-азаттыћ

102
комитетi  тез  арада  азат  етiлген  аймаћтарда  кеѓ  тљрде
аграрлыћ  реформа  жљргiзуге  кiрiседi.
Отандастар! Польшаныѓ  Џлт-азаттыћ  комитетiнiѓ  кезек
кљттiрмейтiн  мiндеттерiнiѓ  бiрi — ол  азат  болѕан  аймаћ-
тарда  мектептердi  ћалпына  келтiру  жќне  бастауыш
мектептен бастап  жоѕары  мектепке  дейiн  тегiн  бiлiм  берудi
ћамтамасыз  ету.
Документы  и  материалы  по  истории
советско-польских  отношений (1944 г.
январь—1945 г. сентябрь).  М., 1974.
Т. 8.  С. 144-145.
ЮГОСЛАВИЯ
ЮГОСЛАВИЯНЫЃ  ХАЛЫЋ-АЗАТТЫЋ  АНТИФАШИСТIК
ВЕЧЕСI  ЕКIНШI  СЕССИЯСЫНЫЃ  ЮГОСЛАВИЯ  ЗАЃ
ШЫЅАРУШЫ  ЖЌНЕ  АТЋАРУШЫ  ХАЛЫЋТЫЋ  MКIЛЕТТI
ОРГАНЫ МЕН  ЮГОСЛАВИЯНЫ  АЗАТ  ЕТУДIЃ  ЏЛТТЫЋ
КОМИТЕТI  ТУРАЛЫ  ШЕШIМIНЕН
29  ћараша,  1943  жыл.
1. Басћыншыларѕа  ћарсы  кљресте  Югославия халћы-
ныѓ табанды еркi, ћалауы жќне бiрлiгiмен тџтас  халћыныѓ
туысћандыћ  жќне  теѓдiк  принципi  негiзiнде  жаѓа мемле-
кет — Югославия ћџрылды. Халыћ-азаттыћ  армиясы мен
партизан  ћџрамалары  табыстарыныѓ  арћасында Югосла-
вияныѓ барлыћ  џлт-азаттыћ  ћозѕалысы кљрес  барысында
Жоѕарѕы  штабтыѓ  ћол  астына  бiрiктi.  Халыћ-азаттыћ
соѕыстыѓ  барысында  халыћ-азаттыћ  антифашистiк  вече
Югославия  халыћтары  мен  мемлекетiнiѓ  егемендiгiнiѓ
жоѕарѕы  органына  айналды.
2. ...Халыћ-азаттыћ  антифашистiк  вече  халыћ-азаттыћ
соѕысы  кезiнде  халыћтыћ  Югославияныѓ  жоѕарѕы  "кiлет-
тi,  заѓ  шыѕарушы  жќне  атћарушы  органы  есебiнде  ћайта
ћџрылды.
4. Югославия  халыћ-азаттыћ  антифашистiк  вечесiнiѓ
президиумы  веченiѓ  атынан  "кiлеттiк  етедi,  Югославияныѓ
егемендi  ћџћыћтарын  iске  асырады  жќне  атћарушылыћ
ћызметтерiн  орындайды  жќне  оныѓ  алдында  "з  ћызметi
љшiн  жауап  бередi...

103
7.  Югославияны  азат  етудiѓ  џлттыћ  комитетi  халыћ
љкiметiнiѓ  ћызметiн  атћарады...
Конституция  и  основные  законода-
тельные  акты Федеративной  Народной
Республики  Югославии.  С. 98-99.
ЮГОСЛАВИЯНЫ  ФЕДЕРАТИВТIК  НЕГIЗДЕ  ЋАЙТА
ЋЏРУ  ТУРАЛЫ  ЮГОСЛАВИЯНЫЃ  ХАЛЫЋ-АЗАТТЫЋ
АНТИФАШИСТIК  ВЕЧЕСI  ЕКIНШI  СЕССИЯСЫНЫЃ
ШЕШIМДЕРIНЕН
29  ћараша,  1943  жыл.
...Югославия  халыћ-азаттыћ  антифашистiк  вечесi
ћаулы  етедi:
1. Югославия  халыћтарыныѓ  егемендiк  принципi  iске
асу  љшiн  Югославия  "зiнiѓ  барлыћ  халыћтарыныѓ  шын
мќнiсiндегi Отаны  болу  жќне  еш уаћытта  ћандай  да  бол-
сын  билеушi  сџрћиялар  тобыныѓ  ћол  астына  ћарамауы
љшiн  Югославия  Сербияныѓ,  Хорватияныѓ,  Словакияныѓ,
Македонияныѓ  толыћ  теѓћџћыћтыѕын  ћамтамасыз  ететiн
федеративтiк  негiзде  ћџрылуда  жќне  ћџрыла  бередi  де.
2. Югославиядаѕы  џлттыћ  азшылыћтардыѓ,  барлыћ
џлттыѓ  ћџћыћтары  ћамтамасыз  етiледi...
Конституция  и  основные  законода-
тельные акты Федеративной Народной
Республики Югославии. С. 103-104.
IV      блiм
блiм
блiм
блiм
блiм. XX ЅАСЫРДЫЃ ЕКIНШI
. XX ЅАСЫРДЫЃ ЕКIНШI
. XX ЅАСЫРДЫЃ ЕКIНШI
. XX ЅАСЫРДЫЃ ЕКIНШI
. XX ЅАСЫРДЫЃ ЕКIНШI
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ — XXI ЅАСЫРДЫЃ БАСЫНДАЅЫ
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ — XXI ЅАСЫРДЫЃ БАСЫНДАЅЫ
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ — XXI ЅАСЫРДЫЃ БАСЫНДАЅЫ
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ — XXI ЅАСЫРДЫЃ БАСЫНДАЅЫ
ЖАРТЫСЫНДАЅЫ — XXI ЅАСЫРДЫЃ БАСЫНДАЅЫ
АЗИЯ  ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
АЗИЯ  ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
АЗИЯ  ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
АЗИЯ  ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
АЗИЯ  ЖЌНЕ АФРИКА ЕЛДЕРI
ЖАПОНИЯ
ЖАПОНИЯНЫЃ  КОНСТИТУЦИЯСЫНАН
1947  жыл.
I  блiм.
1-бап.  Император  жапон  мемлекетi  мен  жапон  халћы
бiрлiгiнiѓ  символы  болып  табылады,  оныѓ  жаѕдайы
егемендiк  билiк  иесi  болып  табылатын  жапон  халћыныѓ
еркiне  негiзделедi.

104
II  блiм.
9-бап.  ... Жапон  халћы  џлттыѓ  егемендiк  ћџћыћтарын
бiлдiру  жќне  халыћаралыћ  даулы  мќселелердi  шешу
ћџралы  ретiнде  соѕыстан  жќне  кљш  ћолданудан  немесе
кљш  ћолдану  ћаупiн  т"ндiруден  мќѓгi  бас  тартады.
Жоѕарыдаѕы  тармаћта  к"рсетiлген  маћсаттарды  iске
асыру  љшiн  ћџрлыћтаѕы,  теѓiздегi  жќне  ќуедегi  ќскер-
лердi,  сондай-аћ  басћа  да  ќскери  кљштердi  еш  уаћытта
џстамайтын  болады. Мемлекеттiѓ  соѕыс  ћимылдарын  жљр-
гiзу  ж"нiндегi iс-ќрекетi  мен  ћџћыѕы  мойындалмайды...
КЕЃЕС-ЖАПОН  ДЕКЛАРАЦИЯСЫ
19  ћазан,  1956  жыл.
КСРО  мен  Жапония  арасындаѕы  соѕыс  жаѕдайы  тоћта-
тылады... Осымен КСРО Жапонияѕа Хамбоман жќне  Шико-
тан  аралдарын  ћайтарып  беруге  келiседi,  бiраћ  ол  арал-
дарды  iс  жљзiнде  ћайтарып  беру  тек  КСРО  мен  Жапония
арасында  бейбiт  бiтiмге  ћол  ћойылѕаннан  кейiн  жљзеге
асырылады.
Правда. 1956,  октябрь.
КСРО  ЉКIМЕТIНIЃ  ЖАПОН  ЉКIМЕТIНЕ  НОТАСЫ
28  ћаѓтар,  1960  жыл.
...КСРО  љкiметiнiѓ  1956  жылѕы 19  ћазандаѕы  КСРО
мен  Жапонияныѓ  бiрлескен  декларациясында  к"рсетiл-
гендей,  Хамбоман  жќне  Шикотан  аралдары  Жапония
аумаѕынан  барлыћ  шетел  ќсерлерiн  шыѕарѕанда  жќне
КСРО  мен  Жапония  арасында  бейбiт  бiтiмге  ћол  ћойыл-
ѕанда  ѕана  Жапонияѕа  ћайтарылып  берiледi.
Правда. 1960, 29  января.
ЖАПОНИЯ  МЕН  АМЕРИКА  ЋЏРАМА  ШТАТТАРЫ
АРАСЫНДАЅЫ  MЗАРА  ЫНТЫМАЋТАСТЫЋ  ЖЌНЕ
ЋАУIПСIЗДIК  ТУРАЛЫ  КЕЛIСIМIНIЃ  БАПТАРЫ
1960  жыл.
2-бап.  (Экономикалыћ  ынтымаћтастыћ.)
Келiсушi  жаћтар  "здерiнiѓ  ерiктi  институттарын  ны-
ѕайту  жолымен  бейбiт  жќне  достыћ  халыћаралыћ  ћаты-

105
настардыѓ  одан  ќрi  дамуына  мљмкiндiк  туѕызады.  Олар
"здерiнiѓ  халыћаралыћ  экономикалыћ  саясатында  дау-
жанжалѕа  жол  бермеуге  тырысады  жќне  "зара  экономи-
калыћ  ынтымаћтастыћћа  ћолдау  к"рсетiп  отырады.
3-бап.  (Ћарулы   шабуылѕа   ћарсылыћ   крсететiн   зiн-зi
ћорѕау   кљштерiн   дамыту.)
Келiсушi  жаћтар  жеке-жеке  бiр-бiрiмен  ынтымаћтаса
отырып,  џдайы  жќне  нќтижелi  бiржаћты  не  "зара  к"мек
к"рсету  жолымен  "з  конституцияларыныѓ  ћаѕидаларына
сќйкес ћарулы шабуылѕа ћарсылыћ к"рсету мљмкiндiктерiне
ћолдау  к"рсетедi  жќне  оларды  дамыта  тљседi...
6-бап.    (АЋШ  армияларыныѓ  орналасуы,  орналасатын
аймаћтар   мен   ћџрылыстарды   блу,   ћызмет   крсету.)
Жапонияныѓ  ћауiпсiздiгiн  ћамтамасыз  ету  жќне  Ћиыр
Шыѕыста  бейбiтшiлiк  пен  ћауiпсiздiктi  саћтау  маћсатымен
АЋШ-тыѓ  ћџрлыћтаѕы,  соѕыс-ќуе  жќне  соѕыс-теѓiз  кљш-
терiне  Жапония  аумаѕында  ћџрылыстарымен,  тљрлi  ћыз-
метпен  жќне  аймаћтармен  пайдалану  ћџћыѕы  берiледi.
“Черная  книга”  Японии. М.,  1973.
С. 243—246.
ЋЫТАЙ
БIЗДIЃ БАЅДАРЛАМАМЫЗДЫЃ ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕРI
(ЋКП    VII   съезiнде    жасалѕан    ОК    саяси
баѕдарламасынан   љзiндi)
24 сќуiр, 1945 жыл.
Бiз  жапон  басћыншыларын  толыћ  талћандаѕаннан
кейiн  Ћытайда  бљкiл  ел  халћыныѓ  басым  к"пшiлiгiне
арћа сљйейтiн бiртџтас майданѕа ћатысушылардыѓ демо-
кратиялыћ  одаѕына  негiзделген  мемлекеттiк  ћџрылыс
орнату  ћажет  деп  санаймыз.  Мџндай  мемлекеттiк  ћџры-
лыс  жџмысшы  табыныѓ  басшылыѕымен  орнайды  жќне
оны  бiз  жаѓа  демократиялыћ  ћџрылыс  деп  атаймыз.
Бiз  орнатуѕа  џмтылып  отырѕан  жаѓа  демократиялыћ
саяси  ћџрылыс  шетелдiк  џлттыћ  езгiнi  ћџлатуды,  ел
iшiндегi  феодалдыћ-фашистiк  езгiнi  жоюды,  содан  соѓ
ескi  демократия  сипатындаѕы  саяси  ћџрылыс  емес,  бар-
лыћ демократиялыћ топтарды бiрiктiретiн, бiртџтас  майдан-
ѕа  негiзделген  саяси  ћџрылысты  орнатуды  ћарастырады.

106
Бiз  орнатуѕа  џмтылып  отырѕан  жаѓа  демократияныѓ
экономикалыћ  ћџрылысы  Сунь  Ятсеннiѓ  принциптерiне
сќйкес  келедi.  Сунь  Ятсеннiѓ  принциптерiне  жќне  Ћытай
революциясыныѓ  тќжiрибесiне  сќйкес  Ћытайдыѓ  халыћ
шаруашылыѕы  ћазiргi  мемлекеттiк  жеке  жќне  коопера-
тивтiк  секторлардан  тџруы  тиiс.
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965 гг.). Документы и  мате-
риалы.  М.,  1960.  Т. 2.  С. 593-594.

жүктеу/скачать 0,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: